คำศัพท์ :
(N) ;
vocabulary ;
Related:glossary, word ;
Syn:ศัพท์ ;
Def:คำยากที่ต้องแปลหรืออธิบายเพิ่มเติม ;
Samp:เด็กสามารถท่องจำคำศัพท์ได้เพิ่มขึ้นด้วยการเล่นเกม ;
Unit:คำ
ศัพท์เฉพาะ : (N) ; technical term ; Syn:คำศัพท์เฉพาะ ; Samp:ผู้เขียนต้องศึกษาศัพท์เฉพาะเหล่านี้มาเป็นอย่างดีแล้ว ; Unit:คำ, ศัพท์
ศัพท์สูง : (N) ; high level lexicon ; Related:advanced lexicon ; Def:คำศัพท์ที่ใช้ในระดับภาษาสูง มักใช้ในงานวรรณคดี หรือวรรณกรรม เป็นต้น ; Samp:ผู้อ่านน้อยคนนักที่จะสละเวลาค้นหาคำแปลศัพท์สูง ว่ามีความหมายอย่างไร ; Unit:ศัพท์, คำ
ศัพท์หมวด :
(N) ;
glossary ;
Syn:คำศัพท์หมวด ;
Unit:คำ, ศัพท์
ศัพท์เทคนิคเฉพาะ :
(N) ;
jargon ;
Syn:ศัพท์เฉพาะ, คำเฉพาะ ;
Def:คำที่ใช้เฉพาะภายในกลุ่มบุคคลในวงการใดวงการหนึ่งที่บุคคลอื่นอาจไม่เข้าใจ ;
Samp:พ่อแม่ครูอาจารย์ไม่มีข้อมูลความรู้ความเข้าใจในศัพท์เทคนิคเฉพาะของการเล่นพนันบอล ;
Unit:คำ
ศัพท์เฉพาะ :
(N) ;
terminology ;
Related:technical terms ;
Ant:ศัพท์ทั่วไป
ศัพท์บัญญัติ :
(N) ;
terminology ;
Def:คำที่กำหนดให้ใช้จากคำที่แปลมาจากภาษาอื่น ;
Samp:เจ้าหน้าที่ตรวจสอบการใช้ศัพท์บัญญัติให้ถูกต้องตามกฎเกณฑ์ของราชบัณฑิตยสถาน ;
Unit:คำ
การบัญญัติศัพท์ : (N) ; coining (new terms) ; Syn:การกำหนดศัพท์ ; Samp:วงการเศรษฐกิจ วงการศิลปะ วงการกฎหมาย วงการเมือง ฯลฯ ต่างก็มีการบัญญัติศัพท์ใหม่ๆ ขึ้นใช้ให้เหมาะกับความจำเป็นของวิทยาการสมัยใหม่
การทับศัพท์ :
(N) ;
transliteration ;
Def:การรับเอาคำของภาษาหนึ่งมาใช้ในอีกภาษาหนึ่งโดยวิธีถ่ายเสียงและถอดอักษร เช่น เขียนทับศัพท์ แปลทับศัพท์ ;
Samp:ราชบัณฑิตยสถานได้ตั้งคณะอนุกรรมการขึ้นมาหลายชุด เพื่อวางหลักเกณฑ์การทับศัพท์ภาษาต่างๆ เช่น อังกฤษ ฝรั่งเศส อิตาลี เยอรมัน สเปน ญี่ปุ่น ฯลฯ
คำทับศัพท์ : (N) ; transliterated word ; Samp:คำภาษาอังกฤษที่ดูคล้ายๆ กับคำทับศัพท์แต่ไม่ใช่คำเหล่านี้ก็คือชื่อสินค้าที่เป็นที่แพร่หลายอยู่ในปัจจุบันนี้
ทับศัพท์ :
(V) ;
transliterate ;
Def:รับเอาคำของภาษาหนึ่งมาใช้ในอีกภาษาหนึ่งโดยวิธีถ่ายเสียงและถอดอักษร ;
Samp:คำภาษาต่างประเทศที่ใช้โดยตรง หรือทับศัพท์นั้น ควรใช้เมื่อจำเป็นตามกาลเทศะ หรือเมื่อไม่มีคำในภาษาไทยใช้
แปลยกศัพท์ : (V) ; translate Pali into Thai ; Def:ยกคำบาลีขึ้นมาแปลเป็นไทยไปทีละคำ ; Samp:กรมพระปรมาแปลยกศัพท์ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก
รากศัพท์ :
(N) ;
root ;
Def:รูปเดิมของคำที่ยังไม่ได้เติมอุปสรรคและลงปัจจัยหรือที่ยังไม่ได้เปลี่ยนรูปไปด้วยประการอื่น ;
Samp:ภาษา เป็นคำที่มาจากรากศัพท์ ภาษ แปลว่าพูด ;
Unit:คำ
ลูกคำ :
(N) ;
derivative ;
Related:sub-vocabulary ;
Syn:ศัพท์ตาม, ศัพท์ย่อย ;
Def:เรียกคำ 2 คำเมื่อเอามาประสมกันแล้วมีความหมายต่างไปจากคำเดิมว่า ลูกคำของคำตั้ง
คำต่างประเทศ :
(N) ;
foreign word ;
Syn:คำทับศัพท์ ;
Samp:เทนนิส ฟุตบอลเป็นคำต่างประเทศที่นำมาใช้ในภาษาไทยแต่ออกสำเนียงไทยๆ
ปทานุกรม :
(N) ;
dictionary ;
Related:lexicon, glossary ;
Syn:พจนานุกรม, อภิธานคำศัพท์ ;
Def:หนังสือสำหรับค้นคว้าความหมายของคำที่เรียงตามลำดับบท ;
Samp:ปทานุกรมแบบใหม่มีทั้งฉบับอังกฤษเป็นไทยและไทยเป็นอังกฤษ ;
Unit:เล่ม
สมาส : (N) ; compound word ; Related:combination of words ; Def:การที่เอาศัพท์ตั้งแต่ 2 ศัพท์ขึ้นไปมาต่อกันเป็นศัพท์เดียวตามหลักที่ได้มาจากไวยากรณ์บาลีและสันสฤกต ; Samp:คำบางคำเป็นศัพท์เฉพาะ แม้เขียนอย่างสมาสก็ไม่อ่านออกเสียงอะ
กฐิน : (N) ; Kathin ; Related:religious ceremony of presenting robes to the Buddhist monks ; Def:ผ้าพิเศษที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตแก่ภิกษุสงฆ์เฉพาะกฐินกาล, ตามศัพท์แปลว่า ไม้สะดึง คือ ไม้แบบสำหรับตัดจีวร ; Samp:โรงเรียนพาคณะนักเรียนไปร่วมงานทอดกฐินที่วัดใกล้โรงเรียน
การบัญญัติ :
(N) ;
enactment ;
Related:legislation, constitution, establishment ;
Syn:การกำหนด, การตรา ;
Def:การตราหรือการกำหนดขึ้นไว้เป็นข้อบังคับเป็นหลักเกณฑ์ หรือเป็นกฎหมาย เช่น การบัญญัติศัพท์ การบัญญัติกฎหมาย ;
Samp:พระธรรมศาสตร์ใช้เป็นหลักในการบัญญัติกฎหมายในสมัยกรุงสุโขทัย
จ้อกแจ้ก :
(ADV) ;
noisily ;
Related:loudly ;
Syn:เสียงดัง, อึกทึก ;
Ant:เงียบ ;
Def:เสียงของคนมากๆ ที่ต่างคนต่างพูดกันจนฟังไม่ได้ศัพท์ ;
Samp:ตอนครูยังไม่เข้าห้อง เด็กคุยกันจ้อกแจ้กเลย
ซิ้ม :
(N) ;
aunt ;
Related:uncle's wife ;
Def:คำที่ใช้เรียกหญิงจีน ตามศัพท์แปลว่าอาสะใภ้ หรือภรรยาของน้องผัว ;
Samp:การเดินทางมาเมืองไทยครั้งแรก ซิ้มกับผัวของแกไม่ได้มีอะไรติดตัวมามากนัก ;
Unit:คน
แปลร้อย : (V) ; translate Pali into Thai ; Def:แปลเอาความจากคำบาลีเป็นภาษาไทยโดยยกศัพท์บาลีมาคั่นไว้เป็นตอนๆ ; Samp:บางครั้งผู้แต่งต้องแปลร้อยนิทานชาดกเพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจคำบาลี
ภาษาถิ่น :
(N) ;
dialect ;
Related:regional speech, localism, vernacular ;
Syn:ภาษาย่อย ;
Def:ภาษาที่มีสำเนียงพูดหรือคำศัพท์ที่แตกต่างกันไปตามผู้ใช้ที่อยู่ในถิ่นนั้นๆ เช่น ภาษาถิ่นเหนือ ;
Samp:นักศึกษาจะเรียนรู้ภาษาถิ่นได้ดี ก็ต่อเมื่อเข้าไปอยู่ในถิ่นนั้นจริงๆ ;
Unit:ภาษา
สนธิ : (N) ; combination of initial and final words into a compound words ; Def:การเอาศัพท์ตั้งแต่ 2 ศัพท์ขึ้นไปมาเชื่อมเสียงให้กลมกลืนกันตามหลักที่ได้มาจากไวยากรณ์บาลี ; Samp:พระอาจารย์สม ภิกษุชาวเขมรได้ศึกษาสูตรสนธิ ตลอดจนบาลีไวยากรณ์
อุป :
(FIXP) ;
vice- ;
Syn:รอง ;
Def:คำประกอบหน้าศัพท์ที่มาจากบาลีและสันสกฤต แปลว่า รอง
การคอมไพล์ :
(N) ;
compilation ;
Related:collecting ;
Samp:การคอมไพล์คำศัพท์เพื่อนำมาจัดทำพจนานุกรมต้องใช้เวลานานเนื่องจากมีคำศัพท์เยอะมาก
เกร่อ :
(ADV) ;
much ;
Related:commonly, normally, widely ;
Syn:มาก ;
Def:ที่พบเห็นได้ทั่วไป ;
Samp:ในช่วง 14 ต.ค. 2516-6 ต.ค. 2519 มักมีการใช้ศัพท์แสงในเชิงการเมืองกันเกร่อทีเดียว
จับ :
(V) ;
catch ;
Related:seize ;
Syn:นำ ;
Ant:ปล่อย ;
Samp:ฟังอะไรก็ฟังให้ดีๆ อย่าฟังไม่ได้ศัพท์จับมากระเดียด
จำ :
(V) ;
remember ;
Related:recall, recognize ;
Ant:ลืม ;
Def:กำหนดไว้ในใจ ;
Samp:ผมเชื่อว่าเกมทายศัพท์ไม่สามารถช่วยให้เราจำศัพท์ใหม่ๆ หรือรู้วิธีใช้คำศัพท์ใหม่ๆ ได้เลยแม้แต่น้อย
เชิงอรรถ :
(N) ;
footnote ;
Syn:อ้างอิง, คำอธิบายเพิ่มเติม ;
Def:คำอธิบายหรือข้ออ้างอิงที่เขียนหรือพิมพ์ไว้ที่ส่วนล่างของหน้าหนังสือหรือตอนท้ายของเรื่อง ;
Samp:ผู้เขียนใส่ความหมายของคำศัพท์เพิ่มเติมในเชิงอรรถ
ทางเทคนิค :
(ADJ) ;
technical ;
Samp:ภาพหน้าจอแต่ละภาพ เต็มไปด้วยศัพท์ทางเทคนิค
บาลี :
(N) ;
Pali ;
Syn:ภาษาบาลี ;
Def:ภาษาที่ใช้เป็นหลักในพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท ;
Samp:คนที่เรียนภาษาไทยสมัยนี้ไม่รู้บาลี สันสกฤต ไม่รู้ศัพท์โบราณ รู้แต่ศัพท์พื้นๆ ที่ใช้พูดกัน
ภาพอธิบาย :
(N) ;
illustration ;
Syn:ภาพประกอบ ;
Def:รูปภาพหรือภาพวาดที่นำมาแสดงเพื่อประกอบการอธิบายเรื่องให้เข้าใจชัดเจนยิ่งขึ้น ;
Samp:พจนานุกรมเล่มนี้มีภาพอธิบายคำศัพท์เยอะกว่าเล่มอื่นๆ ;
Unit:ภสพ, รูป
ภาษาสูง : (N) ; high language ; Def:ระดับหนึ่งของภาษา ซึ่งเป็นการใช้ภาษาในระดับยาก ที่ต้องการความสละสลวย เช่นภาษาที่ใช้ในวรรณกรรมชั้นสูง หรือทางวรรณศิลป์ เป็นต้น ; Samp:ถ้าต่างชาติหรือเด็กเกิดเมืองนอกที่คิดจะเรียนศัพท์แสงภาษาไทยมาอ่านโคลงกลอนเมื่อใด เมื่อนั้นเป็นต้องเปลี่ยนใจเลิกเรียนภาษานี้ทันที นี่แหละภาษาสวย ภาษาสูง ประสาภาษาไทย
รุงรัง :
(V) ;
be untidy ;
Related:be unkempt, be disordered, be messy, be dishevelled ;
Syn:สับสน, ยุ่งเหยิง ;
Samp:เขาอธิบายเรื่องจิตนี้ไปใหญ่โตรุงรังไปด้วยศัพท์ภาษาจีนซึ่งเกล้ากระผมรู้ไม่ได้เลย
สันสกฤต :
(N) ;
Sanskrit ;
Syn:สังสกฤต, ภาษาสันสกฤต ;
Def:ชื่อภาษาในตระกูลอินเดีย-ยุโรป ซึ่งมีใช้ในวรรณคดีอินเดียโบราณ เช่น คัมภีร์ฤคเวท ยชุรเวท สามเวท ต่อมาใช้ในวรรณคดีของพราหมณ์โดยทั่วไปและในคัมภีร์พระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน ;
Samp:สันสกฤตนั้นมีรากศัพท์และคำศัพท์พ้องกับภาษากรีก
หมู่ผู้ใช้ : (N) ; group of users ; Syn:กลุ่มผู้ใช้ ; Def:กลุ่มคนที่ใช้สิ่งของอย่างเดียวกัน ; Samp:คำศัพท์เทคนิคบางคำ จะรู้จักกันในหมู่ผู้ใช้คอมพิวเตอร์เท่านั้น ; Unit:กลุ่ม, หมู่