อตุล อตุลฺย : (วิ.) มีความเสมอกันหามิได้, มี ความเท่ากันหามิได้, ไม่มีความเสมอกัน, ไม่มีความเท่ากัน, ไม่มีเปรียบ, ไม่มีเทียบ, ชั่งไม่ได้, เลิศ, ประเสริฐ. ส. อตุลฺย.
อถ, อโถ : อ. ครั้งนั้น, ลำดับนั้น, ต่อไป, เช่นกัน
อธิกรณ : (นปุ.) การทำยิ่ง, โทษชาตเป็นเครื่องทำยิ่ง, โทษ, คดี, เหตุ, เรื่อง, เรื่องราว, อธิกรณะเป็นคำเรียกบทที่ประกอบสัตมีวิ-ภัติ, อธิกรณ์ คือข้อพิพาท หรือที่ถกเถียงกันเมื่อเกิดขึ้นแล้วต้องทำ ต้องระงับ.อธิบทหน้ากรฺธาตุยุปัจ.ส.อธิกรณ.
อนฺตรากถา : อิต. ถ้อยคำที่พูดกันในระหว่าง, การสนทนากันในระหว่าง
อนนฺตร : (วิ.) ไม่มีระหว่าง, ติดต่อกันไป, ติดต่อกันเรื่อยไป, ไม่มีอะไรคั่นในระหว่าง, ลำดับ, ส.อนนฺตร.
อนาทร : (วิ.) ไม่เอื้อเฟื้อ, ไม่เอาใจใส่, ไม่พะวงไม่นำพา, เฉยเมย, เกียจคร้าน, คร้าน, เบียดเบียน, รบกวน, ดูถูก, ดูหมิ่น, ดูแคลนไม่เห็นแก่กัน, อนาทร (อะนาทอน) ไทยใช้ในความหมายว่าเป็นทุกข์เป็นร้อนร้อนอกร้อนใจ.น+อาทร.
อนุเนติ : ก. แนะนำ, ไกล่เกลี่ย, ประสานกัน
อนุเนตุ : ป. ผู้แนะนำ, ผู้ทำให้คืนดีกัน
อนุปจิต : ค. ๑. (น+อุป+จิต) ไม่ถูกสั่งสม, ไม่ถูกนำมารวมกัน;
๒. (อนุ+ป+จิต) สั่งสม, ถูกนำมารวมกันแล้ว
อนุปฏิปาฏิยา : ก. วิ. ตามลำดับ, โดยความสืบเนื่องกัน
อนุปฺปพนฺธ : ป. การสืบต่อ, การสืบเนื่องกัน, โดยลำดับ
อนุวาทาธิกรณ : (นปุ.) อธิกรณ์อันเกิดจากการกล่าวหา, เรื่องที่ต้องระงับอักเกิดจากการกล่าวหา, อนุวาทาธิกรณ์(การโจทกันด้วยอาบัตินั้นๆ).
อนุสนฺทติ : ก. ไหลไป, ตามไป, ติดเนื่องกันไป
อนุสฺสว : ป. ๑. การได้ยินเล่าลือกันมา;
๒. จารีต, ธรรมเนียม
อนุสฺสวิก : ค. ผู้ได้ยินได้ฟังสืบๆ กันมา
อนุสาเรติ : ก. ๑.ให้นำมารวมกัน;
๒. ให้เป็นไปตาม ;
๓. ให้ระลึกถึง
อปฺปฏิสนฺธิก, - สนฺธิย : ค. ๑. ไม่อาจถือปฏิสนธิอีก, ไม่กลับมาเกิดอีก;
๒. แก้ไขไม่ได้ ;
๓. รวมกันไม่ได้
อปฺเปติ : ก. ๑. แนบแน่น, แน่วแน่, ติดแน่น ;
๒. มัดเข้ากัน ;
๓. ไหลลงไปสู่
อปร : (วิ.) อื่น, อีกอีก (ส่วนอนาคต), ตรงกันข้าม, ต่าง ๆ, ทีหลัง, ต่อมา.ส.อปร.
อปสวฺย : ค. ข้างขวา, วิปริต, ขัดกัน
อปิจโข : อ. อื่นอีก, แม้อีก, เหมือนกัน
อพนฺธ : (วิ.) ไม่ผูก, ไม่พัน, ไม่มัด, ไม่รัด, ไม่ติดต่อกัน.
อพฺโพกิณฺณ : ค. ไม่ถูกแทรกแซง, ไม่ถูกขัดขวาง, ไม่เจือปน, ไม่คละกัน
อพฺภาส : (ปุ.) การทวนซ้ำ, การซ้อนกัน, การซ้ำกัน, คำซ้ำ, คำซ้อนอัพภาสคือซ้ำหรือซ้อนอักษรลงหน้าคำ.ส.อพฺยาส.
อภิสงฺขิปติ : ก. ซัดไปพร้อมกัน, รวมเข้า, สรุป
อภิสญฺญูหติ : ก. ย่อเข้า, รวมกันเข้า
อภิสณฺฑ : ป. การประมวล, นำมารวมกันเข้า
อภิสนฺทหติ : ก. เชื่อม, ต่อ, รวมกัน, ทำให้พร้อมเสร็จ
อเภท : ค. ๑. ไม่แตกต่าง, ไม่ต่างกัน ;
๒. ทำลายไม่ได้
อมฺม, อมฺมา : ๑. อ. แน่ะแม่, ข้าแต่แม่ ; เป็นคำร้องเรียกหญิงที่สนิทกัน เช่น แม่มหาจำเริญ ;
๒. อิต. แม่
อมา : (อัพ. นิบาต) พร้อม, กับ, พร้อมกับ, ร่วม, ร่วมกัน, ร่วมกับ.ใกล้เคียง. สหตฺถวจกนิปาต.
อมาวสีอมาวาสี : (อิต.) ดิถีมีพระอาทิตย์และพระจันทร์อยู่ร่วมกัน, ดิถีดับ, วันดับคือวันสิ้นเดือนทางจันทรคติ.วิ. อมาสหวสนฺติรวิจนฺทายสฺสํสาอมาวสี.อมาปุพฺโพ, วสฺนิวาเส, ณี.ศัพท์ต้นไม่มีทีฆะ.
อมาวสี อมาวาสี : (อิต.) ดิถีมีพระอาทิตย์และ พระจันทร์อยู่ร่วมกัน, ดิถีดับ, วันดับคือวัน สิ้นเดือนทางจันทรคติ. วิ. อมา สห วสนฺติ รวิจนฺทา ยสฺสํ สา อมาวสี. อมาปุพฺโพ, วสฺ นิวาเส, ณี. ศัพท์ต้นไม่มีทีฆะ.
อยุชฺฌ : ค. ไม่รบกัน, ไม่ต่อสู้กัน
อลฺลิยาปน : (วิ.) ให้ติดกัน.
อวญฺญา : (อิต.) ความดูหมิ่น, ฯลฯ, ความไม่เห็นแก่กัน. วิ. อวชานนํ อวญฺญา.อวปุพฺโพ, ญา ญาเณ, อ. อภิฯลงกฺวิปัจ.
อวภต : กิต. นำมาแล้ว, ถือไปแล้ว, ถูกนำสืบต่อกันมาแล้ว
อวมานอวมานน : (นปุ.) การดูหมิ่น, การดูถูกการดูแคลน, การไม่เห็นแก่หน้ากัน, ความดูหมิ่น ฯลฯ, วิ. เหฏฺฐากตฺวาชานนํอวมานนํวา.อวปุพฺโพ, มนฺญาเณ, โณ, ยุ.ในวิ. ใช้ชานนแทนมน.ส.อวมาน.
อวิปฺปโยค : (วิ.) ไม่ไปปราศ, ไม่ไปปราศจากกัน, ไม่พลัดพรากกัน, ไม่พลัดพรากจากกัน, ไม่แยกกัน.
อวิปริต, อวิปริตฺต : ค. ไม่ขัดกัน, ไม่แปรปรวน, ไม่กลับกลาย
อวิเภทิย : ค. ไม่พึงทำให้แตกกัน
อวิสคฺคตา : อิต. ความไม่ถูกขัดขวาง, ความไม่ถูกรบกวน; ความปรองดองกัน, ความสมดุลกัน
อวิเสสน : ก. วิ. โดยไม่แปลก, โดยไม่แตกต่างกัน
อวุตฺติปริโภค : ป. การบริโภคอาหารที่ผิดธรรมชาติ (คืออาหารที่เขาไม่นิยมกินกัน)
อสงฺกุสก : ค. ไม่ขัดกัน, ไม่เป็นข้าศึกกัน
อสงฺกุสกวตฺติ : อิต. ความประพฤติที่ไม่ขัดกัน, ความประพฤติที่สอดคล้องกัน, ความว่าง่ายสอนง่าย
อสทิส : ค. ไม่เหมือนกัน, ไม่มีสิ่งเปรียบ
อสนฺธิตา : อิต. ความไม่สืบเนื่องกัน
อสมนฺนาหาร : ป. การไม่นำมารวมกัน, การที่จิตไม่เป็นสมาธิ
อสมฺโภค : ป. การไม่อยู่ร่วมกัน, การไม่อยู่ร่วมหมู่คณะ