กุฏฏ : ๑. ป. แป้ง, ผง;
๒. ค. บีบ, คั้น
นิมฺมถติ : ก. บีบ, คั้น, กด, ขยี้, ขยำ, , ย่ำยี, ทำลาย
ปิสติ, (ปึสติ) : ก. บด, ขยำ, คั้น
มทฺทติ : ก. ขยี้, ทำลาย, กดขี่, นวด, คั้น, ขยำ
อนฺวามทฺทติ : ก. บีบ, คั้น
กสฏ : (ปุ.) กาก ส่วนที่คั้นหรือคัดเอาของดี ออกแล้ว, เดน ของที่ไม่ต้องการแล้ว ของ ที่เหลือแล้ว. เป็น กสต ก็มี. กส. วิเลขเณ, โต.
โกลสมฺปาก : ค. ซึ่งให้สุกกับด้วย (น้ำคั้น) ผลพุทรา, ซึ่งเคี่ยวหรือกวนกับ (น้ำคั้น) ผลพุทรา
จิตฺตปมทฺที : ค. ซึ่งย่ำยีจิตใจ, ซึ่งบีบคั้นจิตใจ
จิตฺตปีฬา : (อิต.) ความเบียดเบียนจิต, ความบีบคั้นจิต, การสลบ, ความสลบ.
จิตฺตสมฺปีฬน : ค. ซึ่งบีบคั้นจิต, ซึ่งเบียดเบียนจิต
โทล : (วิ.) บีบคั้น, เบียดเบียน, ทำลาย, ทุ ปีฬเน, โล.
นิปฺปีฬน : นป. การบีบคั้น, การกดขี่, การเบียดเบียน
นิปฺปีเฬติ : ก. บีบคั้น, กดขี่, เบียดเบียน
นิมฺมชฺชน : นป. การบีบ, การคั้น, การนวด; การรัด
ปฏิปีฬน : นป. การบีบคั้น, การกดขี่, การเบียดเบียน
ปฏิปีฬิต : กิต. (อันเขา) บีบคั้นแล้ว, กดขี่แล้ว
ปฏิปีเฬติ : ก. บีบคั้น, กดขี่, เบียดเบียน
ปฏิพาฬฺห : ค. ซึ่งถูกบีบคั้น, ซึ่งถูกบังคับ, อันถูกข่มขู่, อันบำบัด
ปปีฬิต : ค. ซึ่งถูกบีบคั้น, ซึ่งถูกบดขยี้, ซึ่งถูกครูดสี, สึกหรอ
ปริปาเฬติ : ก. เบียดเบียน, บีบคั้น
ปุปฺผรส : ป. น้ำคั้นที่ทำด้วยดอกไม้, เครื่องดื่มที่ทำด้วยดอกไม้
ผลาสว : ป. น้ำคั้นผลไม้
ผสฺโสทก : นป. น้ำส้มคั้น
พทรยูส : ป. น้ำคั้นผลพุทรา
พฺยาธิ : (ปุ.) ภาวะอันเสียดแทง, ภาวะที่เบียดเบียน, ภาวะอันบีบคั้นใจ, ภาวะอันทำลาย, ความบีบคั้น, ความเจ็บไข้, โรค, พยาธิ. วิ. วิชฺฌตีติ วฺยาธิ วา. วิธฺ วิชฺฌนาพาธเนสุ, อิ. แปลง อิ ที่ วิ เป็น ย ลง อา อาคม. อภิฯ. คำ พยาธิ ในพจนาฯ ให้อ่านว่า พะยาด และให้ความหมายว่า ได้แก่ตัวเชื้อโรคชนิดหนึ่งที่เกิดในกายและเชื้อโรคอย่างหนึ่ง ที่เกิดจากผิวหนัง ผู้เขียนพจนาฯ มคธ นี้ ว่า ที่เป็นชื่อของโรคผิวหนัง อ่านเรียงพยางค์ว่า พะ-ยา-ธิ เหมาะกว่า.
ยาคุ : (ปุ.) ข้าวต้ม, ข้าวยาคู ชื่อขนมชนิดหนึ่งทำด้วยข้าวอ่อน คือ เกี่ยวเอารวงข้าวที่ยังเป็นน้ำนม คั้นเอาแต่น้ำนมใส่ภาชนะตั้งไฟเคี่ยว ใส่น้ำตาล เคี่ยวพอข้นเหนียวจึงยกลง มีกลิ่นหอม รับประทานอร่อย. ยา ปุณเน, คุ. มิสฺสเน วา, คุ, อุสฺสา.
ยูส : (ปุ.) แกง (จากมิลินทปัญหา), น้ำคั้น, น้ำคั้นจากลูกไม้. ยุสฺ หึสายํ, อ, ทีโฆ. เป็น นปุ. ก็มี.
สมฺปีเฬติ : ก. เบียดเบียน, บีบคั้นใจ
สมฺพาห : (ปุ.) การชักไปด้วยดี, การขยำ, การบีบคั้น, การนวด, การนวดฟั้น, การดัด. สํ ปุพฺโพ. วาหฺ ปยตเน มทฺทเน วา. อ.
อฏฺฏ : (ปุ.) ความบีบคั้น, ความเบียดเบียน, ความวิบัติ, อันตราย, ความลำบาก, ความ(เรื่อง เนื้อเรื่อง อาการ คดีที่ฟ้องร้องกันในโรงศาล), คดี, คดีความ, อรรถคดี, ร้าน, ป้อม, หหอรบ, แม่แคร่, ยุติ.อฏฺฏฺอติกฺกมหึสาสุ, อ. ส. อฎฺฎ.
อฏฺฏลก อฏฺฏาล : (วิ.) เบียดเบียน, บีบคั้น. อฏฺฏฺ อนาทเร, อโล, อาโล. ศัพท์ต้น ก สกัด.
อฏฺฏิ : (อิต.) ความเบียดเบียน, ความบีบคั้น, ความเจ็บไข้, โรค, แผล.อฏฺฏ อนาทาเร, อิ.
อภินิปฺปีฬนา : อิต. การบีบคั้น, การเบียดเบียน, การกดขี่
อภินิปฺปีเฬติ : ก. บีบคั้น, เบียดเบียน, กดขี่
อมฺพกญฺชิก : นป. น้ำมะม่วงคั้น, น้ำผักดอง
อมฺพปานก : นป. น้ำปานะที่ทำจากผลมะม่วง, น้ำมะม่วงคั้น
อมฺพยูส : (นปุ.) น้ำคั้นจากผลมะม่วง, น้ำผลมะม่วง.
อุปปีฬก : ค. ซึ่งกดขี่, ซึ่งเบียดเบียน, ซึ่งบีบคั้น
อุปปีฬกกมฺม : (นปุ.) กรรมบีบคั้น, กรรม เบียดเบียนกรรมอื่น ๆ (ได้แก่ อกุศลกรรม ๑๒ มหากุศลกรรม ๘), อุปปีฬกกรรม (กรรมที่เบียดเบียนชนกกรรมซึ่งให้ผลอยู่ แล้วให้มีกำลังลดลง กรรมที่เบียดเบียนรูป นามซึ่งเกิดจากชนกกรรมให้มีกำลังลดลง).
อุปฺปีฬน : นป. การเบียดเบียน, การกดขี่, การบีบคั้น
อุปปีฬา : อิต. การเบียดเบียน, การกดขี่, การบีบคั้น
อุปปีเฬติ : ก. เบียดเบียน, กดขี่, บีบคั้น
ชน : (ปุ.) สัตว์, คน, ชน ( ผู้ยังกุศลและอกุศล ให้เกิด ). วิ. กุสลากุสลํ ชเนตีติ ชโน. ชนฺ ชนเน, อ. ส. ชน.
ชีว : (ปุ.) อาตมะ, อาตมัน, พระพฤหัสบดี, สัตว์, ชน, คน, ความเป็นอยู่, ความมีชีวิต อยู่, ความเกิด, ชีพ (ความเป็นอยู่). ชีวฺ ปาณธารเณ, อ. ส. ชีว.
ปภุ : (ปุ.) ชน, คน, บุคคล. ปปุพฺโพ, ภู สตฺตายํ, อ. รัสสะ อู เป็น อุ.
ปุม : (ปุ.) ชาย, คน, คนผู้ชาย, บุรุษ. วิ. ปุนาตีติ ปุมา. ปุ ปวเน, โม.
ปุริส : (ปุ.) ชาย, ผู้ชาย (ชาย), บุรุษ, คน, อาตมะ, มานพ, อาตมัน, จิต. วิ. อตฺตโน มาตาปิตูนํ หทยํ ปูเรตีติ ปุริโส (ผู้ยังหทัยของมารดาและบิดาของตนให้เต็ม). ปุรฺ ปูรฺ วา ปูรเณ, อิโส. ถ้าตั้ง ปูรฺ ธาตุ พึงรัสสะ อู เป็น อุ. ปุ นิรยํ ริสตีติ ปุริโส (ผู้กำจัดนรก). เป็นความเชื่อของพราหมณ์ว่าลูกชายจะกำจัด คือป้องกันไม่ให้พ่อแม่ตกนรก. ปุ บทหน้า ริสฺธาตุในความกำจัด อ ปัจ. ปุริ อุจฺเจ ฐาเน เสตีติ ปุริโส (ผู้ดำเนินไปในฐานะสูง). ปุริปุพฺโพ, สิคติยํ, อ. อตฺตโน มาตาปิตูนํ มโนรถํ ปุเรตีติ ปุริโส.
โปส : (ปุ.) สัตว์, มนุษย์, บุคคล, บุทคล, คน, บุรุษ, ชาย, ผู้ชาย. ปุสฺ โปสเน, โณ. ปุรฺ ปูรเณ วา, โส, อุสฺโสตฺตํ, รฺโลโป.
มจฺจ : (ปุ.) สัตว์มีอันจะพึงตายเป็นสภาพ, สัตว์มีความที่แห่งตนจะพึงตายเป็นสภาพ, ชาย, บุคคล, คน, สัตว์. วิ. ปริตพฺพสภาว-ตาย มจฺโจ. มรติ วา มจฺ-โจ. มรฺ ปาณจาเค, โจ. ลบ รฺ ซ้อน จฺ หรือ ลง ตฺย ปัจ. แปลงเป็น จ ลบ รฺ ซ้อน จฺ หรือ แปลง ตฺย เป็น จฺจ.
มานว : (ปุ.) ชาย, ผ้ชาย, คน, บุคคล. วิ. มนุโน อปจฺจํ มานโว. ณว ปัจ. รูปฯ ๓๕๖.