parsonage : (N) ; กุฏิพระ ; Related:ที่อยู่บาทหลวง ; Syn:rectory, manse, presbytery

jurisdiction : (N) ; ขอบเขตอำนาจที่ศาลและกฏหมายควบคุมไปถึง ; Syn:range, scope

lobby for : (PHRV) ; พยายามชักจูงผู้มีอำนาจให้อนุมัติกฏหมาย

lobby through : (PHRV) ; ได้รับอนุมัติกฏหมายโดยการวิ่งเต้น (ทางการเมือง) ; Related:ล้อบบี้ผ่าน / ทาง

play fair : (PHRV) ; เชื่อฟังกติกาหรือกฏของการเล่น

semantic : (ADJ) ; เกี่ยวกับความจริง (ทางตรรกวิทยา) ; Related:ซึ่งว่าด้วยเงื่อนไขแสดงความถูกต้องของทฤษฎีหรือกฏเกณฑ์

unruly : (ADJ) ; ซึ่งไม่อยู่ในกฎระเบียบ ; Related:ซึ่งไม่มีวินัย, ซึ่งไม่รักษากฏระเบียบ

กุฏิ : (N) ; monk's house ; Related:monk's cell, monk's dwelling ; Syn:กุฎี ; Def:เรือนหรือตึกสำหรับพระภิกษุสามเณรอยู่ ; Samp:วัดบ้านป่า นอกจากจะมีกุฏิหลังย่อมๆ มุงสังกะสี แล้ว ก็มีศาลาทรงโปร่งๆ อีกเพียง 1 หลัง ; Unit:หลัง

กุฎี : (N) ; monk's cell ; Related:monk's dwelling, monk's house ; Syn:กุฏิ ; Def:กระท่อมที่อยู่ของนักบวช เช่น พระภิกษุ, เรือนหรือตึกสำหรับพระภิกษุสามเณรอยู่ ; Samp:เมื่อสร้างกุฎีหลังใหม่เสร็จแล้ว จึงรื้อกุฎีเก่าซึ่งเป็นฝากระดาน เปลี่ยนสร้างเป็นตึก ; Unit:หลัง

ก้นกุฏิ : (N) ; one's favorite disciple ; Related:factotum, majordomo ; Def:คนที่สนิทเป็นที่ไว้วางใจได้ ; Samp:ครูเผือดนักระนาดซึ่งยกย่องกันว่าเป็นศิษย์เอกก้นกุฏิระนาดเอกของหลวงประดิษฐ์ฯ ; Unit:คน

รื้อ : (V) ; dismantle ; Related:demolish, pull down, disassemble, take to pieces, strip ; Syn:รื้อถอน ; Ant:สร้าง ; Def:ทำให้เสียรูปเดิมโดยแยกหรือถอดส่วนประกอบออกมา ; Samp:กุฏิบางหลังเป็นเรือนของชาวบ้านรื้อมาถวาย

ตำหนัก : (N) ; palace ; Related:residential building in the palace of a king or prince, house or residence of royalty, abode of royalty, residence of the patriarch ; Syn:วัง, พระราชวัง, ที่พัก, นิเวศน์ ; Def:เรือนของเจ้านาย, กุฏิของสมเด็จพระสังฆราช ; Samp:ด้านนอกของตำหนักท่านจันทร์ จัดแต่งเป็นสวนไม้ดอกขนาดใหญ่ ; Unit:หลัง

จำวัด : (V) ; sleep (Buddhist monk) ; Def:นอนหลับ (ใช้แก่ภิกษุสามเณร) ; Samp:หลวงปู่จำวัดอยู่บนกุฏิ ห้ามใครรบกวน

โชคไม่ดี : (V) ; be unlucky ; Related:have misfortune, be unfortunate, be luckless, be ill-fated ; Syn:โชคร้าย, ซวย, เคราะห์ร้าย ; Ant:โชคดี, ดวงดี ; Samp:เขาเตรียมคำถามและเทปเพื่อไปขอคำตอบ โชคไม่ดีประตูกุฏิปิด

โปร่ง : (ADJ) ; airy ; Related:fresh, light, open ; Syn:ถ่ายเท, โล่ง, ลมโชย, ลมโกรก ; Ant:อับ ; Def:ที่อากาศถ่ายเทสะดวก ; Samp:นอกจากกุฏิหลังย่อมๆ มุงสังกะสีแล้วก็มีเพียงศาลาทรงโปร่งอีกเพียงหลังเดียว

เสมา : (N) ; boundary marker of a temple ; Syn:สีมา, ใบเสมา ; Def:เครื่องหมายบอกเขตโบสถ์ ; Samp:วัดนี้ไม่มีกำแพงแก้ว เสมาราม ไม่มีเจดีย์วิหาร มีแต่กระท่อมหลังเล็กเป็นกุฏิ ; Unit:อัน

เกณฑ์ : (N) ; criterion ; Related:standard, measure, evaluation principle ; Syn:กฏเกณฑ์, หลักเกณฑ์, มาตรฐาน ; Def:หลักที่กำหนดไว้ ; Samp:การตัดพยางค์ในความเรียง อาจใช้พยางค์ในพจนานุกรมเป็นเกณฑ์ได้อย่างหนึ่ง

กุฏิ ๑ : [กุด, กุดติ, กุติ] น. เรือนหรือตึกสําหรับพระภิกษุสามเณรอยู่. (ป., ส.).

กุฏิ ๒ : [กุด] น. ที่บรรจุศพที่ก่ออิฐถือปูนเป็นหลัง ๆ; เรือนที่ทําให้นกขุนทองนอน. (เทียบทมิฬ กูฏุ ว่า รังนก).

กู่ ๑ : (โบ) น. วิหาร เช่น ในกู่แก้วเกษมมฤคทายพนน้นน. (ม. คําหลวง ทศพร); (ถิ่น-พายัพ) อนุสาวรีย์, กุฏิ, เจดีย์.

ศิษย์ก้นกุฏิ : [กุติ] น. ศิษย์คนโปรดที่อยู่รับใช้ใกล้ชิดอาจารย์ที่กุฏิ ตลอดเวลาและเป็นผู้ที่อาจารย์ไว้วางใจมาก, โดยปริยายหมายถึง ศิษย์คนโปรดของครูบาอาจารย์เพราะเคยรับใช้ใกล้ชิดและเป็นที่ ไว้วางใจของครูบาอาจารย์ มักจะเรียนเก่งด้วย.

ก้นกุฏิ : [-กุดติ] (ปาก) ว. ที่สนิทเป็นที่ไว้วางใจได้.

กุฎี : น. กระท่อมที่อยู่ของนักบวช เช่น พระภิกษุ, เรือนหรือตึกสําหรับพระภิกษุสามเณรอยู่. (ป., ส. กุฏิ).

บรรณกุฎี : น. กระท่อมอันมุงบังด้วยใบไม้. (ส. ปรฺณ + กุฏิ).

สังฆาวาส : น. บริเวณที่อยู่อาศัยของพระสงฆ์ ประกอบด้วยกุฏิ หอฉัน ศาลาการเปรียญ เป็นต้น.

ทุกฏ : [ทุกกด] (แบบ) น. ความชั่ว; ชื่ออาบัติจําพวกหนึ่งในอาบัติ ทั้ง ๗. (ป. ทุกฺกฏ).

กุฏิภัต : อาหารที่เขาถวายแก่ภิกษุผู้อยู่ในกุฎีอันเขาสร้าง

โสณกุฏิกัณณะ : พระมหาสาวกองค์หนึ่ง เป็นบุตรของอุบาสิกาชื่อกาฬี ซึ่งเป็นพระโสดาบัน เกิดที่บ้านเดิมของมารดาในเมืองราชคฤห์ แล้วกลับไปอยู่ในตระกูลบิดาที่แคว้นอวันตี ทักขิณาบถ พระมหากัจจายนะให้บรรพชาเป็นสามเณรแล้วรอต่อมาอีก ๓ ปี เมื่อท่านหาภิกษุได้ครบ ๑๐ รูปแล้วจึงให้อุปสมบทเป็นภิกษุ บวชแล้วไม่นานก็สำเร็จพระอรหัต ต่อมาท่านได้เดินทางมาเฝ้าพระศาสดาที่เมืองสาวัตถี พร้อมทั้งนำความที่พระอุปัชฌาย์สั่งมากราบทูลขอพระพุทธานุญาตพิเศษสำหรับปัจจันตชนบท เช่น ให้สงฆ์มีภิกษุ ๕ รูปให้อุปสมบทได้ ให้ใช้รองเท้าหนาหลายชั้นได้ ให้อาบน้ำได้ตลอดทุกเวลา เป็นต้น ท่านแสดงธรรมมีเสียงไพเราะแจ่มใสชัดเจนจึงได้รับย่องย่องจากพระศาสดาว่า เป็นเอตทัคคะในทางกล่าวกัลยาณพจน์

เสนาสนะ : เสนะ ที่นอน อาสนะ ที่นั่งหมายเอาที่อยู่อาศัย เช่น กุฏิ วิหาร และเครื่องใช้เกี่ยวกับสถานที่ เช่น โต๊ะ เก้าอี้ แม้โคนไม้ เมื่อใช้เป็นที่อยู่อาศัย ก็เรียกเสนาสนะ

อสีติมหาสาวก : พระสาวกผู้ใหญ่ ๘๐ องค์ บางทีเรียกอนุพุทธ ๘๐ องค์ มีรายนามตามลำดับอักษร ดังนี้ (ที่พิมพ์ตัว เอน คือท่านที่เป็นเอตทัคคะด้วย): กังขาเรวต, กัปป, กาฬุทายี, กิมพิล, กุมารกัสสป, กุณฑธาน, คยากัสสป, ควัมปติ, จุนท, จูฬปันถก, ชตุกัณณิ, ติสสเมตเตยย, โตเทยย, ทัพพมัลลบุตร, โธตก, นทีกัสสป, นันท, นันทก, นันทก, นาคิต, นาลก, ปิงคิย, ปิณโฑลภารทวาช, ปิลินทวัจฉ, ปุณณก, ปุณณชิ, ปุณณมันตานีบุตร, ปุณณสุนาปรันต, โปสาล, พาลุกะ (พักกุละ ก็เรียก), พาหิย ทารุนีริย, ภคุ, ภัททิย (ศากยะ), ภัททิย, ภัทราวุธ, มหากัจจายน, มหากัปปิน, มหากัสสป, มหาโกฏฐิต, มหานาม, มหาปันถก, มหาโมคคัลลาน, เมฆิย, เมตตคู, โมฆราช, ยส, ยโสช, รัฏฐปาล, ราธ, ราหุล, เรวตขทิรวนิย, ลกุณฏกภัททิย, วักกลิ, วังคีส, วัปป, วิมล, สภิย, สาคต, สารีบุตร, สีวลี, สุพาหุ, สุภูติ, เสล, โสณกุฏิกัณณ, โสณโกฬิวิส, โสภิต, เหมก, องคุลิมาล, อชิต, อนุรุทธ, อัญญาโกณทัญญ, อัสสชิ, อานนท, อุทย, อุทายี, อุบาลี, อุปวาณ, อุปสีว, อุปเสนวังคันตบุตร, อุรุเวลกัสสป

สัมมติกา : กัปปิยภูมิที่สงฆ์สมมติ คือ กุฏีที่สงฆ์เลือกจะใช้เป็นกัปปิยกุฏีแล้วสวดประกาศด้วยญัตติทุติยกรรม ดู กัปปิยภูมิ

กุฏิ : (อิต.) เรือน, เรือนพระ, ที่อยู่ของพระ, กระท่อม, กระฏิ, กุฏิ, กุฏี. วิ. กุฏตีติ กุฏิ. กุฏฺ เฉทเน, อิ. เป็น กุฏี บ้าง. ส. กุฏิ.

กุฏิ, - กา : อิต. กุฎี, กระท่อม, ที่อยู่ของพระ

กุฏิ กุฏิล : (วิ.) คด, โค้ง, โกง, งอ, บิด. กุฏฺ โกฏิลฺเล, อิ, อิโล. เกี่ยว, ตัด, แบ่ง, ปัน, กุฏฺ เฉทเน, อิ, อิโล. กุฏิล นั้นรูปฯ ๖๕๕ ลง อิร ปัจ. แปลง ร เป็น ล. ส. กุฏิล.

กุฏี : อิต. กระท่อม, ห้องเล็ก, เพิง

กุฏิก : (นปุ.) กระท่อม, กระท่อมน้อย, รัง.

กุฏิ : กุฏิกา, กุฏี [อิ.]

กระท่อม, ปะรำ : กุฏิ, โอปกฺริยา [อิ.]

ความคดโกง : กุฏิลตา [อิ.]; กุฏิลภาโว [ป.]

โกง, คดโกง : กูฏ, กุฏิล [ค., นป.]

ซวนแซ : อุกฺกุฏิโก, ปริพฺภมิ