ภทฺท :
(วิ.) งาม, ดี. (ตรงข้ามกับชั่ว), ดีนัก, เป็นที่ชอบใจ, เป็นสุข, เจริญ ,จำเริญ, เรือง, รุ่งเรือง, ผุดผ่อง, ประเสริฐ, น่ารัก, น่าชม, สบาย, สำราญ, สวัสดี, เป็นมงคล, หล่อ (งาม). ภทิ กลฺยาณสุขภาเวสุ, โท, รูปฯ ๖๕๕. ดู ภทฺร ด้วย. จิกฺขลฺล : (วิ.) เป็นตม, ลื่น.
ขลติ : ก. ลื่น, พลาดเท้า, สะดุด
อุปกฺขลน : นป. การพลาดผิด, การลื่นล้ม
กมฺมารสาลา : อิต. โรงหล่อ, โรงเหล็ก
คพฺภปริสฺสว : ป. รก (เครื่องสำหรับหล่อเลี้ยงเด็กในครรภ์)
คพฺภมล : นป. มลทินแห่งครรภ์, รก (เครื่องสำหรับหล่อเลี้ยงเด็กในครรภ์แนบอยู่กับมดลูกมีสายล่ามมาที่สะดือเด็ก)
ปิจฺฉิล : ค. ลื่นเป็นมัน
พุทฺธปฏิมากร : (ปุ.) ช่างปั้นพระพุทธรูป, ช่างหล่อพระพุทธรูป.
พุทฺธาภิเสก : (ปุ.) การได้บรรลุเป็นพระพุทธเจ้า, พุทธาภิเษก. พุทธาภิเษกไทยใช้เป็นชื่อของพิธีกรรม มีพระสงฆ์สวดสรรเสริญคุณ มีพระอาจารย์นั่งปรกในการหล่อ พิมพ์ พระพุทธรูป หรือ รูปเปรียบ รูปเหมือน หรือวัตถุต่างๆ หรือเมื่อหล่อหรือพิมพ์แล้ว เพื่อบรรจุพลังจิตลงไปในรูปหรือวัตถุนั้นๆ ไม่ใช่ปลุกพระพุทธเจ้าดังที่บางท่านเข้าใจ เพราะพระพุทธเจ้าทรงเป็นพุทธะแล้ว.
อิฏฺฐกา : (อิต.) อิฐ (ดินเผา หรือ ปูนซิเมนต์ผสม กับทรายหล่อเป็นรูปสี่เหลี่ยมหรือสี่เหลี่ยม ผืนผ้า), แผ่นอิฐ, กระเบื้อง. อิสุ อิจฺฉายํ, ณฺวุ. ส. อิษฺฏกา.
โอชวนฺตตา : อิต. ความมีโอชะ, ความมีน้ำหล่อเลี้ยง, ความมีกำลัง
โอชวนฺตุ : ค. มีโอชะ, มีรสอร่อย, มีน้ำหล่อเลี้ยง
โตลน : (นปุ.) การชั่งน้ำหนัก, การวัดกัน, การเทียบกัน, ตุลฺ อุมฺมาเณ, ยุ. ส. โตลน.
กณฺณจาลน : นป. การกระดิกหู
กิลน : (นปุ.) การผูก, การพัน, การรัด, การสาน. กิลฺ พนฺธเน, อ, ยุ.
ขมีลน : (นปุ.) ความลับ. ขมปุพฺโพ, อิลฺ คติยํ, ยุ.
คิลน : นป. การกลืนกิน
จาลน : (นปุ.) การยัง...ให้ไหว, ฯลฯ
เฉทนผาลนวิชฺฌนาทิ : (วิ.) มีอันตัดและอัน ผ่าและอันแทงเป็นต้น.
ตุลน : (นปุ.) การชั่ง, การวัด, ความเทียบ เคียง, ตราชู, ตราชั่ง, คันชั่ง, เครื่องชั่ง. ตุลฺ อุมฺมาเณ, ยุ.
ทาลน : นป. การผ่า, การแยก, การเซาะ, การแตก, การพัง, การทำลาย
นิมิลน นิมฺมีลน : (นปุ.) การกระพริบตา, การหลับตา. นิปุพฺโพ, มิลฺ มีลฺ วา นิมีลเน, ยุ.
ปกฺขลน : นป. การสะดุด, การถลา, การพลาด
ปทาลน : นป. การทำลาย, การทำให้แตก, การทำให้พัง
ปสุปาลน : นป. การเลี้ยงสัตว์
ผาลน : (นปุ.) การผ่า, ฯลฯ, การทำลาย. ผลฺ วิทารเณ, ยุ, ทีโฆ จ.
ผุล ผุลน : (นปุ.) อันสั่งสม, อันสะสม, อันรวบรวม, อันแผ่, อันขยาย, การสั่งสม, ฯลฯ, ความสั่งสม, ฯลฯ. ผุลฺ สญฺจเย ผรเณ จ, อ, ยุ.
เมลน : (นปุ.) การกอดรัด, ฯลฯ, การรวมกัน, การร่วมกัน, ความกอดรัด, ฯลฯ, ยุ ปัจ.
ลาลน : นป. การเล่นสนุก, การขับกล่อม
สมฺปทาลน : นป. การฉีก, การผ่า, การทำลาย
สีลน : นป. การฝึกหัด, การปฏิบัติ, การละเว้น
เสลน : (นปุ.) เสียง, เสียงโห่ร้องของนักรบ (โยธสีหนาท). สีลฺ อุปธารเณ อุจฺเจ วา. ยุ. แปลง อี เป็น เอ. การร้องแสดงความยินดี ก็แปล.
หีลน : นป., -ลนา อิต. การหยาม, การดูถูก
อคฺคิชาลน : (นปุ.) การจุดไฟ, การบูชาไฟ.
อนุปาลน : นป. การรักษา, การคุ้มครอง, การดูแล
อุทฺทาลน : นป. การรื้อออก, การทำลาย
อุมฺมิลน อุมฺมีลน : (นปุ.) การลืมตา. อุปุพฺโพ, มิลฺ นิมีลเน, ยุ.
อุมฺมีลน : นป. การลืมตา
กีฬติ : ก. เล่น, เล่นกีฬา, ร่าเริง
ชวติ : ก. วิ่ง, แล่น, รีบเร่ง, รีบร้อน
ทิพฺพติ : ก. เล่น, บันเทิง, รื่นเริง
นยน : (นปุ.) ตา, ดวงตา, นัยน์, นัยน์ตา. วิ. เนติ อตตโน นิสสิตํ ปุคคลนติ นยนํ. นี ปาปุณเน, ยุ. อภิฯ. รูปฯ ๕๘๑ วิ. นยตีติ นยนํ นียติ เอเตนาติ วา นยนํ. นี นยเน. การถึง, การบรรลุ, การได้, การนำ, การนำไป, ความถึง, ฯลฯ. วิ. นยนํ คมนํ นยนํ ส. นยน.
ปาล, - ก : ค., ปาลน นป. ผู้ปกครอง, ผู้รักษา
ผาฬน : (นปุ.) ดู ผาลน.
ลสติ : ก. ส่องแสง; เล่น
สนฺท : (วิ.) ไหล, ไหลออก, ไหลไป, แล่น, สนฺทฺ ปสเว, อ.
อภิกีฬติ : ก. เล่น, เล่นกีฬา