พระราชนิพนธ์ : (N) ; writings by the king ; Related:royal work, literary work by the king ; Def:เรื่องที่พระมหากษัตริย์ทรงพระราชนิพนธ์ขึ้น ; Samp:คาวีซึ่งเป็นพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 2 พิมพ์ใน จ.ศ. 1249 ; Unit:เรื่อง
พระราชบัญญัติ :
(N) ;
act ;
Syn:พ.ร.บ. ;
Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภา ;
Samp:พระราชบัญญัติว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ออกในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2544 ;
Unit:ฉบับ, มาตรา
พระราชพงศาวดาร :
(N) ;
royal annals ;
Related:royal chronicle, royal historical annals ;
Syn:ประวัติ ;
Def:เรื่องราวของเหตุการณ์เกี่ยวกับประเทศชาติ หรือพระมหากษัตริย์ผู้เป็นประมุขของประเทศชาตินั้น ;
Samp:ในประเทศไทยน้อยคนนักที่จะเคยได้อ่าน หรือรู้จักพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาและจารึกสุโขทัย
พระราชหัตถเลขา :
(N) ;
royal writing ;
Syn:จดหมาย ;
Def:จดหมาย (ใช้กับพระมหากษัตริย์) ;
Samp:รัชกาลที่ 5 ทรงมีพระราชนิพนธ์เกี่ยวกับขนมธรรมเนียมประเพณีต่างๆ มากมาย ทั้งนี้ไม่นับพระราชหัตถเลขา ที่ทรงมีถึงบุคคลต่างๆ และจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ;
Unit:องค์
พระราชอัธยาศัย : (N) ; royal command ; Def:พระราชประสงค์หรือความต้องการของพระมหากษัตริย์ ซึ่งได้รับการยกเว้นจากกฎเกณฑ์ หรือระเบียบต่างๆ เป็นการทั่วไป ; Samp:การเลือกและแต่งตั้งองคมนตรีให้เป็นไปตามพระราชอัธยาศัย
พระรูป :
(N) ;
royal statue ;
Syn:พระบรมรูป ;
Def:รูปปั้นหรือรูปหล่อของพระมหากษัตริย์หรือเจ้านาย ;
Samp:คณะนิติศาสตร์จัดพิธีถวายสักการะพระรูปพระบรมวงศ์เธอกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ และทำบุญในวันที่ 7 สิงหาคม นี้
พระรูป :
(N) ;
picture ;
Related:photo, photograph ;
Syn:รูปภาพ, รูปถ่าย ;
Def:รูปภาพหรือรูปถ่ายของพระมหากษัตริย์และเจ้านาย ;
Samp:แสตมป์พระรูป ร.9 ชุด 8 ทั้งชุดมีทั้งหมด 43 ดวง
พัดโบก :
(N) ;
fan ;
Related:royal long-handled fan ;
Def:ชื่อเครื่องสูงชนิดหนึ่ง สำหรับโบกลมถวายพระมหากษัตริย์ซึ่งประทับ ณ ที่สูง ;
Samp:นางข้าหลวงสองคนถือพัดโบก โบกลมถวายอยู่ในท้องพระโรง ;
Unit:องค์
พัดยศ : (N) ; fan of rank ; Def:พัดพิเศษที่พระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อพระราชทานแก่ภิกษุผู้มีฐานันดรในคณะสงฆ์ หรือพระราชทานเป็นกรณีพิเศษ มีสูงต่ำตามลำดับยศ ; Samp:พระราชาคณะตั้งแต่ชั้นเทพขึ้นไป จะมีพัดยศของพระสังฆราช ที่ด้ามสลักด้วยงาช้าง มีลวดลายยอดสลักเป็นรูปฉัตร ; Unit:เล่ม
มกุฎราชกุมาร :
(N) ;
crown prince ;
Syn:องค์รัชทายาท ;
Def:อิสริยยศที่พระมหากษัตริย์พระราชทานแก่ผู้ที่จะสืบราชสันตติวงศ์ต่อไป ;
Samp:เจ้าฟ้าชายชาร์ลส์อาจจะทรงหลีกทางให้เจ้าชายวิลเลี่ยมขึ้นเป็นมกุฎราชกุมารแทนพระองค์ ;
Unit:พระองค์
มณเฑียร :
(N) ;
palace ;
Related:royal house ;
Syn:มนทิร, มนเทียร, มันทิร, วัง, มณฑิร, มันทิราลัย, เรือนหลวง ;
Def:ที่อยู่ของกษัตริย์ ;
Samp:ทหารเปิดโขลนทวารเข้าไปในพระราชมณเฑียรสถานเพื่อลักทรัพย์สิน
ระเด่น : (N) ; prince or princess ; Def:โอรส หรือธิดาของกษัตริย์เมืองใหญ่
ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ :
(N) ;
absolute monarchy ;
Syn:ระบอบราชาธิปไตย ;
Ant:ระบอบประชาธิปไตย ;
Def:ระบบที่กษัตริย์มีอำนาจสูงสุดในการปกครอง ผู้ใดจะฝ่าฝืนมิได้ ;
Samp:พ.ศ.2475 ประเทศไทยได้เปลี่ยนการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เป็นระบอบประชาธิปไตย
ราชทินนาม : (N) ; title conferred by the king ; Def:นามต่อท้ายบรรดาศักดิ์หรือสมณศักดิ์ชั้นสัญญาบัตรที่พระมหากษัตริย์พระราชทาน ; Samp:ตอนปลายสมัยรัชกาลที่ 4 มีการเพิ่มกรมตำแหน่งเปลี่ยนแปลงราชทินนาม และยศศักดิ์เป็นการใหญ่
ราชนิกุล : (N) ; a member of the royal family ; Related:a royal descendant ; Syn:ราชสกุล ; Def:ตระกูลฝ่ายพระมหากษัตริย์
ราชบัลลังก์ :
(N) ;
throne ;
Def:พระแท่นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ภายใต้เศวตฉัตร ;
Samp:พ่อขุนรามคำแหงเสด็จขึ้นประทับเหนือราชบัลลังก์ให้ประชาชนเข้าเฝ้า
ราชสาสน์ : (N) ; official and royal message ; Related:royal letter, autograph letter from a king to another government ; Syn:พระราชสาสน์ ; Def:จดหมายของพระมหากษัตริย์ที่ใช้ในการเจริญสัมพันธไมตรีระหว่างประเทศ
ราชองครักษ์ : (N) ; royal bodyguard ; Related:royal guard, king's bodyguard ; Def:นายทหารชั้นสัญญาบัตรรักษาพระองค์พระมหากษัตริย์ ; Samp:ผู้นำศาสนาคริสต์ถึงกับหลั่งน้ำตา เมื่อเห็นราชองครักษ์ถูกลอบสังหาร
ราชอาณาจักร :
(N) ;
kingdom ;
Related:empire ;
Syn:อาณาจักร, แว่นแคว้น, แผ่นดิน ;
Def:แว่นแคว้นในปกครองของกษัตริย์ ;
Samp:บรรดาข้าราชการและคณาประชาชนจากทุกจังหวัดทั่วราชอาณาจักร พร้อมใจกันมาชุมนุมในมหาสมาคมแห่งนี้เพื่อถวายพระพรชัยแด่ในหลวง
ราชันย์ :
(N) ;
royal lineage ;
Related:royal blood ;
Syn:ราชาวลี ;
Def:เชื้อกษัตริย์
ราชาภิเษก :
(N) ;
coronation ;
Related:ceremony for the coronation of the king ;
Def:พระราชพิธีในการสถาปนาขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์ ;
Samp:งานสมโภชราชาภิเษกเป็นงานร่าเริงและปลื้มใจปีติสำหรับประชาราษฎร
ราชาฤกษ์ : (N) ; auspicious time ; Def:ฤกษ์กำเนิด ถือว่าเป็นมงคลสูง ให้เกียรติยศ ชื่อเสียง และผลดีทางการงานแก่ผู้เกิดหรือประกอบการงานในฤกษ์นี้ ทั้งจะทำให้ผู้เกิดหรือประกอบการงานในฤกษ์นี้เป็นที่นิยมชมชอบรักใคร่โปรดปรานของขุนนาง เจ้าพระยา พระมหากษัตริย์
เรือพระที่นั่ง : (N) ; royal yacht ; Syn:เรือต้น ; Def:เรือที่พระมหากษัตริย์และพระราชวงศ์ชั้นสูงประทับ ; Samp:เรือพระที่นั่งเป็นเรือที่สำคัญที่สุดในกระบวนพยุหยาตราชลมารค ; Unit:ลำ
ลัทธิสมบูรณาญาสิทธิราชย์ :
(N) ;
absolutism ;
Related:despotism ;
Syn:สมบูรณาญาสิทธิราชย์ ;
Def:ระบอบการปกครองซึ่งพระมหากษัตริย์มีอำนาจสิทธิ์ขาดในการบริหารประเทศ ;
Samp:คณะราษฎร์กระทำการปฏิวัติยึดอำนาจเปลี่ยนแปลงการปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นระบอบประชาธิปไตยเมื่อพ.ศ.2475
วุฒิสมาชิก :
(N) ;
senator ;
Def:บุคคลผู้มีคุณสมบัติตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งให้เป็นสมาชิกวุฒิสภา ;
Samp:สำนักงานติดต่อประชาชนส่วนตัวของส.ส. หรือวุฒิสมาชิก มีความสำคัญกว่าสำนักงานของพรรคมาก ;
Unit:คน, ท่าน
สมบูรณาญาสิทธิราชย์ : (N) ; absolute monarchy ; Def:ระบอบการปกครองซึ่งพระมหากษัตริย์มีอำนาจสิทธิ์ขาดในการบริหารประเทศ ; Samp:ไทยได้ เปลี่ยนแปลง การ ปกครอง จาก ระบอบ สมบูรณาญาสิทธิราชย์ เป็น ระบอบประชาธิปไตย ใน ปี พ.ศ. 2475
สมบูรณาญาสิทธิราช, สมบูรณาญาสิทธิราชย์ : (N) ; absolute monarchy ; Syn:ราชาธิปไตย ; Def:ระบอบการปกครองซึ่งพระมหากษัตริย์มีอำนาจสิทธิ์ขาดในการบริหารประเทศ ; Samp:ในปี พ.ศ. 2475 ประเทศไทยได้เปลี่ยนการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นระบอบประชาธิปไตย
สมาชิกวุฒิสภา :
(N) ;
senator ;
Syn:วุฒิสมาชิก ;
Def:บุคคลผู้มีคุณสมบัติตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งให้เป็นสมาชิกวุฒิสภามีหน้าที่เพื่อพิจารณากลั่นกรองพระราชบัญญัติที่ผ่านสภาผู้แทนราษฎรมาแล้ว
สันตติวงศ์ : (N) ; royal succession ; Def:การสืบต่อตระกูลของพระมหากษัตริย์โดยเชื้อสาย ; Samp:รัฐบาลกราบบังคมทูล ขอพระราชทานอัญเชิญพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดลขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติสืบสันตติวงศ์ตามกฏมฌเฑียรบาล เป็นรัชกาลที่ 8 แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์
สันตติวงศ์ : (N) ; royal succession ; Def:การสืบต่อตระกูลของพระมหากษัตริย์โดยเชื้อสาย ; Samp:รัฐบาลกราบบังคมทูล ขอพระราชทานอัญเชิญพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดลขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติสืบสันตติวงศ์ตามกฏมฌเฑียรบาล เป็นรัชกาลที่ ๘ แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์
สิงหนาท : (N) ; voice of the king ; Syn:สีหนาท ; Def:พระราชดำรัสของพระมหากษัตริย์อันเป็นที่น่าเกรงขาม เหมือนเสียงของราชสีห์เป็นที่น่าเกรงขามของสัตว์ทั้งปวง ; Samp:มีพระบรมราชโองการสิงหนาทให้ประกาศแก่ข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยและพระสงฆ์สามเณรแลทวยราษฎร์ทั้งปวง
หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ : (V) ; commit lese majesty ; Def:กระทำการอันเป็นการหมิ่นประมาท หรือดูหมิ่นองค์พระมหากษัตริย์ ; Samp:คณะกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริงสรุปข้อกล่าวหาว่า น.พ.สุวิทย์หมิ่นพระบรมเดชานุภาพและได้แต่งตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัยร้ายแรง
องคมนตรี : (N) ; Privy Councilor ; Def:ผู้มีตำแหน่งที่ปรึกษาในพระองค์พระมหากษัตริย์ ; Samp:ท่านดำรงตำแหน่งเป็นองคมนตรี รับราชการอยู่ใกล้ชิดเบื้องยุคลบาท ; Unit:คน
องครักษ์ :
(N) ;
aide-de-camp ;
Related:protector, adjutant ;
Syn:ราชองครักษ์ ;
Def:นายทหารชั้นสัญญาบัตรรักษาพระองค์พระมหากษัตริย์เป็นต้น ;
Samp:บรรดาราชองครักษ์จะต้องตามเสด็จในหลวงไปทุกแห่งหน ;
Unit:คน
ออกขุนนาง : (V) ; give a public audience to government officials ; Def:เสด็จออกว่าราชการแผ่นดิน (ใช้เฉพาะพระมหากษัตริย์) ; Samp:พระเจ้าเสือทรงออกขุนนางที่ท้องพระโรงใหญ่
ออกมหาสมาคม : (V) ; attend a meeting ; Syn:เสด็จออกมหาสมาคม ; Def:ออกที่ประชุมใหญ่, ใช้เฉพาะพระมหากษัตริย์ ว่า เสด็จออกมหาสมาคม
การครองราชย์ :
(N) ;
enthronement ;
Samp:การครองราชย์ของรัชการที่ 5 มีการครองราชย์ที่นานกว่าพระมหากษัตริย์ใดในราชวงศ์จักรีไทย
เกจิอาจารย์ :
(N) ;
instructor ;
Related:teacher, expert ;
Syn:อาจารย์ ;
Def:อาจารย์บางพวก ;
Samp:บุคคลสำคัญและปราชญ์ชาวบ้าน ได้แก่ พระมหากษัตริย์เจ้าผู้ครองนคร วีรบุรุษ, นักเขียน, นักประพันธ์, กวี สงฆ์นักพัฒนา, เกจิอาจารย์ และผู้มีความสามารถในศิลปวิทยาการแขนง ต่างๆ ;
Unit:ท่าน, คน
เกียรติศักดิ์ :
(N) ;
honor ;
Related:prestige, glory ;
Syn:เกียรติ ;
Def:ฐานะอันมีเกียรติ ;
Samp:องค์พระมหากษัตริย์ทรงต้องการใช้ความรักชาติ ความชื่นชม และการตื่นตัวในเกียรติศักดิ์ของไทยของประชาชน เพื่อแก้ปัญหาการเมือง
คชกรรม : (N) ; methods of taming an elephant ; Def:กิจกรรมในทางปฏิบัติที่เกี่ยวกับช้าง ; Samp:ในสมัยก่อนมีรายละเอียดเกี่ยวกับพิธีทางคชกรรมมากมาย เพราะถือว่าเป็นพาหนะของกษัตริย์
ครองแผ่นดิน :
(V) ;
rule ;
Related:reign over ;
Syn:ครองราชย์, ครองราชย์สมบัติ, เสวยราชสมบัติ, ขึ้นครองราชย์, ครองเมือง, เถลิงถวัลย์ราชสมบัติ, ครองบัลลังก์ ;
Def:ปกครองประเทศ ;
Samp:พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงครองแผ่นดินยืนนานยิ่งพระมหากษัตริย์พระองค์ใดในประวัติศาสตร์ชาติไทย
คับคั่ง :
(V) ;
be crowded ;
Related:be jammed, be congested, be crammed, be tightly-packed ;
Syn:แน่น, แออัด, เนืองแน่น, เพียบ, ล้มหลาม, ยัดเยียด, เบียดเสียด, พลุกพล่าน ;
Samp:เนื่องมาจากบ้านเมืองมีความเจริญผู้คนคับคั่งที่ทางไม่พออยู่กันได้อย่างสบาย กษัตริย์ผู้ปกครองจึงต้องขยายอาณาเขตออกไป
คู่ :
(V) ;
match ;
Related:be paired with ;
Def:โดยปริยายหมายความว่า เท่า, เสมอ ;
Samp:แม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันออกมีวัดสง่างามคู่วังหลวงแห่งองค์พระมหากษัตริย์
เครื่องบรรณาการ :
(N) ;
tribute ;
Related:gift, present ;
Syn:ของขวัญ, ส่วย, ของกำนัล ;
Def:สิ่งที่ส่งไปให้ด้วยความเคารพนับถือหรือด้วยไมตรี, ในบทประพันธ์ใช้ว่า บรรณา ก็มี ;
Samp:พระมหากษัตริย์ไทยทรงส่งเครื่องบรรณาการไปพระราชทานประธานาธิบดีอเมริกันหลายครั้ง ;
Unit:ชิ้น
เงินปี :
(N) ;
annuity ;
Related:annual payment ;
Syn:เงินประจำปี, เงินรายปี ;
Def:เงินที่มีกำหนดจ่ายเป็นรายปีให้แก่พระบรมวงศานุวงศ์หรือข้าราชบริพารจากเงินงบประมาณรายจ่ายหมวดเงินอุดหนุนของสำนักพระราชวัง ;
Samp:เพื่อให้พระมหากษัตริย์ทรงรักษาพระเกียรติได้ รัฐบาลจึงได้ถวายเงินปีเป็นรายได้แก่พระองค์
จอมทัพ :
(N) ;
supreme commander ;
Related:commander in chief, generalissimo ;
Syn:ผู้นำกองทัพ ;
Def:ตำแหน่งสูงสุดของกองทัพ ;
Samp:พระมหากษัตริย์ทรงเป็นจอมทัพของประเทศ ;
Unit:คน
จักรี : (N) ; Chakri ; Samp:พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงเป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี