ปณฺฑิตก : ป. คนที่เข้าใจว่าตนเป็นบัณฑิต, คนเห่อความรู้, คนอวดฉลาด
ปทกฺขิณคฺคาหิตา : อิต. ความเป็นผู้ถือเอาโดยเบื้องขวา, ความรับเอาโดยความเคารพ, ความฉลาด, ความชำนาญ
ปทกุสล : ค. ผู้ฉลาดในการสังเกตรอยเท้า, ผู้ฉลาดดูรอยเท้า, ผู้ชำนาญในการตามรอย
ปทฺธ : ๑. ค. ฉลาด, สามารถ, เชี่ยวชาญ;
๒. ค. อ. รับใช้, บำเรอ
ปวีณ : ค. ฉลาด, ชำนาญ
ปาคุญฺญตา : อิต. ความชำนาญ, ความฉลาด
ปาฏว : ป., นป. ความฉลาด, ความชำนาญ
ปาฏวิก : ค. ผู้ความฉลาด, ผู้ชำนาญ, ผู้เฉียบแหลม
ปูฏ : (วิ.) ฉลาด, แจ้ง, ชำระ, ล้าง, สะอาด, บริสุทธิ์. ปุ ปวเน, โฏ, ทีโฆ จ. หรือ ต ปัจ. แปลงเป็น ฏ.
เผวร : ค. ซึ่งฉลาดแกมโกง; ซึ่งมีภัยอันตราย
พฺยตฺตตา : อิต. ความเป็นผู้ฉลาด, ผู้คงแก่เรียน
พฺยตฺตวาจา : (อิต.) วาจาของบุคคลผู้มีปรีชา, ฯลฯ, วาจาฉลาด, ฯลฯ.
พฺยตฺติ : (อิต.) ความฉลาด, ฯลฯ, ความจัดเจน, ความจัดจ้าน, ความประจักษ์แจ้ง, ความปรากฏ. วิปุพฺโพ, อทฺ คติยํ, ติ. แปลง ติ เป็น ตฺติ ลบ ทฺ หรือ คง ติ ไว้แปลง ทฺ เป็น ตฺ ก็ได้.
พุชฺฌก : ค. ฉลาด, มีปัญญา, รอบคอบ, รู้
พุทฺธิมนฺตุ : ค. ผู้ฉลาด, ผู้มีความรู้, ผู้มีปัญญา
โพชฺฌงฺคโกสลฺล : นป. ความเป็นผู้ฉลาดในโพชฌงค์
โพธ : (ปุ.) อันรู้, อันตรัสรู้, อันเข้าใจ, อันฉลาด, ความรู้, ฯลฯ. พุธฺ โพธเน, โณ.
โพธน : (นปุ.) อันรู้, อันตรัสรู้, อันเข้าใจ, อันฉลาด, ความรู้, ฯลฯ. พุธฺ โพธเน, โณ.
มหาปณฺฑิต : (ปุ.) คนมีความรู้มาก, คนฉลาดมาก, คนมีปัญญามาก, มหาบัณฑิต เป็นคำเรียกผู้ที่สอบปริญญาโทของสถานต่างๆ ชั้นอุดม.
เมธา : (อิต.) ความรู้, ความฉลาด, ความฉลาดรอบคอบ, ปัญญา, ปัญญาเครื่องกำจัดกิเลส, ปรีชา. วิ. วิเลเสเมธตีติเมธา (กำจัด กิเลส). เมธฺ หึสายํ, อ. เมธาติ สิริยาติ วา เมธา (ไปกันด้วยความดี). เมธฺ สงฺคเม. สุขุมมฺปิ อตฺถํ ธมฺมญฺจ ขิปฺป เมว เมตีติ เมธา (ถือเอาผลและเหตุอันสุขุมพลัน). เม อาทาเน, โธ.
เมธาวินี : อิต. หญิงฉลาด
วฺยตฺตา : อิต. ความฉลาด
วิจกฺขณ : ๑. นป. การเห็นแจ้ง ;
๒. ป. ผู้ฉลาด
วิญฺญาปก : ป. ผู้ฉลาดในการสอน
วิทฺทสุ : ป. คนฉลาด
วิทูร : ค. ห่างไกล; มีความฉลาด, มีความรู้
วิสท : ค. ฉลาด, บริสุทธิ์
สุนิปุณ : (วิ.) อันละเอียดยิ่ง, ละเอียดยิ่งนัก, นุ่มนวลยิ่ง, ฉลาดยิ่ง, หลักแหลมยิ่ง, ชำนาญยิ่ง, สุขุมยิ่ง.
สุมติ : อิต. ความคิดดี, คนฉลาด
สุว : (วิ.) ผู้มีจิตงามคือฉลาด วิ. สุนฺทรํ เฉกํ วํ จิตฺตํ ยสฺส โส สุโว. ผู้มีจิตงาม, ผู้มีจิตดี. วิ. สุนฺทรํ วํ จิตฺตํ ยสฺส โส สุโว.
หตฺถโกสลฺล : (นปุ.) ความเป็นแห่งบุคคลผู้ฉลาดในการงานอันบุคคลพึงทำด้วยมือ. หตฺถกมฺม+โกสลฺล ลบ กมฺม. หตฺถก มฺมโกสลฺล ก็แปลเช่นเดียวกันนี้.
อกุสล : (วิ.) ผู้มีความฉลาดหามิได้, ผู้มีความดีหามิได้, วิ. นตฺถิ ตสฺส กุสลนฺติอกุสลํ. มิใช่ความฉลาด, มิใช่ความดี วิ.น กุสลํ อกุสลํ. ส. อกุศล.
อกุสลกมฺม : (นปุ.) กรรมมิใช่ความฉลาด, กรรมมิใช่ความดี, กรรมชั่วร้าย, อกุศลกรรม (โทษ บาป).
อโกวิท : ค. ไม่ฉลาด
อตฺถกุสล : ค. ฉลาดในประโยชน์, ฉลาดในเนื้อความ
อติปณฺฑิต : ค. ฉลาดมาก, เป็นบัณฑิตยิ่ง
อติปณฺฑิตตา : อิต. ความฉลาดยิ่ง, ความเป็นบัณฑิตยิ่ง
อธีร : ค. ไม่หาญ, ไม่ฉลาด
อปฏ : (วิ.) ไม่ฉลาด, โง่.น+ปฏ.
อภิญฺญ : (วิ.) ฉลาด, ชำนาญ, มีฝีมือ.วิ.อภิชานาตีตฺยภิญฺโญ.อภิปุพฺโพ, ญาอวโพธเน.กฺวิ.
อภิญฺญา : (อิต.) ความรู้ด้วยปัญญาอันยิ่ง, ความตรัสรู้ด้วยปัญญาอันยิ่ง, ปัญญาอันบุรุษพึงรู้ยิ่ง, ปัญญาเครื่องรู้ยิ่ง, ความรู้ยิ่ง, ความฉลาด, ปัญญา, กฏหมาย.
อวฺยตฺต : ค. ไม่ฉลาด, ไม่เฉียบแหลม ; ไม่สำเร็จ, ไม่ปรากฏออกมา
อวฺยตฺตตา : อิต. ความเป็นผู้ไม่ฉลาดเฉียบแหลม ; ความไม่แสดงผลออกมาให้ปรากฏ
อาจารกุสล : ค. ผู้ฉลาดในความประพฤติที่ดี
อายกุสล : นป. ความฉลาดในการหาเลี้ยงชีพ
อุปายกุสล : ค. ผู้ฉลาดในอุบาย
อุปายโกสลฺล : นป. ความเป็นผู้ฉลาดในอุบาย