จองเปรียง : (N) ; Brahman lantern procession ; Related:Brahman rite ; Syn:พิธีจองเปรียง ; Def:ชื่อพิธีอย่างหนึ่งของพราหมณ์ เป็นพิธีจุดโคมรับพระเป็นเจ้า ทำในวันเพ็ญเดือน 12 ; Samp:จองเปรียงเป็นพิธีกรรมทางศาสนาพราหมณ์ที่ปฎิบัติสืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ
จอมพล :
(N) ;
field marshal ;
Related:Field Marshal, Admiral of the Fleet, Marshal of the Royal Air Force ;
Def:ยศนายทหารบกชั้นสูงสุด ;
Samp:พ่อฉันเกิดสมัยจอมพลป.พิบูลสงคราม
จักรวาลวิทยา :
(N) ;
cosmology ;
Def:วิชาที่ศึกษาเกี่ยวกับเรื่องจักรวาล ;
Samp:แนวคิดทางธรรมชาติและจักรวาลวิทยาของคริสตศาสนาได้ครอบงำการศึกษาในสมัยกลาง
จังกอบ :
(N) ;
tax ;
Related:duty, port tax ;
Def:ภาษีที่เรียกเก็บจากสินค้าและขนาดของพาหนะที่บรรทุก ;
Samp:นอกจากการเกณฑ์แรงงาน เศรษฐกิจในสมัยอยุธยายังอยู่ได้ด้วยส่วย ฤชา จังกอบ และอากร
จัตุสดมภ์ :
(N) ;
four ministers of the ancient government : Interior Royal, Household, Finance, Agriculture ;
Syn:จตุสดมภ์ ;
Def:ตำแหน่งเจ้ากระทรวงปกครองครั้งโบราณ คือ เวียง วัง คลัง นา ;
Samp:ในสมัยโบราณมีการปกครองแบบจัตุสดมภ์
จารีตประเพณี :
(N) ;
custom ;
Related:tradition ;
Syn:จารีต, ประเพณี ;
Def:ประเพณีที่นิยมและประพฤติกันสืบมา ถ้าฝ่าฝืนถือว่าเป็นผิดเป็นชั่ว ;
Samp:สาวๆ สมัยใหม่ชอบทำตัวผิดจารีตประเพณี ;
Unit:แบบ
จำหน่าย :
(V) ;
get rid of ;
Related:dispose of ;
Syn:กำจัด, จ่าย ;
Def:เอาออก ;
Samp:สินค้าตัวนี้ล้าสมัยไปแล้ว จัดการจำหน่ายเข้าห้องเก็บได้เลย
จิตรกรรมฝาผนัง :
(N) ;
mural ;
Def:ภาพจิตรกรรมที่เขียนบนฝาผนังหรือเพดาน หรือวาดบนแผ่นผ้าใบหรือแผ่นไม้ แล้วติดให้สนิทกับผนังหรือเพดาน ;
Samp:จิตรกรรมฝาผนังของไทยแต่ละยุค แต่ละสมัยมีรูปแบบและเนื้อหาที่แตกต่างกันไป
จินตกวี :
(N) ;
poet ;
Related:bard ;
Syn:กวี ;
Def:ผู้สามารถในการแต่งร้อยกรองตามความคิดของตน ;
Samp:ท่านผู้นี้เป็นกวีร่วมสมัยที่ได้รับการยกย่องว่าเป็น จินตกวี ผู้ที่มีผลงานเป็นที่ยอมรับทั้งในด้านวรรณศิลป์และทัศนศิลป์ ;
Unit:คน, ท่าน
เจ้าพายุ : (N) ; pressure lamp ; Def:ชื่อตะเกียงหิ้วชนิดหนึ่งที่เผาไส้แล้วสูบลมให้ดันน้ำมันขึ้นไปเลี้ยงไส้ให้เกิดแสงสว่างนวล ; Samp:ในสมัยก่อนพอค่ำลงคนมักจุดตะเกียงเจ้าพายุใช้กัน ; Unit:ดวง
เฉลิมพระเกียรติ :
(V) ;
glorify ;
Related:extol, honor, exalt, celebrate ;
Syn:สรรเสริญ ;
Samp:จุดมุ่งหมายของหนังสือเล่มนี้ก็คือ เพื่อที่จะเฉลิมพระเกียรติรัชกาลที่ 1 ในการที่ทรงอุปถัมภ์การสังคายนาในรัชสมัยของพระองค์
ชนวน :
(N) ;
slate ;
Syn:กระดานชนวน, แผ่นหินชนวน ;
Samp:ในสมัยโบราณคนไทยเขียนหนังสือลงบนกระดานชนวน ;
Unit:แผ่น
ชั้นเตรียม :
(N) ;
pre-elementary level ;
Related:fundamental level ;
Syn:ชั้นมูล ;
Samp:ในสมัยก่อนเด็กนักเรียนชั้นเตรียม และประถมที่ 1 ยังใช้กระดานชนวน เขียนด้วยดินสอหิน
ช้างเผือก 4 :
(N) ;
white elephant ;
Def:ช้างในตระกูลชาติพรหมพงศ์ อิศวรพงศ์ พิษณุพงศ์ หรือ อัคนิพงศ์ ที่มีลักษณะ 7 สี คือ ขาว เหลือง เขียว แดง ดำ ม่วง เมฆ และมีตา เล็บ ขน เป็นต้น ประกอบด้วยคชลักษณ์ด้วย ;
Samp:ในสมัยโบราณมักมีผู้นำช้างเผือกมาถวายพระมหากษัตริย์ ;
Unit:เชือก (ช้างบ้าน), ตัว (ช้างป่า), ช้าง (ช้างขึ้นระวาง)
ชาด :
(N) ;
cinnabar ;
Related:annatto, rouge, vermilion ;
Def:วัตถุสีแดงสดชนิดหนึ่ง เป็นผงก็มี เป็นก้อนก็มี ใช้ทำยาไทยหรือประสมกับน้ำมันสำหรับประทับตราหรือทาสิ่งของ ;
Samp:คนไทยสมัยโบราณใช้ชาดในการย้อมผ้าให้เป็นสีแดง
ชาตรี : (N) ; kind of Thai theatrical performance in southern Thailand ; Syn:ละครชาตรี ; Def:ชื่อละครที่เล่นอย่างแบบปักษ์ใต้ ; Samp:ละครชาตรีสมัยก่อนใช้ดนตรีเพียงระนาดเอกรางเดียว
ชิงตำแหน่ง :
(V) ;
run for ;
Related:campaign ;
Syn:ชิงเก้าอี้ ;
Def:แข่งขัน เพื่อให้ได้ตำแหน่ง ;
Samp:คลินตันประกาศตัวลงชิงตำแหน่งประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกาอีกสมัย
ชินปาก : (V) ; be familiar with a certain way of speaking ; Related:be accustomed to speaking (in a certain situation) ; Def:พูดบ่อยๆ จนคุ้นเคยสามารถพูดได้คล่อง ; Samp:ีแสดงละครเรื่องนี้ จอยต้องฝึกพูดอยู่เสมอ เพราะเป็นภาษาสมัยก่อน คำบางคำจึงไม่ชินปาก
ชินปาก : (V) ; be familiar with a certain way of speaking ; Related:be accustomed to speaking (in a certain situation) ; Def:พูดบ่อยๆ จนคุ้นเคยสามารถพูดได้คล่อง ; Samp:ีแสดงละครเรื่องนี้ จอยต้องฝึกพูดอยู่เสมอ เพราะเป็นภาษาสมัยก่อน คำบางคำจึงไม่ชินปาก
ชินปาก : (V) ; be familiar with a certain way of speaking ; Related:be accustomed to speaking (in a certain situation) ; Def:พูดบ่อยๆ จนคุ้นเคยสามารถพูดได้คล่อง ; Samp:ีแสดงละครเรื่องนี้ จอยต้องฝึกพูดอยู่เสมอ เพราะเป็นภาษาสมัยก่อน คำบางคำจึงไม่ชินปาก
ซัลฟา : (N) ; sulpha ; Def:ชื่อยาประเภทหนึ่ง เป็นสารอินทรียสังเคราะห์ประเภทอนุพันธ์ของกรดซัลฟานิลิก มีสมบัติหยุดยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย ; Samp:การปลูกฝีในสมัยก่อน ไม่มียาปฏิชีวนสาร ยาอย่างโก้ที่สุด คือ ซัลฟา
ซาก :
(N) ;
ruins ;
Related:debris, wreckage, remains ;
Syn:#ร่องรอย, ซากปรักหักพัง ;
Def:สิ่งก่อสร้างที่ปรักหักพังแล้วเหลือแต่เค้า ;
Samp:วัดในสมัยกรุงศรีอยุธยาถูกพม่าเผาจนเหลือแต่ซาก ;
Unit:ซาก
แซยิด : (N) ; the sixtieth anniversary of age ; Def:วันที่มีอายุครบ 5 รอบนักษัตร คือ 60 ปีบริบูรณ์ ตามคติของจีน ; Samp:ในสมัยรัชกาลที่ 4 เจ้านายและขุนนางต่างนิยมจัดงานวันแซยิดกันเป็นที่ครื้นเครง สนุกสนาน
ญัตติ :
(N) ;
motion ;
Related:amendment, proposal, issue, bill, resolution ;
Syn:เรื่อง, โจทย์, หัวข้อ, ประเด็น, ข้อเสนอ, กรณี, ปัญหา ;
Def:ข้อเสนอเพื่อลงมติ ;
Samp:ในการเปิดการประชุมสมัยสามัญ ฝ่ายค้านจะร่วมกันยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล ;
Unit:ญัตติ
ฎีกา :
(N) ;
petition to the crown ;
Syn:คำร้องขอ, คำร้องทุกข์, คำขอ ;
Def:คำร้องทุกข์ที่ราษฎรทูลเกล้าฯ ถวายต่อพระมหากษัตริย์ ;
Samp:ในสมัยสุโขทัย ผู้ใดมีทุกข์ร้อน ก็มาสั่นกระดิ่งถวายฎีกาได้ ;
Unit:ฉบับ
ฎีกา :
(N) ;
petition to the crown ;
Syn:คำร้องขอ, คำร้องทุกข์, คำขอ ;
Def:คำร้องทุกข์ที่ราษฎรทูลเกล้าฯ ถวายต่อพระมหากษัตริย์ ;
Samp:ในสมัยสุโขทัย ผู้ใดมีทุกข์ร้อน ก็มาสั่นกระดิ่งถวายฎีกาได้ ;
Unit:ฉบับ
ดาบ :
(N) ;
sword ;
Related:sabre, saber ;
Syn:กระบี่, พระแสง ;
Def:มีดยาวปลายแหลมชนิดหนึ่ง สันแอ่นปลายงอนเล็กน้อย มักใช้เป็นอาวุธสำหรับฟันแทง ;
Samp:อัศวินในสมัยก่อนนิยมประลองดาบกันบนหลังม้า ;
Unit:เล่ม
ดาษ 2 :
(N) ;
smallpox ;
Syn:ฝีดาษ, ไข้ทรพิษ, ไข้หัว ;
Def:โรคระบาด มักขึ้นตามตัว เป็นเม็ดเล็กๆ ทั่วไป เรียกว่า ฝีดาษ ;
Samp:คนในสมัยโบราณส่วนใหญ่จะตายเพราะโรคฝีดาษเป็นส่วนมาก
ดีงู : (N) ; picrasma javanica ; Syn:สมอดีงู ; Ant:ต้นดีงู ; Def:ชื่อสมอชนิดหนึ่ง ; Samp:คนไทยสมัยก่อนนำดีงูมาปรุงเป็นยารักษาโรค ; Unit:ต้น
ดึงดูด :
(V) ;
attract ;
Related:appeal, draw, arouse interest, fascinate, charm ;
Syn:ล่อใจ, เย้ายวนใจ, ติดใจ, ยั่วยวนใจ, ลุ่มหลง, ดึงดูดความสนใจ, ตรึงใจ ;
Samp:เมืองนี้มีความงามท่ามกลางบรรยากาศสมัยโบราณที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวเข้ามาปีละมากมาย
เดินนา : (V) ; inspect a field for tax collection ; Def:สำรวจนาเพื่อเรียกเก็บภาษีอากร ; Samp:ในสมัยก่อนจะมีพนักงานไปเดินนาเพื่อเก็บภาษีที่นา
เดินสวน : (V) ; collect tax ; Def:สำรวจสวนเพื่อเรียกเก็บภาษีอากร ; Samp:ในสมัยก่อนไทยเรามีพนักงานไปเดินสวนเพื่อเก็บภาษีค่าสวน
เดียด :
(V) ;
hate ;
Related:abhor, detest, dislike, be jealous, be envious, loathe, disgust ;
Syn:เกลียด, ริษยา, ชัง, รังเกียจ, เดียดฉันท์ ;
Ant:ชอบ, รัก ;
Samp:ศาสนาพราหมณ์สมัยพระเวทซึ่งเป็นศาสนามีอภัยธรรมไม่รังเกียจ หรือเดียดด้วยอคติแก่ศาสนาอื่น
ตะเกียง 1 :
(N) ;
lamp ;
Related:lantern ;
Def:เครื่องใช้สำหรับตามไฟ มีรูปต่างๆ บางชนิดมีหลอดบังลม ;
Samp:ในสมัยโบราณยังไม่มีไฟฟ้าใช้ ทุกบ้านต้องใช้ตะเกียงแทน ;
Unit:ดวง
ต่างจังหวัด :
(ADJ) ;
provincial ;
Related:up-country, out of town ;
Def:ที่อยู่ในเขตพื้นที่ปกครองของประเทศที่ไม่ใช่เมืองหลวง ;
Samp:ทุกคนต่างก็บอกเป็นเสียงเดียวกันว่าคนใช้สมัยนี้หายากมาก เพราะคนต่างจังหวัดนิยมเข้าทำงานในโรงงานกันหมด
ต่างจังหวัด :
(ADJ) ;
provincial ;
Related:up-country, out of town ;
Def:ที่อยู่ในเขตพื้นที่ปกครองของประเทศที่ไม่ใช่เมืองหลวง ;
Samp:ทุกคนต่างก็บอกเป็นเสียงเดียวกันว่าคนใช้สมัยนี้หายากมาก เพราะคนต่างจังหวัดนิยมเข้าทำงานในโรงงานกันหมด
ต่างจังหวัด :
(ADJ) ;
provincial ;
Related:upcountry, out of town, regional, inland ;
Ant:เมืองหลวง ;
Def:ที่อยู่ในเขตพื้นที่ปกครองของประเทศที่ไม่ใช่เมืองหลวง ;
Samp:ทุกคนต่างก็บอกเป็นเสียงเดียวกันว่าคนใช้สมัยนี้หายากมากเพราะคนต่างจังหวัดนิยมเข้าทำงานในโรงงานกันหมด
ตามเพรง :
(ADV) ;
as one's fate may be ;
Related:as the mercy of nature ;
Syn:ตามบุญตามกรรม, ตามยถากรรม ;
Def:ตามบุญเก่าที่ได้ทำไว้ ;
Samp:การที่เด็กจะเป็นอย่างไรขึ้นอยู่กับการปั้นของคุณพ่อคุณแม่นั่นเอง สมัยนี้จะปล่อยให้เป็นไปตามเพรงหรือตามสายเลือดอย่างเดียวย่อมไม่ทันลูกคนอื่น
ติดอาวุธ :
(ADJ) ;
armed ;
Related:carrying weapons, equipped ;
Def:มีอาวุธประจำ ;
Samp:ชาวเซิร์บมีหน่วยติดอาวุธพร้อมจะสู้ตายราว 40,000 คน ไม่รวมอาวุธทันสมัยอีกหลายชนิด
ตีไก่ : (N) ; a kind of children's game ; Def:การเล่นของเด็กที่เอาดอกหญ้าแพรกมาตีกัน ; Samp:เด็กสมัยนี้ไม่ค่อยรู้จักการเล่นตีไก่แล้ว
ตีนเหยียด :
(N) ;
name of a Thai vowel ;
Related:accent mark ;
Syn:สระอุ ;
Def:ชื่อเรียกสระอุ ;
Samp:เด็กนักเรียนสมัยปัจจุบันไม่ค่อยรู้จักตีนเหยียดแล้ว พวกเขารู้จักแต่สระอุ ;
Unit:ตัว
เต็มเปี่ยม :
(V) ;
be full of ;
Related:be perfect ;
Syn:เพียบพร้อม, บริบูรณ์ ;
Ant:พร่อง ;
Samp:เมื่อสมัยสามียังอยู่ในราชการ ครอบครัวของเขาเต็มเปี่ยมไปด้วยทรัพย์และยศ