อปาปก : ค. ไม่มีความผิด, ไม่เป็นบาป
อปายภูมิ : (อิต.) ภูมิที่ปราศจากความเจริญ, อบายภูมิคือนรกเปรตอสุรกาย และสัตว์ดิรัจฉาน.วิ.อปาโยเอว ภูมิ อปายภูมิ
อปายมุข : (นปุ.) เหตุเครื่องความเสื่อม, เหตุแห่งความฉิบหาย, ทางแห่งความเสื่อม, ทางแห่งความฉิบหาย.
อปายสมุทฺท : ป. มหาสมุทรแห่งความทุกข์
อปายสหาย : (ปุ.) เพื่อนชักชวนในความฉิบหาย, เพื่อนชักชวนในทางแห่งความฉิบหาย.
อปิย : (นปุ.) ความไม่รัก, ความชัง.
อปิลาปนตา : (อิต.) ความไม่เลื่อนลอย.
อปิสุณาวาจ : (วิ.) มิใช่ผู้มีวาจาอันบดเสียซึ่งความรัก, ผู้มีวาจามิใช่วาจาอันบดเสียซึ่งความรัก.
อปิสุณาวาจา : (อิต.) วาจามิใช่วาจาอักบดเสียซึ่งความรัก, วาจาไม่ส่อเสียด.
อปุจฺจณฺฑตา : อิต. ความเป็นผู้ไม่มีสภาพเหมือนไข่เน่า คือมีสุขภาพปกติ
อเปกฺขน : นป. อเปกฺขา, อิต. ความหวัง, ความปรารถนา, ความมุ่งหมาย
อเปขาอเปกฺขา : (อิต.) การมองหา, ความเพ่ง, ความเพ่งเอา, ความเพ่งเล็ง, ความโลภ.
อเปขา อเปกฺขา : (อิต.) การมองหา, ความเพ่ง, ความเพ่งเอา, ความเพ่งเล็ง, ความโลภ.
อเปตตฺต : นป. ความเป็นผู้ปราศ, ความเป็นผู้ไม่อยู่
อโปห : (ปุ.) การสละ, การละทิ้ง.อปปุพฺโพ, อูหฺวิตกฺเก, โณ.ส.อโปหการสิ้นความสงสัย.
อผาสุก : (นปุ.) ทุกข์มิใช่ความสำราญ, ความทุกข์มิใช่ความสำราญ, ความไม่สำราญ.
อพฺพตน : ป., ค. ความเป็นผู้ไม่มีวัตร, การทำลายกฎศีลธรรม, ผิดศีล
อพฺภตฺถ : นป. อพฺภตฺถตา, อิต. ความฉิบหาย, ความตั้งอยู่ไม่ได้
อพฺภนุโมทนา : อิต. การอนุโมทนายิ่ง, ความยินดียิ่งเมื่อได้บำเพ็ญกุศุลแล้ว
อพฺภาจิกฺขน : (นปุ.) การกล่าวตู่, ฯลฯ, คำกล่าวตู่, ฯลฯ.อภิอาบทหน้าจิกฺขฺธาตุในความกล่าวยุปัจ.
อพฺภาน : (นปุ.) การเรียกเข้า, การชักกลับมา, การรับรอง, ความรับรอง, อัพภาน.การสวดเมื่อภิกษุต้องอาบัติสังฆาทิเสสซึ่งได้ประพฤติมานัสครบ๖ราตรีหรือประพฤติมานัสและอยู่ปริวาสแล้วเพื่อให้กลับเป็นผู้บริสุทธิ์เรียกว่าสวดอัพภาน.
อพฺภุ : ป. ความไม่มีประโยชน์, เกียจคร้าน
อพฺภุต : ๑. นป. ความแปลกใจ, ความอัศจรรย์; ของพนัน ;
๒. ค. น่าแปลกใจ, น่าอัศจรรย์
อพฺภูต : ป. ๑. ความอัศจรรย์ ;
๒. ของตั้งพนัน, เงินเดิมพัน
อพฺเภติ : ก. อัพภาน, เรียกกลับมา, เรียกภิกษุผู้ต้องอาบัติอยู่ปริวาสแล้วให้กลับเข้ามาเป็นผู้มีความบริสุทธิ์
อพฺยยีภาว : (ปุ.) ความเป็นของคงที่, ฯลฯ, อัพยยีภาวะชื่อของสมาสอย่างหนึ่ง.
อพฺยสน : (วิ.) มิได้ทำกรรมอันเป็นแดนแห่งความฉิบหาย.
อพฺยาปนฺน : ค. อันไม่มีความสำราญ
อพฺยาปาท : (นปุ.) ความไม่ปองร้าย, ความไม่พยาบาท.
อพฺยาปาทวิตกฺก : (ปุ.) ความคิดในทางไม่ปองร้าย.
อภพฺพตา : อิต. ความไม่สมควร, ความเป็นไปไม่ได้
อภยทาน : (นปุ.) การให้ความไม่มีแห่งภัย, อภัยทาน.
อภยูปรต : (ปุ.) พระขีณาสพผู้อันความกลัวไม่เข้าไปย้อมแล้ว, พระขีณาสพผู้อันความกลัวไม่ย้อมแล้ว, พระขีณาสพผู้มีความกลัวอันสิ้นแล้ว.ดูภยูดปรตด้วย.
อภว : (ปุ.) ความไม่มี, ความไม่เป็น, ความเสื่อมความฉิบหาย, ความพินาศ.ส. อภว.
อภาว : (นปุ.) ความไม่มี, ฯลฯ.
อภาสน : (นปุ.) การไม่พูด, ความนิ่ง.
อภิกงฺขน : นป. ความปรารถนา, ความจำนง, ความหวัง
อภิกงฺขา : (อิต.) ความอยากจัด, ความกำหนัด, ความยินดี, ความรักใคร่.อภิปุพฺโพ, กขิอิจฺฉายํ, อ.
อภิคิชฺฌน : นป. ๑. ความปรารถนา ;
๒. ความกำหนัด ;
๓. ความริษยา
อภิชฺฌา : (อิต.) อภิชฌาชื่อของตัณหา, ตัณหา, ความเพ่งเล็ง, ความโลภ, ความอยากได้, ความทะเยอทะยาน, ความกระวนกระวาย, ความปรารถนาอย่างแรงกล้า, ความเพ่งเฉพาะ, ความปรารถนา.วิ.ปรสมฺปตฺตีอภมุขํกตฺวาฌายตีติอภิชฺฌา.ส. อภิขฺยา.
อภิชฺฌาวิสมโลภ : (ปุ.) ความโลภมีส่วนเสมอไปปราศแล้วด้วยความเพ่งเล็ง, ความโลภมีส่วนเสมอไปปราศแล้วด้วยสามารถแห่งความเพ่งเล็งหมายความว่า อยากได้ไม่เลือกทางอาจปล้น ฆ่า ชิงทรัพย์ ฯลฯขอให้ได้เป็นเอาทั้งนั้น.
อภิชปฺปน : นป. ๑. ความอยาก, ความปรารถนา;
๒. การกล่าว
อภิชปฺปา : (อิต.) ความที่จิตปรารถนา, ความปรารถนายิ่ง.อภิปุพฺโพ, ชปฺมานเส, อ, ทฺวิตฺตํ.
อภิชาตอภิชาตปุตฺต : (ปุ.) คนมีตระกูล, บุตรชั้นสูง, อภิชาตบุตร (ลูกผู้เกิดมามีความรู้ความสามารถและความประพฤติดีสูงกว่าตระกูล).
อภิชาต อภิชาตปุตฺต : (ปุ.) คนมีตระกูล, บุตร ชั้นสูง, อภิชาตบุตร (ลูกผู้เกิดมามีความรู้ ความสามารถและความประพฤติดีสูงกว่า ตระกูล).
อภิชาติตา : อิต. ความเป็นผู้เกิด, การถือปฏิสนธิ; จำความ
อภิชาน, อภิชานน : นป. ความจำได้, การรู้ยิ่ง
อภิชีหนา : อิต. ความอุตส่าห์, ความพยายาม
อภิญฺญตา : อิต. ความเป็นผู้มีความรู้ยิ่ง, ผู้เชี่ยวชาญ
อภิญฺญา : (อิต.) ความรู้ด้วยปัญญาอันยิ่ง, ความตรัสรู้ด้วยปัญญาอันยิ่ง, ปัญญาอันบุรุษพึงรู้ยิ่ง, ปัญญาเครื่องรู้ยิ่ง, ความรู้ยิ่ง, ความฉลาด, ปัญญา, กฏหมาย.