อปาตงฺค : ค. ไม่มีทุกข์, ไม่เดือดร้อน
อปาท, อปาทก : ค. ไม่มีเท้า, ง่อย, เลื้อย
อปานกตฺต : นป. ความเป็นอยู่โดยปราศจากน้ำดื่ม
อปานุทติ : ก. บรรเทา, ขับออก
อปาปก : ค. ไม่มีความผิด, ไม่เป็นบาป
อปาปุรณ, อปาปุรน : นป. กุญแจ, ดาล
อปาปุรณอปาปูรณ : (นปุ.) กุญแจ, ดาล, ดาฬ(กลอนประตู).ดูอวาปูรณด้วย.
อปาปุรณ อปาปูรณ :
(นปุ.) กุญแจ, ดาล, ดาฬ (กลอนประตู). ดู อวาปูรณ ด้วย. อปาปุรติ, อปาปุณติ : ก. เปิด (ประตู)
อปายิก : (วิ.) เกิดในอบาย. วิ.อปาเยชาโตอปายิโก.ไปในอบาย.วิ.อปาเยคจฺฉตีติอปายิโก.
อปายี : ค. หนีไป, หลีกไป
อปารุต : ค. เปิด (ประตู) , ซึ่งถูกเปิดแล้ว
อภิชปฺปา : (อิต.) ความที่จิตปรารถนา, ความปรารถนายิ่ง.อภิปุพฺโพ, ชปฺมานเส, อ, ทฺวิตฺตํ.
อภินิปาต, อภินิปาตน : นป. การตกทับ, การตกลงไป, การจู่โจม, การทำลาย
อภิปารุต : ค. ซึ่งแต่ง, ซึ่งห่ม, ซึ่งปกปิด
อภิปาเลติ : ก. รักษา, คุ้มครอง
อมชฺชปายก : ค. ผู้ไม่ดื่มน้ำเมา, ผู้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา
อมฺพปานก : นป. น้ำปานะที่ทำจากผลมะม่วง, น้ำมะม่วงคั้น
อวกฺการปาติ : อิต. ถาดสำหรับใส่เศษอาหาร, ภาชนะสำหรับใส่หยากเยื่อ
อวปายี : ค. ผู้ดื่ม
อวาตปานก : ค. ไม่มีช่องกินลม, ไม่มีหน้าต่าง
อสนิปาตอสนีปาตอสุนีปาต : (ปุ.) การตกแห่งสายฟ้า, ฟ้าผ่า, อสนีบาต, อสุนีบาต.
อาตปาภาว : (ปุ.) ความไม่มีแห่งแดด, ความไม่มีแดด, เงา, ร่ม (บริเวณเงาที่ไม่มีแดด).อาตป+อภาว.
อาทาปาริวเวนฺทิกา : อิต. นกเงือก
อาปาถก : ค. มีคลอง, มีทาง, เป็นทางที่บุคคลพึงเห็นได้
อาปาเทติ : ก. พยาบาล, บำรุง, รักษา, ผลิตขึ้น
อาปานก : ค. ผู้ดื่ม, นักดื่มเหล้า
อาปานมณฺฑล : นป. ร้านเหล้า, โรงสุรา
อาปายิก : (ปุ.) ผู้เกิดในอบาย, วิ.อปาเยชาโตอาปายิโก.ผู้ไปในอบายวิ. อปาเยคจฺฉตีติอาปายิโก.ณิกปัจ.ตรัต๎ยาทิตัท.
อาปา, อาวา : อิต. ความทุกข์, อันตราย, เคราะห์กรรม
อาโลปาโลป : (ปุ.) คำและคำ (ทุก ๆ คำ).
อุปฺปาตก : (ปุ.) หมัด สัตว์เล็กชนิดหนึ่ง ชอบ อยู่ตามหมาและแมว เป็นต้น, ไร สัตว์เล็ก ชนิดหนึ่งที่ชอบอยู่ที่ขนปีกไก่ เป็นต้น.
อุปฺปาทน : นป. การเกิดขึ้น, การก่อให้เกิด
อุปฺปาทวยธมฺมิน : (วิ.) มีอันเกิดขึ้นและอัน เสื่อมไปเป็นธรรมดา, มีความเกิดขึ้นและ ความเสื่อมไปเป็นธรรมดา. อุปฺผณฺฑน อุปฺผนฺทน (นุป.) ความหมั่น, ฯลฯ. อุปุพฺโพ, ผทิ กิญฺจิจลเน, ยุ, ปฺสํโยโค.
อุปฺปาที : ค. ผู้เกิด, ผู้อุบัติ
อุปปาเทติ : ก. ให้ถึง, ให้สำเร็จ, ให้เกิด
อุปฺปาเทติ : ก. ผลิต, ทำให้เกิดขึ้น
อุปฺปาเทตุ : อ. (ปฐ., จตุ.) การผลิต; เพื่อผลิต, เพื่อทำให้เกิดขึ้น
อุปสมฺปาเทติ : ก. ให้ถึงพร้อม, ให้อุปสมบท
อุปาติธาสติ : ก. เหวี่ยงเข้าไป, แล่นเข้าไป
อุปาติปนฺน : กิต. ตกลงไปแล้ว
อุปาติวตฺต : กิต. ล่วงไปแล้ว, เป็นอิสระแล้ว
อุปาติวตฺตติ : ก. เป็นไปล่วง, ล่วงพ้น
อุปาทานขนฺธ : (ปุ.) ขันธ์อัน สัตว์เข้าไปยึดถือไว้, ขันธ์ที่สัตว์เข้าไปถือ มั่น, ขันธ์ที่สัตว์เข้าไปยึดถือไว้.
อุปาทาย : กิต. ถือแล้ว, หมายเอา, เพราะอาศัย
อุปาทินฺนก : (วิ.) อัน...ถือเอา, อัน...ครอง. อุป อา ปุพฺโพ, ทา อาทาเน, โต, สกตฺเถ โก.
อุปาทินฺนกรูป : (นปุ.) รูปมีวิญญาณครอง, รูปมีใจครอง.
อุปายิก : (วิ.) ประกอบด้วยอุบาย, ชอบด้วย อุบาย, อุปาย+อิก ปัจ. ควร, สมควร, ชอบ. อิก ปัจ. สกัด.
อุปารมฺภติ : ก. ตำหนิ, โต้แย้ง, กล่าวค้าน
อุปาวิสิ : ก. (เขา) เข้าไปนั่งแล้ว