ภุช : (ปุ.) มือ, ข้อมือ, งวง, งวงช้าง. วิ. ภุญฺชเต อเนเนติ ภุโช. ภุชฺ ปาลนชฺ-โฌหรเณสุ, อ.
ภุชสิร : (ปุ.) บ่า, ไหล่. วิ. ภุชานํ สิโร มตฺถกํ ภุชสิ-โร.
ภุชงฺค ภุชงฺคม : (ปุ.) แปลเหมือน ภุชค. วิ. ภุเชน คจฺฉตีติ ภุชงฺโค ภุชงฺคโม วา. ศัพท์ต้น กฺวิ ปัจ. ศัพท์หลัง อ ปัจ. ลง นิคคหิตอาคม.
ภุชปตฺต : (ปุ.) ไม้เสม็ด, ไม้แสม, ไม้ราชดัด. วิ. ภุโช ปาณิ, ตํสทิสปตฺตตาย ภุชปตฺโต. เป็น ภูชปตฺต บ้าง.
มหีภุช : (ปุ.) พระเจ้าแผ่นดิน. มหี+ภุช.
มูลวิภุช : (ปุ.) รถ วิ. มูลานิ วิภุชตีติ มูลวิภุโช. มูลปุพฺโพ, วิ+ภุชฺ โกฏิลฺเล, อ.
ภุป ภุภุช : (ปุ.) พระยา, พระเจ้าแผ่นดิน. ภู+ปา ธาตุ ภุชฺ ธาตุในความรักษา รัสสะ อู เป็น อุ.
นิพฺภุชติ : ก. เอี้ยวไปมา, หมุนตัว, เอนก้ม
อวินิพฺภุชนฺต, อวินิพฺภุชต : กิต. ไม่แบ่งแล้ว ; ไม่สามารถรู้ได้แล้ว
อาภุชติ : ก. คู้เข้า, นั่งคู้ (บัลลังก์) , นั่งขัดสมาธิ
อาภุชน : นป. การขด, การคู้, การนั่งขัดสมาธิ
อุพฺภุชติ : ก. ยกขึ้น, งอขึ้น, จับตั้งขึ้น
ภุชค : (ปุ.) สัตว์ผู้ไปด้วยขนาด, งู, นาค, นาคราช. วิ. ภุ-เชน คจฺฉตีติ ภุชโค. ภุชปุพฺโพ, คมฺ คติยํ, กฺวิ.
ภชติ : ก. คบ, ส้องเสพ, สมาคม, คบหา
ปฏิภชติ : ก. แบ่ง, แจก, จำแนก
พาหุมูล : (นปุ.) รักแร้. วิ. พาหูนํ ภุชานํ มูลํ พาหุมูลํ.
ภค : (นปุ.) นิมิตสตรี, เครื่องหมายเพศของสตรี. วิ. ภชนฺตยสฺมินฺติ ภคํ. ภชฺ เสวายํ, อ. ชสฺส โค.
ภควนฺตุ : (ปุ.) พระผู้มีพระภาคเจ้า. ศัพท์นี้ใช้เป็นพระนามของพระพุทธเจ้าเท่านั้น และใช้เป็น ๓ วจนะ คือ เอกวจนะ ท๎วิวจนะ และ พหุวจนะ ใช้เป็นพระนามของพระพุทธเจ้าทั้งปวงด้วย ที่เป็น อาลปนะ แปลว่า พระพุทธเจ้าข้า ได้. พระนามนี้มีอรรถมากตามธาตุ. ภชฺ เสวายํ ภาชเน จ ทาเน จ. ภญฺชฺ อวมทฺทเน, วนฺตุ ปัจ. แปลง ช เป็น ค ถ้าตั้ง ภญฺชฺ ธาตุ พึงลบ ญฺ สังโยค. ไตร. ๒๙, ๓๐.
ภคินี : (อิต.) พี่น้องหญิง, พี่หญิง, น้องหญิง. ภชฺ เสวายํ, อ, ชสฺส โค, อิตฺถิยํ อินี.
ภชก : (วิ.) ผู้คบ, ผู้เสพ, ผู้รับใช้, ผู้คุ้นเคย. ภชฺ เสวายํ วิสฺสเส จ. ณฺวุ.
ภตฺติ : (อิต.) การแบ่ง, การแจก, การให้, การให้ปัน. ภชฺ ภาชน-ทาเนสุ, ติ แปลง ติ เป็น ตฺติ ลบ ชฺ.
ภาค : (วิ.) อันเขาแบ่ง วิ. ภชียตีติ ภาโค. ภชฺ ภาชเน, โณ, ชสฺส โค.
ภุชิสฺส : (ปุ.) ความเป็นอิสระ, ความเป็นไทย. ภุชฺ ปาล-เน, อิโส. แปลง ส เป็น สฺส.
ภุญฺชน : (นปุ.) ของอัน...พึงกิน, ของกิน, การกิน, การบริโภค, การใช้สอย. ภุชฺ อชฺโฌหรเณ, ยุ. ลงนิคคหิตอาคม.
ภุตฺติ : (อิต.) การกิน, การเสวย, การบริโภค. ภุชฺ โภชเน, ติ.
โภค : (วิ.) ผู้กิน, เป็นที่กิน, เป็นที่บริโภค. ภุชฺ อชฺโฌ-หรเณ, โณ.
โภคฺค : (นปุ.) ของควรกิน, ของควรบริโภค, ของอันเขาได้กินแล้ว, ของอันเขาย่อมกิน, ของอันเข้าจักกิน. วิ. อภุชฺชิตฺถ ภุชฺชติ ภุชฺชิสฺสตีติ โภคฺคํ. ภุชฺ อชฺโฌหรเณ, โณฺย รูปฯ ๕๔๐.
สมฺภตฺต : (ปุ.) เพื่อนคบกันมั่นคง. วิ. สพฺพกาลํ ภชตีติ สมฺภตฺโต. ภชฺ เสวายํ โต. อถวา, สกาโร พนฺธเว, โส วิย พนฺธโว วิย อญฺญมญฺญํ วิสาสวเสน ภชตีติ สมฺภตฺโต.
สมฺโภค : (ปุ.) การกินด้วยกัน, การบริโภคด้วยกัน, การกินร่วม, การร่วมกิน, การร่วมบริโภค, การคบกัน. วิ. สห ภุญฺชนํ อนุภวนํ สมฺโภโค. สหปุพฺโพ, ภุชฺ อชฺโฌหรเณ, โณ, ชสฺส โค. ส. สมฺโภค.
โอโภค : (ปุ.) ขนด, การม้วน, การคด, การโค้ง, ความคด, ความโค้ง, โอปุพฺโพ, ภุชฺ โกฏิลฺเล, อ, โณ วา.