ช้างทรง :
(N) ;
elephant ;
Def:ช้างที่แต่งตั้งให้เป็นพาหนะประทับของพระมหากษัตริย์ ;
Samp:พระมหากษัตริย์ประทับอยู่บนช้างทรงอย่างงามสง่า ;
Unit:เชือก, ช้าง
ราชประเพณี : (N) ; royal tradition ; Related:royal custom ; Def:ประเพณีที่เกี่ยวข้องกับพระมหากษัตริย์และราชวงศ์ ; Samp:พันท้ายนรสิงห์ทูลขอให้กษัตริย์ลงโทษประหารชีวิตตามกฏมณเฑียรบาล เพื่อรักษาระเบียบแบบแผนราชประเพณี
ทรงอำนาจ : (V) ; be powerful ; Related:be influential ; Syn:มีอำนาจ, ทรงพลังอำนาจ ; Samp:กษัตริย์แห่งแคว้นมคธทรงอำนาจกว้างไกล มีวาสนาและบารมียิ่ง
นิกาย :
(N) ;
sect ;
Related:denomination ;
Syn:หมู่, พวก ;
Def:ใช้เกี่ยวกับศาสนา ในกรณีเช่น คณะนักบวชในศาสนาเดียวกัน ที่แยกออกไปเป็นพวกๆ ;
Samp:กษัตริย์แห่งเกาะสุมาตรานำศาสนานิกายมหายานเข้ามาเผยแพร่ ที่นครศรีธรรมราช ;
Unit:นิกาย
พหล :
(N) ;
army ;
Related:powerful army ;
Syn:กองทัพ ;
Samp:กษัตริย์ของประเทศศัตรูได้เกณฑ์พหลไพร่พลมาเป็นอันมากเพื่อตีเมือง ;
Unit:กอง
มิถุนายน :
(N) ;
June ;
Syn:เดือนมิถุนายน ;
Def:ชื่อเดือนที่หกตามสุริยคติ ซึ่งเริ่มด้วยเดือนมกราคม ;
Samp:กษัตริย์ฮุสเซนควบคุมเยรูซาเล็มมาจนถึงเดือนมิถุนายน 1967
มิถุนายน :
(N) ;
June ;
Syn:เดือนมิถุนายน ;
Def:ชื่อเดือนที่หกตามสุริยคติ ซึ่งเริ่มด้วยเดือนมกราคม ;
Samp:กษัตริย์ฮุสเซนควบคุมเยรูซาเล็มมาจนถึงเดือนมิถุนายน 1967
กฤษฎีกา :
(N) ;
decree ;
Related:royal decree ;
Syn:กติกา, พระราชกฤษฏีกา ;
Def:บทกฎหมายซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้น เพื่อใช้ในการบริหาร เรียกว่า พระราชกฤษฎีกา ;
Samp:รัฐบาลกำลังร่างพระราชกฤษฎีกาฉบับใหม่
การสละราชสมบัติ :
(N) ;
abdication ;
Def:การที่กษัตริย์มอบสิทธิ์ในความเป็นพระเจ้าแผ่นดินให้แก่ผู้อื่นในระหว่างที่ยังมีชีวิตอยู่ ;
Samp:สาเหตุของการสละราชสมบัติของพระองค์มาจากการปฏิวัติของประชาชน
ของหลวง : (N) ; crown property ; Related:government property, public property, state property ; Def:ของที่เป็นของพระมหากษัตริย์, ของที่เป็นของแผ่นดินหรือรัฐ ; Samp:คณะกรรมการกฤษฎีกาตีความเอาที่วัดและตึกดังกล่าวเป็นของหลวง
ขัตติยมานะ : (N) ; pride of king ; Related:royal honor ; Syn:ชาติขัตติยมานะ ; Def:การถือตัวว่าเป็นกษัตริย์ ; Samp:พระองค์คำนึงถึงขัตติยมานะจึงรักษาคำมั่นยิ่งชีพ
คชาธาร :
(N) ;
king's elephant ;
Related:royal elephant ;
Syn:ช้างทรง, ช้างพระที่นั่ง ;
Def:ช้างพระที่นั่งของพระมหากษัตริย์ ;
Samp:พระคชาธารของพระเอกาทศรถชื่อเจ้าพระยาปราบไตรจักร ;
Unit:เชือก
คณะรัฐมนตรี :
(N) ;
cabinet ;
Related:Council of Ministers ;
Def:คณะบุคคลซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้ง ประกอบด้วยนายกรัฐมนตรีคนหนึ่ง และรัฐมนตรีอื่นอีกไม่เกิน 48 คน เพื่อทำหน้าที่บริหารราชการแผ่นดิน ;
Samp:คณะรัฐมนตรีมีมติให้ขึ้นราคาน้ำมันอีกลิตรละ 20 สตางค์ ;
Unit:คณะ
คณะองคมนตรี :
(N) ;
privy council ;
Def:กลุ่มบุคคลผู้มีตำแหน่งที่ปรึกษาและถวายข้อราชการในพระองค์พระมหากษัตริย์ ;
Samp:คณะองคมนตรีต้องเสนอข้อกฎหมายผ่านรัฐสภาเสียก่อน ;
Unit:คณะ
ครองราชย์ :
(V) ;
reign ;
Related:succeed to the throne ;
Syn:ครองราชสมบัติ, ครองบัลลังก์, ครองแผ่นดิน, เสวยราชสมบัติ ;
Def:ดำรงฐานะเป็นพระมหากษัตริย์ ;
Samp:พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลองค์ปัจจุบันครองราชย์ตั้งแต่พระชนมายุได้ 19 พระชันษา
เครื่องต้น : (N) ; royal utensils ; Related:royal wardrobe, food for royalty ; Def:เครื่องทรงสำหรับกษัตริย์, ของใช้ของเสวยสำหรับพระเจ้าแผ่นดิน
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ :
(N) ;
insignia ;
Related:decoration given by the king ;
Syn:ตรา, เหรียญตรา, เหรียญ ;
Def:สิ่งซึ่งเป็นเครื่องหมายแสดงเกียรติยศและบำเหน็จความชอบ เป็นของพระมหากษัตริย์ทรงสร้างขึ้นสำหรับพระราชทานเป็นบำเหน็จความชอบในราชการหรือส่วนพระองค์, เรียกเป็นสามัญว่า ตรา ;
Samp:ในสมัยรัชกาลที่ 4 โปรดฯ ให้สร้างเหรียญตราหรือเครื่องราชอิสริยาภรณ์เพื่อพระราชทานแก่ข้าราชการผู้กระทำความชอบ
จักรภพ :
(N) ;
commonwealth ;
Related:nation ;
Def:สมาคมเสรีแห่งบรรดาชาติสมาชิกที่เป็นเอกราชทั้งหลายยอมรับพระมหากษัตริย์พระองค์หนึ่งเป็นสัญลักษณ์ของตนร่วมกัน ;
Samp:ประเทศสิงคโปร์เคยอยู่ในความปกครองของจักรภพอังกฤษ ;
Unit:จักรภพ
จันทรวงศ์ : (N) ; dynasty of the moon ; Related:lineage of the moon ; Def:เชื้อสายของกษัตริย์ที่มีกำเนิดจากพระจันทร์
จุกช่องล้อมวง : (V) ; encircle an area and close the entrance for protection ; Def:ปิดทางเข้าออก เพื่ออารักขากษัตริย์ในเวลาเสด็จประพาส
ช้างที่นั่ง : (N) ; royal elephant ; Def:ช้างที่เป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ ; Unit:เชือก, ช้าง
ฎีกา :
(N) ;
petition to the crown ;
Syn:คำร้องขอ, คำร้องทุกข์, คำขอ ;
Def:คำร้องทุกข์ที่ราษฎรทูลเกล้าฯ ถวายต่อพระมหากษัตริย์ ;
Samp:ในสมัยสุโขทัย ผู้ใดมีทุกข์ร้อน ก็มาสั่นกระดิ่งถวายฎีกาได้ ;
Unit:ฉบับ
ฎีกา :
(N) ;
petition to the crown ;
Syn:คำร้องขอ, คำร้องทุกข์, คำขอ ;
Def:คำร้องทุกข์ที่ราษฎรทูลเกล้าฯ ถวายต่อพระมหากษัตริย์ ;
Samp:ในสมัยสุโขทัย ผู้ใดมีทุกข์ร้อน ก็มาสั่นกระดิ่งถวายฎีกาได้ ;
Unit:ฉบับ
ตาลปัตรบังเพลิง : (N) ; a talipot fan used in the cremation of the royal family ; Syn:ตาลิปัตรบังเพลิง ; Def:ตาลปัตรที่มีลักษณะเช่นเดียวกับพัดยศของพระสงฆ์ ใช้ประดับสถานที่ในงานพระเมรุชั้นพระมหากษัตริย์และพระราชวงศ์ชั้นสูง นิยมทำเป็นรูปตุ๊กตาเทวดานั่งคุกเข่าถือตาลปัตรรายรอบบริเวณพระเมรุ ; Samp:ตาลปัตรบังเพลิง เป็นตาลปัตรที่ใช้ประดับงานศพเจ้านายชั้นสูง ; Unit:เล่ม
ตำรวจหลวง : (N) ; palace police ; Related:palace guard, sergeants at arms in the royal palace ; Def:ข้าราชการในพระองค์ มีหน้าที่พิทักษ์รักษาองค์พระมหากษัตริย์และพระราชินีในงานพระราชพิธี ; Samp:ตอนน้องชายเขาเกิด คุณพ่อของเขาได้เลื่อนยศเป็นตำรวจหลวงรักษาพระองค์ ; Unit:คน, นาย
ถวายบังคม : (V) ; pay homage ; Related:pay obeisance to royalty ; Def:แสดงความเคารพพระมหากษัตริย์อย่างเต็มแบบ โดยคุกเข่ายกมือจรดหน้าผาก แล้วลดลง 3 ครั้ง ; Samp:อาจารย์นัดหมายให้นิสิตทุกคนไปถวายบังคมพระบรมศพโดยพร้อมเพรียงกัน
ท้องพระคลัง :
(N) ;
treasury ;
Related:national treasury ;
Def:สถานที่เก็บพระราชทรัพย์หรือสิ่งของอันมีค่าอื่นๆ ของพระมหากษัตริย์ ;
Samp:ทองคำที่รับบริจาคมา จะนำเข้าไปไว้ยังท้องพระคลัง เป็นสมบัติของแผ่นดิน
ทำเนียบนาม : (N) ; names listed by a king ; Def:นามต่างๆ ที่พระมหากษัตริย์โปรดให้ขนานเป็นทำเนียบไว้
ธงมหาราชใหญ่ :
(N) ;
Thai king's flag with a red Garuda on the yellow background ;
Related:Royal standard ;
Syn:ธงพระครุฑพ่าห์ ;
Def:ธงสำหรับพระมหากษัตริย์ ;
Unit:ผืน
นอกราชอาณาจักร : (N) ; outside the Kingdom ; Ant:ในราชอาณาจักร ; Def:ภายนอกรัฐที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ; Samp:การนำโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุออกนอกราชอาณาจักร จะต้องได้รับอนุมัติจากอธิบดีกรมศิลปากรก่อน
นางสนม : (N) ; concubine of the king ; Related:female attendant of the royal court, a mistress of the king, a member of the royal harem ; Syn:นางสนมกำนัล ; Def:เรียกบาทบริจาริกาที่รับใช้ใกล้ชิดองค์พระมหากษัตริย์ ; Samp:นางนพมาศซึ่งเป็นนางสนมของพระร่วงได้เป็นผู้คิดอ่านทำกระทงถวายเป็นรูปดอกบัวและรูปต่างๆ ; Unit:คน
นางสนม : (N) ; concubine of the king ; Related:female attendant of the royal court, a mistress of the king, a member of the royal harem ; Syn:นางสนมกำนัล ; Def:เรียกบาทบริจาริกาที่รับใช้ใกล้ชิดองค์พระมหากษัตริย์ ; Samp:นางนพมาศซึ่งเป็นนางสนมของพระร่วงได้เป็นผู้คิดอ่านทำกระทงถวายเป็นรูปดอกบัวและรูปต่างๆ ; Unit:คน
นางสนม : (N) ; concubine of the king ; Related:female attendant of the royal court, a mistress of the king, a member of the royal harem ; Syn:นางสนมกำนัล ; Def:เรียกบาทบริจาริกาที่รับใช้ใกล้ชิดองค์พระมหากษัตริย์ ; Samp:นางนพมาศซึ่งเป็นนางสนมของพระร่วงได้เป็นผู้คิดอ่านทำกระทงถวายเป็นรูปดอกบัวและรูปต่างๆ ; Unit:คน
ใน :
(PREP) ;
of ;
Syn:แห่ง, ของ ;
Def:ใช้แสดงเจ้าของซึ่งเป็นกษัตริย์ ;
Samp:พระมหาชนกเป็นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9
ใบฎีกา :
(N) ;
petition ;
Def:คำร้องทุกข์ที่ราษฎรทูลเกล้าฯ ถวายต่อพระมหากษัตริย์
ประชุมพงศาวดาร :
(N) ;
annals ;
Related:historical annals, chronicle, historical record ;
Def:เอกสารรวบรวมเรื่องราวของเหตุการณ์เกี่ยวกับประเทศชาติหรือพระมหากษัตริย์ผู้เป็นประมุขของประเทศชาตินั้น ;
Samp:เขารวบรวมข้อมูลทางประวัติศาสตร์จากประชุมพงศาวดาร
ประเทศราช :
(N) ;
colony ;
Related:dependency, vassal state, dominion, protectorate ;
Syn:อาณานิคม, เมืองขึ้น ;
Ant:ประเทศเอก ;
Def:เมืองที่มีเจ้าผู้ครองเมืองของตนเอง แต่อยู่ภายใต้อำนาจควบคุมดูแลและคุ้มครองของพระมหากษัตริย์ของอีกประเทศหนึ่ง ซึ่งเจ้าเมืองประเทศราชนั้นมีหน้าที่ส่งเครื่องราชบรรณาการถวายเป็นประจำ และในเวลาเกิดศึกสงครามต้องเกณฑ์กำลังทหารเข้าร่วมกองทัพหลวงด้วย ;
Samp:มาเลเซียเคยเป็นประเทศราชของอังกฤษมาก่อน ;
Unit:ประเทศ, ชาติ
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ :
(N) ;
regent ;
Def:ผู้ที่จะปฏิบัติหน้าที่แทนพระมหากษัตริย์ ในกรณีที่พระองค์จะไม่ประทับอยู่ในพระราชอาณาจักร หรือในกรณีที่ทรงบริหารราชการไม่ได้ ;
Samp:การรักษาความปลอดภัยผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เป็นหน้าที่ของกรมราชองครักษ์ ;
Unit:คน
เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท : (V) ; have an audience of the king ; Def:คำราชาศัพท์ หมายถึงเข้าพบพระมหากษัตริย์หรือพระบรมราชินีนาถ ; Samp:นายกรัฐมนตรีนำคณะรัฐมนตรีเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท เพื่อถวายสัตย์ปฏิญาณก่อนเข้ารับหน้าที่
พ.ร.ก. :
(N) ;
king's order ;
Syn:พระราชกำหนด ;
Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยอาศัยอำนาจบริหาร ให้ใช้บังคับดังเช่นพระราชบัญญัติในกรณีฉุกเฉินที่มีความจำเป็นรีบด่วนอันมิอาจหลีกเลี่ยงได้
พ.ร.ฎ. :
(N) ;
royal decree ;
Syn:พระราชกฤษฎีกา ;
Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยอาศัยอำนาจตามรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติ หรือพระราชกำหนด เพื่อใช้ในการบริหารราชการแผ่นดิน
พ.ร.บ. :
(N) ;
an act of legislation ;
Syn:พระราชบัญญัติ ;
Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภา
พ.ร.บ. :
(N) ;
act ;
Syn:พระราชบัญญัติ ;
Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภา ;
Samp:ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการประกาศ พ.ร.บ. ประถมศึกษา เมื่อ พ.ศ. 2464 ;
Unit:ฉบับ, เล่ม
พระนาง :
(N) ;
Her Majesty ;
Related:Her Royal Highness, princess, queen ;
Def:พระธิดา หรือพระมเหสีของพระมหากษัตริย์ ;
Samp:เมื่อพระปรเมศวรสิ้นพระชนม์แล้วพระนางศรีสุดาจันทร์กับขุนชินราชก็มีอำนาจบังคับบัญชาสิทธิ์ขาดราชการบ้างเมือง ;
Unit:พระองค์
พระบรมราโชวาท : (N) ; royal guidance/tutelage ; Def:ถ้อยคำที่พระมหากษัตริย์แนะนำตักเตือนหรือสั่งสอน มักกล่าวแก่ที่ประชุม ; Samp:..ความสงบความรู้ความเข้าใจคือหลักใหญ่ในการพัฒนา คือ พระบรมราโชวาทในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ; Unit:องค์
พระปรมาภิไธย : (N) ; the king's signature ; Def:ลายมือชื่อของพระมหากษัตริย์ ; Samp:รัฐสภานำร่างรัฐธรรมนูญขึ้นทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธย
พระราชกฤษฎีกา : (N) ; royal decree ; Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยอาศัยอำนาจตามรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติ หรือพระราชกำหนด เพื่อใช้ในการบริหารราชการแผ่นดิน ; Samp:องค์การสวนสัตว์ฯ จัดตั้งขึ้นโดยพระราชกฤษฎีกา พ.ศ. 2497 ; Unit:มาตรา
พระราชกำหนด : (N) ; royal act ; Related:royal enactment ; Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยอาศัยอำนาจบริหาร ; Samp:พระราชกำหนดเครื่องแบบข้าราชการประกาศใช้มานานแล้ว ; Unit:ฉบับ, มาตรา