อากาส : (ปุ.) ช่องว่าง, ช่องว่างมีในกาย, กลางหาว, อากาศ, ฟ้า (ไถไม่ได้ ไม่อาจไถ เขียนไม่ได้), วิ. นกสฺสตีติอากาโส.กสิตุวิเลขิตุนสกฺโกตีติอตฺโถ.ภูสํกาสนฺเตทิปฺ-ปนฺเตปทตฺถาเอเตนาติวาอากาโส.อา-ปุพฺโพ, กสฺวิเลขเน, โณ.ส.อากาศ.
กุหร : (นปุ.) รู, ช่อง, โพรง, คูหา, บ่อ, แอ่ง. กุห. วิมฺหยเน, อโร. ส. กุหร.
กูป : (ปุ.) หม้อ, ช่อง, ขุม, หลุม, บ่อ, บ่อน้ำ เสากระโดง. วิ. กวนฺติ นทนฺติ มณฺฑูกา เอตฺถาติ กูโป. กุ สทฺเท, โป, ทีโฆ. กุ อปฺปโก อาโป อสฺมินฺติ วา กูโป กุ+อาป. ส. กูป.
โกฏฐ : ๑. ป., นป. กระเพาะ, ลำไส้, ท้อง; ยุ้ง, ฉาง, ห้องเก็บของ, กุฏิพระ; ช่อง, โพรง, ห้อง;
๒. นป. ต้นโกฐ;
๓. ป. นกเปล้า
ขานิก : (นปุ.) โพรง, รู, ช่อง, ปล่อง.
คคน : (นปุ.) ที่เป็นที่ไปแห่งนก, กลางหาว, อากาศ, ฟ้า, ท้องฟ้า. วิ. คจฺฉานฺเตตฺถ วิหงฺคมาทโยติ คคนํ. คมฺ คติยํ, ยุ, มสฺส โค. เมฆ พระอาทิตย์? เป็น คคณ บ้าง.
ฉิคฺคล : (นปุ.) รู, ช่อง, โพรง, ขุม, หลุม, บ่อ. วิ. ฉินฺทิตฺวา คจฺฉตีติ ฉิคฺคลํ. ฉิ+คมฺ+อ ปัจ. แปลง ม. เป็น ล ซ้อน คฺ.
ฉิทฺทตา : อิต. ความเป็นคือรอยแตกหรือช่อง, รอยแตก, ช่อง, รู
ตาราปถ : (ปุ.) ทางแห่งดวงดาว, ทางดาว, กลาง หาว, อากาศ, ท้องฟ้า. วิ. ตารา วุจฺจนฺติ นกฺขตฺตาทโย, ตาสํ ปโถติ ตาราปโถ.
ทฺวาร : (นปุ.) ประตู, ปาก, ช่อง, อุบาย, ทาง. ทฺวรฺ สํวรเณ, โณ, อภิธัมมวิภาวินีปท โยชนาเป็น ทฺวารฺ ธาตุ อ. ปัจ. เป็น ทฺวารา
ทิว : (ปุ.) ทิวะ ชื่อสวรรค์ชื่อที่ ๒ ใน ๕ ชื่อ, สวรรค์, เทวโลก, ฟ้า, ชั้นฟ้า, อากาศ, วัน. ทิวุ กีฬายํ, อ. ส. ทิว, ทิวนฺ.
ธูก : (ปุ.) ลม, อากาศ, ธู กมฺปเน, กปจฺจโย, ส. ธูก.
นภ : (นปุ.) หาว (ที่แจ้งท้องฟ้า), กลางหาว, อากาศ, ฟ้า, ท้องฟ้า, โพยม, โพยมัน, โพยมาน (ท้องฟ้า), นภา. วิ. น ภวติ เอตฺถกิญฺจิ ปิ วตฺถูติ นภํ. นตฺถิ ภูมิ เอตฺถาติ วา นภํ. น ภายนฺติ ปกขิโน เอตฺถาติ วา นภํ. เป็น ปุ. ก็มี. ส.นภ, โวยมนฺ.
นาล นาฬ : (นปุ.) ก้าน, กิ่ง, กระบอก, กล้อง, ลำต้น, ช่อง, ท่อ, หลอด. นลฺ คนฺเธ, โณ. ส. นาล.
นาลิ นาฬิ : (อิต.) ก้าน, กิ่ง, กระบอก, กล่อง, กล้อง, ลำต้น, ช่อง, ท่อ, หลอด, ทะนาน, แล่ง ( ๒ แล่งเป็น ๑ ทะนาน), นาลี นาฬี ชื่อมาตราตวง, ส. นาฑิ, นาฑิลิ, นาฑิลี.
นิทฺท : นป. ถ้ำ, รู, ช่อง, โพรง
พิล : (นปุ.) ปล่อง, ช่อง, โพรง, รู, ส่วน, ชิ้น, เสา. พิลฺ เภทเน นิสฺสเย วา, อ.
มคฺค : (ปุ.) ถนน, หน (ทาง), ทาง, หนทาง, ช่อง, อุบาย, เหตุ (ใช้คู่กับคำว่าผล), มรคา, มรรคา, มรรค. วิ. ปถิเกหิ มชฺชเต นิตฺติณํ กรียเตติ มคฺโค. มชฺชฺ สํสุทฺธิยํ, โณ, ชสฺส คตฺตํ. ปถิเกหิ มคฺคียเตติ วา มคฺโค. มคฺคฺ อเนฺวส-เน, อ. ตํ ตํ กิจฺจํ หิตํ วา นิปฺผาเทตุกาเมหิ มคฺคียตี-ติ วา มคฺโค.
รนฺธ : นป. รู, ช่อง, โพรง; พิรุธ, โทษ
สุรปถ : (ปุ.) คลองแห่งพระอาทิตย์, อากาศ, กลางหาว. วิ. สุรานํ ปโถ สุรปโถ.
สุสี : ป. รู ; ช่อง, โพรง
อนฺตริกา : อิต. ภายในระหว่าง, ช่อง
อนฺตลิกฺข : (ปุ.) อากาศเป็นที่เห็นซึ่งรูปในระ-หว่าง, อากาศ, กลางหาว, ประเทศมีรูปอันใคร ๆ พึงเห็นในระหว่าง.ส. อนฺตริกฺษ.
อวฏ : (ปุ.) ปล่อง, ช่อง, รู, ถ้ำ, หนอก, ต้นคอ, ต้นไม้.อาปุพฺโพ, วฏฺวิภาชเน, อ, รสฺโส.
อวตาร : (ปุ.) การลง, การหยั่งลง, การข้าม, การข้ามลง, ท่า, ท่าน้ำ, รู, ช่อง, โพรง, ละแวก.อวปุพฺโพ, ตรฺตรเณ, โณ.ส. อวตาร.
อานน : (นปุ.) ปาก, หน้า (หน้าตา), ช่อง, ประตูป่า.วิ.อนฺนติอสฺสสนฺติอเนนาติอานนํ.อนฺปาณเน, ยุ.อสฺภกฺขเณวา, ทีโฆ.แปลงสเป็นน.ส.อานน.
กุญฺจิกาวิวร : (นปุ.) ช่องแห่งกุญแจ, ช่อง กุญแจ, ช่องดาฬ. กุญฺจิกา+วิวร.
โสพฺภ : (นปุ.) รู, ช่อง โพรง. วิ. สุฎฺฐุ อพฺภ มากาส มสฺมินฺติ โสพฺภํ. สีทนฺติ เอตฺถาติ วา โสพฺภํ. สิทฺ คตฺวสาเน, โภ, อิสฺโส, ทสฺส โพ.
กรกา : (อิต.) ลูกเห็บ (เมล็ดน้ำแข็งที่ตกจาก อากาศ เมฆที่ละลายไม่หมด). กเรน หตฺ เถน คยฺหุปคตฺตา กรกา. ส. กรก.
ทย : (ปุ.) ฟ้า ท้องฟ้า, อากาศ. ทยฺ. คติยํ, อ.
นกฺขตฺตปถ : (ปุ.) ทางแห่งนักษัตร, คลอง แห่งนักษัตร, อากาศ.
อนิลปถ : (ปุ.) คลองแห่งลม, กลางหาว, ฟ้า, ท้องฟ้า, อากาศ.
อาทิจฺจปถ : (ปุ.) ทางแห่งพระอาทิตย์, คลองแห่งพระอาทิตย์, กลางหาว, อากาศ.
อุกฺกาปาต : (ปุ.) การตกแต่งประทีป, อุกกา- บาต (แสงสว่างเป็นดวงไฟตกมาจาก อากาศ ผีพุ่งใต้), ส. อุลฺกาปาต.
โอตาร : (ปุ.) การข้ามลง, ท่าข้าม, ช่อง. ณ. ปัจ.
อนิลญฺชส : (ปุ. นปุ.) อากาศ.อนิล+อญฺชส.
กกุภ : (ปุ.) ช่องพิณ. ส. กกุภ.
กณฺณ (จฺ) ฉิทฺท : นป. ช่องหู, รูหู
กณฺณพิล : นป. ช่องหู
กณฺณโสต : นป. ช่องหู, รูหู
กามมคฺค : ป. กามมรรค, วิถีทางเป็นที่ดำเนินไปเพื่อความใคร่, ช่องสังวาส
กายทฺวาร : (นปุ.) ทางแห่งกาย, ช่องแห่งกาย ช่องคือกาย, ทวารคือกาย, ทางกาย, กายทวาร.
ขค ขคฺค : (ปุ.) สัตว์ผู้ไปในอากาศ, นก. วิ. เข อากาเสคจฺฉตีติ ขโค ขคฺโค วา. ขปุพฺโพ, คมฺ คติยํ, กฺวิ. รูปฯ ๕๗0 วิ. เขน คจฺฉตีติ ขโค. ส.ขค.
ขจร : (วิ.) ไปในอากาศ, ฯลฯ. ขจร(ขะจอน) กำจร ไทยใช้เป็นคำกิริยาในความว่า ฟุ้งไป กระจายไป ระบือไป ดังไป.
ขฏิก : (ปุ.) หญ้า, หญ้าหอม, แฝกหอม, กระพุ่มมือ, ดินสอพอง, ช่องหู. ส.ขฏิก.
เขจร : (ปุ.) สัตว์ผู้บินไปในอากาศ, นก. เข+จร ไม่ลบ เอ ซึ่งสำเร็จมาจากสัตมีวิภัตินาม.
คิริคุหา คิริคูหา : (อิต.) ช่องแห่งภูเขา, ถ้ำ.
คุหา : (อิต.) ถ้ำ, คูหา คือช่องที่เว้าเข้าไป. คุหฺ สํวรเณ, อ. เป็น คูหา ก็มี.
ฆโนปล : (นปุ.) ลูกเห็บ คือเม็ดน้ำแข็งที่ตกลง มาจากอากาศเมื่อฝนตก วิ. ฆนโต ฆนกาเล วา สญฺชาติ อุปสํ สิลา ฆโนปล.
จกฺขุทฺวาร : (นปุ.) ช่องแห่งตา วิ. จกฺขุสฺส ทฺวารจกฺขุทฺวร.ช่องคือตาวิ. จกฺขุ เอว ทฺวารํ จกฺขุทฺวารํ.