sovereignty : (N) ; อำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศ ; Related:อำนาจอธิปไตย ; Syn:supremacy, independence

อธิปไตย : (N) ; sovereignty ; Syn:อำนาจอธิปไตย ; Def:อำนาจสูงสุดของรัฐเอกราชที่ใช้ในการปกครองประเทศ ; Samp:ประชาชนทุกคนอยู่ภายใต้อธิปไตยของประเทศ

จักรวรรดิ : (N) ; empire ; Related:dominion ; Def:รัฐหรือสหภาพของรัฐต่างๆ ที่มีจักรพรรดิเป็นประมุข, อาณาเขตหรืออาณาจักรที่อยู่ภายใต้อำนาจอธิปไตยการปกครองอันเดียวกัน ; Samp:อินเดียเป็นเสมือนเพชรยอดมงกุฎของจักรวรรดิอังกฤษ

ทะเลอาณาเขต : (N) ; territorial sea ; Def:ส่วนของทะเลซึ่งแต่ละประเทศกำหนดว่าอยู่ภายใต้อำนาจอธิปไตยของประเทศนั้นๆ โดยกำหนดเป็นระยะทางวัดจากชายฝั่งทะเลตามแต่จะตกลงกัน ; Samp:เรือประมงรุกล้ำเข้ามาในทะเลอาณาเขตของไทย ; Unit:แห่ง

น่านน้ำอาณาเขต : (N) ; territorial waters ; Related:jurisdictional waters ; Def:น่านน้ำต่างๆ รวมทั้งทะเลอาณาเขตและน่านน้ำที่อยู่ภายในแผ่นดิน ซึ่งอยู่ภายใต้อธิปไตยของรัฐใดรัฐหนึ่ง ; Samp:น่านน้ำอาณาเขตแห่งนี้ตัดสินให้เป็นของไทยในที่สุด ; Unit:น่านน้ำ, เขต

ประเทศ : (N) ; country ; Related:nation, state, land ; Syn:ชาติ, รัฐ, บ้านเมือง, แว่นแคว้น, ประเทศชาติ ; Def:ชุมนุมแห่งมนุษย์ซึ่งตั้งมั่นอยู่ในดินแดนอันมีอาณาเขตแน่นอน มีอำนาจอธิปไตยที่จะใช้ได้อย่างอิสระ และมีการปกครองอย่างเป็นระเบียบเพื่อประโยชน์ของบรรดามนุษย์ที่อยู่ร่วมกันนั้น ; Samp:เธอยอมเดินทางกลับประเทศเพื่อสู้คดีต่างๆ ; Unit:ประเทศ

อาณานิคม : (N) ; colony ; Related:dependency ; Def:ประเทศที่อยู่ใต้อำนาจอธิปไตยของประเทศอื่น ; Samp:พระองค์ทรงพระเจริญวัยขึ้น ในระยะที่ประเทศจักรวรรดินิยมตะวันตกกำลังล่าอาณานิคม

การรุกล้ำ : (N) ; trespass ; Related:intrusion, encroachment, invasion ; Syn:การล่วงล้ำ, การบุกรุก, การรุกราน ; Samp:การรุกล้ำอธิปไตยของประเทศเป็นจุดเริ่มของการทำสงคราม

ปฏิบัติภารกิจ : (V) ; do one's task ; Related:perform one's mission, perform one's duty, carry out one's duty, discharge one's duty ; Syn:ปฏิบัติหน้าที่, ทำหน้าที่ ; Samp:ทหารกำลังปฏิบัติภารกิจป้องกันชายแดนจาการลุกล้ำอธิปไตยของประเทศเพื่อนบ้าน

ปากน้ำ : (N) ; estuary ; Related:mouth of a river ; Def:ช่องแม่น้ำที่ติดต่อกับทะเล ; Samp:ฝรั่งเศสได้นำเรือรบเข้ามาบุกรุกอธิปไตยของไทยถึงลำน้ำเจ้าพระยาที่ปากน้ำ ; Unit:แห่ง

ภาคภูมิใจ : (ADV) ; proudly ; Syn:ภูมิใจ, ชื่นชม ; Ant:ละอาย, อาย ; Samp:บรรพบุรุษของไทยสามารถต่อสู้และปกป้องอธิปไตยไว้ได้อย่างน่าภาคภูมิใจในอดีตกาล

รุกล้ำ : (V) ; trespass ; Related:intrude, encroach on, invade ; Samp:ในพ.ศ. 2437 รัฐบาลฝรั่งเศสในอินโดจีนได้รุกล้ำอธิปไตยของประเทศสยาม โดยส่งกองทัพเข้ายึดครองจังหวัดพระตะบอง

ล่วงละเมิด : (V) ; violate ; Related:infringe, encroach ; Def:ละเมิดสิทธิผู้อื่น ; Samp:ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 กองทหารญี่ปุ่นได้ล่วงละเมิดเอกราชอธิปไตยของชาติไทย

เวียตนาม : (N) ; Vietnamese ; Def:ชื่อประเทศหนึ่งอยู่ทางทิศใต้ของประเทศจีน และทางทิศตะวันออกของประเทศลาวและเขมร ; Samp:การแทรกแซงดังกล่าวอาจละเมิดต่อหลักอธิปไตยของชาติ ซึ่งทั้งจีนและเวียดนามต่างก็ผวาอยู่

หนองคาย : (N) ; Nong Khai ; Syn:จังหวัดหนองคาย ; Def:จังหวัดหนึ่งทางภาคอีสานของไทย ; Samp:กำลังของข้าพเจ้าได้รับคำสั่งให้มาประจำที่หนองคาย เพื่อรักษาอธิปไตย ; Unit:จังหวัด

หนักแน่น : (V) ; be firm ; Related:be staunch, be steadfast, be steady, be stable, be resolute, be constant, be unyielding ; Def:มั่นคง, ไม่ท้อถอย ; Samp:ผู้เป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตยจงได้หนักแน่น อย่ายอมตกเป็นเครื่องมือของใครเป็นอันขาด

อธิปไตย : [อะทิปะไต, อะทิบปะไต] น. อํานาจสูงสุดของรัฐที่ จะใช้บังคับบัญชาภายในอาณาเขตของตน. (ป. อธิปเตยฺย ว่า ความเป็นใหญ่ยิ่ง). (อ. sovereignty).

กฎหมายรัฐธรรมนูญ : (กฎ) น. กฎหมายสาขาหนึ่งของกฎหมาย มหาชนที่มีวัตถุประสงค์ในการวางระเบียบการปกครองรัฐในทาง การเมือง โดยกำหนดโครงสร้างของรัฐ ระบอบการปกครอง การใช้อำนาจอธิปไตยและการดำเนินงานของสถาบันสูงสุดของ รัฐที่ใช้อำนาจอธิปไตย. (อ. constitutional law).

น่านน้ำอาณาเขต : น. น่านนํ้าต่าง ๆ รวมทั้งทะเลอาณาเขตและน่านนํ้า ที่อยู่ภายในแผ่นดิน ซึ่งอยู่ภายใต้อธิปไตยของรัฐใดรัฐหนึ่ง.

รัฐธรรมนูญ : [รัดถะทํามะนูน, รัดทํามะนูน] น. บทกฎหมายสูงสุดที่ จัดระเบียบการปกครองประเทศ โดยกำหนดรูปแบบของรัฐว่าเป็นรัฐ เดียวหรือรัฐรวม ระบอบการปกครองของรัฐรวมทั้งสถาบันและองค์กร การใช้อำนาจอธิปไตยในการปกครองรัฐ เช่น รัฐธรรมนูญแห่ง ราชอาณาจักรไทย (พุทธศักราช ๒๕๔๐). (อ. constitution).

รุกล้ำ : ก. รุกล่วงล้ำเข้าไป เช่น รุกล้ำอธิปไตย รุกล้ำดินแดน.

อธิปไตย : ความเป็นใหญ่ มี ๓ อย่าง คือ ๑) อัตตาธิปไตย ความมีตนเป็นใหญ่ ๒) โลกาธิปไตย ความมีโลกเป็นใหญ่ ๓) ธัมมาธิปไตย ความมีธรรมเป็นใหญ่

ธรรมาธิปไตย : ถือธรรมเป็นใหญ่, ถือหลักการ ความจริง ความถูกต้อง ความดีงานและเหตุผลเป็นใหญ่ ทำการด้วยปัญญา โดยเคารพหลักการ กฎ ระเบียบ กติกา มุ่งเพื่อความดีงาม ความจริง ความชอบธรรมเป็นประมาณ ดู อธิปไตย

โลกาธิปไตย : ความถือโลกเป็นใหญ่ คือ ถือความนิยมหรือเสียงกล่าวว่า ของชาวโลกเป็นสำคัญ หวั่นไหวไปตามเสียงนินทาและสรรเสริญ จะทำอะไรก็มุ่งจะเอาใจหมู่ชน หาความนิยม ทำตามที่เขานิยมกัน หรือคอยแต่หวั่นกลัวเสียงกล่าวว่า, พึงใช้แต่ในทางดีหรือในขอบเขตที่เป็นความดี คือ เคารพเสียงหมู่ชน (ข้อ ๒ ในอธิปไตย ๓)

อัตตาธิปไตย : ความถือตนเป็นใหญ่ จะทำอะไรก็นึกถึงตน คำนึงถึงฐานะเกียรติศักดิ์ศรี หรือผลประโยชน์ของตนเป็นสำคัญ, พึงใช้แต่ในขอบเขตที่เป็นความดี คือ เว้นชั่วทำดีด้วยเคารพตน (ข้อ ๑ ในอธิปไตย ๓)

อธิปฺปเตยฺยอธิปฺปเตยฺย : (ปุ.) ความเป็นแห่งความเป็นใหญ่, ความเป็นแห่งความเป็นใหญ่ยิ่ง, อธิปไตย (อำนาจสูงสุด).วิ.อธิป-ติโนภาโวอธิปเตยฺโยอธิปฺปเตยฺโย วา. ณฺยปัจ.ภาวตัท.วิการ อิ ที่ ติ เป็น เอ ลบณฺซ้อนยฺศัพท์หลังลงปฺสังโยค.

อธิปฺปเตยฺย อธิปฺปเตยฺย : (ปุ.) ความเป็นแห่ง ความเป็นใหญ่, ความเป็นแห่งความเป็นใหญ่ยิ่ง, อธิปไตย (อำนาจสูงสุด). วิ. อธิป- ติโน ภาโว อธิปเตยฺโย อธิปฺปเตยฺโย วา. ณฺย ปัจ. ภาวตัท. วิการ อิ ที่ ติ เป็น เอ ลบ ณฺ ซ้อน ยฺ ศัพท์หลังลง ปฺสังโยค.

รชฺชสิริ : อิต. อธิปไตย, อำนาจสูงสุดในการปกครอง

อาธิปจฺจ, อาธิปเตยฺย : นป. อธิปไตย, ความเป็นใหญ่