cave : (N) ; ถ้ำ ; Related:อุโมงค์, โพรง ; Syn:cavern, hollow, hole

cavern : (N) ; ถ้ำ ; Related:คูหา ; Syn:cave, hollow, hole

grotto : (N) ; ถ้ำ ; Related:อุโมงค์ ; Syn:cave, hollow

den : (N) ; ถ้ำสัตว์ ; Related:กรงสัตว์, ที่อยู่ของสัตว์ ; Syn:hole, tunnel, shelter, cave

lair : (N) ; ถ้ำของสัตว์ ; Related:ที่ซ่อนของสัตว์ ; Syn:den, hole, covert

lodge : (N) ; ถ้ำของสัตว์ ; Related:โพรงที่สัตว์อยู่ ; Syn:den, lair

caveman : (N) ; มนุษย์ในยุคหินที่อาศัยอยู่ในถ้ำ ; Syn:cave dweller, cave man

cave man : (N) ; มนุษย์ในยุคหินที่อาศัยอยู่ในถ้ำ ; Syn:cave dweller, caveman

cavern : (VT) ; เจาะเป็นถ้ำ ; Syn:cave, hollow out

cavern : (VT) ; อยู่ในถ้ำ

spelunker : (N) ; ผู้สำรวจถ้ำ

troglodyte : (N) ; คนถ้ำ

ถ้ำ : (N) ; cave ; Related:cavern, grotto, tunnel ; Def:โพรงที่ลึกเข้าไปในภูเขา ; Samp:ใต้องค์พระลงไปเป็นถ้ำ ซึ่งดูในรูปก็จะเห็นจากรอยแยกเป็นเงาดำ ; Unit:แห่ง

คูหา : (N) ; cave ; Related:cavern, grotto ; Syn:ถ้ำ ; Samp:ทรพีเมื่อเติบโตขึ้นก็เที่ยวนอกคูหา

เข้าถ้ำ : (N) ; double seam ; Def:ชื่อตะเข็บเย็บผ้าชนิดหนึ่ง เย็บซ่อนตะเข็บไว้ข้างใน ; Samp:การเย็บตะเข็บแบบเข้าถ้ำต้องใช้ฝีมือประณีตมาก

ซ่องโจร : (N) ; criminal association ; Related:hideout, lair, thieves' den, bandit's den, den ; Syn:ถ้ำโจร, รังโจน ; Def:แหล่งมั่วสุมของโจร ; Samp:ตำรวจใช้กำลังทั้งโรงพักในการทลายซ่องโจรกลางกรุง

หินงอก : (N) ; stalagmite ; Syn:หินย้อย ; Def:คราบหินปูนที่ทับถมงอกจากพื้นถ้ำขึ้นไปหาเพดานถ้ำ ; Samp:ในถ้ำนี้มีหินงอกสีสวยงามมากมาย

หินย้อย : (N) ; stalactite ; Syn:หินงอก ; Def:คราบหินปูนที่ทับถมย้อยลงมาจากเพดานถ้ำ ; Samp:ปากถ้ำมีหินย้อยตะปุ่มตะป่ำเต็มไปหมด

ซากสัตว์ : (N) ; carcass ; Related:animal remains, carrion ; Def:ร่างของสัตว์ที่ตายจนโทรมเหลือแต่เค้าเดิม ; Samp:ถ้ำแห่งนี้เต็มไปด้วยซากสัตว์ เหมือนมีใครลากเข้ามา ; Unit:ซาก

ถ้ำ : น. โพรงที่ลึกเข้าไปในภูเขา.

ถ้ำยาดม : น. ภาชนะรูปทรงกระบอกขนาดเล็ก มีฝา ชั้นในเจาะเป็นรู มีส้มมือผสมเครื่องยาบรรจุภายใน ใช้ดม.

กินนรเลียบถ้ำ : น. ชื่อท่ารำแม่บทท่าหนึ่ง, กินรินเลียบถ้ำ ก็ว่า.

กินรินเลียบถ้ำ : น. ชื่อท่ารำแม่บทท่าหนึ่ง, กินนรเลียบถ้ำ ก็ว่า.

เข้าถ้ำ : น. ชื่อตะเข็บเย็บผ้าชนิดหนึ่ง ซึ่งเย็บซ่อนตะเข็บไว้ข้างใน.

สัตตบรรณคูหา : ชื่อถ้ำที่ภูเขาเวภารบรรพต ในกรุงราชคฤห์ เป็นที่พระพุทธเจ้าเคยทรงทำนิมิตตโอภาสแก่พระอานนท์ และเป็นที่ทำ สังคายนา ครั้งแรก; เขียน สัตตปัณณิคูหา หรือ สัตตบัณณคูหา ก็มี

สารีบุตร : พระอัครสาวกเบื้องขวาของพระพุทธเจ้า เกิดที่หมู่บ้านนาลกะ (บางแห่งเรียกนาลันทะ) ไม่ไกลจากเมืองราชคฤห์ เป็นบุตรแห่งตระกูลหัวหน้าหมู่บ้านนั้น บิดาชื่อวังคันตพราหมณ์ มารดาชื่อ สารี จึงได้นามว่าสารีบุตร แต่เมื่อยังเยาว์เรียกว่า อุปติสสะ มีเพื่อนสนิทชื่อ โกลิตะ ซึ่งต่อมาคือ พระมหาโมคคัลลานะ มีน้องชาย ๓ คนชื่อ จุนทะ อุปเสนะ และเรวตะ น้องหญิง ๓ คน ชื่อจาลา อุปจาลา และสีสุปจาลา ซึ่งต่อมาได้บวชในพระธรรมวินัยทั้งหมด เมื่ออุปติสสะและโกลิตะจะบวชนั้น ทั้ง ๒ คนไปเที่ยวดูมหรสพที่ยอดเขาด้วยกัน คราวหนึ่งไปดูแล้วเกิดความสลดใจ คิดออกแสวงหาโมกขธรรม และต่อมาได้บวชอยู่ในสำนักของสัญชัยปริพาชกแต่ก็ไม่บรรลุจุดมุ่งหมาย จนวันหนึ่งอุปติสสปริพาชก พบพระอัสสชิเถระขณะท่านบิณฑบาต เกิดความเลื่อมใสติดตามไปสนทนาขอถามหลักคำสอนได้ฟังความย่อเพียงคาถาเดียวก็ได้ดวงตาเห็นธรรม กลับไปบอกข่าวแก่โกลิตะแล้วพากันไปเฝ้าพระพุทธเจ้า มีปริพาชกที่เป็นศิษย์ตามไปด้วยถึง ๒๕๐ คน ได้รับเอหิภิกขุอุปสมบททั้งหมดที่เวฬุวัน เมื่อบวชแล้วได้ ๑๕ วัน พระสารีบุตรได้ฟังพระธรรมเทศนาเวทนาปริคคหสูตรที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่ทีฆนขปริพาชก ณ ถ้ำสุกรขาตา เขาคิชฌกูฏ ก็ได้บรรลุพระอรหัต ได้รับยกย่องเป็น เอตทัคคะ ในทางมีปัญญามาก และเป็น พระอัครสาวกฝ่ายขวา ท่านได้เป็นกำลังสำคัญของพระพุทธเจ้าในการประกาศพระศาสนา และได้รับยกย่องเป็น พระธรรมเสนาบดี คำสอนของท่านปรากฏอยู่ในพระไตรปิฏกเป็นอันมาก เช่น สังคีติสูตร และทสุตตรสูตร ที่เป็นแบบอย่างแห่งการสังคายนา เป็นต้น ท่านปรินิพพานก่อนพระพุทธเจ้าไม่กี่เดือนเมื่อจวนจะปรินิพพาน ท่านเดินทางไปโปรดมารดาของท่านซึ่งยังเป็นมิจฉาทิฐิให้มารดาได้เป็นพระโสดาบันแล้ว ปรินิพพานที่บ้านเกิด ด้วยปักขันทิกาพาธ หลังจากปลงศพแล้วพระจุนทะน้องชายของท่านนำอัฐิธาตุไปถวายพระบรมศาสดา พระองค์ตรัสว่าให้ก่อสถูปบรรจุอัฐิธาตุของท่านไว้ ณ พระเชตวัน เมืองสาวัตถี (อรรถกถาว่าท่านปรินิพพานในวันเพ็ญเดือน ๑๒ จึงเท่ากับ ๖ เดือนก่อนพุทธปรินิพพาน)

สุกรขาตา : ชื่อถ้ำ อยู่ที่ภูเขาคิชฌกูฏ พระนครราชคฤห์ ณ ที่นี้พระสารีบุตรได้สำเร็จพระอรหัต เพราะได้ฟังพระธรรมเทศนาที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่ปริพาชกชื่อทีฆนขะ ดู ทีฆนขะ

อาโลกเลณสถาน : ชื่อถ้ำแห่งหนึ่งในมลัยชนบท เกาะลังกา เป็นที่ทำสังคายนาครั้งที่ ๕ จารึกพระไตรปิฎกลงในใบลาน

กนฺทร : (ปุ.) ส่วนแห่งภูเขา อันน้ำเซาะ, ซอก, ซอกเขา, ถ้ำ, ลำธาร. วิ. เกน อุทเกน ทรียตีติ กนฺทโร. กปุพฺโพ, ทรฺ วิทารเณ, อ. ส. กนฺทร.

กนฺทรา : (อิต.) ส่วนแห่งภูเขา อันน้ำเซาะ, ซอก, ซอกเขา, ถ้ำ, ลำธาร. วิ. เกน อุทเกน ทรียตีติ กนฺทโร. กปุพฺโพ, ทรฺ วิทารเณ, อ. ส. กนฺทร.

คิริคพฺภร : นป., คิริคุหา อิต. เงื้อมเขา, ซอกเขา, ถ้ำ

ปพฺพตกนฺทร : ป. ซอกเขา, ถ้ำ

ปพฺภาร : (ปุ.) เงื้อม ชื่อสิ่งที่ยื่นแล้วงุ้มชะง้ำ ออกมา, เงื้อมเขา, ถ้ำ, หุบเขา, หุบเหว, ลาด, ลุ่มลึก.