พระจันทร์ครึ่งซีก ๑ : น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Lobelia chinensis Lour. ในวงศ์ Campanulaceae ดอกสีขาวอมชมพูหรือม่วง ใช้ทํายาได้.
พระจันทร์ครึ่งซีก ๒ : น. ชื่อเพลงไทยทํานองหนึ่ง.
เขน ๔ : (ถิ่น-ปักษ์ใต้) น. พระจันทร์.
แข : น. ดวงเดือน, พระจันทร์. (ข.).
ตโมนุท : น. พระอาทิตย์, พระจันทร์. (ส. ตโมนุท ว่า ผู้ขจัดความมืด).
ตโมหร : น. พระจันทร์. (ส. ตโมหร ว่า ผู้คลายความมืด).
โทษากร : น. พระจันทร์. (ส.).
โทษารมณ์ : น. พระจันทร์. (ส. โทษ + ป. อารมฺมณ).
นิศากร : น. พระจันทร์. (ส.; ป. นิสากร).
นิศานาถ, นิศาบดี, นิศามณี, นิศารัตน์ : น. พระจันทร์. (ส.).
บุหลัน : [-หฺลัน] น. เดือน, ดวงเดือน, พระจันทร์. (ช.); ชื่อเพลงไทยมี ๒ เพลง คือ บุหลันชกมวย และ บุหลันเลื่อนลอย.
ปักษธร : [ปักสะทอน] น. นก; พระจันทร์.
พิธุ : น. พระจันทร์. (ป., ส. วิธุ).
มา ๑ : น. พระจันทร์. (ป.; ส. มาสฺ).
มาภา : (แบบ) น. แสงจันทร์ เช่น มาพ่างมาภาเป็น ปิ่นแก้ว. (ยวนพ่าย). (ป. มา ว่า พระจันทร์ + อาภา ว่า แสงสว่าง).
รชนีกร : [กอน] น. พระจันทร์. (ส.).
รัชนีกร : น. พระจันทร์. (ป., ส.).
วิธู : น. พระจันทร์. (ป., ส. วิธุ).
อินทุ : น. พระจันทร์. (ป., ส.).
อุษณรัศมี : ว. มีรัศมีร้อน หมายถึง พระอาทิตย์, คู่กับ สีตลรัศมี มี รัศมีเย็น หมายถึง พระจันทร์.
กระอุ : (กลอน) ก. ระอุ; ร้อนรน เช่น กระอุอุระประปราณ. (สมุทรโฆษ; สรรพสิทธิ์), หนึ่งรัศมีพระสุริยเย็น รัศมีพระจันทร์ เป็น กระอุแลกลับร้อนรน. (อภิไธยโพธิบาทว์), ใช้เป็น กระอุก หรือ ประอุก ก็มี.
กัตติกมาส : [กัดติกะมาด] น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยฤกษ์กัตติกา คือ เดือน ๑๒ ตามจันทรคติ ตกในราวเดือนพฤศจิกายน. (ป.).
กานต์ : (แบบ) ว. เป็นที่รัก, โดยมากใช้เป็นส่วนท้ายของสมาส เช่น จันทรกานต์ เป็นที่รักของพระจันทร์ ได้แก่แก้วผลึก ที่ถูกแสงจันทร์แล้วมีเหงื่อ, คู่กับ สูรยกานต์ เป็นที่รักของ พระอาทิตย์ ได้แก่แก้วที่รวมแสงอาทิตย์ให้เกิดไฟได้. (ส.).
ข้างขึ้น : น. ส่วนของเดือนจันทรคติที่มีพระจันทร์สว่าง คือ ตั้งแต่ ขึ้นคํ่าหนึ่งไปถึงกลางเดือน.
ข้างแรม : น. ส่วนของเดือนจันทรคติที่พระจันทร์มืด คือ ตั้งแต่แรม คํ่าหนึ่งไปถึงสิ้นเดือน.
ขิม : น. ชื่อเครื่องดนตรีจีนชนิดหนึ่ง รูปคล้ายพระจันทร์ครึ่งซีก ใช้ตี.
ครึ่งซีก : ว. ครึ่งหนึ่ง เช่น มะพร้าวครึ่งซีก, (ปาก) ครึ่งดวง, เรียกดวงจันทร์ ในวัน ๘ ค่ำว่า พระจันทร์ครึ่งซีก.
โควิถี : น. ชื่อทางสําหรับโคจรของพระอาทิตย์. (ส. โควิถี = โคจร ของพระจันทร์ที่ผ่านดาวฤกษ์ภัทรปทา เรวดี และอัศวินี).
จันทน์ : น. ชื่อพรรณไม้บางชนิดที่มีเนื้อไม้ ดอก หรือผลหอม ใช้ทํายาและ [จันทฺระ- ในกลอนบางทีอ่านเป็น จันทอน, จัน] น. ดวงเดือน, เรียกเทวดา องค์หนึ่งในนิยายว่า พระจันทร์, ในตำราโหราศาสตร์เป็นชื่อดาว พระเคราะห์ที่ ๒; ชื่อวันที่ ๒ ของสัปดาห์. (ส.).
จันทรวงศ์ : น. วงศ์แห่งกษัตริย์เนื่องมาจากพระจันทร์, คู่กับ สุริยวงศ์. (ส.).
จันทรเศขร : น. ผู้มีพระจันทร์เป็นปิ่น คือ พระอิศวร. (ส.).
จิตร- ๒ : [จิดตฺระ-] น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยฤกษ์จิตรา เรียกว่า จิตรมาส คือ เดือน ๕ ตกในราวเดือนเมษายน. (ส. ไจตฺร; ป. จิตฺต).
เชษฐ- ๒ : [เชดถะ] น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยฤกษ์เชษฐา เรียกว่า เชษฐมาสคือ เดือน ๗ ตามจันทรคติ ตกในราวเดือน มิถุนายน, ถ้าพระจันทร์เพ็ญเกี่ยวมาทางดาวฤกษ์มูลา เรียกว่า เชษฐมูลมาส. (ป. เชฏฺฐ; ส. เชฺยษฺฐ, ไชฺยษฐ).
นักษัตรโยค : น. การประจวบแห่ง (พระจันทร์กับ) ดาว. (ส.).
นาควิถี : [นากคะ] น. ทางที่พระจันทร์เดินไปในระหว่างดาวสวาดิ (หรือ อัศวินี) ภรณี และกฤติกา. (ส.).
บริมาส : [บอริมาด] น. พระจันทร์เต็มดวง.
บุษยมาส : น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยนักษัตรบุษยะ คือ เดือนยี่ ตกในราวมกราคม. (ส.).
ผัคคุณมาส : น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยนักษัตรผลคุนี คือ เดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม. (ป.).
ผาลคุน : [ผานละคุน] น. เดือนซึ่งพระจันทร์เพ็ญเสวยนักษัตรผลคุนี คือ เดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม. ว. ซึ่งเกี่ยวกับนักษัตรผลคุนี, ซึ่งเกิดในนักษัตรผลคุนี. (ส. ผาลฺคุน; ป. ผคฺคุณ).
ไพศาขมาส : [ไพสาขะมาด] น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยฤกษ์ วิศาขะ คือ เดือน ๖ ตกในราวเดือนพฤษภาคม. (ส.; ป. วิสาขมาส).
ภัทรบทมาส : [พัดทฺระบดทะมาด] น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวย ฤกษ์ภัทรปทา คือ เดือน ๑๐ ตกในราวเดือนกันยายน.
มฤคศิรมาส : น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยฤกษ์มฤคศิระ คือ เดือนอ้าย ตกในราวเดือนธันวาคม.
มัว, มัว ๆ : ว. ไม่แจ่ม เช่น พระจันทร์มัว, ไม่กระจ่าง เช่น ข้อความมัว, ฝ้า เช่น กระจกมัว, ฟาง เช่น นัยน์ตามัว, ขมุกขมัว เช่น มืดมัว, ไม่มืด ไม่สว่าง เช่น แสงมัว ๆ, หม่น เช่น สีมัว ๆ, ขุ่น, ไม่ผ่อง, เช่น ใจมัว; อาการที่ทำติดพันอยู่ ไม่ละไปได้ เช่น มัวพูด มัวคิด, มัวแต่ ก็ว่า.
มาส ๑ : น. พระจันทร์, เดือน. (ป., ส.).
โมกขบริสุทธิ์ : น. การที่พระจันทร์พ้นจากเงาโลกโดยสิ้นเชิง เมื่อมีจันทรุปราคา.
เยี่ยม ๑ : ก. ไปถามข่าวทุกข์สุข, ไปหา, เช่น ไปเยี่ยมญาติ มาเยี่ยมบ้าน; ชะโงก หน้าออกไป เช่น เยี่ยมหน้าต่าง; โผล่ออก เช่น พระจันทร์เยี่ยมขอบฟ้า.
แรม : น. ส่วนของเดือนจันทรคติที่พระจันทร์เริ่มมืดจนถึงมืด คือ ตั้งแต่แรม ค่ำหนึ่งไปถึงแรม ๑๔ ค่ำในเดือนขาด หรือถึงแรม ๑๕ ค่ำในเดือนเต็ม เรียกว่า ข้างแรม; ช่วงระยะเวลานานนับเดือนนับปี ในคำว่า แรมเดือน แรมปี. ก. ค้างคืน เช่น พักแรม.
วันเพ็ญ : น. วันกลางเดือนนับตามจันทรคติ คือวันที่พระจันทร์ขึ้นเต็มดวง.
ศศิกษัย : น. พระจันทร์แรม. (ส.).
ศศิขัณฑ์ : น. เสี้ยวพระจันทร์. (ส.).