Dictionary: English,Thai,Pali

as likely as not : (IDM) ; บางที ; Related:

belike : (ADV) ; บางที ; Related: ; Syn:probably, perhaps

maybe : (ADV) ; บางที ; Related: ; Syn:perhaps, possibly ; Ant:definitely

perhaps : (ADV) ; บางที ; Related: ; Syn:maybe, possibly

haply : (ADV) ; บางที (คำโบราณ) ; Related: ; Syn:maybe, perhaps

daresay : (VI) ; เดาว่า ; Related:

perchance : (ADV) ; อาจจะ ; Related: ; Syn:perhaps, maybe ; Ant:definitly

possibly : (ADV) ; อาจจะ ; Related: ; Syn:perhaps, by chance, maybe

peradventure : (ADV) ; อย่างไม่แน่นอน ; Related: ; Syn:haply, mayhap

remand to : (PHRV) ; ส่งไป (บางที่) เพื่อคอยการพิจารณาคดี)

บางที : (ADV) ; sometimes ; Related: ; Syn:บางครั้ง, บางคราว, ลางที, บางหน, บางเวลา ; Def:ช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งที่ไม่ใช่ทั้งหมด ; Samp:เขาไม่ค่อยมีเวลาส่วนตัวเท่าไร กว่าจะได้นอนบางทีก็ตีหนึ่ง ตีสอง

บางที : (ADV) ; perhaps ; Related: ; Syn:ไม่แน่ ; Def:อย่างไม่แน่ใจว่าจะเป็นไปได้หรือไม่ ; Samp:ถ้าเหตุการณ์เป็นอย่างนี้ บางทีผมอาจจะล้มเลิกโครงการทั้งหมด

แต่บางที : (ADV) ; at other times ; Syn:บางที, บางคราว, บางครั้ง ; Ant:เสมอ, สม่ำเสมอ ; Samp:ชาวไร่ควรจะแบ่งชนิดของฝ้ายตั้งแต่ตอนเก็บจากไร่ แต่บางทีชาวไร่อาจเก็บรวมกันก่อนที่จะแบ่งก็ได้

ลางที : (ADV) ; sometimes ; Related: ; Syn:บางที, บางครั้ง ; Samp:ชาวฮินดูที่อยู่ในกรุงเทพฯ มีประเพณีที่เรียกว่า สาดน้ำแดงให้แก่กัน ซึ่งลางทีก็ลามปามสาดไปถึงคนอื่นด้วย

ชะดีชะร้าย : (CONJ) ; in any case ; Related: ; Syn:เผื่อว่า, บางที ; Def:ีแสดงถึงความไม่แน่นอน, โดยปกติมักใช้ในลักษณะเหตุการณ์ที่สังหรณ์หรือกริ่งเกรงว่าอาจจะเกิดขึ้นตามที่คาดไว้ ; Samp:ในยามสับสนไม่รู้ว่าใครเป็นคนดี ใครเป็นคนร้าย ชะดีชะร้ายอาจจะมองคนไม่ดีเป็นคนดี

ชะรอย : (ADV) ; possibly ; Related: ; Syn:เห็นจะ, เห็นทีจะ, ท่าจะ, บางที ; Samp:เด็กพูดตอบแล้วก็นิ่งไม่พูดอะไรต่อไปอีก ชะรอยแกจะเป็นเด็กขี้อาย

ดีร้าย : (ADV) ; anyhow ; Related: ; Syn:ชะรอย, บางที ; Samp:ดีร้ายมันคงจะกลับมาอีก

บางที : ว. บางเวลา, บางคราว, บางครั้ง, บางหน, ลางที ก็ใช้.

เกลือก ๒ : [เกฺลือก] ก. เกรง. สัน. หาก, ถ้า, แม้, บางที, เผื่อว่า, มักใช้ว่า เกลือกว่า เช่น แม่อย่าสามานย์ด้วยวาจา มันจะตามถ้อยคำเข้ามาประสมประสาน เกลือกว่า เหยื่อมันสาธารณ์แม่จะอดสู. (ม. ร่ายยาว ชูชก).

ชะรอย : ว. เห็นจะ, เห็นทีจะ, ท่าจะ, บางที, ในบทกลอนใช้ว่า รอย ก็มี.

ดีร้าย : ว. ชะรอย, บางที, เช่น ดีร้ายของนี้จะขโมยเขามา.

พอดีพอร้าย : ว. ปานกลาง, ไม่ดีนัก, ไม่เลวนัก; บางที (แสดงความ ไม่แน่นอน) เช่น พอดีพอร้ายไม่ได้ไป.

อาจริยวาท : วาทะของพระอาจารย์, มติของพระอาจารย์; บางที ใช้เป็นคำเรียกพุทธศาสนานิกายฝ่ายเหนือคือ มหายาน

จักกวัตติสูตร : ชื่อสูตรที่ ๓ แห่งทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค พระสุตตันตปิฎก พระพุทธเจ้าตรัสสอนภิกษุทั้งหลายให้พึ่งตน คือพึ่งธรรม ด้วยการเจริญสติปัฏฐาน ๔ ซึ่งจะทำให้ได้ชื่อว่าเป็นผู้ดำเนินอยู่ในแดนของตนเองที่สืบมาแต่บิดา จะมีแต่ความดีงามเจริญขึ้นไม่เปิดช่องให้แก่มาร เช่นเดียวกับพระเจ้าจักรพรรดิที่ทรงประพฤติตามหลักจักรวรรดิวัตร อันสืบกันมาแต่บรรพชนของพระองค์ ย่อมทำให้จักรรัตนะบังเกิดขึ้นมาเอง, จักรวรรดิวัตร นั้นมี ๔ ข้อใหญ่ ใจความว่า ๑.พระเจ้าจักรพรรดิเป็นธรรมาธิปไตย และจัดการคุ้มครองป้องกันโดยชอบธรรม แก่ชนทุกหมู่เหล่าในแผ่นดิน ตลอดไปถึงสัตว์ที่ควรสงวนพันธุ์ทั้งหลาย ๒.มิให้มีการอันอธรรมเกิดขึ้นในแผ่นดิน ๓.ปันทรัพย์เฉลี่ยให้แก่ผู้ไร้ทรัพย์ ๔.ปรึกษาสอบถามการดีชั่ว ข้อควรและไม่ควรประพฤติ กะสมณพราหมณ์ ผู้ประพฤติดี ปฏิบัติชอบ อยู่เสมอ; จักรวรรดิวัตร ๔ ข้อนี้ บางทีจัดเป็น ๕ โดยแยกข้อ ๑.เป็น ๒ ข้อ คือ เป็นธรรมาธิปไตย ถือธรรมเป็นใหญ่อย่างหนึ่ง กับจัดการคุ้มครองป้องกันอันชอบธรรม อย่างหนึ่ง, นอกจากนั้น สมัยต่อมา อรรถกถาจัดแบ่งซอยออกไป และเพิ่มเข้ามาอีก รวมเป็น ๑๒ ข้อ เรียกว่า จักรวรรดิวัตร ๑๒ ; พระสูตรนี้ถือว่าเป็นคำสอนแสดงหลักวิวัฒนาการของสังคมตามแนวจริยธรรม กล่าวถึงหลักการปกครอง และหลักความสัมพันธ์ระหว่างเศรษฐกิจกับจริยธรรม; เรื่องพระศรีอารยเมตไตรย ก็มีต้นเค้ามาจากพระสูตรนี้

ชีวิตินทรีย์ : อินทรีย์คือชีวิต, สภาวะที่เป็นใหญ่ในการตามรักษาสหชาตธรรม (ธรรมที่เกิดร่วมด้วย) ดุจน้ำหล่อเลี้ยงดอกบัว เป็นต้น มี ๒ ฝ่ายคือ ๑.ชีวิตินทรีย์ที่เป็นชีวิตรูป เป็นอุปาทาย รูปอย่างหนึ่ง (ข้อที่ ๑๓) เป็นเจ้าการในการรักษาหล่อเลี้ยงเหล่ากรรมชรูป (รูปที่เกิดแต่กรรม) บางทีเรียก รูป ชีวิตินทรีย์ ๒.ชีวิตินทรีย์ที่เป็นเจตสิกเป็นสัพพจิตตสาธารณเจตสิก (เจตสิกที่เกิดกับจิตทุกดวง) อย่างหนึ่ง (ข้อที่ ๖) เป็นเจ้าการในการรักษาหล่อเลี้ยงนามธรรมคือจิตและเจตสิกทั้งหลาย บางทีเรียก อรูปชีวิตินทรีย์ หรือ นามชีวิตินทรีย์

ตัตรมัชฌัตตตา : ความเป็นกลางในอารมณ์นั้นๆ, ภาวะที่จิตและเจตสิกตั้งอยู่ในความเป็นกลาง บางทีเรียก อุเบกขา (ข้อ ๗ ในโสภณเจตสิก ๒๕)

ทุคติ : คติชั่ว, ภูมิชั่ว, ทางดำเนินที่มีความเดือดร้อน, สถานที่ไปเกิดอันชั่ว, ที่เกิดที่ไม่ดีมากไปด้วยความทุกข์ ได้แก่ นรก ดิรัจฉาน เปรต (บางทีรวมอสุรกาย ด้วย) ดู คติ, อบาย

กฺวจิ : (อัพ. นิบาต) บ้าง, บางที, ในบางที, ใน บางที่, ในบางแห่ง, ในที่ใดที่หนึ่ง. ส. กฺวญฺจิตฺ.

ปิ : อ. แม้ว่า, ผิว่า, แต่, ถึงกระนั้น, บางที, อย่างไรดี, สมควร, ด้วย, เหมือนกัน

มญฺเญ : (อัพ. นิบาต) เห็นจะ, ทำนอง, บางที, ราวกะ, ดังเราจะกริ่งมโนนัย.

เอกทา : (อัพ. นิบาต) บางครั้ง, บางที, บาง คราว, ในกาลหนึ่ง, ในกาลบางครั้ง, ใน กาลบางคราว, ในกาลครั้งหนึ่ง.

จน : (อัพ. นิบาต) เมื่อ, บางที. เป็น อสากลฺยตฺ- ถวาจกนิปาต อภิฯน. ๔๒๓.

จิ : (อัพ. นิบาต) เมื่อ, บางที. ดู จน ด้วย.

กุทาจน : (อัพ. นิบาต) ในกาลไหน, ในการไร, ในกาลบางครั้ง, ในกาลบางที, ในการไหน ๆ. วิ. กสฺมึ กาเล กุทาจนํ. กึ+ทาจนํ ปัจ. ลงในอรรถ กาลสัตตมี.

ฏีกา : (อิต.) วาจาเป็นเครื่องกำหนด, ฎีกา ชื่อ ของหนังสือที่อาจารย์แต่งแก้อรรถกถา บางทีแก้ทั้งบาลีด้วยจัดเป็นคัมภีร์ชั้นที่ สาม ชื่อของหนังสือที่เขียนนิมนต์พระสงฆ์ ชื่อของคำร้องทุกข์ที่ถวายพระเจ้า แผ่นดิน ชื่อของคำคัดค้านที่ยื่นต่อศาล สูงสุด ชื่อของศาลสำหรับตัดสินความชั้น สูงสุด. ฏิกฺ คติยํ, อ, อิตฺถิยํ อา.

ปน : (อัพ. นิบาต) บางที, บางคราว, ก็, แต่, ก็ แต่ว่า, ฝ่ายว่า, ส่วน, ส่วนว่า, ถึงอย่างนั้น, ถึงกระนั้น, ถึงดังนั้น, อนึ่งโสด, ด้วยแท้, เหมือนอย่างว่า, สำหรับ, แล, เล่า.

บางแห่ง, บางที่ : กตฺถจิ