ปญฺจานนฺตริย : นป. อนันตริยกรรมห้า, กรรมหนักห้าประการ (ฆ่ามารดา, ฆ่าบิดา, ฆ่าพระอรหันต์, ทำพระโลหิตของพระพุทธเจ้าให้ห้อ, ทำลายสงฆ์ให้แตกกัน)
ปญฺญาปน : นป. การประกาศให้รู้, การปูลาด
ปญฺญาเปติ : ก. บัญญัติ, ตั้งกฎ, ให้รู้, ประกาศ, ปูลาด
ปฏิกฺขมาปิต : กิต. (อันเขา) ให้อดโทษ, ตอบแล้ว, ให้ขอโทษแล้ว
ปฏิกมฺม : นป. การทำคืน, การทำตอบ, การชดใช้, การให้คืน, การแก้ไข, การโอนให้
ปฏิโกฏฺเฏติ : ก. ทำให้เบนออก, ทำให้หันกลับ, ต้อนกลับ, ทุบตีให้ผละออกมา
ปฏิจรติ : ก. เที่ยวไป, ท่องเที่ยว, เกี่ยวข้อง; กลบเกลื่อน, ทำให้สับสน, พูดวกวน, พูดกลับไปกลับมา, ทำ (ปัญหา) ให้คลุมเครือ
ปฏิชคฺคาเปติ : ก. ให้ปฏิบัติ, ให้บำรุง, ให้ดูแล, ให้เลี้ยงดู
ปฏิชานาติ : ก. ปฏิญาณ, ยอมรับ (สารภาพ), ให้สัญญา, รับรอง, ตกลง, แสดงความเห็นชอบ
ปฏิญฺญ : ค. ผู้ให้คำปฏิญาณ, ผู้แสร้งทำ (ใช้เฉพาะในรูปสมาส)
ปฏิญฺญาต : กิต. (อันเขา) ให้ปฏิญญาแล้ว, ให้รับรองแล้ว, ให้ตกลงแล้ว
ปฏิททาติ : ก. ให้คืน, นำมาคืน, ให้ตอบ
ปฏิทาน : นป. การให้ตอบแทน, รางวัล, การให้คืน, การนำมาคืน
ปฏินนฺทิต : กิต. ยินดีเฉพาะแล้ว, บันเทิงแล้ว, (อันเขา) ให้บันเทิงแล้ว, ทักทายแล้ว,ต้อนรับแล้ว
ปฏินิชฺฌายติ : ก. อดโทษ, ยกโทษให้, หายโกรธ
ปฏินิวาสน : นป. ผ้านุ่งห่มที่ให้ตอบแทน, ผู้นุ่งที่ผลัดออก
ปฏิปาทก : ป. ผู้ให้สำเร็จ, ผู้จัดแจง, ผู้จัดหา; เชิง (เตียง), ที่รอง (เตียง)
ปฏิปาเทติ : ก. ให้สำเร็จ, บันดาล, มอบให้, จัดแจง, จัดหาให้
ปฏิปิณฺฑ : ป. ก้อนข้าวตอบแทน, อาหารที่ให้ตอบแทน
ปฏิพนฺธติ : ก. งด (ไม่ให้) , ลดหย่อน (ของที่ให้)
ปฏิยาทิต : กิต. (อันเขา) ตกแต่งแล้ว, ตระเตรียมแล้ว, จัดแจงแล้ว, มอบให้แล้ว
ปฏิยาเทติ : ก. ตกแต่ง, ตระเตรียม, จัดแจง, มอบให้, จัดหาให้
ปฏิวตฺติต : กิต. (อันเขา) ให้เป็นไปแล้ว, ให้หมุนกลับแล้ว, ให้กลิ้งกลับแล้ว
ปฏิวตฺติย : ค. ซึ่งพึงให้เป็นไป, ซึ่งให้หมุนกลับ, อันให้กลิ้งกลับ
ปฏิวิเสส : ป. อาการอันพิเศษยิ่งขึ้น, อาการที่แยกแยะให้เห็นเฉพาะแต่ละอย่างๆ (เกี่ยวกับการวินิจฉัยปัญหา)
ปฏิเวเทติ : ก. ให้รู้เฉพาะ, บอกให้ทราบ, ประกาศ
ปฏิสฺสุณาติ : ก. รับคำ, ยอมรับ, ตกลง, ให้สัญญา
ปฏิสารณ : นป. การให้หวนระลึกถึงความผิด, การให้ยอมรับผิด, การให้แก้ความผิดด้วยการขอคืนดี
ปฏิสารณิยกมฺม : นป. ปฏิสารณียกรรม, กรรมเนื่องด้วยการลงโทษพระภิกษุผู้ทำความผิดต่อคฤหัสถ์โดยให้ไปขอขมาเขา
ปฏิหรติ : ก. นำกลับ, กลับคืน; บอก, แจ้งให้ทราบ
ปฏิหาเรติ : ก. ให้กลับไป, กั้น, ขัดขวาง, ไล่ไป, หลีกเลี่ยง, ติดตาม
ปฐวีกสิณ : นป. ปฐวีกสิณ, ดินสำหรับเพ่งเพื่อจูงจิตให้เป็นสมาธิ
ปณฺณตฺติก : ค. ซึ่งมีบัญญัติ, ซึ่งมีเครื่องสำแดงให้ปรากฏ, ซึ่งปรากฏชื่อ
ปตฺตานุโมทนา : (อิต.) ความยินดีตามซึ่งส่วนบุญอันถึงแล้ว, การอนุโมทนาซึ่งส่วนบุญ อันมาถึงแล้ว. ปตฺตาปตฺติ + อนุโมทนา. การอนุโมทนาส่วนบุญที่ผู้อื่นให้แล้ว ทินฺนปตฺติ + อนุโมทนา ลบ ทินฺน, การ อนุโมทนาส่วนบุญ ปตฺติ + อนุโมทนา.
ปตฺติทาน : (นปุ.) การให้ส่วนบุญ. การให้บุญ.
ปตฺติทานมย : (วิ.) สำเร็จด้วยการให้ส่วนบุญ.
ปตฺติธมฺม : ป. การบำเพ็ญบุญส่งไปให้, การอุทิศส่วนบุญ
ปตารณ : นป. การยกขึ้นให้สูง, การขยายตัว
ปตาเรติ : ก. ให้ผ่านไป, ให้ซึมซาบ, ให้ข้ามไป, ให้ไหล, ให้ท่วมไป, ให้ล้น, ให้เดือดพล่าน
ปติฏฺฐาปิตุ : ค. ผู้ให้ดำรงอยู่, ผู้ให้ตั้งมั่น
ปติฏฺฐาเปติ : ก. ให้ตั้ง, ให้ดำรงอยู่
ปติทาน : นป. สิ่งตอบแทน, การให้ตอบ, การคืนให้, การแลกเปลี่ยน
ปทตฺต : กิต. (อันเขา) ให้แล้ว, มอบให้แล้ว, แจกจ่ายแล้ว
ปทปาริปูรี : อิต. คำที่ยังบทให้เต็ม, คำเสริมบท, ได้แก่ปทปูรณะ
ปทปูรณ : (ปุ.) บทอันยังเนื้อความให้เต็ม, บทบูรณ์ คือคำที่ทำให้คำประพันธ์ครบคำ ตามหลักหรือกฎเกณฑ์ของคำประพันธ์.
ปทวิคฺคห : ป. การวิเคราะห์บท, การแยกคำออกอธิบาย, การกระจายบทสมาสออกให้เห็นส่วนประกอบ, บทวิเคราะห์
ปทาตฺเว : อ. เพื่อจะให้; ในคาถาแห่งอภิณหชาตก แปลว่าเพื่อถือเอา (ป+ อา + ทา + ตฺเว)
ปทาตุ : ป. ผู้ให้, ผู้แจกจ่าย; คนฟุ่มเฟือย, ผู้ใช้จ่ายสุรุ่ยสุร่าย
ปทาน : (นปุ.) การให้, การเพิ่มให้. ป+ทา+ยุ ปัจ.
ปทีป : (วิ.) ส่อง ( ฉายแสง ), สว่าง, รุ่งเรือง, ให้รุ่งเรือง. ปปุพฺโพ, ทีปฺ ทิตฺติยํ, อ.