เบญจธรรม : (N) ; five dharma ; Def:ธรรมะ 5 ประการ คือ เมตตา ทาน ความสำรวมในกาม สัจจะ สติ, คู่กับ เบญจศีล ; Samp:ท่านเป็นผู้ตั้งตรงอยู่ในเบญจศีล-เบญจธรรมไม่ได้ขาด
ธรรมจริยา :
(N) ;
observance of righteousness ;
Related:religious life ;
Syn:ธรรมจรณะ, ธรรมจรรยา, ธัมมจริยา ;
Ant:อธรรมจริยา ;
Def:การประพฤติเป็นธรรม, การประพฤติถูกธรรม ;
Samp:พระภิกษุรูปนี้ท่านมีธรรมจริยาน่าเลื่อมใส
ธรรมปฏิรูป : (N) ; counterfeit of moral rectitude ; Related:synthetic dharma ; Syn:ธรรมประติรูป, ธรรมปลอม ; Def:สิ่งที่ไม่แท้, ธรรมปลอมที่ไม่ใช่พุทธศาสนา
ธรรมยุต : (N) ; Dhammyuttika ; Related:sect of Buddhist monks, sub-sect of the Thai theravada school of Buddhism ; Syn:ธรรมยุติกนิกาย ; Def:ชื่อนิกายหนึ่งของพุทธศาสนา
ธรรมคุณ : (N) ; virtue of dharma ; Syn:ธัมคุณ, คุณของพระธรรม ; Def:บทแสดงคุณของพระธรรม ; Unit:เรื่อง
ธรรมเกษตร : (N) ; land of justice ; Related:land of law ; Syn:แดนธรรม
ธรรมจักษุ : (N) ; spiritual eye ; Related:the eye which sees the Law ; Syn:ธัมมจักขุ, ตาธรรม, ดวงตาเห็นธรรม
ธรรมธาดา : (N) ; law-supporter ; Related:the great upholder of dharma, moral person ; Syn:ผู้ทรงธรรม
ธรรมนิตย์ : (N) ; moral person ; Related:lawful person ; Syn:ผู้เที่ยงธรรม
ให้ความเพลิดเพลิน : (V) ; provide entertainment ; Related:give amusement ; Syn:ให้ความสนุกสนาน, ให้ความครื้นเครง, ให้ความรื่นเริง, ให้ความบันเทิง, ให้ความสำราญ ; Samp:ธรรมะในพระพุทธศาสนาจะให้ความเพลิดเพลินแก่จิตใจที่ต้องการธรรมะเท่านั้น
ให้ความเพลิดเพลิน : (V) ; provide entertainment ; Related:give amusement ; Syn:ให้ความสนุกสนาน, ให้ความครื้นเครง, ให้ความรื่นเริง, ให้ความบันเทิง, ให้ความสำราญ ; Samp:ธรรมะในพระพุทธศาสนาจะให้ความเพลิดเพลินแก่จิตใจที่ต้องการธรรมะเท่านั้น
ธรรมเจดีย์ : (N) ; doctrinal shrine ; Related:dharma stupa, stupa of sacred writings of a religion ; Def:เจดีย์ที่บรรจุพระธรรม ; Unit:องค์
ธรรมนิยม : (N) ; law observance ; Def:ความประพฤติที่มีธรรมเป็นที่ตั้ง
ธรรมนิยาม : (N) ; the certainty of nature and of nature's laws ; Def:ทางแห่งธรรม, วิธีแห่งธรรม
ธรรมยุทธ์ : (N) ; honest flight ; Related:competition in religious matters or virtues ; Def:การแข่งขันกันในความดี, การรบกันในทางธรรม
ธรรมรัตน์ : (N) ; jewel of law ; Def:แก้วคือธรรม
ธรรมราชา :
(N) ;
Buddha ;
Related:lord of law ;
Def:พระราชาแห่งธรรม, พญาโดยธรรมคือ พระพุทธเจ้า
ธรรมสรีระ :
(N) ;
pagoda ;
Related:sacred-stupa ;
Syn:เจดีย์ศักดิ์สิทธิ์ ;
Def:ที่บรรจุธรรม ;
Unit:องค์
ธรรมสังเวช : (N) ; grief in laws ; Syn:ธัมสังเวค, อารมณ์ของพระอรหันต์ ; Def:ความเศร้าสลดใจในทางธรรม เมื่อเห็นความแตกดับของสังขาร
ธรรมเกษตร : (N) ; kind person ; Related:man of pity and virtue ; Def:คนมีใจกรุณา
ธรรมขันธ์ : (N) ; collective body of laws
ธรรมฐิติ : (N) ; the existence of spontaneity or of congeniality ; Syn:ธัมธิติ
ธรรมทรรศนะ : (N) ; clear understanding of laws
ธรรมนาถ : (N) ; a law protector ; Related:one who enforces the laws ; Syn:ผู้รักษากฎหมาย
ธรรมนิเวศ : (N) ; law observance ; Related:religious devotion, religious observance
สวดอภิธรรม : (V) ; pray for funeral ; Syn:สวดพระอภิธรรม ; Def:สวดในงานศพ โดยใช้ธรรมะชั้นสูงมี 7 คัมภีร์ ; Samp:ในพิธีศพ เมื่อพระให้ศีลจบแล้วก็จะเริ่มสวดอภิธรรม
อภิธรรม :
(N) ;
excellent law ;
Related:higher doctrine, transcendental law, metaphysics ;
Def:ชื่อธรรมะชั้นสูง มี 7 คัมภีร์ นิยมใช้สวดในงานศพ ;
Samp:การสวดหน้าศพมีการจัดตั้งเครื่องบูชา และจัดที่สำหรับพระสวดอภิธรรมในเวลากลางคืน
เป็นธรรม :
(V) ;
be fair ;
Related:be just, be equitable, be impartial, be justified ;
Syn:ยุติธรรม, ถูกต้อง, เที่ยงธรรม ;
Ant:ไม่เป็นธรรม, ไม่ยุติธรรม ;
Samp:การตัดสินของคณะกรรมการเป็นธรรมที่สุด
ไร้ศีลธรรม : (V) ; be immoral ; Related:be amoral ; Syn:ไม่มีศีลธรรม ; Ant:มีศีลธรรม ; Samp:ไอ้โจรพวกนี้มันใจโหด ไร้ศีลธรรม
นักธรรม :
(N) ;
religious student ;
Related:ascetic, divine, ecclesiastic, theologian ;
Syn:ผู้รู้ธรรม, ผู้ปฏิบัติธรรม ;
Def:ผู้สำเร็จหลักสูตรธรรม, ผู้สอบความรู้ธรรมได้ตามหลักสูตรที่กำหนดไว้ มี 3 ชั้น คือ ชั้นตรี ชั้นโท ชั้นเอก ;
Unit:คน
ปฏิบัติธรรม : (V) ; practice the dharma ; Syn:ประพฤติตามธรรม, เจริญภาวนา ; Def:ประพฤติตามคำสอนของศาสนา ; Samp:ผู้ทรงศีลปฏิบัติธรรมอย่างเคร่งครัด
ปริศนาธรรม : (N) ; Dharma puzzle ; Related:puzzle of religious precepts ; Syn:ปริศนาในทางธรรม, ปัญหาในทางธรรม ; Samp:สามเณรกำลังศึกษาปริศนาธรรม
สถานปฏิบัติธรรม : (N) ; dhamma retreat ; Syn:สถานที่ปฏิบัติธรรม
กฎศีลธรรม : (N) ; regulations of morality ; Def:ข้อกำหนดเกี่ยวกับศีลธรรม ; Samp:คนในสังคมต้องเคารพกฎศีลธรรมบ้าง ; Unit:ข้อ
ขันติธรรม :
(N) ;
toleration ;
Syn:ความอดกลั้น, ขันติ ;
Def:หลักธรรมที่ว่าด้วยความอดทนอดกลั้นต่อสิ่งรอบตัว ;
Samp:ผู้ที่มีขันติธรรมในการดำเนินชีวิตจะประสบผลสำเร็จได้เป็นอย่างดี
ชอบธรรม :
(V) ;
be righteous ;
Related:be lawful, be rightful ;
Syn:ยุติธรรม ;
Ant:อยุติธรรม ;
Def:ถูกตามหลักธรรม ถูกตามมุมมองทางกฎหมาย ;
Samp:ผู้พิพากษาทุกคนมีความชอบธรรมในการตัดสินคดี
ทศพิธราชธรรม : (N) ; virtues of the king ; Def:จริยาวัตรที่พระเจ้าแผ่นดินควรประพฤติเป็นหลักธรรมประจำพระองค์ หรือคุณธรรมของผู้ปกครองบ้านเมือง มี 10 ประการ คือ ทาน ศีล บริจาค อาชวะ มัทวะ ตบะ อักโกธะ อวิหิงสา ขันติ อวิโรธนะ ; Samp:พระเจ้าอยู่หัวทรงเปี่ยมด้วยทศพิธราชธรรมอย่างสมบูรณ์ ; Unit:ประการ, ข้อ
ศีลธรรม :
(N) ;
morals ;
Related:moral standard, morality ;
Syn:คุณธรรม, จริยธรรม ;
Def:ความประพฤติที่ดีที่ชอบ, ธรรมในระดับศีล ;
Samp:ชาวพุทธจะต้องปฏิบัติตนเป็นคนดี มีศีลธรรมประจำใจ
อาราธนาธรรม : (V) ; request for the Dharma ; Related:ask to give sermon ; Def:ขอให้แสดงธรรม ; Samp:คนสมัยนี้ประกอบพิธีทางศาสนาไม่เป็น แม้เพียงง่ายๆ เช่น อาราธนาศีล อาราธนาธรรมก็ไม่เป็น
การให้ทาน : (N) ; giving alms ; Related:giving in charity ; Syn:การทำบุญ, การสงเคราะห์ ; Def:การมอบทานให้แก่ผู้ขอ ; Samp:ไม่มีการให้ทานใดมีอานิสงส์เลิศยิ่งกว่าการให้ธรรมะเป็นทาน