อสิเลสา : (อิต.) อสิเสลาชื่อดาวฤกษ์กลุ่มที่๙ใน๒๗ กลุ่มมีห้าดวง, ดาวเรือน.วิ.ภุชคสทิสตฺตา น สิลิสฺสเต น อาลิงฺคยํเตติอสิเลสา.ปญฺจตาราจกฺกาการาอสิเลสา.
อสิโลก : อิต. ชื่อเสียงเลว, ชื่อเสียงไม่ดี
อสุรกาย : (ปุ.) อสุรกายชื่อของสัตว์ผู้เกิดในอบายพวก ๑ ใน ๔พวก เป็นพวกที่ ๔.
อสุสชิ : (ปุ.) พระอัสสชิชื่อพระเบญจวรรคีย์องค์ที่ ๕.
อเสขอเสกฺข : (ปุ.) บุคคลผู้ไม่ต้องศึกษา, บุคคลผู้ไม่ต้องศึกษาเพื่อคุณอันยิ่งขึ้นไปอีก(เพราะจบการศึกษาแล้วคือละกิเลสได้หมดสิ้นแล้ว), บุคคลผู้สำเร็จการศึกษา (ในเรื่องละกิเลสเพราะละกิเลสได้เด็ดขาดแล้ว), พระอเสขะคือ พระอริยบุคคลผู้บรลุพระอรหันตผลแล้ว, อเสขะอเสกขะชื่อของพระอรหันต์, พระอรหันต์.วิ.ตโตอุตฺตริกรณียาภาวโตนตฺถิสิกฺขาเอตสฺสาติอเสโขอเสกฺโขวา.
อหห : (นปุ.) อหหะชื่อมาตรานับเท่ากับร้อยคูณด้วยนิรพุท. อํหฺคติยํ, หปจฺจโย.
อฬกา : (อิต.) อฬกาชื่อเมืองกุเวรวิ.อลํ วิภูสนํกโรตีติอลกา.สาเอวอฬกา.เป็นอาฬกาบ้าง.
อากขาอากงฺขา : (อิต.) ความจำนง, ความปรารถนา, ความหวัง, อากังขาชื่อของตัณหา, ตัณหา. อาปุพฺโพ, กํขฺอิจฺฉายํ, อ.ส.อากางฺกฺษา.
อากร : (ปุ.) บ่อ, บ่อเกิด, ที่อยู่, ฝูง, หมู่, พวก, กอง, อากรคือค่าธรรมเนียมที่รัฐบาลเรียกเก็บ.อา+กรฺ+อ ปัจ.ส.อากร.
อากาสานญฺจายตน : (นปุ.) อากาสานัญจายตนะชื่อของอรูปฌานที่๑วิ. อากาสานญฺจํอายตนํอากาสานญฺจายตนํ.อากาสานญฺจํอายตนํอสฺสาติวาอากาสานญฺจายตนํ.
อากาสานญฺจายตนภูมิ : (อิต.) อากาสานัญจาย-ตนภูมิชื่อภูมิของอรูปพรหมที่๑.
อากิญฺจญฺญายตนภูมิ : (อิต.) อากิญจัญญยตนภูมิชื่อภูมิของอรูปพรหมชั้นที่ ๓
อากุจฺจ : (ปุ.) จะกวดตะกวดชื่อสัตว์ชนิดหนึ่ง อยู่ได้ทั้งในน้ำและบนบกรูปร่างคล้ายจิ้งจกแต่ตัวใหญ่กว่ามาก.
อาขณฺฑล : ป. ๑. ชื่อพระอินทร์ ;
๒. ผู้ตัด, ผู้ทำลาย
อาขยาต : ๑. นป. ชื่อตำราไวยากรณ์บาลีและสันสกฤตว่าด้วยกิริยา ;
๒. ค. กล่าวแล้ว, พูดแล้ว
อาขฺยาต : (นปุ.) อาขยาดชื่อปกรณ์ของบาลีไวยากรณ์ปกรณ์หนึ่งวิ. กิริยํอาขฺยาตีติอาขฺยาตํ (ปทํ สทฺทชาตํ).กิริยํอาจิกฺขตีติอาขฺยาตํ.รูปฯ ๒๔๐.อาขฺยาตีติอาขฺยาตํ.อภิฯ.อาบทหน้า ขฺยาธาตุในความกล่าวตปัจ.ซ้อนกฺ เป็น อากฺขฺยาตบ้าง.
อาชีวก : (ปุ.) อาชีวกชื่อนักบวชนอกพุทธศา-สนานิกายหนึ่ง.ส.อาชีวก.
อาตต : (นปุ.) อาตตะชื่อกลองที่หุ้มหนังด้านเดียวมีกลองกุมภถุนะและกลองคัททรีเป็นต้น, กลองยาว, กลองรำมะนา.วิอาตโนตีติอาตตํ.อาปุพฺโพ, ตนุวิตฺถาเร, อ. แปลงนเป็นต.
อาตตวิตฺต : (นปุ.) อาตตวิตตะชื่อดนตรีที่หุ้มหนังทั้งหมด มีบัณเฑาะก์เป็นต้น.
อาถพฺพณ : (นปุ.) อาถัพพณะชื่อคัมภีร์พระเวทคัมภึร์ที่๔ของพราหมณ์(ฮินดู).เวสฯ ๒๔๒ เป็นอาถพฺพน.ส.อาถรฺวณ.
อาทาส : (ปุ.) แว่น, กระจก, กระจกเงา, กระจกส่องหน้า. คันฉ่องชื่อเครื่องส่องหน้าหรือกระจกเงา มีกรอบสองชั้นเอนเข้าเอนออกได้ตั้งอยู่บนโต๊ะเครื่องแป้ง.วิ.อาทิสฺสเตอสฺมินฺติอาทาโส.อาปุพฺโพ, ทิสฺเปกฺขเณ, โณ.ส. อาทรฺศน.
อาธาร : (ปุ.) เชิง (เครื่องรองภาชนะทั่ว ๆไป), เชิงบาตร (ขาบาตร), อาธาระเป็นคำเรียกสัมพันธ์บทที่ประกอบด้วยสัตมีวิภัติ (อธิกรณ), การอุปถัมภ์, อ่าง, หม้อน้ำ, ที่ขังน้ำสระ, ร่องน้ำรอบโคนต้นไม้ (อาลวาลก).อาปุพฺโพ, ธรฺธารเณ, โณ.
อาภสฺสรพฺรหฺม : ป. อาภัสสรพรหม, ชื่อพรหมโลกชั้นหนึ่ง, พรหมที่มีแสงสว่างสุกใสซ่านออกจากกาย
อามณฺฑ : (ปุ.) ไม้ละหุ่ง, เทพทาโรชื่อต้นไม้ชนิดหนึ่ง เปลือกหอมใช้ทำยา, แฟงชื่อไม้เถาชนิดหนึ่งมีผลกลมยาวแต่ผลเล็กกว่าฟักวิ.อามํวาตํทายตีติอามณฺโฑ.อามปุพฺ-โพ, ทา อวขณฺฑเน, อ, ทสฺส โฑ.ลงนิคคหิตอาคมแล้วแปลงเป็นณฺอถวา, อาปุพฺโฑ, มณฺฑฺภูสเน, อ. อีสํปสนฺนเตล-ตายอามฌฺโฑ.ส.อามณฺฑ.
อามนฺต : ค. ถูกร้องเรียก, ถูกถามหา, ได้รับเชิญ
อามนฺตน : (นปุ.) การเรียก, การร้องเรียก, การเชิญ, การเชื้อเชิญ, การบอกโดยการทำต่อหน้า, การบอกต่อหน้า.วิ.อภิมุขํกตฺวามนฺตนํอามนฺตนํ.ลบภิมุขเหลืออแล้วทีฆะ.
อามนฺตนก : ค. ผู้ร้องเรียก, ผู้เชื้อเชิญ, ผู้ปรึกษา
อามนฺเตติ : ก. เรียก, ร้องเรียก, เชื้อเชิญ; ปรึกษา
อายนฺทมจฺฉ : (ปุ.) อายันทมัจฉาชื่อปลามีหัวเหมือนงูมีหางเหมือนปลา.
อายสกฺย : นป. ความดูหมิ่น, ความเสื่อมเสีย, ชื่อเสียงเสีย
อายุตฺตก : (ปุ.) บุคคลผู้เรียกเก็บซึ่งส่วย, นายส่วย( ส่วยคือของที่เรียกเก็บจากพื้นเมืองส่งเป็นภาคหลวงอีกอย่างหนึ่งคือ เงินที่เก็บจากชายซึ่งมิได้รับราชการเป็นทหารเงินรัชชูป-การก็เรียกปัจจุบันเลิกเก็บแล้ว ), เสมียน, เจ้าพนักงาน, เจ้าหน้าที่.อาปุพฺโพ, อุจฺสมวาเย, โต.แปลงจฺเป็นตฺ กสกัดคำแปลหลังอายุตฺตลงกสกัด.ส. อายุกฺตก.
อารกฺขกมฺมฏฺฐาน : (นปุ.) อารักขกัมมัฏฐานชื่อของกัมมัฏฐานหมวดหนึ่งมี ๔ ข้อ.
อารกฺขยฏฺฐิ : (อิต.) ไม้ตระเว็ด(ตระเหว็ด), ไม้เตว็ดไม้เจว็ตก็เรียก.
อาลกาอาลกมนฺทา : (อิต.) อาลกมันทาชื่อเมืองกุเวร.วิ.อลํวิภูสนํกโรตีติอลกา.อลกาเอวอาลกา. อาลกาเอว โมทกรณโตอาลกมนฺทาเป็นอาลกมณฺฑาก็มี.
อาลปติ : ก. เรียกร้อง, ทักทาย, สนทนา
อาลปน : (นปุ.) การร้องเรียก, การบอกเล่า, การกล่าว, การพูด, การสนทนา, คำทัก, คำร้องเรียก, คำกล่าวโดยทำต่อหน้า, การกล่าวโดยทำต่อหน้า, วิ.อภิมุขํกตฺวาลปนํอาลปนํ.ส.อาลปน.
อาลปนตา : อิต. การร้องเรียก, การทักทาย
อาลปนา : อิต. การร้องเรียก, การวิงวอน
อาลมฺพร : (ปุ.) กลองเทศ, เปิงมางชื่อกลองชนิดหนึ่งขึงหนังทั้งสองหน้าสำหรับตีเข้ากับปี่พาทย์.วิ.อาลมฺพอิติสทฺทายเตติอาลมฺพโร.รปัจ.
อาลิงฺค : (ปุ. นปุ.) อาลิงคะ ชื่อกลองพิเศษ.
อาวุโส : (อัพ. นิบาต) แน่ะท่านผู้มีอายุ, แน่ะ ผู้มีอายุ, ดูกรท่านผู้มีอายุ, ดูก่อนท่านผู้มี อายุ, ท่านผู้มีอายุ, คุณ. เป็นคำสำหรับ นักบวชเรียกนักบวช ผู้มีพรรษาอ่อนกว่า หรือสำหรับนักบวชพูดกับชาวบ้านก็ได้ แปลว่า จ๊ะ เจริญพร ขอเจริญพร. แปลว่า ขอรับ. ก็ได้. พูดกับผู้ชายแปลว่า พ่อ พูดกับผู้หญิง แปลว่า แม่. ส. อายุษมตฺ.
อาสนฺทิ : (อิต.) อาสันทิ ชื่อตั่งชนิดหนึ่ง, เก้าอี้สำหรับนั่งคนเดียว, เก้าอี้นอน. อาปุพฺโพ, สทฺ วิสรณคติอวสาเนสุ, อิ, พินฺทฺวาคโม.
อาสนฺธิ : (อิต.) อาสันธิ ชื่อเก้าอี้ชนิดหนึ่ง, ตั่งชนิดหนึ่ง.
อาสนฺนกมฺม : (นปุ.) กรรมที่ทำเมื่อใกล้จุติ, การระลึกถึงสิ่งที่ดีหรือไม่ดีในเวลาใกล้จุติ ชื่อว่า อาสันนกรรม อีกอย่างหนึ่ง การทำดี หรือการทำไม่ดีเวลาใกล้ตาย ชื่อว่า อาสันนกรรม วิ. อาสนฺเน อนุสฺสริตํ อาสนฺนํ, อาสนฺเน วา กตํ อาสนฺนํ. อาสนฺนํ กมฺมํ อาสนฺนกมฺมํ.
อาสา : (อิต.) ชื่อของตัณหา, ตัณหา. อาสา วุจฺจติ ตณฺหา. ไตร ๒๙/๑๑๘. ความหวัง, ความปรารถนา. อิสุ อิจฺฉายํ, อ, อิสฺสา (แปลง อิ เป็นอา). ส. อาศา
อาสาวติ : อิต. ชื่อเถาวัลย์ที่งอกขึ้นที่สวนจิตลดาสรวงสวรรค์
อาสาฬฺห : (ปุ.) อาสาฬหะ ชื่อดาวฤกษ์กลุ่มที่ ๒๐ ใน ๒๗ กลุ่ม
อาหวนีย : (ปุ.) อาหวนียะ ชื่อไฟอย่างที่ ๒ ใน ๓ อย่าง คือ อาหุเนยยยัคคิ ไฟที่ควรบูชา. วิ. อาหวนํ อรหตีติ อาหวนีโย ไฟอีก ๒ อย่าง คือ คหปตคฺคิ ทกฺขิเณยฺยคคิ.
อาฬวก : (ปุ.) อาฬวกะ ชื่อยักษ์, อาฬวกยักษ์.
อาฬวก, - วิก : ค. ผู้อยู่ป่าช้า, ชื่อยักษ์