สลาย : [สะหฺลาย] ก. สูญสิ้นไป เช่น ฝันสลาย เมื่อพระอาทิตย์ขึ้น หมอกก็ สลายไป, ทำให้สูญสิ้นไป เช่น ใช้ยาสมุนไพรสลายพิษงู, ฉลาย ก็ว่า.
สลายตัว : ก. เปลี่ยนสภาพ เช่น ยาบางชนิดสลายตัวในน้ำ; อาการที่ ฝูงชนซึ่งรวมตัวกันเพื่อประท้วงเป็นต้นแล้วต่อมาได้แยกย้ายกันไป เช่น กลุ่มชนที่มาประท้วงได้สลายตัวไปหมดแล้ว.
ล่มสลาย : ก. สูญเสียสภาพเดิมแล้วสลายไป เช่น อาณาจักรโบราณ ล่มสลายไปหลายอาณาจักรแล้ว.
ถลาย : [ถะหฺลาย] ก. แตก, มีคําที่ใช้คล้ายกันอีก คือ ฉลาย สลาย.
กัมมันตภาพรังสี : [กํามันตะ-] น. การเสื่อมสลายโดยตัวเองของนิวเคลียสของอะตอม ที่ไม่เสถียร เป็นผลให้ได้อนุภาคแอลฟา อนุภาคบีตา รังสีแกมมา ซึ่งเป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีช่วงคลื่นสั้นมากและมีพลังงานสูง ทั้งหมดนี้พุ่งออกมาด้วยความเร็วสูงมาก ในบางกรณีอาจมี พลังงานความร้อนและพลังงานแสงเกิดตามมาด้วย เช่น การเสื่อมสลายของนิวเคลียสของธาตุเรเดียมไปเป็นธาตุเรดอน. (อ. radioactivity).
ก๊าซไข่เน่า, แก๊สไข่เน่า : น. แก๊สพิษชนิดหนึ่ง มีกลิ่นเหม็นเหมือนไข่เน่า มีสูตร H2S เกิดขึ้นจากการเสื่อมสลายของสารอินทรีย์ที่ ประกอบด้วยกํามะถันในธรรมชาติมักมีปรากฏละลายอยู่ใน บ่อน้ำร้อนและในแหล่งน้ำแร่บางแห่ง. (อ. hydrogen sulphide).
ก๊าซชีวภาพ, แก๊สชีวภาพ : น. แก๊สที่เกิดจากการเสื่อมสลาย ผุพังของสิ่งมีชีวิต หรือสิ่งที่สืบเนื่องจากสิ่งมีชีวิต ติดไฟได้ ใช้เป็นเชื้อเพลิงเป็นต้น.
แกมมา : (ฟิสิกส์) น. คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าหรือโฟตอน (photon) ที่มีพลังงานสูงมาก มีช่วงคลื่นสั้นมาก มักเรียกกันว่า รังสีแกมมา เคลื่อนที่ด้วยความเร็วประมาณ ๓๐๐,๐๐๐ กิโลเมตร/วินาที มีอํานาจใน การเจาะทะลุได้สูง สามารถเจาะทะลุแผ่นตะกั่วหนาหลายเซนติเมตรได้ เกิดจากการเสื่อมสลายของสารกัมมันตรังสี เช่น ธาตุเรเดียม ธาตุโคบอลต์-๖๐ หรือเกิดจากการที่อนุภาคบีตาพุ่งชนอะตอมของธาตุ ใช้ประโยชน์ในการแพทย์รักษาโรคมะเร็งและในการเกษตร. (อ. gamma).
ขุยอินทรีย์ : น. อินทรียวัตถุที่สลายตัวปะปนอยู่ในดิน ทําให้ดิน อุดมสมบูรณ์. (อ. humus).
แขวนลอย : (เคมี) น. ภาวะที่อนุภาคซึ่งมีขนาดจํากัดแผ่กระจายอยู่ในของไหลหรือ ของแข็งโดยไม่ละลายหรือสลายตัวรวมเป็นเนื้อเดียวกับของไหลหรือ ของแข็งนั้น, สารที่อยู่ในภาวะเช่นนี้เรียกว่า สารแขวนลอย เช่น ฝุ่นใน อากาศ หยดนํ้าเล็ก ๆ ในแก๊ส. (อ. suspension).
คู่ฟ้าคู่ดิน : ว. ยั่งยืนอยู่ชั่วฟ้าดินสลาย, ชั่วนิรันดร.
ฉลาย : [ฉะหฺลาย] ก. สลาย, แตกพัง, ทลาย, ละลาย.
ชำรุด : ก. เสื่อมจากสภาพเดิมจนถึงบกพร่องเสียหายหรือบุบ สลายไป เช่น หนังสือชํารุด เกวียนชํารุด.
ทน : ก. อดกลั้นได้, ทานอยู่ได้, เช่น ทนด่า ทนทุกข์ ทนหนาว, ไม่แตกหัก หรือบุบสลายง่าย เช่น ของดีใช้ทน ไม้สักทนกว่าไม้ยาง. ว. แข็งแรง, มั่นคง, เช่น ฟันทน, อึด เช่น วิ่งทน ดํานํ้าทน.
ธรรมดา : น. อาการหรือความเป็นไปแห่งธรรมชาติ เช่น การกิน การถ่ายเท การสืบพันธุ์ และการเสื่อมสลาย. ว. สามัญ, พื้น ๆ, ปรกติ, เช่น เป็นเรื่อง ธรรมดา. (ส. ธรฺมตา; ป. ธมฺมตา).
บุบบิบ : ว. อาการที่ของบางอย่างเช่นไข่จะละเม็ดหรือของที่ทําด้วย อะลูมิเนียม บุบเข้าไปหลายแห่ง. บุบสลาย ว. ชํารุดแตกหัก.
ปฏิกรณ์ : (ฟิสิกส์) น. เครื่องที่ใช้สําหรับก่อให้เกิดปฏิกิริยาแตกสลายทาง นิวเคลียร์อย่างสมํ่าเสมอและควบคุมได้เพื่อผลิตพลังงาน สาร กัมมันตรังสี เครื่องชนิดนี้มีหลายแบบ และใช้เชื้อเพลิงนิวเคลียร์ ซึ่งมักเป็นแท่งยูเรเนียม, มักเรียกว่า เครื่องปฏิกรณ์ปรมาณู. (อ. reactor).
ปุ๋ยหมัก : น. ปุ๋ยที่ได้จากนำเศษอินทรียวัสดุมากองสุมไว้ รดน้ำ ให้ชื้นและทิ้งไว้ให้เกิดการสลายตัวโดยการกระทำของจุลินทรีย์ อาจผสมสารเคมีเข้าไปด้วยเพื่อให้มีธาตุอาหารเพิ่มขึ้นหรือให้ อินทรียวัสดุสลายตัวเร็วขึ้น.
ปูน ๑ : น. หินปูนหรือเปลือกหอยเมื่อถูกเผาจนสลายตัว, ปูนกินกับหมาก หรือปูนแดง ในคําเช่น ป้ายปูน ปูนกัดปาก, ปูนขาว ในคําว่า ฉาบนํ้าปูน; ปูนซีเมนต์ ในคําเช่น เทปูน โบกปูน.
ปูนดิบ : น. ปูนที่ได้จากการเผาหินปูนหรือเปลือกหอยจนสลายตัว, ปูนไฟ ก็เรียก.
ปูนไฟ : น. ปูนที่ได้จากการเผาหินปูนหรือเปลือกหอยจนสลายตัว, ปูนดิบ ก็เรียก.
โภคยทรัพย์ : [โพกคะยะ] (กฎ; เลิก) น. สังหาริมทรัพย์ซึ่งเมื่อใช้ย่อม เสียภาวะเสื่อมสลายไปในทันใดเพราะการใช้นั้น หรือซึ่งใช้ไปในที่สุด ย่อมสิ้นเปลืองหมดไป.
ยุ่ย : ว. ผุหรือเปื่อยจนสลายตัวได้ง่าย เช่น ไม้เนื้อยุ่ย ดินยุ่ย.
ระเบิดปรมาณู : น. ลูกระเบิดที่ให้อํานาจระเบิดได้ด้วยปฏิกิริยานิวเคลียร์ ชนิดที่ทําให้นิวเคลียสของอะตอมของธาตุยูเรเนียมหรือธาตุพลูโทเนียม แตกสลาย ระเบิดชนิดนี้มีอํานาจทําลายมากยิ่งกว่าระเบิดธรรมดาที่ใช้ ดินระเบิด.
ละลาย : ก. อาการที่ของแข็งเปลี่ยนสภาพเป็นของเหลวด้วยความร้อน เช่น นํ้าแข็งละลาย; คลายตัวหรือทําให้คลายตัวซึมซาบสลายไปในนํ้า หรือของเหลว เช่น ยาละลาย เกลือละลายในนํ้า ละลายยาหอม ละลายนํ้าตาลในนํ้ากะทิ, โดยปริยายหมายความว่า หายไป, หมดไป, เช่น พอเห็นนํ้าตา ความโกรธแค้นก็ละลายหายไป เอาเงินไปละลาย ในวงไพ่หมด; (วิทยา) อาการที่สารอย่างหนึ่งแผ่กระจายในสารอีก อย่างหนึ่งอย่างสมํ่าเสมอโดยไม่มีปฏิกิริยาเคมีต่อกัน เช่น คาร์บอน ละลายในเหล็ก แอลกอฮอล์ละลายในนํ้า แก๊สออกซิเจนละลายใน แก๊สไนโตรเจน ผลที่ได้เรียกว่า สารละลาย.
วิลย, วิลัย : [วิละยะ, วิไล] น. ความย่อยยับ, การสลาย, การทําให้สลาย. (ป., ส.).
สมองฝ่อ : น. เนื้อสมองน้อยลงเนื่องจากมีการเสื่อมสลายของเซลล์ ประสาทและเนื้อเยื่อของสมองหรืออย่างใดอย่างหนึ่ง. (อ. cerebral atrophy).
สรล้าย : [สฺระหฺล้าย] (กลอน) ก. สลาย, แตก, กระจาย, เรี่ยราย, เป็นแนวติด ๆ กันไป.
ส่วนควบ : (กฎ) น. ส่วนของทรัพย์ซึ่งโดยสภาพแห่งทรัพย์หรือโดย จารีตประเพณีแห่งท้องถิ่นเป็นสาระสำคัญในความเป็นอยู่ของทรัพย์นั้น และไม่อาจแยกจากกันได้นอกจากจะทำลาย ทำให้บุบสลายหรือทำให้ ทรัพย์นั้นเปลี่ยนแปลงรูปทรงหรือสภาพไป.
สะตุ : ก. แปรรูปลักษณะของบางอย่าง เช่นเกลือ สารส้ม จุนสี ให้เป็นผง บริสุทธิ์โดยวิธีทําให้ร้อนจัดด้วยไฟ เพื่อให้สิ่งที่ไม่ต้องการสลาย กลายเป็นควันไป.
หินชั้น : น. หินที่เกิดจากการทับถมของตะกอนที่เกิดจากหินอัคนีหรือหิน แปรที่ผุพังแตกสลายหรือการตกตะกอนทางเคมี รวมทั้งตะกอนที่เกิดจาก การสะสมของซากดึกดำบรรพ์ มีลักษณะของการเรียงตัวเป็นชั้น ๆ, หิน ตะกอน ก็เรียก.
หินตะกอน : น. หินที่เกิดจากการทับถมของตะกอนที่เกิดจากหินอัคนีหรือ หินแปรที่ผุพังแตกสลายหรือการตกตะกอนทางเคมีรวมทั้งตะกอน ที่เกิดจากการสะสมของซากดึกดำบรรพ์ มีลักษณะการเรียงตัวเป็น ชั้น ๆ, หินชั้น ก็เรียก.