liver 1 : (N) ; ตับ

vitamin H : (N) ; วิตามิน H พบในไข่แดง นม ตับ ; Related:ป้องกันโรคโลหิตจาง การเบื่ออาหาร ; Syn:biotin

pancreas : (N) ; ตับอ่อน

sweetbread : (N) ; ตับอ่อนหรือต่อมไธมัสของลูกวัวหรือลูกแกะใช้เป็นอาหาร

hepatic : (ADJ) ; เกี่ยวกับตับ (ทางการแพทย์) ; Related:มีผลต่อตับ

liverwurst : (N) ; ไส้กรอกที่ทำจากตับ ; Related:ไส้กรอกที่มีตับผสมอยู่มาก ; Syn:liver sausage

cod-liver oil : (N) ; น้ำมันตับปลา

ตับ 1 : (N) ; liver ; Def:ต่อมของระบบทางเดินอาหารของคนและสัตว์ อยู่ในช่องท้อง ทำหน้าที่สร้างน้ำดีและโปรตีนบางชนิด ทำลายพิษ เป็นต้น ; Samp:ปริมาณสุราที่ถูกบริโภคเป็นจำนวนมากและเป็นเวลานานจะก่อให้เกิดอันตรายขึ้นแก่ตับ ; Unit:กลีบ, ตับ

ตับ 2 : (N) ; (in a) row ; Related:(in a) line, (in a) rank ; Syn:แถว ; Def:เรียกของที่ผูก ตั้ง หรือวางเรียงกันเป็นแถว ; Samp:รถเก๋งงามหรูจอดเป็นตับอยู่ในโรงรถ

ตับ 2 : (CLAS) ; row ; Related:line ; Syn:แผง ; Def:ลักษณนามเรียกของที่เรียงกันเป็นแถว ; Samp:น้องชายซื้อประทัดมาเล่นในวันตรุษจีนหลายตับ

ตับเรื่อง : (N) ; themes of lyrics ; Related:themes of classical Thai songs ; Syn:ตับเพลงเรื่อง ; Def:เพลงที่จัดไว้ตามลำดับเรื่อง เช่น ตับนางลอย, ตับพระลอ ; Samp:การแสดงดนตรีไทยครั้งนี้มีตับเรื่องด้วย ; Unit:ชุด, ตับ

ตับเรื่อง : (N) ; themes of lyrics ; Related:themes of classical Thai songs ; Syn:ตับเพลงเรื่อง ; Def:เพลงที่จัดไว้ตามลำดับเรื่อง เช่น ตับนางลอย, ตับพระลอ ; Samp:การแสดงดนตรีไทยครั้งนี้มีตับเรื่องด้วย ; Unit:ชุด, ตับ

ตับเพลง : (N) ; series of Thai classical song ; Related:sets of classical Thai songs, large groups of Thai songs ; Syn:ตับเพลงโหมโรง ; Def:เพลงที่จัดไว้เป็นชุดๆ หนึ่งประมาณ 5 เพลง ; Samp:ตับเพลงที่ฉันรู้จักมีไม่มาก ; Unit:ชุด, ตับ

ตับเพลง : (N) ; series of Thai classical song ; Related:sets of classical Thai songs, large groups of Thai songs ; Syn:ตับเพลงโหมโรง ; Def:เพลงที่จัดไว้เป็นชุดๆ หนึ่งประมาณ 5 เพลง ; Samp:ตับเพลงที่ฉันรู้จักมีไม่มาก ; Unit:ชุด, ตับ

ตับ ๒ : น. ไม้สําหรับหนีบปลาหรือไก่เป็นต้นปิ้งไฟ; เรียกของที่ผูก ตั้ง หรือวางเรียง กันเป็นแถว เช่น ตับจาก ตับพลุ ตับลูกปืน; ลักษณนามเรียกของที่เรียงกัน เป็นแถว เช่น ปลาย่างตับหนึ่ง ปลาย่าง ๒ ตับ. ตับเพลง น. เพลงที่นำมารวมขับร้องและบรรเลงติดต่อกัน ซึ่งเป็นเพลงที่ อยู่ในอัตราเดียวกันชุดหนึ่งบรรเลงประมาณ ๓-๑๐ เพลง เช่น ตับลาวเจริญศรี. ตับเรื่อง น. เพลงที่นำมารวมขับร้องและบรรเลงติดต่อกัน มีบทร้องที่เป็น เรื่องเดียวกันและดำเนินไปโดยลำดับ แต่อาจเป็นทำนองเพลงคนละอัตรา ก็ได้ เช่น ตับนางลอย ตับนาคบาศ.

ตับ ๑ : น. อวัยวะประเภทต่อมของระบบทางเดินอาหารของคนและสัตว์ อยู่ใน ช่องท้อง ทําหน้าที่ทําลายพิษ สร้างนํ้าดีและโปรตีนบางชนิด เป็นต้น. ตับแข็ง น. ชื่อโรคเรื้อรังที่เกิดแก่ตับ ทําให้เนื้อเยื่อของตับหดตัวและมี จํานวนน้อยลง ส่วนเนื้อเยื่อยึดต่อมีจํานวนมากขึ้นผิดปรกติ มักทําให้เกิด อาการบวมที่ท้อง ตาเหลือง ซึม หมดสติ และอาเจียนเป็นโลหิต. ตับแลบ (ปาก) ว. มีอาการเหนื่อยมาก เช่น วิ่งเสียจนตับแลบ. ตับเหล็ก น. ม้ามของหมู. ตับอ่อน น. อวัยวะประเภทต่อมของระบบทางเดินอาหารของคนและสัตว์ อยู่ในช่องท้อง ทําหน้าที่สร้างและขับนํ้าย่อยอาหาร สร้างฮอร์โมน เช่น อินซูลิน.

ตับเต่าขาว : น. เห็ดตับเต่าขาว. [ดู จั่น๕(๒)].

ตับเป็ด ๑ : น. ชื่อหินชนิดหนึ่งสีดํา เนื้อแข็ง, เรียกสีดําเจือแดงว่า สีตับเป็ด หรือ ดําตับเป็ด.

ตับเต่า : น. (๑) ชื่อไม้นํ้าชนิด Mimulus orbicularis Benth. ในวงศ์ Scrophulariaceae ใบกลม ดอกสีม่วงอ่อน ใบใช้เป็นผัก, ผักอีแปะ ก็เรียก. (๒) ชื่อไม้นํ้าชนิด Hydrocharis dubia (Blume) Backer ในวงศ์ Hydrocharitaceae ลําต้นกลม ดอกสีขาว ใบกินได้. (๓) ชื่อเห็ดหลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Boletaceae ขึ้นตามพื้นดินใต้พุ่มไม้ยืนต้นหลายชนิด ดอกเห็ดใหญ่ สีนํ้าตาลเข้ม ด้านล่างมีรูสีเหลืองอมเขียวหม่นไปจนถึงสีนํ้าตาลอมเขียวหม่น โคนก้าน ใหญ่ กินได้.

สดับปกรณ์ : “ ๗ คัมภีร์” หมายถึงคัมภีร์พระอภิธรรมทั้ง ๗ ในพระอภิธรรมปิฎก เขียนเต็มว่า สัตตัปปกรณ์ (ดู ในคำว่า ไตรปิฎก)แต่ในภาษาไทยคำนี้ความหมายกร่อนลงมา เป็นคำสำหรับใช้ในพิธีกรรม เรียกกิริยาที่พระภิกษุกล่าวคำพิจารณาสังขารเมื่อจะชักผ้าบังสุกุลในพิธีศพเจ้านายว่า สดับปกรณ์ ตรงกับที่เรียกในพิธีศพทั่วๆ ไปว่า บังสุกุล (ซึ่งก็เป็นศัพท์ที่มีความหมายกร่อนเช่นเดียวกัน), ใช้เป็นคำนาม หมายถึง พิธีสวดมาติกาบังสุกุลในงานศพ ปัจจุบันใช้เฉพาะศพเจ้านาย

ทวัตติงสาการ : อาการ ๓๒, ส่วนประกอบที่มีลักษณะต่างๆ กัน ๓๒ อย่าง ในร่างกาย คือ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ พังผืด ไต ปอด ไส้ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก่า (อุจจาระ) มันสมอง ดี เสลด หนอง เลือด เหงื่อ มันข้น น้ำตา มันเหลว น้ำลาย น้ำมูก ไขข้อ มูตร (ปัสสาวะ); ในขุททกปาฐะ (ฉบับสยามรัฐ) เรียงลำดับมันสมองไว้เป็นข้อสุดท้าย; ทวัตดึงสาการ หรือ ทวดึงสาการ ก็เขียน

ปฐวีธาตุ : ธาตุดิน คือธาตุที่มีลักษณะแข้นแข็ง ในร่างกายที่ใช้เป็นอารมณ์กรรมฐาน ได้แก่ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ พังผืด ไต ปอด ไส้ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก่า; อย่างนี้เป็นการกล่าวถึงปฐวีธาตุในลักษณะที่คนสามัญทุกคนจะเข้าใจได้ และที่จะให้สำเร็จประโยชน์ในการเจริญกรรมฐาน แต่ในทางพระอภิธรรม ปฐวีธาตุเป็นสภาวะพื้นฐานที่มีอยู่ในรูปธรรมทุกอย่าง แม้แต่ในน้ำและในลมที่เรียกกันสามัญ ซึ่งรู้สึกถูกต้องได้ด้วยกายสัมผัส

ยกน : (ยะกะนะ) ตับ

ปิตตะ : น้ำดี, น้ำจากต่อมตับ, โรคดีเดือด

ตป : (ปุ.) ความเพียร เครื่องเผากิเลส, คุณ ธรรมอันยังกิเลสให้ร้อน, คุณธรรมอันยัง กิเลสให้เร่าร้อน (แห้ง), ความร้อน, ความสำรวม, ความเพียร, ธรรม, วัตร, พรต (ธรรมมีศีลเป็นต้น ความบำเพ็ญพรตเผา กิเลส), ศีล, ตบะ. วิ. กิเลเส ตาเปตีติ ตโป. ตปฺ ทาเห สนฺตาเป วา, อ. ส. ตปสฺ.

กฏจฺฉุภิกฺขามตฺตทาน : (นปุ.) การให้ซึ่งวัตถุ มีภิกษาทัพพีหนึ่งเป็นประมาณ. เป็น ทุ ตัป. มี วิเสสนบุพ. กับ., ฉ. ตุล. และ วิเสสนปุพ. กัม. เป็นท้อง. คำว่าหนึ่งเป็น คำเหน็บเข้ามา ไม่ใช่เอก ศัพท์.

กมฺมช : (วิ.) เกิดแต่กรรม วิ. กมฺมโต ชาโตติ กมฺมโช (วิปาโก). กมฺมโต ชาตาติ กมฺมชา (ปฏิสนฺธิ). กมฺมโต ชาตนฺติ มฺมชํ (รูปํ). ชนฺ ชนเน, กฺวิ, นฺโลโป. กมฺมโต ชาโต กมฺมโช. ต. ตัป., ปญ จ. ตัป.

กรุณาเวคสมุสฺสาหิตมานาส : (วิ.) ผู้มีฉันทะ มีในใจอันกำลังแห่งกรุณาอันให้อุตสาหะ พร้อมแล้ว. เป็น วิเสสนบุพ. กัม. มี ณ ปัจ. ราคาทิตัท. ส ปัจ. ตทัสสัตถิตัท. ฉ. ตัป. และ ต. ตัป. เป็นภายใน.

กายจลนสีสุกฺขิปนภมุกวิการาทิ : (วิ.) มีอัน ไหวแห่งกายและอันยกขึ้นซึ่งศรีษะและอัน กระทำต่างแห่งคิ้ว (การยักคิ้ว) เป็นต้น, มีอันกระดิกซึ่งกาย และอันสั่นซึ่งศรีษะ และอันยักซึ่งคิ้วเป็นต้น. เป็น ฉ. ตุล. มี ฉ. ตัป. ทุ. ตัป. และ อ. ทวัน. เป็นท้อง.

ความอิ่ม : ตปฺปนํ, โสหิจฺจํ, ติตฺติ

แผดเผา : ตปติ, ตปฺปติ

อิ่ม : โสหิจฺจํ, ตปฺปนํ, ติตฺติ [อ.]