ใจ : น. สิ่งที่ทําหน้าที่รู้ รู้สึก นึก และคิด เช่น ใจก็คิดว่าอย่างนั้น, หัวใจ เช่น ใจเต้น, ลมหายใจ เช่น กลั้นใจ อึดใจ หายใจ, ความรู้สึกนึกคิด เช่น ใจคด ใจซื่อ; จุดสำคัญของบางสิ่งบางอย่าง เช่น ใจมือ, บริเวณที่ถือว่าเป็นจุด สำคัญของสถานที่ เช่นใจบ้านใจเมือง.
ใจขาด : ว. จนสุดความสามารถ เช่น สู้ใจขาด.
ใจเดียว : ว. ไม่หลายใจ, มีความรักและซื่อตรงในบุคคลเดียวหรือ สิ่งเดียวไม่เปลี่ยนแปลง.
ใจทมิฬ : ว. มีใจดุร้าย, มีใจร้ายกาจ, บางทีก็ใช้คู่กับคำ หินชาติ เป็น ใจทมิฬหินชาติ.
ใจนักเลง : น. มีใจกล้าสู้; มีใจกว้างขวางกล้าได้กล้าเสีย.
ใจบาป, ใจบาปหยาบช้า : ว. มีใจฝักใฝ่ในทางชั่วร้าย.
ใจปลาซิว : ว. มีใจไม่อดทน.
ใจพระ : ว. มีใจบุญ, มีใจเมตตา.
ใจมาร : ว. มีใจดุร้าย, มีใจอำมหิต, บางทีก็ใช้คู่กับ ใจยักษ์ เป็น ใจยักษ์ใจมาร.
ใจเมือง : ว. ศูนย์กลางของเมือง, กลางเมือง เช่น เกิดเรื่องที่กลางใจเมือง.
ใจยักษ์ : ว. มีใจดุร้าย, มีใจอํามหิต, บางทีก็ใช้คู่กับ ใจมาร เป็น ใจยักษ์ใจมาร.
ใจหนักแน่น : ว. มีใจอดทน, ไม่เชื่อง่าย.
ใจหิน : ว. มีใจโหดเหี้ยม, มีใจที่แข็งมากไม่ยอมโอนอ่อน เช่น โจรใจหิน.
ใจเหี่ยวแห้ง : ว. มีใจไม่สดชื่น.
ใจใหญ่ใจโต : ว. มีใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่เกินฐานะ.
ใจกว้าง : ว. มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่.
ใจจดใจจ่อ : ว. มุ่งอยู่, เป็นห่วงอยู่.
ใจเฉื่อย : ว. มีอารมณ์เฉื่อยชา, ไม่กระตือรือร้น.
ใจเดียวกัน : ว. มีความรู้สึกนึกคิดตรงกัน.
ใจไม่ดี : ว. ใจเสียเพราะกลัวหรือวิตกกังวล.
ใจไม้ไส้ระกำ : ว. เพิกเฉยดูดาย, ไม่มีเมตตากรุณาและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ใคร.
กมเลศ : [กะมะเลด] (กลอน) น. บัว; ใจ; พระนารายณ์ เช่น ดุจองค์ สมเด็จกมเลศอันลีลาศ ลงจากชั้นสุทธาวาสบวรวิมาน. (ม. ร่ายยาว ฉกษัตริย์). (ป., ส. กมล + ศ เข้าลิลิต; ใน สันสกฤตหมายความว่า ผู้เป็นใหญ่แห่งพระลักษมี คือ พระนารายณ์ มาจาก กมลา = พระลักษมี + อีศ = เป็นใหญ่).
กระเทือนใจ : ก. มีจิตใจหวั่นไหวอย่างแรงเพราะมีสิ่งใดสิ่งหนึ่ง มากระทบ (มักใช้ในทางที่ไม่ดี), สะเทือนใจ ก็ว่า.
กลุ้มใจ : ก. รู้สึกรําคาญหรือยุ่งยากใจ ไม่รู้ว่าจะทําอย่างไร.
กลุ้มอกกลุ้มใจ : ก. กลุ้มใจ
กินใจ : ก. รู้สึกแหนงใจ, สะดุดใจ, กระทบใจ; ซาบซึ้งใจ.
ข่มขืนใจ : (กฎ) ก. บังคับให้กระทําหรืองดเว้นกระทํา โดยไม่สมัครใจ แต่จําต้องฝืนใจปฏิบัติตาม เพราะไม่สามารถหลีกเลี่ยงหรือขัดขืนได้ เช่น ข่มขืนใจเจ้าพนักงานให้ปฏิบัติการอันมิชอบด้วยหน้าที่ หรือให้ ละเว้นการปฏิบัติการตามหน้าที่ โดยใช้กำลังประทุษร้าย หรือขู่เข็ญว่า จะใช้กำลังประทุษร้าย ซึ่งเป็นความผิดอาญาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๓๙.
แข็งใจ : ก. ทําใจให้กล้า, ทําใจให้เข้มแข็ง.
คับแคบแอบใจ : ว. อึดอัดใจเต็มทน.
ใจหายใจคว่ำ : ว. ใจไม่อยู่กับเนื้อกับตัว.
ถอนใจใหญ่ : ก. หายใจแรงและยาวในขณะที่รู้สึกกลุ้มอกกลุ้มใจ หรือโล่งอกโล่งใจเป็นต้น, โบราณใช้ว่า ถอยใจใหญ่ ก็มี.
ถอยใจใหญ่ : (โบ) ก. ถอนใจใหญ่, หายใจแรงและยาวในขณะที่ รู้สึกกลุ้มอกกลุ้มใจหรือโล่งอกโล่งใจเป็นต้น เช่น ท้าวธก็ถอยใจ ใหญ่ไปมา. (ม. คําหลวง กุมาร).
ทรวง : [ซวง] น. อก, ใจ, มักใช้เข้าคู่กับคำ อก เป็น ทรวงอก, โดยมาก ใช้ในบทกลอน, ที่ใช้เป็นสามัญก็มีบ้าง เช่น เย็นทรวง. (ข. ทฺรูง).
ทะยานใจ : ก. ย่ามใจ, เหิมใจ.
บริสุทธิ์ใจ : ว. มีนํ้าใสใจจริง, มีใจใสสะอาด, เช่น ทําด้วยความบริสุทธิ์ใจ.
บังคับใจ : ก. ห้ามใจ, ข่มใจ, อดกลั้น; ใช้อํานาจบังคับให้เขาต้องฝืน ใจทํา.
ประทับใจ : ก. ติดอกติดใจ, ฝังอยู่ในใจ.
ปล่อยใจ : ก. เคลิบเคลิ้ม, คิดฝันไป, เช่น ปล่อยใจไปตามอารมณ์.
ปากปราศรัยใจเชือดคอ : (สํา) ก. พูดดีแต่ใจคิดร้าย.
เปลืองใจ : ก. เสียกําลังใจ.
พิมพ์ใจ : ก. ประทับใจ, ติดตรึงใจ.
เพลินใจ : ก. เบิกบานใจ.
เพลียใจ : ก. ท้อแท้, หมดกําลังใจ.
มาน ๒ : น. ความถือตัว; ใจ, ดวงใจ, เช่น ดวงมาน. (ป., ส.).
มิตรจิตมิตรใจ : (สํา) น. ถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน เช่น ต่างก็มีมิตรจิต มิตรใจต่อกัน.
มีแก่ใจ : ก. เอาใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่, มีนํ้าใจ, มักกร่อนเป็น มีกะใจ.
ร้อนใจ, ร้อนอกร้อนใจ : ก. เดือดร้อนใจ, กระวนกระวายใจ.
ร้าวรานใจ : ก. ทำให้เจ็บช้ำน้ำใจ เช่น ถ้อยคำเสียดแทงทำให้ผู้ฟังร้าวรานใจ.
รำคาญใจ : ก. ถูกรบกวนจุกจิกจนเบื่อหน่าย เช่น น้อง ๆ มาเซ้าซี้เขาให้ พาไปเที่ยวบ่อย ๆ จนเขารำคาญใจ.
รู้ใจ : ก. รู้อัธยาศัยใจคอว่าเป็นอย่างไร หรือชอบอะไร ไม่ชอบอะไร เช่น ลูกน้องรู้ใจนาย, รู้เส้น ก็ว่า.