อธิปฺปเตยฺย อธิปฺปเตยฺย : (ปุ.) ความเป็นแห่ง ความเป็นใหญ่, ความเป็นแห่งความเป็นใหญ่ยิ่ง, อธิปไตย (อำนาจสูงสุด). วิ. อธิป- ติโน ภาโว อธิปเตยฺโย อธิปฺปเตยฺโย วา. ณฺย ปัจ. ภาวตัท. วิการ อิ ที่ ติ เป็น เอ ลบ ณฺ ซ้อน ยฺ ศัพท์หลังลง ปฺสังโยค.
อนุป : (ปุ.) ประเทศอันชุ่มชื้นด้วยน้ำวิ. อนุคตาอาปาอเตฺรติอนุโป.บางมติว่า เป็นไตรลิงค์.ส.อนุป.
อาปทา : (อิต.) ธรรมชาติอันยัง สัตว์ให้ถึงซึ่งความลำบาก, อันตราย, จัญไร, ภัย, พิบัติ.วิ.อาปชฺชนํอาปทา.อฏฺฏํปีฬนํปชฺชตีติวาอาปทา.อาปุพฺโพ, ปทฺคติยํ, อ.อาอุปสรรคลงในอฏฺฏส. อาปทา.
กปฺปาสปตล : นป. ชั้นหรือเยื่อบางๆ ของฝ้าย
กายปจารก, - ยปฺปจารก : นป. การยังกายให้ไหว, การคะนองกาย
กาล (ปฺ) ปเวทน : นป. การบอกเวลา, การแพร่ข่าว, การตาย
กุณป กุนป : (ปุ. นปุ.) ศพ, ซากศพ. กุณฺ สงฺโกจเน, โป, ออาคโม. ศัพท์หลังแปลง ณ เป็น น. ส. กุณป.
จิตฺตรูป : นป. รูปอันวิจิตร, รูปภาพสวยงาม
จิตฺตรูป : อ. ตามที่คาดหมาย, ตามที่ใจนึก
ฉฬภิญฺญาปฏิสมฺภิทาทิปฺปเภทคุณปฏิมณฑิต : (วิ.) ผู้ประดับเฉพาะแล้วด้วยคุณอันต่าง ด้วยธรรมวิเศษมีอภิญญาหกและปฏิสัมภิ- ทาเป็นต้น, ผู้ประดับประดาแล้วด้วย..., ผู้ อันคุณมีคุณมีอภิญญาหกและปฏิสัมภิทา เป็นต้นเป็นประเภทประดับแล้ว.
ญาณูปปนฺน : ค. ผู้เข้าถึงญาณ, ผู้บรรลุญาณ, ผู้ประกอบด้วยความรู้
ตป (โป) กมฺม : นป. กรรมคือตบะ, การบำเพ็ญตบะ, การทรมานกาย
ตป (โป) ธน : ค. ผู้บำเพ็ญตบะ, ฤษี, นักพรต
ตป (โป) วน : นป. สถานที่ควรแก่การบำเพ็ญตบะ, ป่าของผู้บำเพ็ญพรต
ติณวลฺลิปลิเวฐิต : (วิ.) ผู้อันเครือแห่งหญ้าพันแล้ว.
นหามี, - ปี :
ค. ดู นหาปก นิปฺปลาป : ค. ไม่พูดพร่ำ, ไม่พูดมาก
ปฏิปวิฏฺฐ : กิต. กลับเข้าไปอีกแล้ว
ปฏิปวิสติ : ก. กลับเข้าไปอีก
ปฏิปหินาติ : ก. ส่งกลับ
ปติรูป : อ. สมควร, เหมาะสม
ปริปตติ : ก. ล้ม, ตก
ปิ : อ. แม้ว่า, ผิว่า, แต่, ถึงกระนั้น, บางที, อย่างไรดี, สมควร, ด้วย, เหมือนกัน
ภพฺพรูป : (วิ.) ผู้ควรเป็นรูป, ผู้มีรูปสมควร.
มโนปโทส : (ปุ.) ความประทุษร้ายในใจ, ความประทุษร้ายด้วยใจ.
มหาตาปสาธน : นป. เครื่องประดับเส้นใหญ่
มหาปเทส : (ปุ.) ประเทศใหญ่, มหาประเทศ. คือประเทศที่มีกำลังมาก ทั้งทางการเมือง ทางการทหารและทางเศรษฐกิจ.
โลลุปฺป : นป. ความโลภ, ความอยาก
วิสธร : ป .ผู้ทรงไว้ซึ่งพิษ; งู
สีปที : (ปุ.) คนเท้าปุก, คนเท้าทู่. อี ปัจ. ตทัสสัตถิตัท.
อกฺขิกูป : (ปุ.) เบ้าตา.
อชินปเวณิ : (อิต.) ผ้าผวย, ผ้าห่ม, ผ้าห่มนอนเจียม.
อนุปคมฺม : อิต. ไม่เข้าไปใกล้, เลี่ยงไป
อนุปจินนฺต : กิต. ไม่สังเกต, ไม่พิจารณา
อนุปตติ : ก. ติดตาม, ไปตาม ; อุบัติขึ้น; จู่โจม
อนุปทินฺน : กิต. มอบให้, เพิ่มให้, อุทิศ
อนุปเทติ : ก. เพิ่มให้, อุดหนุน
อนุปพนฺธติ : ก. สืบต่อ, ติดตาม, สืบเนื่อง
อนุปพนฺธนตา : อิต. ความสืบต่อ, ความเป็นไปโดยไม่ขาดระยะ
อนุปพนฺธนา : อิต. ความสืบต่อ, ความเป็นไปโดยไม่ขาดระยะ
อนุปลิตฺต : ค. ไม่ถูกกิเลสแปดเปื้อน
อนุปวาท : (ปุ.) การไม่เข้าไปว่ากล่าว, การไม่เพ่งโทษ, การไม่กล่าวร้าย.
อนุปวิฏฺฐ : กิต. เข้าไปตาม, เข้าไปสู่แล้ว
อนุปวิฏฺฐตา : อิต. ความเป็นผู้เข้าไปตาม, ความเป็นของไหลเข้าไป
อนุปวิสติ : ก. เข้าไปตาม, ไหลเข้าไป
อนุปเวจฺฉติ : ก. โปรยปราย, เพิ่มให้, สละ
อนุปสนฺต : ค. ผู้ไม่สงบระงับ
อนุปสมฺปนฺน : (วิ.) มิใช่คนอุปสมบทแล้ว, มิใช่ผู้อุปสมบทแล้ว (มิใช่ภิกษุ-ภิกษณี).
อเนกปสงฺค : (วิ.) มีความต้องการมิใช่อย่างเดียว, มีความปราถนามิใช่อย่างเดียว, หลายอย่างตามความต้องการ.