ภิกขุ :
(N) ;
Buddhist monk ;
Syn:ภิกษุ ;
Ant:ภิกขุนี, ภิกษุณี ;
Def:ชายที่บวชเป็นพระในพระพุทธศาสนา ;
Samp:ศาลฎีกาตัดสินว่าผิดภิกขุรูปนั้นจะต้องสละสมณเพศ ;
Unit:รูป
ภิกษุสงฆ์ :
(N) ;
Buddhist monk ;
Related:monk ;
Syn:ภิกขุ, พระสงฆ์, ภิกษุ, พระภิกษุ ;
Ant:ภิกขุนี ;
Def:พระผู้ชายในพระพุทธศาสนา ;
Samp:เขาพบว่าชีวิตแห่งการครองตนเป็นภิกษุสงฆ์นั้นได้รับความสงบอย่างยิ่ง ;
Unit:รูป
ภิกษุณี :
(N) ;
Buddhist nun ;
Syn:พระภิกษุณี ;
Ant:ภิกษุ ;
Def:หญิงที่บวชเป็นพระในพระพุทธศาสนา ;
Samp:ดร.ฉัตรสุมาลย์ กบิลสิงห์ เป็นผู้ซึ่งมีความตั้งใจแน่วแน่ที่จะอุปสมบทเป็นภิกษุณีให้ได้ ;
Unit:รูป, องค์
พระภิกษุ :
(N) ;
Buddhist monk ;
Syn:พระสงฆ์, ภิกษุ, พระภิกษุสงฆ์ ;
Def:ชายที่บวชเป็นพระในพระพุทธศาสนา ;
Samp:พระองค์เจ้าวาสุกีทรงผนวชเป็นพระภิกษุเมื่อปีมะแม พ.ศ. 2354 โดยสมเด็จพระสังฆราช (สุก) เป็นพระอุปัชฌาย์ ;
Unit:รูป
พระภิกษุสงฆ์ :
(N) ;
monk ;
Syn:พระสงฆ์ ;
Def:ชายที่บวชเป็นพระในพระพุทธศาสนา ;
Samp:เขาปวารณาตัวเป็นพระภิกษุสงฆ์สาวกในพุทธศาสนาทันทีที่ฟังเทศน์จบ ;
Unit:รูป
พระสงฆ์ :
(N) ;
monk ;
Related:Buddhist priest ;
Syn:ภิกษุ, พระภิกษุ, พระ, บรรพชิต, สงฆ์ ;
Def:ชายที่บวชเป็นพระในพระพุทธศาสนา ;
Samp:ประกาศคณะสงฆ์เปรียบเสมือนข้อบัญญัติที่พระสงฆ์จะต้องถือปฏิบัติ ;
Unit:รูป
สงฆ์ :
(N) ;
Buddhist monk ;
Syn:ภิกษุ, พระภิกษุ, พระภิกษุสงฆ์, พระสงฆ์ ;
Def:ชายที่อุปสมบทในพุทธศาสนา ;
Samp:ลูกศิษย์ต้องไหว้กราบครู ไม่ว่าจะเป็นครูที่เป็นสงฆ์หรือเป็นฆราวาสก็ตาม ;
Unit:องค์, รูป
พระ :
(N) ;
monk ;
Related:priest ;
Syn:สงฆ์, ภิกษุ, บรรพชิต ;
Def:นักบวชในศาสนา ;
Samp:เราเรียนที่จะกินข้าววันละ 3 เวลาถ้าเราบวชเป็นพระเราก็เรียนใหม่ที่จะกินวันละ 2 เวลา ;
Unit:รูป
ภิกขุนี :
(N) ;
female Buddhist monk ;
Related:Buddhist nun ;
Syn:ภิกษุณี ;
Ant:ภิกขุ, ภิกษุ ;
Def:หญิงที่บวชเป็นพระในพระพุทธศาสนา ;
Unit:รูป
กัปปีย์ : (N) ; Buddhist priest's food ; Syn:กับข้าว (ใช้เฉพาะภิกษุสามเณร) ; Samp:ญาติโยมถวายกัปปีย์จังหันแด่ภิกษุสามเณร
สมณเพศ :
(N) ;
monkhood ;
Related:priesthood, clergy ;
Syn:เพศพระภิกษุ, เพศบรรพชิต ;
Samp:ศาลตัดสินว่าภิกษุรูปนั้นจะต้องสละสมณเพศ ถ้าไม่สละสมณเพศจะมีโทษติดคุก 6 เดือน
ปาราชิก : (N) ; Buddhist monk who committed the gravest transgression of the rules ; Def:ภิกษุที่ละเมิดพระวินัยต้องขาดจากความเป็นภิกษุ บวชอีกไม่ได้ ; Samp:ธัมมชโย-ทัตตชีโวส่อเค้าว่าจะถูกตัดสินให้เป็นปาราชิกจากศาลสงฆ์ใน 3 ข้อหา ; Unit:คน
อนุเถระ : (N) ; junior monk ; Related:novice of inferior rank ; Def:ภิกษุผู้รองพระเถระ, ภิกษุผู้รองผู้เป็นใหญ่ ; Samp:พระรูปนี้เป็นอนุเถระของวัดนี้ ; Unit:รูป
อุบาสิกา :
(N) ;
laywoman ;
Ant:อุบาสก ;
Def:คฤหัสถ์ผู้หญิงที่นับถือพระพุทธศาสนาอย่างมั่นคง ;
Samp:พระพุทธเจ้าได้ทรงตรัสเอาไว้ว่า ผู้ที่สืบทอดพระพุทธศาสนา ก็คือ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก และอุบาสิกา ;
Unit:คน
กัปปิยโวหาร : (N) ; proper speech for a monk ; Related:monk's utterable words ; Def:โวหารที่ควรแก่ภิกษุ ; Samp:สาธุชนพึงใช้กัปปิยโวหารกับภิกษุสงฆ์ ; Unit:คำ
ปัพพาชนียกรรม :
(N) ;
banishment ;
Related:ceremony of expelling a monk, exile ;
Syn:บัพพาชนียกรรม ;
Def:กิจของสงฆ์ทำในการขับไล่ภิกษุ, การขับไล่ออกจากหมู่ ;
Samp:ปัพพาชนียกรรมเป็นหนึ่งในนิคหกรรม คือ การลงโทษพระภิกษุตามพระธรรมวินัย
สังฆเภท : (N) ; schism among Buddhist monks ; Def:การที่ภิกษุทำให้สงฆ์แตกหมู่แตกคณะออกไป ; Samp:ไฉนภิกษุรูปนั้นจักทำสังฆเภทโดยไม่เกรงกลัวสิ่งใด
คฤหัสถ์ :
(N) ;
householder ;
Related:layman, laity ;
Syn:ฆราวาส ;
Ant:สงฆ์, พระภิกษุ ;
Def:ผู้ครองเรือน, ผู้ไม่ใช่นักบวช ;
Samp:สังคมของพระกับสังคมของคฤหัสถ์นั้นแม้จะอยู่ในสังคมร่วมกัน แต่ทัศนคติกติกาของสังคมคงต่างกัน ;
Unit:คน
ทำวัตรค่ำ :
(V) ;
pray in the evening ;
Syn:ทำวัตรเย็น ;
Ant:ทำวัตรเช้า ;
Def:ไหว้พระสวดมนต์ในตอนเย็นหรือค่ำ ;
Samp:ภิกษุสามเณรเข้าไปบูชาพระรัตนตรัย ทำวัตรค่ำแล้วสวดธรรมจักกัปปสูตร
พอแก่ความต้องการ : (ADV) ; self-sufficiently ; Def:ได้เท่าที่ต้องการ ; Samp:ภิกษุเที่ยวบิณฑบาตตามบ้านจนได้อาหารอันประณีตพอแก่ความต้องการ
เมามัว :
(V) ;
to be addicted (to) ;
Related:be infatuated, be blinded by, be crazy about ;
Syn:มัวเมา, หลงระเลิง, ลุ่มหลง, หลง, หลงใหล ;
Samp:ภิกษุจะต้องไม่เมามัวพัวพันในเรื่องของทางโลก
กฐิน : (N) ; Kathin ; Related:religious ceremony of presenting robes to the Buddhist monks ; Def:ผ้าพิเศษที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตแก่ภิกษุสงฆ์เฉพาะกฐินกาล, ตามศัพท์แปลว่า ไม้สะดึง คือ ไม้แบบสำหรับตัดจีวร ; Samp:โรงเรียนพาคณะนักเรียนไปร่วมงานทอดกฐินที่วัดใกล้โรงเรียน
กรานกฐิน : (V) ; Kathina Khandhaka ; Related:stretch out monk's robes in order to cut to a standard size ; Def:เอาผ้าที่จะเย็บเป็นจีวรเข้าขึงที่ไม้สะดึง เย็บเสร็จแล้วบอกแก่ภิกษุทั้งหลายผู้ร่วมใจกันยกผ้าให้ในนามของสงฆ์เพื่ออนุโมทนา ; Samp:ชาวบ้านกำลังกรานกฐิน
กลองเพล : (N) ; big drum in a Buddhist temple used for telling midday meal ; Def:กลองขนาดใหญ่ ใช้ตีเป็นสัญญาณบอกเวลา 11 นาฬิกา เพื่อภิกษุสามเณรจะได้ฉันเพล ; Samp:พระตีกลองเพลเป็นสัญญาณบอกเวลา 11 นาฬิกา ; Unit:ใบ, ลูก
กัปปิยการก : (N) ; one who waits on Buddhist priest ; Related:Buddhist priest's attending boy ; Def:ผู้ปฏิบัติพระภิกษุในเรื่องปัจจัย 4 คือ จีวร อาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม ; Samp:ทิดปลิวเป็นกัปปิยการกของหลวงปู่แจ่ม ; Unit:คน
กัปปิยภัณฑ์ : (N) ; suitable presents ; Related:offerings ; Def:สิ่งของที่ควรแก่พระภิกษุ ได้แก่ ปัจจัย 4 คือ จีวร ที่อยู่อาศัย ยารักษาโรค และสิ่งอื่นๆ ; Samp:ญาติโยมถวายกัปปิยภัณฑ์แด่พระสงฆ์ ; Unit:ชิ้น, อัน
การอุปสมบท :
(N) ;
ordination ;
Syn:การบวช, การบรรพชา ;
Def:การบวชเป็นภิกษุ
กุฎี :
(N) ;
monk's cell ;
Related:monk's dwelling, monk's house ;
Syn:กุฏิ ;
Def:กระท่อมที่อยู่ของนักบวช เช่น พระภิกษุ, เรือนหรือตึกสำหรับพระภิกษุสามเณรอยู่ ;
Samp:เมื่อสร้างกุฎีหลังใหม่เสร็จแล้ว จึงรื้อกุฎีเก่าซึ่งเป็นฝากระดาน เปลี่ยนสร้างเป็นตึก ;
Unit:หลัง
กุฏิ :
(N) ;
monk's house ;
Related:monk's cell, monk's dwelling ;
Syn:กุฎี ;
Def:เรือนหรือตึกสำหรับพระภิกษุสามเณรอยู่ ;
Samp:วัดบ้านป่า นอกจากจะมีกุฏิหลังย่อมๆ มุงสังกะสี แล้ว ก็มีศาลาทรงโปร่งๆ อีกเพียง 1 หลัง ;
Unit:หลัง
ขันบาตร :
(N) ;
alms bowl ;
Syn:บาตร ;
Def:ภาชนะชนิดหนึ่งสำหรับภิกษุสามเณรใช้รับอาหารบิณฑบาต ;
Samp:ชาวบ้านถวายขันบาตรให้เป็นสมบัติของวัด ;
Unit:ใบ, ลูก
คณะสงฆ์ :
(N) ;
clergy ;
Related:hierarchy ;
Def:กลุ่มพระภิกษุที่ร่วมกันเพื่อปฏิบัติกิจอย่างใดอย่างหนึ่ง ;
Samp:ความเห็นของคณะสงฆ์เป็นเอกฉันท์ ;
Unit:คณะ
คำราชาศัพท์ :
(N) ;
royal word ;
Related:royal language, terms of reverence ;
Syn:ราชาศัพท์ ;
Def:คำเฉพาะใช้สำหรับเพ็ดทูลพระเจ้าแผ่นดินและเจ้านาย, ต่อมาหมายรวมถึงคำที่ใช้กับพระภิกษุสงฆ์ ข้าราชการและสุภาพชนด้วย ;
Samp:สตรีที่มีบรรดาศักดิ์เป็นท่านผู้หญิงมิได้มีระเบียบให้ใช้คำราชาศัพท์ ;
Unit:คำ
เครื่องบริขาร :
(N) ;
utensils for the monks ;
Related:the eight requisites for monks ;
Syn:เครื่องใช้, ของใช้, บริภัณฑ์ ;
Def:เครื่องใช้สอยของพระภิกษุในพระพุทธศาสนามี 8 อย่าง คือ สบง จีวร สังฆาฏิ บาตร มีดโกนหรือมีดตัดเล็บ เข็ม ประคดเอว กระบอกกรองน้ำ (ธมกรก), สมณบริขาร ก็เรียก ;
Samp:เขาถวายเครื่องบริขารแก่พระสงฆ์
จำวัด : (V) ; sleep (Buddhist monk) ; Def:นอนหลับ (ใช้แก่ภิกษุสามเณร) ; Samp:หลวงปู่จำวัดอยู่บนกุฏิ ห้ามใครรบกวน
จีวร : (N) ; robe (of a Buddhist monk) ; Related:yellow robe ; Syn:ผ้าจีวร ; Def:เครื่องนุ่งห่มของภิกษุสามเณรในพระพุทธศาสนา ; Samp:พระเริ่มออกบิณฑบาต มองเห็นจีวรสีเหลืองอยู่ลิบๆ ; Unit:ผืน
เจริญพร :
(END) ;
yes ;
Related:form of response used by Buddhist monks ;
Def:เป็นคำเริ่มที่ภิกษุสามเณรพูดกับสุภาพชน และเป็นคำรับ
เจ้าคุณ : (N) ; personal pronoun used for both the 2nd and 3rd person, referring to a Phya, or to a Lord Abbot of monastery ; Def:คำเรียกผู้มีบรรดาศักดิ์ตั้งแต่ชั้นพระยาขึ้นไปและพระภิกษุที่เป็นพระราชาคณะ, บรรดาศักดิ์ฝ่ายในที่ทรงแต่งตั้ง ; Samp:ฉันอิจฉาเจ้าคุณที่ได้อยู่ทันเห็นห้องสมุดที่รัฐบาลเปิดให้เป็นเกียรติ ; Unit:คน
เจ้าวัด :
(N) ;
abbot ;
Syn:เถร, เจ้าอาวาส, ขรัว, สมณเจ้า ;
Def:พระภิกษุซึ่งได้รับแต่งตั้งใ้ห้ดำรงตำแหน่งผู้ปกครองวัด ;
Samp:ชาวบ้านสร้างวัดแห่งแรกขึ้นทางด้านทิศเหนือของหมู่บ้านโดยมีพระครูลีเป็นเจ้าวัด
เจ้าอาวาส :
(N) ;
abbot ;
Syn:เจ้าอาราม, เจ้าวัด, เถร ;
Def:พระภิกษุซึ่งได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งผู้ปกครองวัด ;
Samp:เขานิมนต์เจ้าอาวาสมาเทศน์ที่บ้านใหม่ของเขา ;
Unit:รูป
เณร :
(N) ;
novice ;
Syn:สามเณร ;
Def:ผู้ดำรงเพศอย่างภิกษุ แต่สมาทานศีล 10 ;
Samp:เพราะความเป็นเด็กทำให้เณรน้อยรูปนักที่จะเรียนรู้ธรรมได้อย่างลึกซึ้ง และอยู่ในกฎระเบียบตลอด ;
Unit:รูป
เณรหางนาค : (N) ; novice called ; Def:สามเณรที่บวชพร้อมกับผู้บวชเป็นภิกษุ โดยบวชต่อท้ายพิธีบวชพระ ; Unit:รูป
เณรหางนาค : (N) ; novice called ; Def:สามเณรที่บวชพร้อมกับผู้บวชเป็นภิกษุ โดยบวชต่อท้ายพิธีบวชพระ ; Unit:รูป
ดอง 2 :
(V) ;
roll a monk's robe and put it on the shoulder ;
Related:drape a monk's robe to leave the right arm uncovered ;
Syn:ห่มดอง ;
Def:วิธีห่มผ้าของภิกษุสามเณรอย่างหนึ่งโดยปิดบ่าซ้าย เปิดบ่าขวา เรียกว่า ห่มดอง ;
Samp:สาวกในสำนักธรรมกายเท่านั้นที่แต่งกายผูกผ้ารัดอกห่มครองหรือห่มดอง
ต้น : (N) ; the initial word for calling monk ; Def:คำนำหน้าชื่อพระภิกษุสามัญ
ตรีจีวร :
(N) ;
three vestments of a Buddhist monk ;
Related:a suit of yellow robes for a Buddhist priest ;
Syn:ผ้าไตร ;
Def:ผ้าของภิกษุ คือ อันตรวาสก (สบง) อุตรสงค์ (จีวร) และสังฆาฏิ (ผ้าทาบ) ;
Samp:ก่อนที่นาคจะรับตรีจีวร นาคจะต้องกราบบิดามารดาเสียก่อน ;
Unit:ผืน
ไตรจีวร :
(N) ;
three garments of a Buddhist monk (robe, sarong, extra robe) ;
Syn:ตรีจีวร, ผ้าไตร ;
Def:ผ้า 3 ผืนของภิกษุ คือ อันตรวาสก (สบง) อุตราสงค์ (จีวร) และสังฆาฏิ (ผ้าทาบ) ;
Samp:ในงานบวช บิดาเป็นคนอุ้มบาตรและถือตาลปัตร มารดาอุ้มไตรจีวร ญาติพี่น้องช่วยถือเครื่องอัฐบริขารเครื่องไทยธรรมและสิ่งของอื่นๆ
ถึงแก่มรณภาพ :
(V) ;
pass away ;
Related:die (of a monk or novice) ;
Syn:ตาย, มรณะ, เสีย, สิ้นใจ, มรณกรรม, ดับ, ถึงมรณกรรม, ถึงแก่มรณกรรม, ถึงแก่กรรม, ถึงมรณภาพ, มรณภาพ ;
Ant:เกิด, ประสูติ, กำเนิด ;
Def:ตาย (ใช้แก่พระภิกษุสามเณรหรือนักบวชในลัทธิศาสนาอื่น) ;
Samp:เมื่อเจ้าคุณอาจารย์ที่วัดถึงแก่มรณภาพ ข้าพเจ้าอยู่เมืองนอกก็ได้แต่เศร้าใจอย่างซึมๆ