ไพร่ :
(N) ;
peasant ;
Related:servant ;
Syn:ขี้ข้า ;
Def:คนที่มีฐานะด้อยกว่า เป็นคนชั้นต่ำที่รับใช้ผู้อื่น ;
Samp:เมื่อก่อนไพร่ต้องสักเลขว่าเป็นไพร่ของเจ้านายตระกูลใด ;
Unit:คน
ไพร่ :
(N) ;
commoner ;
Related:common people, subjects, folk, citizens ;
Syn:คนสามัญ ;
Def:ชาวเมืองธรรมดา, พลเมืองสามัญ ;
Samp:ไม่ว่าไพร่หรือผู้ดีในสังคมปัจจุบันล้วนแต่ปรารถนาเงินทั้งสิ้น ;
Unit:คน
ผู้ลากมากดี :
(N) ;
elite ;
Related:aristocrat, refined person, noble man/woman ;
Syn:ผู้ดี, ผู้มีสกุลสูง, ผู้ดีมีสกุล ;
Ant:ไพร่ ;
Samp:ท่าทางของหล่อนสง่าราวกับเป็นพวกผู้ลากมากดี
ไพร่ส่วย : (N) ; taxpayer for exemption from recruitment ; Def:พวกไพร่หลวงที่ไม่ต้องการเข้าประจำการ แต่ต้องหาสิ่งของใช้ในราชการส่งมาแทนทุกปี ; Samp:หน้าที่ของไพร่ส่วยจะต้องหาของมาส่งราชการทุกปีมิได้ขาด ; Unit:คน, กอง
ไพร่หลวง : (N) ; king's soldiers ; Related:men who are serving their military obligation ; Def:พลที่เข้าประจำการแล้ว ; Samp:เขาเปลี่ยนฐานะเป็นไพร่หลวงและรับราชการไปจนถึงอาย ุ60 ปี ; Unit:คน, กอง
บ่าวไพร่ :
(N) ;
servant ;
Related:slave ;
Syn:คนใช้, ข้าทาสบริการ, บ่าวไพร่ ;
Def:คนรับใช้ตามคำสั่งของเจ้านาย ;
Samp:ไม่ว่าจะไปไหนสุนทรภู่จะมีบ่าวไพร่คอยรับใช้อยู่ไม่ได้ขาด ;
Unit:คน
ขี้ข้า :
(N) ;
slave ;
Related:servant ;
Syn:ทาส, คนใช้, บ่าว, ไพร่ ;
Ant:เจ้านาย ;
Def:ผู้ที่มีหน้าที่รับใช้การงานต่างๆ หรือรับคำสั่งจากเจ้านาย ;
Samp:รู้ไว้ว่าเป็นแค่ขี้ข้าเพราะฉะนั้นควรเจียมตัวให้มากกว่านี้ ;
Unit:คน
ขี้เค้า :
(N) ;
slave ;
Related:servant ;
Syn:ขี้ข้า, บ่าว, ไพร่, คนใช้ ;
Def:ผู้ที่มีหน้าที่รับใช้การงานต่างๆ หรือรับคำสั่งจากเจ้านาย ;
Samp:ทำดีกับพวกขี้เค้ามากไปก็ไม่ได้ เดี๋ยวมันจะได้ใจ ;
Unit:คน
พร :
(N) ;
blessing ;
Related:benediction, favour ;
Ant:คำสาปแช่ง, คำสาป ;
Def:คำแสดงความปรารถนาดี, สิ่งที่ขอเลือกเอาตามประสงค์ ;
Samp:ประเพณีสงกรานต์นั้นแต่เดิมก็คงมาจากการไล่ผีและขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพื่อคุ้มครองในเวลาที่มีอันตราย ;
Unit:ข้อ, ประการ
บ่าว :
(N) ;
servant ;
Syn:บ่าวไพร่, คนใช้ ;
Def:คนรับใช้ตามคำสั่งของเจ้านาย ;
Samp:พวกเราเป็นแค่บ่าว อย่าไปยุ่งเรื่องของเจ้านายเลย ;
Unit:คน
น้อม :
(V) ;
bow ;
Related:bend ;
Syn:ก้ม, ค้อม ;
Def:ก้มลง ;
Samp:ไพร่ฟ้าน้อมศีรษะแสดงความเคารพต่อเจ้าชีวิต
จตุรพิธพร : (N) ; the Four Blessing, 1. Age (long life), 2. Skin (tender complexion), 3. Happiness (mental happiness), 4. Health ( good health) ; Def:พร 4 ประการ คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ, ใช้ในการให้พร ขอให้มีอายุยืน มีผิวพรรณผ่องใส มีความสุขกายสุขใจ และมีกำลังแข็งแรง ; Samp:ขอให้มีจตุรพิธพรกันถ้วนหน้าในปีใหม่ที่จะมาถึงนี้
ไพร่สม : (N) ; fresh recruits for the crown ; Related:conscript soldiers ; Def:ชายฉกรรจ์อายุครบ 18 ปี เข้ารับราชการทหาร ฝึกหัดอยู่ 2 ปี แล้วย้ายมาเป็นไพร่หลวง ; Samp:สมัยก่อนชายไทยเมื่ออายุ 18 ปี ก็จะต้องขึ้นทะเบียนเป็นไพร่สม
ให้พร :
(V) ;
bless ;
Syn:อวยพร, ประทานพร ;
Def:กล่าวคำอวยพร ;
Samp:หลวงพ่อพรมน้ำมนต์และให้พรแก่นายกรัฐมนตรี
ให้ศีลให้พร :
(V) ;
bless ;
Related:give one's blessing ;
Syn:ให้พร, อวยพร ;
Samp:พ่อแม่ให้ศีลให้พรลูกๆ ในวันขึ้นปีใหม่
กลัวหัวหด :
(V) ;
horrify ;
Related:appall, terrify, be overwhelmed with fear ;
Ant:กล้า, บ้าบิ่น ;
Def:กลัวจนตั้งสติไม่อยู่ ;
Samp:ลูกชายสุดรักสุดหวงเป็นเจ้านายน้อยที่บ่าวไพร่ต่างกลัวหัวหดกันทีเดียว
เจ้าชีวิต :
(N) ;
king ;
Syn:พระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:พระมหากษัตริย์ในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชทรงเป็นเจ้าชีวิตมีสิทธิเหนือไพร่ฟ้าข้าแผ่นดิน ;
Unit:องค์
เจ้าแม่ :
(N) ;
goddess ;
Related:female guardian spirit, angel ;
Def:เทพารักษ์ผู้หญิงที่ถือว่าศักดิ์สิทธิ์จะให้ความคุ้มเกรงรักษาได้ ;
Samp:ประเพณีของชาวบาบิโลเนียไม่ว่าไพร่หรือผู้ดีต้องผ่านพิธีบูชาเจ้าแม่มิลิตตา
ชั้นวรรณะ :
(N) ;
castes and classes ;
Syn:ชนชั้น, ชั้นทางสังคม ;
Samp:มีผู้กล่าวไว้ว่าในสังคมไทยแบ่งชั้นวรรณะออกเป็น 4 ชั้นคือ ชั้นเจ้านาย ชั้นผู้ดี ชั้นไพร่ และชั้นทาส
พระมหากรุณาธิคุณ :
(N) ;
royal grace ;
Related:divine grace ;
Syn:บุญคุณ ;
Samp:พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระมหากรุณาธิคุณอย่างล้นพ้นแก่บรรดาไพร่ฟ้าประชาราษฎร์
พระมหาจักรพรรดิ :
(N) ;
emperor ;
Def:ประมุขของจักรวรรดิที่มีความยิ่งใหญ่ ;
Samp:พุทธศาสนาสอนให้บรรดานักรบ ขุนนาง ให้ความเสียสละกตัญญูรักหมู่คณะ เทิดทูนพระมหาจักรพรรดิ
มูลนาย :
(N) ;
master ;
Related:boss, original boss, feudal official ;
Syn:นายใหญ่ ;
Def:นายทั้งหลาย, นายเดิมที่สังกัดอยู่ ;
Samp:สมัยก่อนไพร่จะต้องสังกัดมูลนายคนใดคนหนึ่ง ;
Unit:คน
อวยชัยให้พร :
(V) ;
wish one success ;
Related:give best wishes for success, bless, give a blessing ;
Syn:อวยชัย, อวยพร, อำนวยอวยชัย ;
Ant:สาปแช่ง ;
Samp:พ่อแม่อวยชัยให้พรลูกจนยาวยืด
อำนวยพร :
(V) ;
bless ;
Related:compliment ;
Syn:อวยพร ;
Samp:การสารภาพบาปที่ได้ทำไป พระจะยกโทษบาป พร้อมกับอบรมสั่งสอน และอำนวยพรให้
แพร่ :
(N) ;
Phrae ;
Syn:จังหวัดแพร่ ;
Def:ชื่อจังหวัดหนึ่งในประเทศไทยอยู่ทางภาคเหนือ ;
Samp:อากาศที่แพร่ก็หนาวเย็นไม่แพ้ที่อื่นๆ เท่าไหร่ ;
Unit:จังหวัด
สมพรปาก : (V) ; May the blessing be as was said ; Related:May it be as you said ; Def:คำรับความหวังดีต่อผู้ที่พูดอวยพรให้เป็นมงคล
ถวายพระพร :
(V) ;
bless ;
Syn:อวยพร, ให้พร ;
Samp:ปวงชนชาวไทยร่วมกันถวายพระพรแด่ในหลวง เนื่องในวโรกาสวันเฉลิมพระชนม์พรรษา
ทศพร : (N) ; ten blessing ; Def:พรสิบประการ ; Unit:ประการ
อวยพร :
(V) ;
wish well ;
Related:bless ;
Syn:ให้พร, อำนวยพร ;
Samp:ผู้บังคับกองพันกล่าวคำต้อนรับทหารใหม๋แล้วให้โอวาทและอวยพรขอให้ทุกคนรับราชการจงมีแต่ความเจริญ
ความหิวโหย :
(N) ;
starvation ;
Related:hungriness, famine ;
Ant:ความอิ่ม ;
Samp:พรกำลังป้อนข้าวไข่พะโล้ให้ลูก ซึ่งลูกทั้ง 3 ต่างก็กินด้วยความหิวโหย
ทศพร : (N) ; the 1st part of the story of lord Buddha life ; Syn:กัณฑ์ทศพร ; Def:ชื่อกัณฑ์ที่ 1 ของมหาชาติ ว่าด้วยพร 10 ประการ ; Samp:ทศพรเป็นกัณฑ์แรกของการเทศน์มหาชาติ
ทักษิณาจาร : (N) ; name of Brahmin doctrine ; Related:person of upright conduct ; Def:ชื่อลัทธิตันตระแบบหนึ่ง นับเนื่องในนิกายหนึ่งของศาสนาพราหมณ์ยุคหลัง เป็นแบบขวาหรือฝ่ายขวา มีพิธีกรรมเปิดเผย ไม่มีลามกอนาจาร, คู่กับ วามาจาร, ชื่อลัทธิพุทธตันตระแบบหนึ่ง ซึ่งมีหลักปฏิบัติทำนองเดียวกับลัทธิตันตระของพราหมณ์ โดยถือพระไวโรจนพุทธะแทนพรหมัน
เทอญ :
(ADV) ;
a particle used in a more poetic context at the end of clause ;
Related:used like or added for emphasis to any word ;
Syn:เถิด ;
Def:(ใช้เป็นคำลงท้ายข้อความที่แสดงความมุ่งหมายให้เป็นดังนั้นดังนี้, มักใช้ในการให้ศีลให้พร) ;
Samp:ขอให้คุณมีความสุขตลอดปีใหม่เทอญ