อามุญฺจติ : ก. สวม, ใส่, แต่งตัว
กฏฺฐ การ : (ปุ.) ช่างไม้ วิ. กฏฺฐํ กโรตีติ กฏฺฐ กาโร. ณ ปัจ. กฏฺฐ าริ (ปุ.อิต.) ผึ่ง ชื่อเครื่องมือสำหรับถาก ไม้ชนิดหนึ่ง รูปคล้ายจอบ ใส่ด้ามยาว สำหรับถือถาก ใบหนากว่าจอบ แต่โค้งงอ มาทางผู้ถือด้าม.
กณฺฑนาฬี : อิต. กระบอกสำหรับใส่ลูกศร
กมณฺฑลุ : (ปุ. นปุ.) กะโหลก, กะโหลกศรีษะ, กะโหลกน้ำเต้า, คนโทน้ำ, หม้อน้ำ, กระ- ออม, ลักจั่น (ภาชนะสำหรับใส่น้ำ). วิ. กมณฺฑํ ลาตีติ กมณฑลุ. กมณฺฑปุพฺโพ, ลา อาทาเน, อุ. ส. กมณฺฑลุ.
กรณฺฑ : (ปุ. นปุ.) หม้อ, หม้อน้ำ, ภาชนะน้ำ, ภาชนะ มีฝาปิด, กะทอ, ตะกร้า, เข่ง, หีบ, ตลับ, ผอบ (ผะอบ), ขวด, กระติก, คราบ (งู), เตียบ (ตะลุ่มปากผาย มีฝา ครอบ สำหรับใส่ของกิน), อวน, กรัณฑ์. วิ. กรียตีติ กรณฺโฑ. กรฺ กรเณ, อณฺโฑ. กรณฺฑิ ภาชนตฺเถ วา, อ. อภิฯ. กัจฯ ๖๖๓ วิ. กรณฺฑิตพฺโพ ภาเชตพฺโพติ กรณฺโฑ. ก ปัจ. ลบ ก เป็น กรณฺฑก โดยไม่ลบ ก หรือลง อ ปัจ. ตามอภิฯ ก็ ลง ก สกัด บ้าง. ส. กรณฺฑ.
กลส : (ปุ.) ตุ่ม, ไห, ถ้วย, หม้อน้ำ, กลส กลศ ชื่อภาชนะ มีรูปเหมือนคนโทน้ำ มีฝาปิด และมีพวยเหมือนกาน้ำ สำหรับใส่น้ำเทพ- มนต์ ของพราหมณ์ วิ. เกน ลสตีติ กลโส. กปุพฺโพ ลสฺ กนฺติยํ, อ. เกน ลิสฺสตีติ วา กลโส. ลิสฺ สิเลสเน, อ, อิสฺสตฺตํ, กลียตีติ วา กลโส. กลฺ สงฺขฺยาเณ, อโส. ส. กลศ.
กวล กวฬ กพล : (ปุ.) คำ คือของที่รวมเข้า หรือตะล่อมเข้า พอใส่ปากได้ครั้งหนึ่ง ๆ, คำข้าว. ส. กวก, กวล.
กโฬปี : อิต. ขัน, ภาชนะใส่น้ำ, หม้อน้ำ, กะทะ, กระจาด
กินฺนร : (ปุ.) คนหรือ. กึ+นร. คนน่าเกลียด วิ. กุจฺฉิโต นโร. กินนโร ลบ จฺฉิต เหลือ กุ แปลง อุ เป็น อิ ลงนิคคหิตอาคมแล้ว แปลงเป็น นฺ. สัตว์เหมือนคน, สัตว์คล้าย คน, กินนร. วิ. กิ สทิโส นเรนาติ กินฺนโร (เหมือนคน). กินนร เชื่อกันว่าเป็นอมนุษย์พวก หนึ่ง อยู่ในป่าหิมพานต์ มีสองพวก พวกหนึ่งเป็นครึ่งคนครึ่งนกท่อนบนเป็นคน ท่อนล่างเป็นนก อีกพวกหนึ่งเหมือนคน จะไปไหนมาไหนก็ใส่ปีก ใส่หางบินไป. ส. กินฺนร.
กิรีฏี : ค. ผู้ใส่ชฎา, ผู้สวมชฎา
กุญฺจิกาโกสก : ป., นป. กล่องใส่กุญแจ
กุญฺจิตโกส : (ปุ. นปุ.) คลังลั่นกุญแจ, คลังใส่ กุญแจ.
กุมฺภกณฺณ : (ปุ.) กุมภกรรณ ชื่อยักษ์มีหูใหญ่ใส่ หม้อได้ เป็นน้องของทศกัณฐ์.
กูฏเวที : ป. คนชอบกล่าวเท็จ, ผู้ใส่ร้าย
เกยูรี : ค. ผู้ใส่กำไลแขน
ขลีน : (ปุ. นปุ.) บังเหียนม้า คือเครื่องบังคับม้าให้ไปตามที่ต้องการ ทำด้วยเหล็กหรือไม้ใส่ผ่าปากม้า ที่ปลายมีห่วงสองข้างสำหรับผูกสายบังเหียนโยงไว้ให้ผู้ขี่ถือ, เหล็กผ่าปากม้า. ขลุ (อัพ. นิบาต) ก็, ริม, ใกล้, แท้จริง, ได้ ยินว่า, เขาลือว่า, ห้าม, แล. ลงในอรรถ อนุสสวะ ปฏิเสธ ปรากฏ และ ปทปูรณะ.
เขฬสิก, เขฬากปฺป : ค. ผู้กลืนกินน้ำลาย (เป็นคำที่หยาบคายหรือใส่โทษ), ผู้ติดในลาภสักการะ
ครหก : ค. ผู้ให้ร้าย, ผู้ใส่โทษ, ผู้ติเตียน
ครหณ : นป. การติเตียน, การกล่าวโทษ, การใส่ร้าย
ครหติ : ก. ติเตียน, กล่าวโทษ, ใส่ร้าย, นินทา, ด่า, ว่าร้าย
จงฺโกฏก จงฺโคฎก : (ปุ.) ผอบ (ตลับมีเชิง มี ยอด), หีบ, เตียบ (ตะลุ่มปากผายมีผ้า ครอบ สำหรับใส่ของกิน). กุฎฺ เฉทเน, โณ, สกตฺเถโก. เทว๎ภาวะ ก นิคคหิต- อาคม. ศัพท์หลังแปลง ก เป็น ค.
จมฺมฆฏก : ป. ถุงหนังสำหรับใส่น้ำ, กระออมหนังสำหรับตักน้ำ
จสก : (ปุ.) ขัน (ภาชนะสำหรับตักหรือใส่น้ำ), จอก (ภาชนะเล็กๆสำหรับตักน้ำในขัน ใหญ่), กระบวย (ภาชนะสำหรับตักน้ำทำ ด้วยกะลามะพร้าว มีด้ามถือ ทำด้วยสิ่ง อื่นๆบ้าง), แก้วน้ำ. จสฺ ภกฺขเณ, อ, สตฺเถโก. อภิฯ และฎีกาฯ ลง ณฺวุ ปัจ.
ชคฺค : นป. ความตื่นตัว, การดูแล, การเอาใจใส่
ชคฺคติ : ก. ดูแล, รักษา, เอาใจใส่, บำรุงเลี้ยง, ระวัง
ชฏี : (ปุ.) ช้องสำหรับใส่ผม ( หนุนผม ), คนมี มวยผม, ฤษี, ฤาษี, ชฎิล.
ชาลิกา : (อิต.) เกราะ (เครื่องสวมใส่หรือหุ้ม สำหรับป้องกันอาวุธหรืออันตราย) ชลฺ ทิตฺติอปวารเณสุ, ณฺวุ, อิอาคโม. ส. ชาลปฺรายา.
ตปฺปร : (วิ.) ผู้มีสิ่งนั้น ๆ เป็นประธาน, ผู้มี ความเพียร, ผู้เอาใจใส่, ผู้ตั้งหน้า, ผู้ตั้ง หน้าตั้งตา (ตั้งใจทำ ทำอย่างจริงจัง ทำ อย่างมุ่งมั่น). วิ. ตํ ตํ จตฺถุ ปรํ ปธาน มสฺสาติ ตปฺปโร ลบ ต หนึ่งศัพท์.
ตุมฺพ : (ปุ.) ตุมพะ ชื่อมาตราตวง ชื่อของ เครื่องตวง ( อาฬหก), ทะนาน, คนโทน้ำ, หม้อน้ำ, จักจั่น ( เต้าน้ำ หรือภาชนะดิน รูปคล้ายน้ำเต้า ใช้ใส่น้ำเดินทาง). ตุมฺพฺ กมฺปเน, อ.
ถาล : (ปุ.) ขัน, จาน, ชาม, ถัง. โอ (ภาชนะสานสำหรับใส่ของ รูปร่าง คล้ายขัน ขันโอ ก็เรียก). ถลฺ ฐาเน, โณ. ศัพท์หลัง ก สกัต.
ถาลก : (นปุ.) ขัน, จาน, ชาม, ถัง. โอ (ภาชนะสานสำหรับใส่ของ รูปร่าง คล้ายขัน ขันโอ ก็เรียก). ถลฺ ฐาเน, โณ. ศัพท์หลัง ก สกัต.
ถาลิกปาก : (ปุ.) สำรับ (ภาชนะที่ใส่กับข้าว คาวหวาน).
ทธิฆฏ : ป. หม้อใส่นมส้ม
ทธิวารก : ป. หม้อใส่นมส้ม
ทีปกปลฺลิกา : (อิต.) ตะคัน ชื่อเครื่องปั้นดิน เผา รูปคล้ายจาน สำหรับวางเทียนอบ หรือเผากำยาน หรือใช้ใส่น้ำมันตามไฟ อย่างตะเกียง, โคมตั้ง.
ทุกฺขเมสี : ค. ผู้แสวงหาทุกข์, ผู้แส่หาทุกข์ใส่ตัว
ธมกรก : (ปุ.) คนที (หม้อน้ำ หม้อมีหู เต้า น้ำ, ธัมกรก, ธมกรก (ธะมะกะหรก) ชื่อบริขารของ ๑ ใน ๘ อย่าง ของภิกษุ เป็นกระบอกก้นกลวง ผูกผ้าไว้ข้างบนปิดสนิท เจาะรูตรงกลางใส่หลอดยาวประมาณ ๔ นิ้ว มีหูสองข้างหลอด สำหรับใช้กรอง น้ำ เป็น ธมการก ก็มี.
ธรติ : ก. ทรงจำไว้, จำไว้, สวมใส่; เหลืออยู่, ต่อไป, มีชีวิตอยู่, เป็นอยู่
ธาเรติ : ก. ทรงไว้, ดำรงไว้, ทรงจำ, ผู้สวมใส่
ธาเรตุ : ป. ผู้ทรงไว้, ผู้ดำรงไว้, ผู้ทรงจำ, ผู้สวมใส่
นิคล : ป. เครื่องผูกตีนช้าง, โซ่ใส่ตีนช้าง, ปลอกตีนช้าง
นินฺทิต : ค. ถูกนินทา, น่าตำหนิ, ซึ่งอัน...ติเตียนแล้ว, ถูกกล่าวหา, ถูกใส่โทษ
นิปาตี : ค. ซึ่งตก, ซึ่งล้ม, อันเร่เข้าใส่, ซึ่งเข้านอน
นิโพธติ : ก. เอาใจใส่, สมใจ, ผูกพัน
นิมฺมกฺข : ค. ซึ่งไม่เห็นแก่ตัว, อันไม่มักได้, ซึ่งไม่ใส่ร้ายผู้อื่น, อันไม่ลบหลู่คุณท่าน
นิรงฺกโรติ : ก. เพิกเฉย, ไม่เอาใจใส่, ละทิ้ง, ไม่แยแส, ไม่คำนึง, สบประมาท
นิสนฺติ : อิต. ความตั้งใจจริงจัง, ความเอาใจใส่สังเกต
นิสมฺม : ก. วิ. อย่างใคร่ครวญ, อย่างเอาใจใส่, อย่างระมัดระวัง
ปกฺขิปติ : ก. ใส่, ซัด
ปกฺขิปน : นป. การใส่, การซัด