นินฺนีต : ค. ถูกนำลงไป, ถูกนำไป, ถูกพาไป, แห้งแล้ง, หมดจด
นินฺเนติ : ก. นำไป, พาไป; แห้งแล้ง, หมดจด; ทำให้เหือดแห้ง
สุกฺข : (วิ.) แห้ง, เหี่ยว, แล้ง, สุสฺ โสสเน, โต. แปลง ต เป็น กฺข ลบที่สุดธาตุ รูปฯ ๖๐๑.
ฉาตกภย : (นปุ.) ภัยคือความหิว วิ. ฉาตโก เอว ภยํ ฉาตกภยํ. ภัยอันเกิดจากความหิว วิ. ฉาตกมฺหา ชาตํ ภยํ ฉาตกภยํ. ไทยใช้ ฉาตกภัยในความหมายว่า ภัยอันเกิดจาก ไม่มีอาหารการกิน ข้าวยากหมากแพง ภัย อันเกิดจากความแห้งแล้ง.
อโนวสฺส : นป. ความไม่มีฝน, ความแห้งแล้ง
อิริน, อิริณ : นป. ป่าใหญ่, ทะเลทราย, สถานที่แห้งแล้ง
โกลาป : ค., นป. กลวง, แห้ง, ไม่มียาง; ไม้ตายยืนต้น, ไม้กลวง, ไม้เป็นโพรง
โสสน : (วิ.) ผาก, แห้ง, เหี่ยว. ยุปัจ.
ตป : (ปุ.) ความเพียร เครื่องเผากิเลส, คุณ ธรรมอันยังกิเลสให้ร้อน, คุณธรรมอันยัง กิเลสให้เร่าร้อน (แห้ง), ความร้อน, ความสำรวม, ความเพียร, ธรรม, วัตร, พรต (ธรรมมีศีลเป็นต้น ความบำเพ็ญพรตเผา กิเลส), ศีล, ตบะ. วิ. กิเลเส ตาเปตีติ ตโป. ตปฺ ทาเห สนฺตาเป วา, อ. ส. ตปสฺ.
ตาปส : (ปุ.) บรรพชิตผู้มีธรรมเครื่องยัง กิเลสให้เร่าร้อน ( ย่างกิเลสให้แห้ง ). ตปฺ สนฺตาเป, โณ. ลง สฺ และ อ อาคม หรือ ลง สกฺ ปัจ. ทีฆะ ลบ กฺ ส. ตาปส.
สุสฺสน : (นปุ.) ความเหี่ยว, ความแห้ง, ความผาก. สุสฺโสสเน, ยุ. ลง ย ปัจ. ประจำหมวดธาตุ แปลง สฺย เป็น สฺส ยุ เปน อน.
กกฺข : ป. รักแร้; หญ้าแห้ง; ควาย; เข็มขัดผู้หญิง
ฉคณ : ป., นป. มูลวัวแห้ง
ติณภุส : ป. แกลบ, ฟาง, หญ้าแห้ง
ทารุ : (นปุ.) ไม้, เปลือกไม้, ท่อนไม้, ชิ้นไม้, ไม้แห้ง, ฟืน. วิ. ทรียตีติ ทารุ. ทรียนฺเต เอเตหีติ วา ทารุ. วิ. หลังนี้ จากโมคฯ. ทรฺ วิทารเณ, ณุ. ทารุ. ที่มาคู่กับไม้ไม่มีแก่น แปล ทารุ ว่าไม้จริง (ไม้มีแก่น). ส. ทารุ
ทุพฺพุฏฐ ทุพฺพุฏฐกา : (อิต.) ฝนแล้ง. ทุ+วุฏฺฐ, วุฏฺฐกา.
ทุพฺพุฏฺฐิก : ค., นป. ซึ่งมีฝนไม่ดี, ซึ่งมีฝนแล้ง; คราวข้าวยากหมากแพง, คราวฝนแล้ง
โทณินิมฺมชฺชะนี, - นิมฺมิญฺชน, - นิมฺมุชฺชนี : อิต. แห้งคั่วเจือด้วยน้ำมัน, ขนมทอด
นิทาฆ : (ปุ.) ฤดูร้อน, ฤดูแล้ง, หน้าร้อน. วิ. นิทหนฺเต อสฺมินฺติ นิทาโฆ. ความร้อน, ความอบอ้าว, เหงื่อ. นิปุพฺโพ, หทฺ ภสฺมีกรเณ, โณ, หสฺส โฆ. ส. นิทาฆ.
นิมฺมส : ค. ไม่มีเนื้อ, ซึ่งผอมแห้ง
ปณฺณสุส, - โสส : ค. ซึ่งทำด้วยใบไม้แห้ง
เผคฺคุตา : อิต. ความเป็นไม้แห้ง, ความไม่มีแก่นสาร
มโหสธ : (นปุ.) ขิง, ขิงแห้ง. วิ. ติกฺขรสตฺตา มหนฺตํ โอสธํ มโหสธํ. ชะเอมต้น วิ. มหาวิริยํ โอสธํ มโหสธํ.
วลฺลูร : นป. เนื้อแห้ง
สาส : (ปุ.) โรคหืด, โรคผอมเหลือง, โรคมองคร่อ ชื่อโรคชนิดหนึ่งมีเสมหะแห้งอยู่ในลำหลอดคอ. โรคไอ ก็แปล.
สุกฺขน : นป. ความแห้ง
สุกฺขมจฺฉ : (ปุ.) ปลาแห้ง.
สุกฺขวิปสฺสก : (วิ.) ผู้เห็นแจ้งในมรรคเครื่องยังกิเลสให้แห้ง, (พระอรหันต์) ผู้สุกขวิปัสสก (สำเร็จพระอรหันต์ด้วยการเจริญวิปัสสนาอย่างเดียว).
สุกฺขาปน : นป. การทำให้แห้ง
โสก : (วิ.) แห้ง, เหี่ยว, เศร้า, โศก, ผู้โศก, สุจฺ โสเก, โก, จฺโลโป. กัจฯ ๖๖๑.
โสกี : (วิ.) ผู้มีความแห้ง, ฯลฯ.
โสจนา : (อิต.) ความแห้ง, ฯลฯ, ความโศก. สุจฺ โสเก, อ, ยุ. ส. โศจน.
โสจ โสจน : (นปุ.) ความแห้ง, ฯลฯ, ความโศก. สุจฺ โสเก, อ, ยุ. ส. โศจน.
โสต : (วิ.) อันยังกิเลสให้แห้ง วิ. กิเลเส โสสาเปตีติ โสโต. สุสฺ โสสเน, โณ, อุสฺโส, สสฺส โต. อันกำจัดกิเลส วิ. สุนาติ กิเลเส หึสตีติ โสโต. สุ คติยํ, โต. ถึงซึ่งพระนิพพานชื่อว่าโสตะ วิ. สวติ โสตํ นาม นิพฺพานํ คจฺฉตีติ โสโต. ถึงซึ่งพระกระแสแห่งพระนิพพานชื่อว่าโสตะ วิ. สวติ โสตํ นาม นิพพานโสตํ คจฺฉตีติ โสโต.
โสตาปตฺติ : (อิต.) การถึงซึ่งธรรมอันยังกิเลสให้แห้ง, ความถึงซึ่งธรรมอันยังกิเลสให้แห้ง, การถึงซึ่งกระแสเป็นที่ไปสู่พระนิพพาน, การถึงซึ่งกระแสแห่งพระนิพพานชื่อว่าโสตะ, ความบรรลุซึ่งกระแสแห่งพระนิพพานชื่อว่า โสตะ.
โสส : (ปุ.) โรคผอมแห้ง, โรคฝีในท้อง, โรคปอด, วัณโรคในปอด, หืด, ไอ, มองคร่อ ชื่อโรคชนิดหนึ่ง มีเสมหะแห้งอยู่ในลำหลอดปอด. วิ. รสาทิสตฺตธาตุโย โสสยตีติ โสโส. สุสฺ โสสเน, โณ.
หา : (อัพ. นิบาต) โอ้, อ้า, เหนื่อย, ลำบาก, เป็นทุกข์, แห้งใจ. เขทัตถวาจกนิบาต.
อาตาปี : (วิ.) ผู้มีความเพียรเป็นเครื่องยังกิเลสให้เร่าร้อน, ฯลฯ, ผู้ยังกิเลสให้แห้ง (หมดไป).อี ปัจ.
อาป : (ปุ.) ธรรมชาตอันเอิบอาบไปสู่ที่นั้น ๆ, ธรรมชาตอันเอิบอาบไปทุกแห่ง, น้ำ.วิ.ตํตํฐานํวิสรตีติอาโป.อปฺพฺยาปเนปาปเนวา, อ.อโปติสพฺพเตรฺติวาอาโปธรรมชาตอัน....ดื่มวิ.ปาปิยตีติอาโป.อาปุพฺโพ, ปา ปาเน, อ.ธรรมชาติที่แห้งเพราะความร้อนวิ. อาปียติ โสสียตีติอาโปอาปุพฺโพ, ปา โสสเน, อ.ที่อยู่แห่งน้ำ.ณปัจ.ราคาทิตัท.ส. อาป
อินฺทเภสชฺช : (นปุ.) ขิงแห้ง.
อุตฺตร : (วิ.) ยิ่ง, กว่า, ประเสริฐ, สูงสุด (อุตตโร อุตฺตมสทิโส), แข้น (พ้นจาก แห้งจวนแข็ง หรือหมายถึงแข็งก็ได้), กล้าแข็ง, กวน, คน (กวนของให้กระจาย หรือให้เข้ากัน), คม (ไม่ทื่อ), ต่อไป, ซ้าย, เหนือ, หลัง, บน, เบื้องบน, ข้างบน, พ้น, อื่น.
อุปกฺก : ค. ไหม้เกรียม, แห้งผาก
อุปสุสฺสติ : ก. แห้ง, เหือดแห้ง
อุปสุสฺสน : นป. การแห้ง, การเหือดแห้ง
อุปโสเสติ : ก. ให้แห้ง, ตาก, ผึ่ง
อุสฺสุสฺสติ : ก. แห้ง, ระเหยไป
โอตาปก : ค. แห้ง, สุก
โอตาเปติ : ก. ตาก, ผึ่งให้แห้ง
นิ : (อัพ. อุปสรรค) เข้า,ลง,ออก,ไม่เหลือ,ไม่มี,ทิ้ง,วาง,บน,ยิ่ง,พ้น,ประชุม,รวม,กอง,อยู่,อ้าง,เปรียบ,ใส,ต่ำ,ต่ำช้า,เลว,ติเตียน,ฉลาด,หลักแหลม.ส.นิรฺ.
อป : (อัพ. อุปสรรค)ปราศ, ปราศจาก, ไปจาก, หนี, หลีก, ไกล, พ้น, ไร้, กลับ, ลง, นินทา.ส.อป.