layman : (N) ; ฆราวาส ; Related:ผู้ครองเรือน, คฤหัสถ์ ; Syn:laity

คฤหัสถ์ : (N) ; householder ; Related:layman, laity ; Syn:ฆราวาส ; Ant:สงฆ์, พระภิกษุ ; Def:ผู้ครองเรือน, ผู้ไม่ใช่นักบวช ; Samp:สังคมของพระกับสังคมของคฤหัสถ์นั้นแม้จะอยู่ในสังคมร่วมกัน แต่ทัศนคติกติกาของสังคมคงต่างกัน ; Unit:คน

กระหัด : (N) ; layman ; Syn:คฤหัสถ์, ฆราวาส

ประสก : (N) ; pious Buddhist ; Related:layman, lay devoter, churchman ; Syn:อุบาสก, ฆราวาส, คฤหัสถ์ ; Ant:อุบาสิกา, สีกา ; Def:ชายผู้แสดงตนเป็นคนถือพระพุทธศาสนา, คำที่บรรพชิตเรียกคฤหัสถ์ผู้ชาย ; Unit:คน

ฆราวาส : (N) ; layman ; Related:laity, layperson ; Syn:ผู้ครองเรือน, คฤหัสถ์ ; Def:คนทั่วๆ ไปที่ไม่ใช่นักบวช, คนผู้อยู่ในครองเรือน ; Samp:ฆราวาสคือบุคคลทั่วไปที่ไม่ได้เป็นพระภิกษุสงฆ์ ; Unit:คน

อุบาสก : (N) ; layman ; Related:devout layman ; Ant:อุบาสิกา ; Def:คฤหัสถ์ผู้ชายที่นับถือพระพุทธศาสนาอย่างมั่นคง ; Samp:หลวงพ่อปลูกฝังศีลธรรมอย่างเต็มกำลังมาตั้งแต่เริ่มสร้างวัด โดยให้การศึกษาอบรม พระภิกษุ สามเณร อุบาสกอุบาสิกาของวัด ทั้งในด้านปริยัติและปฏิบัติ ; Unit:คน

อุบาสิกา : (N) ; laywoman ; Ant:อุบาสก ; Def:คฤหัสถ์ผู้หญิงที่นับถือพระพุทธศาสนาอย่างมั่นคง ; Samp:พระพุทธเจ้าได้ทรงตรัสเอาไว้ว่า ผู้ที่สืบทอดพระพุทธศาสนา ก็คือ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก และอุบาสิกา ; Unit:คน

ตุ๊ย : (N) ; comedian ; Related:funny guy, buffoon, comic, clown ; Syn:ตัวตุ๊ย ; Def:ตัวตลกที่ออกมาขัดจังหวะในการสวดคฤหัสถ์ ; Samp:ได้เวลาตัวตุ๊ยออกแสดงคั่นการสวดคฤหัสถ์แล้ว ; Unit:คน

ศีลห้า : (N) ; five commandments ; Related:five precepts ; Syn:เบญจศีล ; Def:บัญญัติห้าประการทางศาสนาพุทธสำหรับคฤหัสถ์ ประกอบด้วย ห้ามฆ่าสัตว์ ห้ามลักทรัพย์ ห้ามล่วงประเวณี ห้ามพูดเท็จ ห้ามดื่มสุราเมรัย ; Samp:ศีลห้าจะบอกถึงหน้าที่ที่บุคคลพึงเว้น และพึงปฏิบัติ

อาตมภาพ : (PRON) ; I ; Related:me, myself ; Syn:อาตมา ; Def:คำใช้แทนตัวผู้พูด สำหรับพระภิกษุสามเณรพูดกับคฤหัสถ์, เป็นสรรพนามบุรุษที่ 1 ; Samp:อาตมภาพอยากให้ทุกฝ่ายปรองดองกัน

อาตมา : (PRON) ; I ; Syn:อาตมภาพ ; Def:คำใช้แทนตัวผู้พูด สำหรับพระภิกษุสามเณรพูดกับคฤหัสถ์, เป็นสรรพนามบุรุษที่ 1 ; Samp:อาตมาไม่อยากให้ใครยึดติดในตัวอาตมาอยากให้ยึดติดในคำสั่งสอนพระพุทธเจ้ามากกว่า

อุโบสถ : (N) ; ubosot (the eight commandments) ; Def:เรียกการรักษาศีล 8 ของคฤหัสถ์ว่า การรักษาอุโบสถ

มวลชน : (N) ; masses ; Related:multitude ; Samp:ปราการอันแข็งแรงของศาสนาฮินดูอยู่ที่มวลชนซึ่งเป็นคฤหัสถ์

คฤหัสถ์ : [คะรึหัด] น. ผู้ครองเรือน, ผู้ไม่ใช่นักบวช, ฆราวาส. (ส. คฺฤหสฺถ; ป. คหฏฺ?).

คฤหัสถ์ : ดู คฤห, คฤห-.

กระหัด : (ปาก) น. คฤหัสถ์.

คหัฐ : [คะหัด] (ปาก) น. คฤหัสถ์. (ป. คหฏฺ?).

นหาดก : [นะหาดก] น. ผู้อาบแล้ว, ผู้ล้างแล้ว, คําบัญญัติในลัทธิพราหมณ์สําหรับ เรียกผู้ใหญ่ในวรรณะ เช่น พราหมณ์ผู้ได้กระทําพิธีอาบนํ้า ซึ่งจําต้อง กระทําเมื่อเสร็จกิจศึกษาจากสํานักอาจารย์ และตั้งต้นเป็น ผู้ครองเรือน คฤหัสถ์ คือ ผู้มีภรรยาและครอบครัว), ในพระพุทธศาสนา หมายเอา ท่านที่ชําระกิเลสมลทินสิ้นแล้ว. (ป. นหาตก; ส. สฺนาตก).

คฤหัสถ์ : ผู้ครองเรือน, ชาวบ้าน

ธงแห่งคฤหัสถ์ : เครื่องนุ่งห่มของคฤหัสถ์, การนั่งห่มอย่างนิยมกันของชาวบ้าน

ฆราวาส : การอยู่ครองเรือน, ชีวิตชาวบ้าน; ในภาษาไทย มักใช้หมายถึงผู้ครองเรือน คือ คฤหัสถ์

บรรพชิต : ผู้บวช, นักบวช เช่น ภิกษุสมณะ ดาบส ฤษี เป็นต้น แต่เฉพาะในพระพุทธศาสนา ได้แก่ ภิกษุและสามเณร (และภิกษุณี สิกขมานา สามเณรี) มักใช้คู่กับ คฤหัสถ์ (ในภาษาไทยปัจจุบัน ให้ใช้หมายเฉพาะนักบวชในพระพุทธศาสนา ไม่ว่าในฝ่ายเถรวาท หรือฝ่ายมหายาน)

อาศรม : ที่อยู่ของนักพรต; ตามลัทธิของพราหมณ์ ในยุคที่กลายเป็นฮินดูแล้วได้วางระเบียบเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตของชาวฮินดูวรรณะสูง โดยเฉพาะวรรณะพราหมณ์ โดยแบ่งเป็ขั้นหรือช่วงระยะ ๔ ขั้น หรือ ๔ ช่วง เรียกว่า อาศรม ๔ กำหนดว่าชาวฮินดูวรรณะพราหมณ์ทุกคนจะต้องครองชีวิตให้ครบทั้ง ๔ อาศรมตามลำดับ (แต่ในทางปฏิบัติน้อยคนนักได้ปฏิบัติเช่นนั้น โดยเฉพาะปัจจุบันไม่ได้ถือกันแล้ว) คือ ๑) พรหมจารี เป็นนักเรียนศึกษาพระเวท ถือพรหมจรรย์ ๒) คฤหัสถ์ เป็นผู้ครองเรือน มีภรรยาและมีบุตร ๓) วานปรัสถ์ ออกอยู่ป่าเมื่อเห็นบุตรของบุตร ๔) สันยาสี (เขียนเต็มเป็นสันนยาสี) เป็นผู้สละโลก มีผ้านุ่นผืนเดียว ถือภาชนะขออาหารและหม้อน้ำเป็นสมบัติ จาริกภิกขาจารเรื่อยไปไม่ยุ่งเกี่ยวกับชาวโลก (ปราชญ์บางท่านว่าพราหมณ์ได้ความคิดจากพระพุทธศาสนาไปปรับปรุงจัดวางระบบของตนขึ้น เช่น สันยาสี ตรงกับ ภิกษุ แต่หาเหมือนกันจริงไม่)

อคาริก : (ปุ.) คนผู้ประกอบในเรือน, คนอยู่ในเรือน, คนครองเรือน, ฆราวาส, คฤหัสถ์, ชาวบ้าน.

คหฏฺฐ : (ปุ.) คนผู้ดำรงอยู่ในเรือน, คนครอง เรือน, คหัฐ คฤหัสถ์ (คนครองเรือน ไม่ ใช่นักบวช). วิ. เคเห ติฏฺฐตีติ คหฏฺโฐ คนผู้ดำรงอยู่ในป่าคือกิเลส, คนผู้ดำรงอยู่ ในเรือนด้วยสามารถแห่งความกำหนัด ในกามคุณห้า วิ. เคเห ปญฺจกามคุเณ ราควเสน ติฏฺฐตีติ คหฏฺโฐ. คหปุพฺโพ ฐา คตินิวุตฺติยํ, กฺวิ.

คิหิ : (ปุ.) คนมีเรือน, คนครองเรือน, คนมิใช่ นักบวช, คฤหัสถ์. วิ. คห เมตสฺสาตฺถีติ คิหิ. คห ศัพท์ อี ปัจ. ตทัสสัตถิตัท. รัสสะ อี เป็น อิ และ แปลง อ ที่ ค เป็น อิ หรือ ตั้ง เคห ศัพท์ เอา เอ เป็น อิ เป็น คิหี โดยไม่รัสสะบ้าง.

อาคาริก : (ปุ.) คนผู้ประกอบในเรือน, คนอยู่ในเรือน, คนครองเรือน, คฤหัสถ์. อคาร+ณิกปัจ.แปลงกเป็นยเป็นอาคาริยบ้าง.

กุลทูสก : (ปุ.) กุลทูสกะ เป็นคำเรียกภิกษุ ผู้ประจบคฤหัสถ์ด้วยอาการที่ผิดพระวินัย, ภิกษุประทุษร้ายตระกูล.

คฤหัสถ์ : คิหี, คหฏฺโฐ