รัชกาล :
(N) ;
reign ;
Def:เวลาครองราชสมบัติแห่งพระราชาองค์หนึ่งๆ ;
Samp:ประตูป้อมนี้เป็นประตูเก่าของวังหน้า สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 ;
Unit:รัชกาล แผ่นดิน :
(N) ;
reign ;
Related:dynasty, regime ;
Syn:รัชกาล ;
Def:ช่วงเวลาหรือยุคสมัยหนึ่งๆ ;
Samp:คุณยายอยู่มาหลายแผ่นดินพบเห็นอะไรมามากมายเหลือเกิน ผลัดแผ่นดิน :
(V) ;
change of dynasty ;
Related:have a new king ;
Syn:เปลี่ยนรัชกาล, เปลี่ยนพระเจ้าแผ่นดิน, เปลี่ยนแผ่นดิน ;
Samp:บ้านเมืองจะมีความยุ่งเหยิงทุกครั้งเมื่อต้องผลัดแผ่นดินใหม่ การเรี่ยไร :
(N) ;
collection ;
Related:collecting donation, soliciting contributions ;
Def:การเก็บเงินโดยขอร้องให้ช่วยออกเงินตามใจสมัคร ;
Samp:รัชกาลที่ 5 ไม่โปรดให้ใครทำบุญเข้าร่วมการเรี่ยไรเกินคนละ 1 บาทด้วยทรงเกรงว่าราษฎรจะเดือดร้อน ช่างหล่อ :
(N) ;
founder ;
Def:ผู้ชำนาญการหล่อ, ผู้มีอาชีพการหล่อ ;
Samp:รัชกาลที่ 1 โปรดให้นำพระพุทธปฏิมากรจากที่ต่างๆ ให้ช่างหล่อต่อพระเศียร พระศอ พระบาท ;
Unit:คน ถั่ว : (N) ; gambling game ; Syn:โปกำ ; Def:ชื่อการพนันอย่างหนึ่ง ใช้ถ้วยครอบเบี้ย โดยมากใช้เบี้ยจั่น เมล็ดมะขาม หรือเมล็ดละหุ่ง เป็นต้น แล้วแจงคะแนนทีละ 4 ; Samp:รัชกาลที่ 6 ทรงห้ามเล่นถั่วเล่นโป
พระราชภารกิจ :
(N) ;
royal ;
Syn:ภารกิจ, ธุระ, ภาระ, กิจ, กรณียกิจ ;
Def:งานที่จำต้องทำ ;
Samp:รัชกาลที่ 3 ทรงมีพระราชภารกิจในการทำนุบำรุงบ้านเมืองทั้งด้านเศรษฐกิจและการพัฒนา พระราชหัตถเลขา :
(N) ;
royal writing ;
Syn:จดหมาย ;
Def:จดหมาย (ใช้กับพระมหากษัตริย์) ;
Samp:รัชกาลที่ 5 ทรงมีพระราชนิพนธ์เกี่ยวกับขนมธรรมเนียมประเพณีต่างๆ มากมาย ทั้งนี้ไม่นับพระราชหัตถเลขา ที่ทรงมีถึงบุคคลต่างๆ และจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ;
Unit:องค์ โรคศิลปะ :
(N) ;
therapeutic ;
Def:การปฏิบัติเพื่อรักษาโรค ;
Samp:รัชกาลที่ 6 สั่งให้ยกเลิกวิชาการแพทย์แผนไทย แล้วประกาศให้ใช้กฎหมายการแพทย์ เพื่อเป็นการควบคุมการประกอบโรคศิลปะ สมเด็จ :
(N) ;
His Majesty ;
Related:Her Majesty ;
Def:ยิ่งใหญ่หรือประเสริฐ (มักใช้ประกอบหน้าชื่อฐานันดรศักดิ์โดยกำเนิดหรือแต่งตั้ง) ;
Samp:รัชกาลของสมเด็จพระเจ้าปราสาททองกิจกรรมการค้าทางทะเลเจริญมากขึ้น สมเด็จ :
(N) ;
His Majesty ;
Related:Her Majesty ;
Def:ยิ่งใหญ่หรือประเสริฐ (มักใช้ประกอบหน้าชื่อฐานันดรศักดิ์โดยกำเนิดหรือแต่งตั้ง) ;
Samp:รัชกาลของสมเด็จพระเจ้าปราสาททองกิจกรรมการค้าทางทะเลเจริญมากขึ้น สละราชสมบัติ :
(V) ;
abdicate ;
Related:renounce (the royal throne) ;
Syn:สละราชบัลลังก์ ;
Ant:ครองราชสมบัติ ;
Samp:รัชกาลที่ 7 ทรงสละราชสมบัติและเสด็จไปประทับยังต่างประเทศ สละราชสมบัติ :
(V) ;
abdicate ;
Related:renounce (the royal throne) ;
Syn:สละราชบัลลังก์ ;
Ant:ครองราชสมบัติ ;
Samp:รัชกาลที่ 7 ทรงสละราชสมบัติและเสด็จไปประทับยังต่างประเทศ เสียสละ :
(V) ;
sacrifice (something) ;
Related:give something up, make a sacrifice ;
Syn:สละ, ละวาง, ละทิ้ง, ปล่อยวาง, บริจาค ;
Samp:รัชกาลที่ 5 ทรงเสียสละดินแดนชายพระราชอาณาเขตส่วนน้อย เพื่อแลกกับอิสรภาพของชาติไว้ อารยธรรม :
(N) ;
civilization ;
Syn:ความศิวิไลซ์ ;
Def:ความเจริญด้วยขนบธรรมเนียมอันดี ;
Samp:รัชกาลที่ 4 รับเอาอารยธรรมจากตะวันตกเข้ามาเพื่อปรับประเทศให้ทัดเทียมกับอารยประเทศ อาราธนา :
(V) ;
invite ;
Syn:นิมนต์, เชื้อเชิญ ;
Samp:รัชกาลที่ 1 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้อาราธนาพระอาจารย์สุกมาจำพรรษาที่วัดพลับ อาราม 1 :
(N) ;
temple ;
Syn:วัด ;
Samp:รัชกาลที่ 1 ทรงปฏิสังขรณ์วัดโพธารามขึ้นเป็นอารามหลวง แล้วตั้งชื่อว่า วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม อุทิศถวาย :
(V) ;
dedicate ;
Related:give, offer ;
Syn:ถวาย, อุทิศ ;
Samp:รัชกาลที่ 3 โปรดให้สร้างพระมหาเจดีย์ เพื่อทรงอุทิศถวายรัชกาลที่ 2 จินดามณี : (N) ; the first Thai textbook ; Def:ชื่อตำราหนังสือไทยของพระโหราธิบดี ในรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ; Samp:จินดามณีจะมีขึ้นไม่ได้หากปราศจากการศึกษาตัวบทวรรณคดีในวิถีชีวิตของปัจเจกชน ; Unit:เล่ม
ทวีธาภิเษก : (N) ; name of celebration that king ascended the throne ; Related:King Chulalongon, ascended the throne ; Def:ชื่อพระราชพิธีการสมโภชที่รัชกาลที่ 5 ได้ครองราชสมบัติยืนนานมาเป็น 2 เท่าของรัชกาลที่ 4 ; Samp:ครูนำวีดีโอเกี่ยวกับพระราชพิธีทวีธาภิเษกมาให้นักเรียนดู
ทองทศ : (CLAS) ; unit of money exchange in the ancient time ; Def:ค่ากำหนดแลกเปลี่ยนของเหรียญทองกระษาปณ์ในสมัยรัชกาลที่ 4 เท่ากับ 1 ใน 10 ของชั่ง = 8 บาท
พนมศก : (N) ; year of the reign ; Related:number of coronation year and the era ; Def:เลขปีรัชกาลที่เขียนบนหลังศก
พัดดึงส์ :
(N) ;
coin ;
Related:gold coin worth 2.50 baht ;
Def:เรียกเหรียญทองครั้งรัชกาลที่ 4 ชนิดหนึ่ง มีค่าเท่ากับ 1 ใน 32 ของชั่ง = 2.50 บาท ;
Samp:ในห้องเหรียญของพิพิธภัณฑ์มีเหรียญพัดดึงส์แสดงไว้ด้วย ;
Unit:เหรียญ กกุธภัณฑ์ :
(N) ;
regalia ;
Related:insignia of kingship, emblems, paraphernalia ;
Def:เครื่องหมายความเป็นพระราชาธิบดีตามที่แสดงไว้ในพระบรมราชาภิเษก ร.7 ;
Samp:ด้านหลังของพระราชลัญจกรประจำรัชกาล ได้แก่เครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ กฎหมายตราสามดวง : (N) ; first Thai enacted law ; Def:กฎหมายฉบับแรกที่ถูกตราขึ้นใช้ในประเทศไทย ; Samp:กฎหมายตราสามดวงถูกตราขึ้นใช้ในรัชกาลที่ 1
ขาดช่วง :
(V) ;
cease ;
Related:pause, stop, discontinue, suspend ;
Syn:ทิ้งช่วง ;
Samp:การสงครามของไทยกับพม่าขาดช่วงมาตั้งแต่สิ้นรัชกาลสมเด็จพระนเรศวรราช จนถึงสมัยอยุธยาตอนปลายในรัชกาลพระเจ้าเอกทัศน์ ครองราชย์ :
(V) ;
reign ;
Related:succeed to the throne ;
Syn:ครองราชสมบัติ, ครองบัลลังก์, ครองแผ่นดิน, เสวยราชสมบัติ ;
Def:ดำรงฐานะเป็นพระมหากษัตริย์ ;
Samp:พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลองค์ปัจจุบันครองราชย์ตั้งแต่พระชนมายุได้ 19 พระชันษา ค่าตัว 1 : (N) ; price of a slave ; Def:จำนวนเงินสำหรับซื้อตัวบุคคล หรือจำนวนเงินที่ซื้อทาส ; Samp:พระปรีชาสามารถของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 ที่ทรงกำหนดเวลาลดค่าตัวทาสลงเป็นปีๆ ไปจนหมดค่าตัวและเป็นไทได้โดยมีเวลาเตรียมตัวทั้งฝ่ายทาสและเจ้าของทาสเป็นที่ประจักษ์แก่คนไทยทั้งประเทศ
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ :
(N) ;
insignia ;
Related:decoration given by the king ;
Syn:ตรา, เหรียญตรา, เหรียญ ;
Def:สิ่งซึ่งเป็นเครื่องหมายแสดงเกียรติยศและบำเหน็จความชอบ เป็นของพระมหากษัตริย์ทรงสร้างขึ้นสำหรับพระราชทานเป็นบำเหน็จความชอบในราชการหรือส่วนพระองค์, เรียกเป็นสามัญว่า ตรา ;
Samp:ในสมัยรัชกาลที่ 4 โปรดฯ ให้สร้างเหรียญตราหรือเครื่องราชอิสริยาภรณ์เพื่อพระราชทานแก่ข้าราชการผู้กระทำความชอบ จงรักภักดี :
(V) ;
be loyal ;
Related:be faithful ;
Syn:ภักดี, จงรัก, สวามิภักดิ์ ;
Def:ผูกใจรักด้วยความเคารพหรือรู้คุณอย่างยิ่ง ;
Samp:ญาติผู้ใหญ่ของข้าพเจ้าคนหนึ่งจงรักภักดีต่อพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลที่ 5 อย่างมาก เฉลิมพระเกียรติ :
(V) ;
glorify ;
Related:extol, honor, exalt, celebrate ;
Syn:สรรเสริญ ;
Samp:จุดมุ่งหมายของหนังสือเล่มนี้ก็คือ เพื่อที่จะเฉลิมพระเกียรติรัชกาลที่ 1 ในการที่ทรงอุปถัมภ์การสังคายนาในรัชสมัยของพระองค์ ชมพู :
(N) ;
pink ;
Samp:สีชมพูเป็นสีประจำพระองค์ของรัชกาลที่ 5 ชั้นปี :
(N) ;
year ;
Def:ระดับชั้นเรียน ;
Samp:นิสิตแต่ละชั้นปีไปถวายบังคมพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 ในวันปิยมหาราช ชาวฮอลันดา :
(N) ;
Hollander ;
Related:Dutch ;
Syn:ชาวดัทช์, ชาวฮอลแลนด์ ;
Samp:สมัยรัชกาลที่ 5 ไทยเรามีการติดต่อค้าขายกับชาวฮอลันดา ;
Unit:คน ซ้อมรบ :
(V) ;
maneuver ;
Related:engage in military exercise ;
Def:ทดลองรบ ;
Samp:ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 6 ทรงซ้อมรบเสือป่าในบริเวณจังหวัดนครปฐม และจังหวัดใกล้เคียงอยู่เป็นประจำ แซยิด : (N) ; the sixtieth anniversary of age ; Def:วันที่มีอายุครบ 5 รอบนักษัตร คือ 60 ปีบริบูรณ์ ตามคติของจีน ; Samp:ในสมัยรัชกาลที่ 4 เจ้านายและขุนนางต่างนิยมจัดงานวันแซยิดกันเป็นที่ครื้นเครง สนุกสนาน
ต้น :
(N) ;
head ;
Related:chief ;
Def:ใช้ประกอบหน้าคำอื่น แปลว่า ผู้ที่ได้รับความไว้วางใจให้มีหน้าที่รักษาสิ่งของหรือทำกิจการประจำ ;
Samp:คุณทวดของเธอเป็นต้นห้องของพระราชินิในรัชกาลก่อน ถวายพระเพลิง :
(V) ;
cremate ;
Syn:เผาศพ, ฌาปนกิจ, พระราชทานเพลิงศพ ;
Samp:เมื่อเสร็จพิธีอุปสมบทแล้วได้ไปถวายพระเพลิงล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 6 ณ พระเมรุท้องสนามหลวงพร้อมด้วยพระอุปัชฌาย์ นามสกุล :
(N) ;
surname ;
Related:family name, last name ;
Syn:ชื่อสกุล, สกุล ;
Def:ชื่อประจำวงศ์สกุลซึ่งสืบเนื่องจากบิดาถึงบุตร หรือซึ่งได้รับอนุญาตให้จดทะเบียนเป็นทางการแล้ว ;
Samp:นามสกุลของเขาได้รับพระราชทานมาจากในหลวงรัชกาลที่ 6 ;
Unit:นามสกุล ใน :
(PREP) ;
of ;
Syn:แห่ง, ของ ;
Def:ใช้แสดงเจ้าของซึ่งเป็นกษัตริย์ ;
Samp:พระมหาชนกเป็นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ป้อม :
(N) ;
fortress ;
Related:citadel, fortification ;
Syn:ป้อมปราการ, หอรบ ;
Samp:สมัยรัชกาลที่ 1 ถึงรัชกาลที่ 3 ได้เกิดการสร้างป้อมขึ้นหลายแห่งเพื่อป้องกันการรุกรานจากข้าศึก ;
Unit:ที่, แห่ง ป้อมปราการ :
(N) ;
fortress ;
Related:bastion, bulwark, citadel, fortification ;
Syn:ป้อม ;
Def:ป้อมที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นด่านป้องกันข้าศึก ;
Samp:เมื่อพ.ศ. 2357 ในรัชกาลที่สองแห่งกรุงรัตนโกสินทร์โปรดให้สร้างป้อมปราการภายนอกเมืองหลวงขึ้นไว้เพื่อป้องกันศัตรูที่จะมาทางทะเลโดยตั้งเป็นเมืองหน้า