คลอด : [คฺลอด] ก. ออกลูก, ออกจากครรภ์, ราชาศัพท์ว่า ประสูติ; (ปาก) ออก เช่น กฎหมายใหม่ยังไม่คลอด.
ประสูติ, ประสูติ- : [ปฺระสูด, ปฺระสูติ-] (ราชา) น. การเกิด; การคลอด. ก. เกิด; คลอด. (ส. ปฺรสูติ; ป. ปสูติ).
กรรมชวาต : [กำมะชะวาด] น. ลมเกิดแต่กรรม คือ ลมเกิดในครรภ์ เวลาคลอดบุตร ได้แก่ ลมเบ่ง เช่น พอถึงพระหัตถ์พระราชเทวีก็ทรง จับเอากิ่งรัง พอเกิดลมกรรมชวาตหวั่นไหวประชวรพระครรภ์. (ปฐมสมโพธิกถา). (สฺ กรฺม + ช = เกิด + วาต = ลม).
กระดานไฟ : น. กระดานสําหรับนอนอยู่ไฟเมื่อคลอดบุตรแล้ว.
กล่อมท้อง : ก. ใช้ฝ่ามือคลึงบริเวณท้องเบา ๆ เพื่อให้คลอดง่าย.
ข่มท้อง : ก. ใช้มือกดท้องช่วยในการคลอดลูก.
ขี้เทา : น. ขี้ที่ค้างอยู่ในลําไส้เด็กที่คลอดใหม่.
คร่ำ ๑ : [คฺรํ่า] ว. เรียกของเหลวในถุงเยื่อหุ้มลูกในมดลูกของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ทําหน้าที่ลดผลการกระทบกระแทก และช่วยหล่อลื่นในตอนคลอดเป็นต้น ว่า นํ้าครํ่า เรียกถุงเยื่อหุ้มที่บรรจุน้ำคร่ำว่า ถุงน้ำคร่ำ.
คาวปลา : ว. เรียกของเหลวที่มีลักษณะคล้ายนํ้าเหลืองที่ขับถ่ายจาก ช่องคลอดภายหลังทารกคลอดแล้ว ปรกติมีกลิ่นคาวเล็กน้อยว่า นํ้าคาวปลา.
เจ็บท้อง : ก. อาการเจ็บท้องเวลาจะคลอดลูก.
ท้องแก่ : ว. มีครรภ์จวนจะคลอด.
ทำคลอด : ก. ช่วยให้ทารกคลอดจากครรภ์มารดา.
ทำสาว : ก. ตบแต่งช่องคลอดให้เหมือนสภาพเดิม.
แท้ง : ก. สิ้นสุดการตั้งครรภ์ก่อนกําหนดคลอด โดยที่ลูกในท้องไม่ สามารถมีชีวิตอยู่ได้.
น้ำคร่ำ : น. ของเหลวในถุงเยื่อหุ้มลูกในมดลูกของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ทำหน้าที่ลดผลการกระทบกระแทก และช่วยหล่อลื่นในตอนคลอด เป็นต้น เรียกถุงเยื่อหุ้มที่บรรจุน้ำคร่ำว่า ถุงน้ำคร่ำ.
น้ำคาวปลา : น. นํ้าล้างปลาที่มีเมือกและเลือดติด ใช้รดต้นไม้ให้งาม, นํ้าล้างปลา ก็เรียก; นํ้าที่ขับถ่ายจากช่องคลอดภายหลังคลอดลูกแล้ว ประมาณ ๓๔ วัน ปรกติมีกลิ่นคาวเล็กน้อย.
น้ำทูนหัว : น. นํ้าที่อยู่ในถุงนํ้าครํ่าซึ่งอยู่รอบลูกในท้อง ช่วยหล่อลื่น ในการคลอด.
บิดหัวลูก : น. โรคบิดที่เป็นแก่หญิงมีครรภ์แก่จวนจะคลอด.
ผดุงครรภ์ : [ผะดุงคัน] น. ผู้ทําการคลอดบุตรแผนปัจจุบัน.
ฝาแฝด : ว. มี ๒ ฝาติดกัน, หมายความถึงผลไม้หรือสิ่งอื่นที่ออกมา ติดกันผิดธรรมดา เรียกว่า ฝาแฝด, ถ้าเป็นคนเมื่อคลอดออกมาจะ ติดกันหรือไม่ติดกัน ก็เรียกว่า ฝาแฝด.
ฝีดิบ : น. ฝีที่เป็นแก่คนอยู่ไฟเมื่อคลอดลูก เป็นฝีหัวเดียว มักขึ้น แถวท้อง.
ฝีเย็บ : น. บริเวณระหว่างอวัยวะเพศกับทวารหนัก สําหรับหญิงมัก ฉีกขาดได้ง่ายเนื่องจากการคลอดบุตร.
แฝดเลือด : น. ภาวะที่เลือดออกมากทางช่องคลอดก่อนคลอดลูก.
ระดู : น. เลือดประจําเดือนที่ถูกขับถ่ายจากมดลูกออกมาทางช่องคลอด.
ระดูขาว : น. สิ่งที่ถูกขับถ่ายออกมาทางช่องคลอด ลักษณะข้นหรือ ค่อนข้างข้น สีขาวหรือสีเหลืองปนเขียว มีกลิ่นเหม็น เกิดจากสาเหตุ หลายประการ เช่น ติดเชื้อไวรัส ติดเชื้อพยาธิชนิด Trichomonas vaginalis เนื้องอก, ตกขาวหรือมุตกิด ก็เรียก.
ลมเบ่ง : ก. อาการที่อยากเบ่งขณะที่มดลูกหดตัวและตำแหน่ง ของทารกอยู่ต่ำมากพร้อมที่จะคลอดออกมา.
เลือดล้างหน้า : น. เลือดระดูที่ออกมาเล็ก ๆ น้อย ๆ หลังจากคลอด ลูกแล้ว แสดงว่าจะตั้งท้องได้อีก.
หม้อเกลือ : น. หม้อตาลใส่เกลือเม็ด ใช้สำหรับตั้งไฟให้ร้อน นำมาห่อหรือ พันด้วยใบพลับพลึง ใช้นาบท้องและตามตัวหญิงแรกคลอดบุตร เพื่อคลาย ความเมื่อยตึงตัวเป็นต้น.
หมอตำแย : น. หญิงที่มีอาชีพทําคลอดตามแผนโบราณ.
หัวปีท้ายปี : น. ต้นปีและท้ายปี เช่น เธอคลอดลูกหัวปีท้ายปี.
ออกลูก : ก. คลอดลูก.