โคตฺต : นป. โคตร, วงศ์สกุล, เผ่าพันธุ์
โคตฺต โคตฺร : (นปุ.) แซ่, เผ่า, พันธุ์, เหง้า, เหล่า, เหล่ากอ, เชื้อ, เชื้อสาย, สกุล, วงศ์, โคตร. วิ. โค วุจฺจติ อภิธานํ พุทฺธิ จ, เต ตายตีติ โคตฺตํ. ควํ สทฺทํ ตายตีติ วา โคตฺตํ. โคปุพฺโพ, ตา ปาลเน, อ, ตฺสํ โยโค. รูปฯ ๕๕๒ วิ. โคปตีติ โคตฺตํ. คุปฺ รกฺขเณ สํวรเณ วา, โต, ปสฺส โต. กัจฯ ๖๕๖ รูปฯ ๖๕๐ ลง ต, ตฺรณฺ ปัจ.
โคตฺถุ : (นปุ.) วงศ์, สกุล, การตั้งวงศ์สกุล, โคตร. โคตฺถฺ วํเส, อุ.
ปเวณิปาลก : ป. ผู้รักษาขนบประเพณี, ผู้รักษาวงศ์สกุล
พนฺธุ : (ปุ.) พวกพ้อง, พงศ์, พงศ์พันธุ์, ญาติ, ญาติพี่น้อง, วงศ์, วงศ์วาน. วิ. พนฺธตีติ พนฺธุ. พนฺธียติ สิเนหภาเวนาติ วา พนฺธุ. พนฺธฺ พนฺธเน, อุ, ณุ วา. อตฺตนิ ปรํ พนฺธตีติ วา พนฺธุ. อยํ อมุหากํ วํโสติ สมฺพนฺธิตพฺพฏฺเฐน เปมพนฺธเนน พนฺธตีติ วา พนฺธุ.
สกล : ค. ทั่ว, ทั้งหมด, ทั้งสิ้น
โกล : (วิ.) เกิดในสกุล, เชื้อสายในสกุล, เกี่ยวใน สกุล. วิ. กุเล ชาโต โกลํ. กุเล นิยุตโต โกลํ, ณ ปัจ.
พุทฺธวส : (ปุ.) วงศ์ของพระ พุทธเจ้า , พุทธวงศ์. ไตร. ๓๓ ข้อ ๒ กล่าวถึงวงศ์ของพระพุทธเจ้าไว้ ๒๕ วงศ์ ๑. พระทีปังกร, ฯลฯ ๒๕ พระโคตมะ.
อนฺวย : (ปุ.) การเป็นไปตาม, การอนุโลมตาม, ความเป็นไปตาม, ความอนุโลมตาม, การสืบสาย, เชื้อสาย, วงศ์.อนุปุพฺโพ, อิ คติยํ, อ.ส. อนฺวย.
กจฺจาน กจฺจายน กาติยาน : (ปุ.) คนเป็นเหล่า กอแห่งกัจจะ, คนเนื่องในวงศ์กัจจะ อิตถิ ลิงค์ลง อี การันต์.
กาติยาน : (ปุ.) คนเป็นเหล่ากอแห่งกัจจะ, คนเป็นเชื้อวงศ์แห่งกัจจะ. แปลง กจฺจายน เป็น กาติยาน.
กาติยานี : (อิต.) หญิงผู้เป็นเหล่ากอแห่งกัจจะ, หญิงผู้เป็นเชื้อสายในวงศ์กัจจะ.
กุลงฺคาร : ป. บุคคลผู้เป็นดุจถ่านเพลิงแห่งวงศ์ตระกูล, ผู้ผลาญวงศ์ตระกูล
กุลทฺวาร : นป. ประตูแห่งสกุล
กุลธีตุ : (อิต.) ธิดาแห่งตระกูล, ลูกหญิงผู้มีตระกูล, ลูกสาวผู้มีตระกูล, กุลธิดา. หมายถึงลูกของผู้มีสกุลดี หรือลูกสาวที่ รักษาความเป็นลูกผู้หญิงที่ดี มีมารยาทดี.
กุลวส : นป. วงศ์แห่งตระกูล, ตระกูลวงศ์
กุลีน : ค., ป. ผู้มีสกุล, คนมีสกุล
โกลโกล : (วิ.) จากสกุลสู่สกุล.
โกหญฺญ : (นปุ.) ความเป็นแห่งบุคคลผู้ยัง สกุลให้พิศวง, ความเป็นแห่งบุคคลผู้ยังโลก (ชาวโลก) ให้พิศวง. วิ. กุหกสฺส ภาโว โกหญฺญํ. กุหก+ณฺย ปัจ. ภาวตัท. แปลง กฺย เป็น ญฺญ ดูโกสชฺช ด้วย.
ขตฺติยกุล : นป. วงศ์กษัตริย์, ราชตระกูล
โคตถุล : (ปุ.) เชื้อชาติ, วงศ์ตระกูล. โคตฺถํ ลาตีติ โคตฺถุโล. โคตฺถุปุพฺโพ, ลา อาทาเน, อ. โคตฺถุ วํเส, อโล. รูปฯ ๖๕๙.
ชญฺญ : ค. บริสุทธิ์, งาม, เลิศ, ประเสริฐ, มีสกุล, ผู้รู้
ชาติวิภงฺค : ป. ความแตกต่างกันแห่งชาติสกุล, ลักษณะพิเศษประจำชาติ
ชาติวีณา : อิต. พิณที่มีมาแต่เกิด, พิณคู่มือ, พิณประจำสกุล
ญาติสาโลหิต : (ปุ.) พี่น้องผู้เกี่ยวเนื่องกันด้วย เลือด, พี่น้องผู้เกี่ยวเนื่องกันด้วยสายเลือด, พี่น้องผู้ร่วมสายเลือด, ญาติสาโลหิต, ญาติสายโลหิต ( ญาติที่ลืมสกุลมาโดยตรง ญาติสายโลหิตเดียวกัน ). คำ ญาติ ทาง ศาสนาหมายถึงคนที่ไม่ใช่สายเลือดเดียว กัน ก็ได้ ดังบาลีว่า วิสฺสาสาปรมา ญาติ ความคุ้นเคยชื่อว่าเป็นญาติอย่างยิ่ง. (ญาติ สนิท).
ตกฺการี : (อิต.) คนทา ชื่อพรรณไม้สกุลปลา ไหลเผือกรากใช้เป็นยาแก้ไข้ในกลุ่มยา ๕ ราก โบราณเรียกว่ายาแก้ว ๕ ดวง หรือยา แก้ว ๕ ราก วิ. ตํ ตํ โรคขยนาทิกํ กโรตีติ ตกฺการี. ณีปัจ.
ติปุฏา : (อิต.) จิงจ้อ ชื่อไม้เถาในสกุลผักทอด ยอดมีหลายชนิด ใช้ทำยาไทย. วิ. ติสฺโส ปุฏา ตจราชิโย อสฺสาติ ติปุฏา.
ทีฆวส : (ปุ.) ตระกูลเก่า, วงศ์เก่า, ไม้ไผ่, ต้นไผ่, ต้นอ้อ.
ทีปวส : (ปุ.) วงศ์กษัตริย์ของเกาะลังกา.
นิกุล : (นปุ.) วงศ์อันขยายออกไป. นิกฺกม+กุล.
ปณฺฑร : ค., ป. ขาว, ขาวเหลือง, ซีด; ช้างสกุลหนึ่งเป็นช้างเผือก
ปติกุล : นป. ตระกูลแห่งผัว, วงศ์ตระกูลฝ่ายสามี
พุทฺธกุล : นป. ตระกูลของพระพุทธเจ้า, พุทธสกุล
มลฺล : (ปุ.) มัลละ ชื่อวงศ์กษัตริย์อินเดียโบราณ, มัลลกษัตริย์.
วส : ป. วงศ์, ไม้ไผ่, ขลุ่ย
วสช : ค. ผู้เกิดในวงศ์ตระกูล
วสานุปาลก : ค. ผู้รักษาตามซึ่งวงศ์
วสิก : ค. มีวงศ์ตระกูล
สกฺก : ป. ศากยวงศ์, พระอินทร์
สกฺย : ค. ชาววงศ์ศากยะ
สกิย : (ปุ.) เจ้าศากยะ (ชนชาติผู้ร่วมเชื้อพระวงศ์กับพระพุทธเจ้า) วิ. สเ กฺย ภโว สากิโย, อิโย, ยโลโป, ทีโฆ จ.
สาโลหิต : (ปุ.) คนผู้ร่วมสายเลือด, คนผู้ร่วมสายเลือดเดียวกัน, คนผู้นับเนืองในวงศ์ญาติ, ญาติสืบสาย, สาโลหิต, สายโลหิต. วิ. โลหิเตน สมฺพนฺโธ สาโลหิตโต. สมฺพนฺธสฺส สาเทโส, ปุพฺพนิปาโต จ. แปลง สมฺพนฺธ เป็น สา และตกไป (ยกไปไว้) ข้างหน้า.
สุชาต : (วิ.) ผู้เกิดดี (ลูกผู้ดีมีสกุล), กำเนิดดี.
หีนชจฺจ : (นปุ.) กำเนิดชั่ว, ฯลฯ, วงศ์ชั่ว, ฯลฯ, ตระกูลชั่ว, ฯลฯ.
อนุวส : (ปุ.) เชื้อสายที่สืบมาโดยลำดับ, วงศ์น้อยที่สืบมาจากวงศ์ใหญ่.ส.อนุวํศ.
อภิชจฺจ : ค. ผู้เกิดในสกุลสูง
อภิชาติ : อิต. ๑. การเกิดใหม่, การปฏิสนธิ;
๒. วงศ์ตระกูล, เหล่ากอ
อริยวส : ป. อริยวงศ์, วงศ์ของพระอริยเจ้า
อริยวสปฏิปทาทิ : (วิ.) มีปฏิปทาอันเป็นไปตามซึ่งวงศ์แห่งพระอริยะเป็นต้น.
อาจริยวส : ป. วงศ์ตระกูล - , เชื้อสายของอาจารย์