รูปารมฺมณ : นป. รูปารมณ์
รูปก : นป. รูปเล็ก ๆ
รูปาวจร : ค. ซึ่งเป็นไปในรูปภพ, มีอยู่ในรูปภพ
รูปิยมย : ค. สำเร็จแต่เงิน, ทำจากเงิน
รูปูปชีวินี : อิต. หญิงแพศยา
รูหน : นป. ความเจริญงอกงาม
กุรู, - รุ : ป. ชาวแคว้นกุรุ, แคว้นกุรุ
กุรู กุรูร : (วิ.) แข็ง, แข็งกระด้าง, หยาบ, หยาบคาย, หยาบช้า, กักขละ, กักขฬะ, สาหัส. วิ. กนฺตตีติ กุรูรํ. กนฺตฺ เฉทเน, อูโร. กนฺตสฺส กุราเทโส, กิพฺพิสํ กโรตีติ กุรูโร. กรฺ หึสายํ, อูโร, อสฺสุ. กุรฺ อกฺโก- เส วา, อูโร. ศัพท์ต้นลง อู ปัจ.
ขานิก : (นปุ.) โพรง, รู, ช่อง, ปล่อง.
ฉิทฺทตา : อิต. ความเป็นคือรอยแตกหรือช่อง, รอยแตก, ช่อง, รู
นหารุ นหารู : (ปุ.) เอ็น, เส้น. นหฺ พนฺธเน, อรุ. ปาฐ เป็น นหารู.
นิทฺท : นป. ถ้ำ, รู, ช่อง, โพรง
พิล : (นปุ.) ปล่อง, ช่อง, โพรง, รู, ส่วน, ชิ้น, เสา. พิลฺ เภทเน นิสฺสเย วา, อ.
วิรูปกฺข : ป. ท้าววิรูปักษ์ผู้เป็นใหญ่ในหมู่นาค
อวฏ : (ปุ.) ปล่อง, ช่อง, รู, ถ้ำ, หนอก, ต้นคอ, ต้นไม้.อาปุพฺโพ, วฏฺวิภาชเน, อ, รสฺโส.
อวตาร : (ปุ.) การลง, การหยั่งลง, การข้าม, การข้ามลง, ท่า, ท่าน้ำ, รู, ช่อง, โพรง, ละแวก.อวปุพฺโพ, ตรฺตรเณ, โณ.ส. อวตาร.
อวาฏ : (ปุ.) บ่อ, หลุม, หลุมดิน, ปล่อง, รู, โพรง, โพรงใต้ดิน.อวฺรฺกขเณ, อาโฏ.เป็นอาวาฏก็มี.
กุรูร, - กุรูรี : ค. ดุร้าย, โหดร้าย, ทารุณ
ชาตรูปรชตปฏิคฺคหณ : (นปุ.) การรับทอง และเงิน.
ปติรูป : อ. สมควร, เหมาะสม
พฺรูติ, พฺรูเมติ : ก. พูด, กล่าว
พฺรูหน : นป. การเจริญ, การพอกพูนขึ้น
พฺรูเหติ : ก. พอกพูน, เจริญขึ้น
พฺรูเหตุ : ป. ผู้เจริญ, ผู้พอกพูน
มิตฺตปฏิรูปก : (ปุ.) คนเทียมมิตร.
วิรูหน : นป. การงอกงาม
สมารูหน : นป. การไต่, การปีน, การขึ้น
สุวณฺณรูป สุวณฺณรูปก : (นปุ.) รูปทำด้วยทอง, รูปเปรียบทำด้วยทอง.
อนุพฺรูเหติ : ก. พอกพูน, ภาวนา, ทำให้เจริญ, ประพฤติ, ปฏิบัติ
อภิรูหน : นป. การงอกขึ้น, การเจริญขึ้น, การไต่ขึ้น
อสฺสรูปก : ป. รูปม้า, ตุ๊กตารูปม้า
อิตฺถีรูปก : (นปุ.) ภาพของหญิง, ภาพหญิง, รูปหญิง.
อุปพฺรูหน : นป. ความเจริญ, การเพิ่มขึ้น, การขยายตัว
อุปพฺรูเหติ : ก. เจริญ, เพิ่มพูน, งอกงาม
สุสิ : (อิต.) ช่อง, รู โพรง. สุสฺ โสสเน, อิ. สสฺ คติยํ, อสฺส.
กตญฺญู : (วิ.) ผู้รู้ซึ่งอุปการะอันบุคคลอื่นทำ แล้วแก่ตน โดยปกติ วิ. กตํ อุปการํ ชานาติ สีเลนาติ กตญฺญู. ผู้มีปกติรู้ซึ่งอุปการะอัน บุคคลอื่นทำแก่ตน วิ. กตํ ชนิตุ สีล มสฺสาติ กตญฺญู. ผู้รู้ซึ่งอุปการะอันบุคคล อื่นทำแล้วแก่ตน วิ. กตํ อุปการํ ชานาตีติ กตญฺญู. ผู้รู้คุณท่าน. กตปุพฺโพ, ญา ญาเณ, รู.
กาลญฺญู : (วิ.) ผู้รู้กาล, ผู้รู้จักกาล. วิ. กาลํ ชานาตีติ กาลญฺญู. ผู้รู้จักกาลโดยปกติ วิ. กาลํ ชานาติ สีเลนาติ กาลญฺญู. รู ปัจ. แปลง และ วิ. ได้อีก ดู ธมฺมจารี.
ชคู : (ปุ.) สัตว์ผู้ถึงความเกิด (จากตาย) วิ. จุติโต ชาตึ คจฉตีติ ชคู. ชาตปุพฺโพ, คมฺ คติยํ, รู. ลบ ติ เหลือ ชา รัสสะ และลบ ที่สุดธาตุ.
ญู : (วิ.) ผู้รู้. ญา + อูปัจ. ผู้รู้โดยปกติ, ฯลฯ. รู ปัจ.
ทิรสญฺญู : (ปุ.) สัตว์ลิ้มรสด้วยลิ้นสองแฉก, งู. วิ. ทฺวีหิ ชิวฺหาหิ รสํ ญายตีติ ทิรสญฺญู. ทฺวิรสสทฺทุปทํ, ญา อสฺสารทเน, รู. แปลง ทฺวิ เป็น ทิ เป็น ทฺวิรสญฺญู โดยไม่แปลง ทฺวิ บ้าง.
โทสสญฺญู : (ปุ.) บุคคลผู้รู้ซึ่งโทษ, คนรู้จักโทษ, คนมีปัญญา, คนมีปรีชา, นักปราชญ์, วิ. โทสํ ชานาคีติ โทสญฺญู. คนผู้รู้โทษ โดยปกติ, ฯลฯ. โทส+ญา ธาตุ รู ปัจ.
ธมฺมญฺญู : (วิ.) ผู้รู้ซึ่งธรรม, ฯลฯ. คำแปลและ วิ. เลียนคำ ธมฺมจารี. ธมฺม+ญา+รู ปัจ. รูปฯ ๕๗๗.
นิรตฺถ นิรตฺถก : (วิ.) มีประโยชน์ออกแล้ว, หาประโยชน์มิได้, ไม่มีประโยชน์, ปราศ จากประโยชน์, ไร้ประโยชน์, เปล่า. วิ. นตถิ อตฺโถ อสฺสาติ นิรตฺโถ นิรตฺถโก วา. ณ ปัจ. ราคาทิตัท. รู อาคม ศัพท์หลัง ก สกัด.
ภวปารคู : (วิ.) ผู้มีปกติถึงซึ่งฝั่งแห่งภพ วิ. ภวปารํ คมนสีโลติ ภวปารคู. ผู้มีปกติกระทำดีในการถึงซึ่งฝั่งแห่งภพ วิ. ภวปารํ คมเน สาธุการีติ ภวปารคู. รู ปัจ. รูปฯ ๕๗๖.
สพฺพญฺญู : (ปุ.) พระสัพพัญญู พระนามของพระพุทธเจ้าทั้งปวง (พระผู้รู้ซึ่งสังขตธรรมและอสังขตธรรมทั้งปวงหาส่วนมิได้). วิ. สพฺพสงฺขตมสงฺตตํ อนวเสสํ ชานาตีติ สพฺพญฺญู. รู ปัจ. สรรพัชญ์ สรรเพชญ์สองคำนี้เขียนตามรูปสันสกฤต. ส. สรฺวชฺฌ.
สุสี : ป. รู ; ช่อง, โพรง
หินฺทคู : (ปุ.) สัตว์ วิ. หินฺทํ มาณํ คจฺฉตีติ หินฺทคู(ผู้ถึงความตาย). หินฺท+คมฺ+รู ปัจ. ลบที่สุดธาตุ. ไตร. ๒๕.
อทฺธคู : (วิ.) ผู้เดินทาง, ผู้เดินทางไกล, ผู้ท่องเที่ยว, ผู้เดินทางไกลเป็นปกติ, ผู้เดินทางไกลโดยปกติ.อทฺธปุพฺโพ, คมฺ คติยํ, รู.