ตะโกนเรียก :
(V) ;
hail ;
Related:holler, call out, cry out, call someone loudly ;
Syn:ร้องเรียก ;
Samp:ยามเช้าคุณยายเดินออกมานอกชานตะโกนเรียกลูกสาวคนโตให้จัดหาอาหารเช้าให้ ตะบัน 1 : (N) ; metal tube or mortar used in combination with a pestle in shredding betel leaves and areca nuts for chewing ; Syn:ตะบันหมาก ; Def:เครื่องตำหมากของคนแก่ มีรูปคล้ายกระบอก โดยมากทำด้วยทองเหลือง มีลูกตะบันสำหรับตำ และมีดากอุดก้น ; Samp:คุณยายใช้ตะบันหมากใบนี้ตั้งแต่ยังเป็นสาว
ตะปิ้ง :
(N) ;
silver genital-cover of a girl ;
Related:cover, fig leaf ;
Syn:ตะปิ้ง, จับปิ้ง, กระจับปิ้ง, จะปิ้ง, ตับปิ้ง ;
Def:เครื่องปิดที่ลับของเด็กหญิง ทำด้วยเงิน ทอง หรือนาก เป็นต้น ;
Samp:คุณยายรับขวัญหลานสาวคนใหม่ด้วยตะปิ้งนาก ;
Unit:แผ่น, อัน ตัก 2 :
(V) ;
scoop ;
Related:dip, draw, fetch, get, ladle ;
Syn:ช้อน ;
Def:เอาภาชนะช้อนสิ่งของขึ้นจากที่เดิม ;
Samp:ทุกเช้าก่อนที่เด็กชายจะไปโรงเรียนเขาต้องตักน้ำจากบ่อมาไว้ในตุ่มให้ตายายใช้ ตังเม :
(N) ;
sticky sweet ;
Related:candy, toffee, burnt sugar ;
Syn:แตงเม ;
Def:น้ำตาลหรือน้ำอ้อยที่เคี่ยวจนเหนียว ;
Samp:คุณยายเคี่ยวน้ำตาลทำตังเม ตังเม :
(N) ;
sticky sweet ;
Related:candy, toffee, burnt sugar ;
Syn:แตงเม ;
Def:น้ำตาลหรือน้ำอ้อยที่เคี่ยวจนเหนียว ;
Samp:คุณยายเคี่ยวน้ำตาลทำตังเม ตากวาง : (N) ; species of bamboo ; Related:kind of bamboo, Gigantochloa kurzii Gamble (Graminar) ; Syn:ต้นไผ่, ไผ่ตากวาง ; Def:ชื่อไผ่ชนิด Gigantochloa kurzii Gamble และชนิด G. apus (Roem. et Schult.) Kurz ในวงศ์ Gramineae ; Samp:คุณยายอยากได้ตากวางมาประดับที่ระเบียงบ้าน ; Unit:ต้น, ชนิด
ตากวาง : (N) ; Gigantochloa kurzii Gamble ; Syn:ต้นไผ่, ไผ่ตากวาง ; Def:ชื่อไผ่ชนิด Gigantochloa kurzii Gamble และชนิด G. apus (Roem. et Schult.) Kurz ในวงศ์ Gramineae ; Samp:คุณยายอยากได้ตากวางมาประดับที่ระเบียงบ้าน ; Unit:ต้น, ชนิด
ตากแห้ง :
(V) ;
dry out ;
Def:ทำให้แห้งด้วยการผึ่งแดด ;
Samp:คุณยายเอาปลาหมึกไปตากแห้ง ตำ :
(V) ;
sting ;
Related:stab, prick, pierce ;
Syn:ทิ่ม, แทง ;
Def:อาการที่มีสิ่งลักษณะแหลมๆ เช่น หนาม ทิ่มเข้าไป ;
Samp:คุณยายกลัวเสี้ยนจะตำเท้าหลานจึงบังคับให้หลานใส่รองเท้า ต่ำ 2 :
(V) ;
weave ;
Syn:ทอหูก ;
Def:อาการทอผ้าด้วยหูก ;
Samp:ทุกเช้าคุณยายจะต้องมาต่ำผ้าถุงที่ใต้ถุนบ้าน ตำแย 2 :
(ADJ) ;
midwife ;
Syn:หมอตำแย ;
Def:เรียกหญิงผู้ทำคลอดตามแผนโบราณ ;
Samp:คุณยายคนนั้นเป็นหมอตำแยประจำหมู่บ้าน ติดกัณฑ์เทศน์ : (V) ; offer money to a Buddhist monk who give a sermon ; Related:make an offering to a preaching monk, present the preaching Buddhist monk with offering ; Syn:ถวายเครื่องกัณฑ์เทศน์ ; Def:เอาเงินติดเทียนบูชากัณฑ์เทศน์, เอาเงินหรือสิ่งของบูชาธรรมเนื่องในการเทศน์ ; Samp:คุณยายติดกัณฑ์เทศน์เป็นเงินหนึ่งร้อยบาท
แตก :
(ADV) ;
fluently ;
Related:clearly ;
Syn:คล่อง, ชำนาญ ;
Def:อ่านหนังสือออกคล่อง ;
Samp:คุณยายชอบให้ผมอ่านหนังสือให้ท่านฟัง เพราะท่านเห็นว่าผมอ่านหนังสือแตกกว่าหลานคนอื่นๆ ถ้ำชา : (N) ; tea-caddy ; Related:tea canister ; Def:ภาชนะที่โดยมากทำด้วยตะกั่วชนิดหนึ่ง สำหรับใส่ใบชา รูปร่างคล้ายขวด มีฝาปิด ; Samp:ขมิ้นดินสอพองเอาไว้ไหน เมื่อวานยายใส่ไว้ในถ้ำชา
ถุงสำเร็จ : (N) ; tube skirt ; Related:ready-made Thai-styled salong ; Def:กระโปรงผู้หญิงที่ตัดเย็บแบบผ้านุ่งป้าย ; Samp:ในเทศกาลสงกรานต์แม่จะซื้อถุงสำเร็จไปฝากยายทุกครั้ง
ถูกปาก :
(V) ;
be tasty ;
Related:be delicious, taste great/good, be yummy ;
Syn:อร่อย, ต้องปาก ;
Samp:คุณยายทานข้าวได้มากกว่าปกติเพราะอาหารวันนี้ถูกปาก เถา :
(CLAS) ;
nest (of objects fitling under another) ;
Related:set ;
Def:ลักษณนามเรียกภาชนะที่จัดเข้าเป็นชุดเดียวกัน หรือเรียกภาชนะหรือสิ่งของในจำพวกเดียวกันที่ใหญ่ รอง และเล็ก เรียงไปตามลำดับ ;
Samp:คุณยายถวายปิ่นโตให้วัด 5 เถา ทำบุญ :
(V) ;
make merit ;
Related:do merit, perform meritorious deeds, do good ;
Syn:ประกอบกรรมดี, ทำดี, ทำบุญทำกุศล, ทำบุญทำทาน, ทำบุญสุนทาน ;
Ant:ทำบาป ;
Def:ประกอบกรรมดี มีการเลี้ยงพระ ตักบาตร ถวายจตุปัจจัยแก่พระสงฆ์ เป็นต้น ;
Samp:คุณยายไปทำบุญที่วัดทุกวันพระ นวด :
(V) ;
massage ;
Related:rub down, caress, stroke, press ;
Syn:บีบนวด ;
Def:ใช้มือบีบหรือกดเพื่อให้คลายจากความปวดเมื่อยหรือเมื่อยขบ ;
Samp:คุณยายไปนวดที่วัดโพธิ์เป็นประจำทุกวันอาทิตย์ นางท้าว :
(N) ;
royal maid ;
Syn:นางใน, คุณท้าว, นางกำนัล, นางข้าหลวง ;
Def:หญิงซึ่งรับบรรดาศักดิ์และมีหน้าที่ระวังรักษาราชการฝ่ายในในพระบรมมหาราชวัง ;
Samp:คุณยายเมื่อสมัยเป็นสาวเคยเป็นนางท้าวอยู่ในวัง ;
Unit:คน น้าสะใภ้ :
(N) ;
aunt ;
Ant:น้าเขย ;
Def:ผู้หญิงที่แต่งงานกับของชายของแม่ ;
Samp:คุณยายมีปัญหากับน้าสะใภ้อยู่เสมอ ;
Unit:คน น้ำข้าว : (N) ; boiling milk-like water ; Def:น้ำที่ได้จากข้าวเมื่อหุงแล้วเช็ดน้ำหรือตักน้ำออก ; Samp:คุณยายชอบดื่มน้ำข้าวผสมน้ำผึ้งทุกเช้า
บ้านสวน :
(N) ;
garden house ;
Related:farmhouse ;
Def:บ้านที่อยู่อาศัยที่ปลูกอยู่ในบริเวณสวน ;
Samp:เมื่อครั้งวัยเยาว์เขาอยู่กับตายายที่บ้านสวนแถวเมืองนนท์ ปลอบประโลม :
(V) ;
console ;
Related:comfort, soothe ;
Syn:ปลอบใจ, ปลอบ ;
Samp:เด็กๆ มักจะต้องมีคุณย่าหรือคุณยายไว้เพื่อปลอบประโลมหลังจากที่ถูกพ่อดุ หรือ ถูกแม่ตี ปอบ :
(N) ;
ogre ;
Syn:ผีปอบ ;
Def:ผีอย่างหนึ่งเชื่อว่าชอบสิงอยู่ในตัวคน กินตับไตไส้พุงจนหมดแล้วออกไป คนนั้นก็ตาย ;
Samp:ชาวบ้านต่างพากันลือว่ายายเม้าท้ายตลาดเป็นปอบ เนื่องมาจากเพราะตั้งแต่ลูกชายแกตาย แกก็ไม่เคยออกมาให้ใครเห็นอีกเลยนอกจากตอนกลางคืน ;
Unit:ตน, ตัว ป้ำเป๋อ :
(V) ;
be forgetful ;
Related:be absent minded ;
Syn:ป้ำๆ เป๋อๆ, กะป้ำกะเป๋อ ;
Samp:หมู่นี้ยายชักจะป้ำเป๋อแล้ว เมื่อวันก่อนก็ทำเงินหาย ปิดเทอม : (N) ; end of semester ; Related:term ending, school holidays ; Syn:ปิดภาคเรียน, ปิดภาคการศึกษา ; Ant:เปิดเทอม ; Def:ช่วงเวลาที่โรงเรียนไม่มีการเรียนการสอน ; Samp:เห็นคุณยายว่าปิดเทอมจะพาไปพระบาทสระบุรีแน่ะ
ปุ : (ADV) ; onomatopoeia from the sound produced when striking a soft substance ; Samp:คุณยายเอาเท้าข้างหนึ่งตีดินปุๆ ไม่ช้าก็เห็นมีลูกกระต่ายตัวเล็กๆ วิ่งออกมา
ปู่ :
(N) ;
grandfather ;
Related:grandpa, paternal grandfather ;
Def:พ่อของพ่อ ;
Samp:ปู่ย่าตายายช่วยกันเลี้ยงหลานแทนพ่อแม่ที่ออกไปทำงานนอกบ้าน ;
Unit:คน ปูเล :
(N) ;
sheath covering the inflorescence especially of the areca palm ;
Syn:กาบปูเล ;
Samp:คุณยายใช้กาบปูเลทำกระทง เปิดรับ :
(V) ;
admit ;
Def:เริ่มดำเนินงาน ;
Samp:รัฐได้สร้างโรงพยาบาลขึ้นใหม่โดยเพิ่งเปิดรับผู้ป่วยเมื่อต้นดือนกันยายนที่ผ่านมา เปิบข้าว :
(V) ;
put rice into one's mouth with one's own finger ;
Syn:เปิบ ;
Def:เอานิ้วทั้ง 5 ขยุ้มข้าวเข้าปาก ;
Samp:คุณยายนั่งเปิบข้าวอยู่คนเดียวอย่างเอร็ดอร่อย เปิบข้าว :
(V) ;
put rice into one's mouth with one's own fingers ;
Related:eat with the fingers, eat by hand ;
Syn:เปิบ ;
Samp:คุณยายนั่งเปิบข้าวอยู่คนเดียว แป้น 3 : (N) ; Citrus reticulata Blanco ; Related:a species of orange ; Syn:ส้มแป้น ; Def:ชื่อส้มพันธุ์หนึ่งของชนิด Citrus reticulata Blanco ; Samp:สวนส้มของคุณยายมีส้มหลายชนิด ส้มแป้นก็มี ; Unit:ลูก, ผล
แปะโป้ง : (V) ; put a fingerprint on ; Related:put/set a thump on, have fingerprint impression ; Def:พิมพ์ลายนิ้วมือแทนหรือประกอบการลงชื่อ ; Samp:คุณยายแปะโป้งแทนการเซ็นชื่อเพราะคุณยายเขียนหนังสือไม่ได้
ไปหา :
(V) ;
visit ;
Related:go to see, meet ;
Syn:ไปพบ ;
Samp:เราไม่ได้ไปหาคุณยายกันนานแล้วนะ ผ้าตา : (N) ; checked cloth ; Def:ผ้านุ่งชนิดหนึ่ง ที่ทอด้วยด้ายหรือไหมมีลายเป็นตาๆ ; Samp:ผ้าตาผืนโปรดของคุณยายขาดเสียแล้ว ; Unit:ผืน
ผ้าถุง :
(N) ;
sarong ;
Syn:ผ้านุ่ง, โสร่ง, ผ้าซิ่น ;
Def:เครื่องนุ่งของผู้หญิง ซึ่งใช้ผืนผ้าเย็บริมด้านข้างให้ติดกัน ;
Samp:คุณยายชอบใส่ผ้าถุงเวลาอยู่บ้าน ;
Unit:ผืน, ถุง, ชิ้น ผ้าลาย :
(N) ;
chintz ;
Def:ผ้าที่มีลวดลาย ;
Samp:คุณยายนุ่งผ้าลายนั่งบนสื่อกกทอด้วยฝีมือละเอียด ผู้ปรับปรุง :
(N) ;
reformer ;
Related:consolidator ;
Syn:คนปรับปรุง ;
Def:ผู้แก้ไขให้เรียบร้อยยิ่งขึ้น ;
Samp:คุณยายท่านเป็นผู้ปรับปรุงสูตรขนมไทยหลายชนิด จนได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ;
Unit:คน แผ่นดิน :
(N) ;
reign ;
Related:dynasty, regime ;
Syn:รัชกาล ;
Def:ช่วงเวลาหรือยุคสมัยหนึ่งๆ ;
Samp:คุณยายอยู่มาหลายแผ่นดินพบเห็นอะไรมามากมายเหลือเกิน