ศีล :
(N) ;
religious precept ;
Related:commandment, religious rule, moral precept, sacrament, sacred precept ;
Syn:ข้อบัญญัติ, ข้อปฏิบัติ ;
Def:ข้อบัญญัติที่กำหนดทางปฏิบัติกายและวาจาทางพระพุทธศาสนา ;
Samp:หากผู้แทนของกองทัพไทยวางตัวเป็นผู้ที่มีศีลมีสัตย์ ย่อมทำให้ชื่อเสียงของบ้านเมืองดี และเป็นที่นับถือ ;
Unit:ข้อ
ศีลแปด : (N) ; eight commandments ; Related:eight precepts ; Syn:อัฏฐศีล ; Def:ข้อบัญญัติในพระพุทธศาสนา คือ ศีลห้า และเพิ่มอีก 3 ข้อ ; Samp:ศีลมีจำแนกไว้เป็นศีล 5 ศีล 8 ศีล 10 ศีล 227 หรืออื่นๆ อีก เป็นการปฏิบัติเพื่อความสงบเรียบร้อยและปราศจากโทษ
ศีลธรรม :
(N) ;
morals ;
Related:moral standard, morality ;
Syn:คุณธรรม, จริยธรรม ;
Def:ความประพฤติที่ดีที่ชอบ, ธรรมในระดับศีล ;
Samp:ชาวพุทธจะต้องปฏิบัติตนเป็นคนดี มีศีลธรรมประจำใจ
ศีลห้า :
(N) ;
five commandments ;
Related:five precepts ;
Syn:เบญจศีล ;
Def:บัญญัติห้าประการทางศาสนาพุทธสำหรับคฤหัสถ์ ประกอบด้วย ห้ามฆ่าสัตว์ ห้ามลักทรัพย์ ห้ามล่วงประเวณี ห้ามพูดเท็จ ห้ามดื่มสุราเมรัย ;
Samp:ศีลห้าจะบอกถึงหน้าที่ที่บุคคลพึงเว้น และพึงปฏิบัติ
ไร้ศีลธรรม : (V) ; be immoral ; Related:be amoral ; Syn:ไม่มีศีลธรรม ; Ant:มีศีลธรรม ; Samp:ไอ้โจรพวกนี้มันใจโหด ไร้ศีลธรรม
อาราธนาศีล : (V) ; request for percepts ; Syn:ขอศีล ; Samp:หลังจากที่พระสงฆ์เจริญพระพุทธมนตร์แล้ว พิธีกรก็จะอาราธนาศีล
กฎศีลธรรม : (N) ; regulations of morality ; Def:ข้อกำหนดเกี่ยวกับศีลธรรม ; Samp:คนในสังคมต้องเคารพกฎศีลธรรมบ้าง ; Unit:ข้อ
ด้านศีลธรรม :
(N) ;
morality ;
Samp:สภาพสังคมที่เจริญด้านวัตถุธรรมแต่เสื่อมโทรมทางด้านศีลธรรมก็เป็นสาเหตุสำคัญของปัญหาในทุกวันนี้
ทางศีลธรรม :
(ADJ) ;
moral ;
Related:ethical ;
Samp:การกระทำทางศีลธรรม คือการกระทำที่อาจตัดสินได้ว่าถูกหรือผิด
รักษาศีล : (V) ; observe the precepts ; Samp:ท้าวโคจรเป็นจระเข้ที่รักษาศีล และไม่กินเนื้อมนุษย์
รับศีล : (V) ; receive the precepts ; Samp:เมื่อนำสิ่งของใส่บาตรเสร็จเรียบร้อย เขาก็นั่งคุกเข่าลงพร้อมกับพนมมือไหว้เพื่อรับศีลรับพรจากหลวงพี่
ให้ศีลให้พร :
(V) ;
bless ;
Related:give one's blessing ;
Syn:ให้พร, อวยพร ;
Samp:พ่อแม่ให้ศีลให้พรลูกๆ ในวันขึ้นปีใหม่
เบญจศีล :
(N) ;
five basic Buddhist precepts of moral practices ;
Syn:ศีลห้า ;
Def:ศีล 5 คือ 1. งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ 2. งดเว้นจากการลักทรัพย์ 3. งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม 4. งดเว้นจากการพูดเท็จ 5. งดเว้นจากการเสพสุราเมรัย ;
Samp:สมัยเรียนท่องเบญจศีลอยู่ทุกวัน พอโตขึ้นเหมือนจะลืมทุกข้อที่เคยท่อง
จริยธรรม :
(N) ;
morality ;
Related:ethical behaviour, ethical behavior, goodness ;
Syn:ศีลธรรม, กฎศีลธรรม ;
Def:ธรรมที่เป็นข้อประพฤตปฏิบัติ ;
Samp:ประชาชนให้ความสำคัญต่อจริยธรรมของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง
นิจศีล : (N) ; Five Buddhist Precepts ; Related:precepts that observed regularly ; Def:ศีลที่ควรรักษาเป็นนิจ ได้แก่ ศีล 5 ; Samp:เดี๋ยวนี้เขาเปลี่ยนแปลงตัวเองไปมาก รักษานิจศีลอย่างบริสุทธิ์บริบูรณ์โดยตลอด
จริยศึกษา : (N) ; moral education ; Related:ethical education ; Syn:วิชาศีลธรรม ; Def:การศึกษาเกี่ยวกับความเจริญงอกงามในทางความประพฤติ และการปฏิบัติตนเพื่อให้อยู่ในแนวทางของศีลธรรมและวัฒนธรรม ; Samp:เด็กๆ ควรได้รับความรู้เรื่องจริยศึกษาเพื่อจะได้ปฏิบัติตนให้เป็นคนดีของสังคมได้
ไตรสิกขา :
(N) ;
three studies, morality, concentration and wisdom ;
Related:threefold training ;
Syn:สิกขา 3 ;
Def:สิกขา 3 คือ ศีล เรียกว่า สีลสิกขา ษมาธิ เรียกว่า จิตสิกขา และปัญญา เรียกว่า ปัญญาสิกขา ;
Samp:ในสมัยแรกเริ่มแห่งพระพุทธศาสนา ภิกษุทั้งหลายตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรม ดำเนินชีวิตอยู่ในไตรสิกขา ไม่มีใครประพฤตินอกรีตผิดไปจากความเป็นภิกษุ
ทศพิธราชธรรม : (N) ; virtues of the king ; Def:จริยาวัตรที่พระเจ้าแผ่นดินควรประพฤติเป็นหลักธรรมประจำพระองค์ หรือคุณธรรมของผู้ปกครองบ้านเมือง มี 10 ประการ คือ ทาน ศีล บริจาค อาชวะ มัทวะ ตบะ อักโกธะ อวิหิงสา ขันติ อวิโรธนะ ; Samp:พระเจ้าอยู่หัวทรงเปี่ยมด้วยทศพิธราชธรรมอย่างสมบูรณ์ ; Unit:ประการ, ข้อ
บารมี : (N) ; ten virtues ; Syn:ทศบารมี ; Def:คุณความดีที่ควรบำเพ็ญมี 10 อย่าง คือ ทาน ศีล เนกขัมมะ (การออกจากกาม คือ บวช) ปัญญา วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิฏาน เมตตา อุเบกขา
สิกขา :
(N) ;
virtue ;
Def:ข้อที่จะต้องปฏิบัติ ได้แก่ ศีล สมาธิ ปัญญา ซึ่งเรียกว่า ไตรสิกขา ;
Samp:การที่จะไปสู่ความดับทุกข์ได้นั้น ประการแรกแต่ละคนต้องใฝ่รู้สิกขาด้วยตนเองก่อน
อริยทรัพย์ : (N) ; seven noble treasures ; Related:excellent property, noble wealth ; Def:ทรัพย์อันประเสริฐ มี 7 ประการ คือ ศรัทธา ศีล หิริ โอตตัปปะ พาหุสัจจะ จาคะ ปัญญา
จำศีล :
(V) ;
keep the Buddhist precepts in a monastery ;
Syn:ถือศีล, รักษาศีล ;
Samp:ทุกวันพระลุงทาจะหอบเสื่อ หิ้วปิ่นโตไปนอนวัด จำศีลภาวนาร่วมกับอุบาสกอุบาสิกาคนอื่นๆ
ชีปะขาว 1 :
(N) ;
ascetic ;
Related:white-robed ascetic ;
Syn:ผู้ทรงศีล, ผู้บำเพ็ญเพียร ;
Def:ผู้จำศีลนุ่งห่มผ้าขาว ;
Samp:มีชีปะขาวอยู่ที่วัดนั้นด้วย ;
Unit:คน, รูป, ตน
ถือศีล :
(V) ;
observe religious precepts/rite ;
Related:observe the commandments ;
Syn:รักษาศีล, ถือศีลกินเพล ;
Samp:คนแก่ถือศีลที่วัดในวันพระ
กาเมสุมิจฉาจาร :
(N) ;
adultery ;
Def:การประพฤติผิดในประเวณี ;
Samp:ศีลข้อที่ 3 กล่าวถึงกาเมสุมิจฉาจาร
มัชชะ :
(N) ;
liquor ;
Related:wine, strong drink, alcohol ;
Syn:น้ำเมา, ของเมา, ของมึนเมา ;
Samp:ศีลข้อห้าว่าด้วยการละเว้นการเสพมัชชะหรือน้ำเมา
คนเลว :
(N) ;
bad man ;
Related:badass ;
Syn:คนชั่ว, คนชั่วช้า, คนเลวทราม ;
Ant:คนดี, คนบริสุทธิ์ ;
Def:ผู้ที่ประพฤติเลวทราม ขัดต่อศีลธรรม จิตใจชั่วร้าย ;
Samp:เราควรป้องกันไม่ให้คนเลวผ่านการคัดเลือกเข้ามาในสถาบันอันทรงเกียรติ ;
Unit:คน
คนสารเลว :
(N) ;
contemptible man ;
Related:vile man ;
Syn:คนเลว, คนชั่ว, คนเลวทรามต่ำช้า ;
Ant:คนดี ;
Def:บุคคลที่ประพฤติไม่ดีเพราะจงใจฝ่าฝืนศีลธรรม ;
Samp:ศาลจะต้องพิพากษาลงโทษคนสารเลวอย่างสาสมที่สุด ;
Unit:คน
เณร :
(N) ;
novice ;
Syn:สามเณร ;
Def:ผู้ดำรงเพศอย่างภิกษุ แต่สมาทานศีล 10 ;
Samp:เพราะความเป็นเด็กทำให้เณรน้อยรูปนักที่จะเรียนรู้ธรรมได้อย่างลึกซึ้ง และอยู่ในกฎระเบียบตลอด ;
Unit:รูป
ตัวโกง :
(N) ;
villain ;
Related:negative role, negative character ;
Syn:ตัวร้าย ;
Def:ผู้แสดงบทร้าย มักใช้อุบายเล่ห์เหลี่ยมเพื่อให้ประโยชน์ที่ตนต้องการโดยไม่คำนึงถึงศีลธรรม ;
Samp:ตัวโกงในละครมักจะเป็นคนมีหนวด
ตาลปัตร :
(N) ;
talipot fan ;
Syn:พัดเปรียญ, พัดยศ, ตาลิปัตร ;
Def:พัดใบตาล มีด้ามยาว สำหรับพระใช้ในพิธีกรรม เช่น ในเวลาให้ศีล ต่อมาอนุโลมเรียกพัดที่ทำด้วยผ้าหรือไหมซึ่งมีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้นว่า ตาลปัตรด้วย ;
Samp:ในการแห่นาค บิดาเป็นคนอุ้มบาตรและถือตาลปัตร ส่วนมารดาอุ้มไตรจีวร ;
Unit:เล่ม
ถือศีลกินเจ : (V) ; observe religious precepts or rite ; Related:observe the commandments ; Syn:ถือศีลกินเพล ; Def:ถือปฏิบัติตามศีลกำหนด ; Samp:แม่จะถือศีลกินเจในช่วงเทศกาลเจ
เทอญ :
(ADV) ;
a particle used in a more poetic context at the end of clause ;
Related:used like or added for emphasis to any word ;
Syn:เถิด ;
Def:(ใช้เป็นคำลงท้ายข้อความที่แสดงความมุ่งหมายให้เป็นดังนั้นดังนี้, มักใช้ในการให้ศีลให้พร) ;
Samp:ขอให้คุณมีความสุขตลอดปีใหม่เทอญ
ผู้มีวัฒนธรรม : (N) ; civilized person ; Def:บุคคลที่มีพฤติกรรมที่แสดงถึงความเจริญงอกงาม ความเป็นระเบียบเรียบร้อยและมีศีลธรรมอันดี ; Samp:ผู้คนในประเทศของเราเป็นผู้มีวัฒนธรรม ไม่ใช่คนป่าเถื่อนอย่างที่ใครๆ กล่าวหา ; Unit:คน
มเหสิ : (N) ; great hermit ; Related:great sage ; Syn:ฤาษีใหญ่ ; Def:ผู้แสวงหาศีลาทิคุณอันยิ่งใหญ่ ; Unit:องค์
สังคมศึกษา :
(N) ;
social studies ;
Def:หมวดวิชาที่ประกอบด้วยวิชาภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ หน้าที่พลเมือง และศีลธรรม ;
Samp:เด็กๆ ส่วนใหญ่มักจะละทิ้งภาษาไทยและสังคมศึกษา จะไปเน้นที่ภาษาอังกฤษและเลขมากกว่า ;
Unit:วิชา
สัตบุรุษ : (N) ; good person ; Def:คนที่เป็นสัมมาทิฐิ, คนดีน่านับถือ มีคุณธรรม ประพฤติอยู่ในศีลในธรรม ; Samp:ท่านเป็นคนที่มีแววตาจึงรู้ว่าใครเป็นสัตบุรุษใครเป็นอสัตบุรุษ ; Unit:คน