พระพุทธเจ้า :
(N) ;
Buddha ;
Def:คำเรียกศาสดาในพระพุทธศาสนา ;
Samp:งานปั้นหรืองานแกะสลักในพุทธศาสนามักมีรูปดอกบัวเป็นเครื่องหมายของการประสูติของพระพุทธเจ้า ;
Unit:พระองค์
พระโพธิสัตว์ :
(N) ;
Bodhisattva ;
Related:Buddha ;
Syn:พระพุทธเจ้า ;
Def:ผู้ที่ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ;
Samp:ภาพแต่ละกลุ่มสร้างขึ้นด้วยตัวเอกที่มีพระพุทธเจ้า หรือพระโพธิสัตว์เป็นประธาน หรือเป็นหลักขององค์ประกอบ ;
Unit:องค์
ธรรมาทิตย์ :
(N) ;
sun of justice ;
Related:Buddha ;
Syn:พระพุทธเจ้า ;
Def:อาทิตย์แห่งธรรม หมายถึงพระพุทธเจ้า ;
Unit:พระองค์
พระพุทธองค์ :
(N) ;
Lord Buddha ;
Related:Buddha ;
Syn:พระพุทธเจ้า ;
Def:คำเรียกพระพุทธเจ้า เป็นสรรพนามบุรุษที่ 3 ;
Samp:พระพุทธองค์ทรงสอนสั่งไม่ให้เราตกอยู่ในความประมาท ;
Unit:องค์, พระองค์
พระบรมศาสดา :
(N) ;
Lord Buddha ;
Syn:พระพุทธเจ้า ;
Samp:พระพุทธรูปปางรำพึง แสดงถึงรูปลักษณ์ของพระบรมศาสดา ในอิริยาบถประทับพระหัตถ์ทั้งสองประสานพระอุระ ;
Unit:พระองค์
พุทโธ :
(N) ;
Lord Buddha ;
Related:the Buddha ;
Syn:พระพุทธเจ้า
วรัญญู :
(N) ;
Lord Buddha ;
Related:the enlightened one ;
Syn:พระพุทธเจ้า ;
Def:ผู้ตรัสรู้ธรรมอันประเสริฐ
พระพุทธเจ้าหลวง : (N) ; late King ; Related:dead king ; Def:คำเรียกพระเจ้าแผ่นดินที่เสด็จสวรรคตแล้ว ; Samp:กิจกรรมในเส้นทางล่องเรือ,udkiตามเส้นทางเสด็จประพาสต้น พระพุทธเจ้าหลวง รัชกาลที่ 5 ; Unit:พระองค์
โพธิสัตว์ :
(N) ;
Bodhisattva ;
Related:Buddhist deity ;
Syn:พระพุทธเจ้า, พระโพธิสัตว์ ;
Def:ท่านผู้ที่จะได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ;
Samp:ผู้รู้มี 2 ประเภทคือ พระปัจเจกพุทธเจ้า ซึ่งตรัสรู้เพียงพระองค์เดียว และโพธิสัตว์ ซึ่งตรัสรู้ และฝักใฝ่ในการช่วยเหลือผู้อื่นที่ยังไม่รู้แจ้ง ;
Unit:องค์
ภควันต์ :
(N) ;
Buddha ;
Related:lord Buddha ;
Syn:พระพุทธเจ้า, ภควัต, ภควา, ภควาน ;
Def:นามพระพุทธเจ้า
พุทธเจ้า :
(N) ;
Buddha ;
Related:Lord Buddha ;
Syn:พระพุทธเจ้า, พระพุทธ ;
Def:นามพระบรมศาสดาแห่งศาสนาพุทธ ;
Samp:วัตถุทางศาสนาสร้างขึ้นเพื่อให้รำลึกถึงคุณขององค์พุทธเจ้า ;
Unit:องค์
มารชิต :
(N) ;
Lord Buddha ;
Syn:มารชิ, มารวิชัย, มารวิชิต, พระพุทธเจ้า ;
Def:ผู้ชนะมาร ;
Samp:พระพุทธเจ้าทรงชนะมารจึงได้พระนามว่ามารชิต
มารชิต :
(N) ;
Lord Buddha ;
Syn:มารชิ, มารวิชัย, มารวิชิต, พระพุทธเจ้า ;
Def:ผู้ชนะมาร ;
Samp:พระพุทธเจ้าทรงชนะมารจึงได้พระนามว่ามารชิต
มารวิชัย :
(N) ;
Lord Buddha ;
Syn:มารวิชิต, มารชิ, มารวิชิต, พระพุทธเจ้า ;
Def:พระพุทธรูปปางนั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ซ้ายวางหงายบนพระเพลา พระหัตถ์ขวาวางคว่ำลงที่พระชานุ ในคราวที่พระองค์ทรงเอาชนะมารได้ ว่า พระปางมารวิชัย, พระปางสะดุ้งมาร หรือ พระปางมารสะดุ้ง ก็เรียก ;
Samp:พระพุทธชินสีห์เป็นพระเนื้อโลหะปางมารวิชัยหน้าตัก 5 ศอกคืบ 4 นิ้ว
มารวิชัย :
(N) ;
Lord Buddha ;
Syn:มารวิชิต, มารชิ, มารวิชิต, พระพุทธเจ้า ;
Def:พระพุทธรูปปางนั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ซ้ายวางหงายบนพระเพลา พระหัตถ์ขวาวางคว่ำลงที่พระชานุ ในคราวที่พระองค์ทรงเอาชนะมารได้ ว่า พระปางมารวิชัย, พระปางสะดุ้งมาร หรือ พระปางมารสะดุ้ง ก็เรียก ;
Samp:พระพุทธชินสีห์เป็นพระเนื้อโลหะปางมารวิชัยหน้าตัก 5 ศอกคืบ 4 นิ้ว
อรหันต์ :
(N) ;
Buddhist saint ;
Syn:พระอรหันต์, พระพุทธเจ้า ;
Def:ผู้สำเร็จธรรมวิเศษสูงสุดในพระพุทธศาสนา, ผู้บรรลุพระนิพพาน ;
Samp:พระอรหันต์เป็นผู้ที่หมดจากการกระทำด้วยอำนาจของตัณหา ;
Unit:องค์
ข้าพระพุทธเจ้า :
(PRON) ;
I ;
Def:เป็นสรรพนามบุรุษที่ 1 ใช้แทนตัวผู้พูดกราบทูลเจ้านายชั้นสูงหรือพระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:ด้วยบารมีพระปกเกล้าฯ ขอให้ข้าพระพุทธเจ้ารอดอันตรายทุกอย่าง
พุทธคุณ :
(N) ;
Buddha's grace ;
Related:praise of the Buddha ;
Syn:คุณพระพุทธเจ้า, พระพุทธคุณ ;
Def:คุณของพระพุทธเจ้าอย่างย่อที่สุดมี 3 ประการ คือ พระบริสุทธิคุณ พระปัญญาคุณ พระกรุณาคุณ ;
Samp:พระพุทธเจ้ามีพุทธคุณเป็นเลิศแก่พวกเราชาวพุทธสาสนิกชนทุกคน
ไตรรัตน์ :
(N) ;
Buddhist Three Gems (Buddha, His Teachings, Monk) ;
Related:Triple Gem, Three Jewels (Buddha, Law, Order) ;
Syn:พระรัตนไตร ;
Def:แก้ว 3 ประการ หมายถึง พระพุทธเจ้า เรียกว่า พุทธรัตนะ พระธรรม เรียกว่า พระธรรมรัตนะ พระสงฆ์ เรียกว่า สังฆรัตนะ ;
Samp:พระสงฆ์เป็นหนึ่งในไตรรัตน์หรือแก้วสามประการในพระพุทธศาสนา
ธรรมราชา :
(N) ;
Buddha ;
Related:lord of law ;
Def:พระราชาแห่งธรรม, พญาโดยธรรมคือ พระพุทธเจ้า
พุทธบริษัท :
(N) ;
Buddhist ;
Def:บริษัทของพระพุทธเจ้า, คนที่นับถือพระพุทธเจ้าแบ่งเป็น 4 กลุ่ม เรียกว่า บริษัท 4 คือ ภิกษุ, ภิกษุณี, อุบาสก และอุบาสิกา ;
Samp:พระพุทธเจ้าได้ทรงตรัสเอาไว้ว่า ผู้ที่สืบทอดพระพุทธศาสนาก็คือ พุทธบริษัท 4 ;
Unit:คน
ข้าพเจ้า :
(PRON) ;
I ;
Syn:ผม, ฉัน, ข้า, กระผม, ดิฉัน, ข้าพระพุทธเจ้า ;
Def:เป็นสรรพนามบุรุษที่ 1 ใช้แทนตัวผู้พูด ;
Samp:ข้าพเจ้าขอมอบหมายให้ท่านเป็นผู้ดำเนินงานสำคัญครั้งนี้
การตรัสรู้ :
(N) ;
enlightenment ;
Related:learning, understanding ;
Syn:การรู้แจ้ง, การรู้แจ้งเห็นจริง ;
Def:การรู้แจ้งด้วยตนเอง (ใช้เฉพาะพระพุทธเจ้า) ;
Samp:การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้านำมาซึ่งความหลุดพ้น
พระธรรม : (N) ; Buddha's teaching ; Related:Buddhist doctrine ; Def:คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ; Samp:เมื่อพระพระพุทธเจ้าตรัสรู้แล้วก็เสด็จเผยแพร่พระธรรมยังแคว้นมคธและแคว้นใกล้เคียง
พระธาตุ :
(N) ;
Buddha's relics ;
Related:relic of the Buddha ;
Syn:พระบรมสารีริกธาตุ, พระบรมธาตุ ;
Def:กระดูกของพระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระอรหันต์ โดยทั่วๆ ไป เรียกรวมๆ ว่า พระธาตุ ;
Samp:พระปฐมเจดีย์เป็นที่บรรจุพระธาตุของพระพุทธเจ้าแห่งหนึ่ง ;
Unit:องค์
พระพุทธประวัติ : (N) ; life of the Buddha ; Related:history of the Buddha ; Def:ประวัติของพระพุทธเจ้า ; Samp:ภาพเหล่านั้นแสดงถึงเหตุการณ์ในพระพุทธประวัติ ครั้งพระพุทธเจ้ายังทรงดำรงพระชนย์ชีพอยู่
เสวยพระชาติ :
(V) ;
be born ;
Related:come into the world ;
Syn:เกิด ;
Def:เกิด (ใช้แก่พระพุทธเจ้าเมื่อเป็นพระโพธิสัตว์) ;
Samp:ในพระปริตรบทหนึ่ง กล่าวถึงตอนที่พระพุทธเจ้าเสวยพระชาติเป็นนกคุ่ม
กำเนิด :
(V) ;
be born ;
Related:give birth to, bear, bring froth ;
Syn:เกิด ;
Def:มีขึ้น, เป็นขึ้น ;
Samp:พระพุทธเจ้าได้ทรงกำเนิดในช่วงที่มีการแบ่งแยกเป็นชนชั้นวรรณะต่างๆ
ทัสนานุตริยะ : (N) ; excellent vision ; Related:excellent sight-seeing, excellent thing, the preeminent sight ; Def:การเห็นอันประเสริฐ, สิ่งที่เห็นอันประเสริฐ ; Samp:พระพุทธเจ้าทรงมีทัสนานุตริยะ
ทางสายกลาง :
(N) ;
moderate practice ;
Syn:มัชฌิมาปฏิปทา ;
Def:วิธีปฏิบัติที่ไม่สุดโต่งไปข้างใดข้างหนึ่ง ;
Samp:พระพุทธเจ้าสอนให้มนุษย์เดินอยู่บนทางสายกลาง
ธรรมจักร :
(N) ;
the Wheel of the Law ;
Syn:พระธรรม ;
Samp:พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมจักร
นรกอเวจี :
(N) ;
hell ;
Related:nether world, underworld ;
Ant:สวรรค์ ;
Def:ชื่อนรกขุม 1 ในนรก 8 ขุม และกล่าวว่าเป็นขุมลึกที่สุด สำหรับลงอาชญาแก่สัตว์ที่มีบาปหนักที่สุด ;
Samp:พระพุทธเจ้าทรงพยากรณ์ว่าเมื่อพระเทวทัตพ้นจากนรกอเวจีแล้วจะได้เป็นพระปัจเจกพุทธเจ้าพระนามว่าตครสิขี
บำเพ็ญบารมี : (V) ; perform meritorious acts ; Def:ทำบารมีให้เต็มที่หรือให้เพิ่มพูนขึ้น ; Samp:พระพุทธเจ้าได้ทรงบำเพ็ญบารมีทั้งสิ้นมาแล้วในชาติต่างๆ สิบชาติ
ปฐมเทศนา : (N) ; Buddha's first sermon ; Related:First Sermon of the Buddha ; Syn:ธัมมจักกัปปวัตนสูตร ; Def:เทศนาครั้งแรกในพระพุทธศาสนา หมายถึง ธัมมจักกัปปวัตนสูตร ; Samp:พระพุทธเจ้าแสดงปฐมเทศนาให้แก่ปัจจวัคคี
ประสูติ :
(V) ;
be born ;
Related:beget, give birth, deliver ;
Syn:เกิด, กำเนิด, คลอด ;
Ant:ตาย ;
Samp:พระพุทธเจ้าประสูติในวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำเดือน 6
ปลายทาง :
(N) ;
destination ;
Related:terminal point, end-point, end of the journey ;
Syn:จุดหมาย, ที่หมาย, สุดทาง ;
Ant:ต้นทาง ;
Samp:พระพุทธเจ้าทรงตรัสไว้ว่าปลายทางแห่งชีวิตที่มนุษย์ไม่สามารถหนีพ้นก็คือความตาย
โปรดสัตว์ : (V) ; show clemency to animal ; Related:save mankind from sin ; Def:สงเคราะห์สัตว์ ; Samp:พระพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรมเทศนาเพื่อโปรดสัตว์
ฝ่าพระบาท :
(N) ;
the sole of the foot (of royal) ;
Syn:ฝ่าเท้า, ฝ่าตีน ;
Samp:พระพุทธเจ้าทรงได้รับบาดแผลเพียงฝ่าพระบาทห้อเลือด
มคธ :
(N) ;
Bihar ;
Syn:แคว้นมคธ, พิหาร ;
Def:ชื่อแคว้นใหญ่ในอินเดียครั้งพุทธกาล ;
Samp:พระพุทธเจ้าเสด็จไปยังเบญจคิรีนครหรือนครราชคฤห์ในแคว้นมคธ ;
Unit:แคว้น
มาราธิราช : (N) ; god of the Evil ; Syn:พญามาร, พระยามาร ; Def:ราชาใหญ่ของมาร ; Samp:พระพุทธเจ้าชนะมาราธิราชที่ใต้ต้นโพธิ์ก่อนเข้าวัง
มาราธิราช : (N) ; god of the Evil ; Syn:พญามาร, พระยามาร ; Def:ราชาใหญ่ของมาร ; Samp:พระพุทธเจ้าชนะมาราธิราชที่ใต้ต้นโพธิ์ก่อนเข้าวัง
ฤกษ์ดี : (N) ; auspicious time ; Def:เวลาที่กำหนด หรือคาดว่าจะให้ผลดี ; Samp:พระพุทธเจ้าถือว่า การทำดีไม่ว่าในเวลาใด เป็นฤกษ์ดี และเรื่องดีทั้งสิ้น