จิตฺตสาณี : อิต. ม่านอันวิจิตร, ฉากซึ่งมีลวดลายสวยงาม
จิตฺตสาลา : อิต. ศาลาอันวิจิตร, ศาลาที่มีภาพเขียนสวยงาม, โรงแสดงภาพ
จิตฺตสิพฺพน : ค. มีการเย็บประณีตงดงาม, มีการขลิบอันวิจิตร
จิตฺตเหตุก : ค. มีจิตเป็นเหตุ
จิตฺตาคาร : นป. เรือนอันวิจิตร, เรือนที่มีภาพเขียนสวยงาม, อาคารแสดงภาพ
จิตฺตาคาร จิตฺราคาร : (ปุ. นปุ.) เรือนอันสวย งาม, ห้องภาพ.
จิตฺตานุปริวตฺตี : ค. ผู้หมุนไปตามจิต, ผู้เปลี่ยนแปลงไปตามจิต
จิตฺตานุปสฺสนา :
(อิต.) การตามเห็นจิต, ความตามเห็นจิต (คือการใช้ปัญญาตรวจตราดู จิตของตนให้รู้เท่าทันอารมณ์ ไม่ยึดมั่น ถือมั่น). จิตฺตุชฺชุกตา : อิต. ความซื่อตรงแห่งจิต, ความเป็นผู้มีจิตซื่อตรง
จินฺตามณี : (ปุ.) แก้วที่เกิดขึ้นตามใจนึก, จิน- ดามณี. ไทยใช้คำ จินดามณี ในความหมาย ว่า แก้วอันผลแก่เจ้าของดังใจนึก แก้วสาร- พัดนึก คือนึกอย่างไรได้อย่างนั้น อีกอย่าง หนึ่งเป็นชื่อของหนังสือแบบเรียนของไทย เล่มแรกแต่งในยุดกรุงศรีอยุธยา.
จุติจิตฺต : (นปุ.) จิตอันเคลื่อนจากภพที่เกิด, จุติจิต เป็นชื่อของจิตดวงที่เคลื่อนจากภพ ที่เกิด แล้วเป็นปฏิสนธิจิตทันที ไม่มีจิต อื่นคั่น จะเกิดเป็นอะไรนั้น ก็แล้วแต่กรรม ที่ทำไว้.
เจตา : (อิต.) ความคิด, ความรู้, ความจงใจ, ความตั้งใจ.
เจตาปน : นป. การแลกเปลี่ยน, การซื้อขาย
เจตาเปติ : ก. แลก, เปลี่ยน, ซื้อขาย
เจโตผรณตา : อิต. ความแผ่ซ่านแห่งจิต, ความอิ่มเอิบแห่งจิต, ความฟูใจ
ฉฬภิญฺญาทิคุณยุตฺต : (วิ.) ผู้ประกอบแล้วด้วย คุณมีอภิญญาหกเป็นต้น.
ฉิทฺทตา : อิต. ความเป็นคือรอยแตกหรือช่อง, รอยแตก, ช่อง, รู
ฉุปิต : ค. อันเขาแตะต้องแล้ว, อันเขาลูบคลำแล้ว
เฉกตา : อิต. ความเป็นแห่งบุคคลผู้ฉลาด, ความฉลาดเฉียบแหลม
ชนตฺตา : อิต. ฉัตร, ร่มกันแดด
ชนฺตาคาร : ป., นป. เรือนไฟ
ชราพฺยาธิมรณมิสฺสตา : (อิต.) ความที่แห่ง ชาตินั้นเป็นชาติเจือด้วยชราและพยาธิและ มรณะ, ความที่แห่งชาตินั้นเป็นของมีชรา และพยาธิและมรณะเจือปน.
ชาติกฺเขตฺต : นป. ที่เกิด, ภพที่เกิด
ชาติ (ตฺ) ถทฺธ : ค. ผู้กระด้างหรือเย่อหยิ่งเพราะชาติ
ชานนตา : อิต. ความรู้
ชิคึสนตา, ชิคึสนา, ชิคึสา : อิต. ความอยากได้, ความต้องการ, ความปรารถนา, ความโลภ
ชิณฺณตา : อิต. ความชรา, ความแก่, ความทุพพลภาพ
ชิมฺหตา : อิต. ความคดโกง, ความไม่ซื่อ
ชีรณตา : อิต. ความเป็นคืออันชรา, ความชรา, ความเก่าแก่, ความคร่ำคร่า, ความเสื่อม, ความทุพพลภาพ
ชีวิตาสา : อิต. ความหวังในชีวิต, ความต้องการเป็นอยู่
ชุติมตา : อิต. ความสุกใส, ความรุ่งเรือง
เชคุจฺฉิตา : อิต. ความไม่พอใจ, ความสะอิดสะเอียน
ฌานานุยุตฺต : ค. ผู้ประกอบฌานอยู่เนืองๆ, ผู้บำเพ็ญฌาน
ญาณวิปฺปยุตฺต : (วิ.) (จิต) ไม่ประกอบด้วย ปัญญา, ปราศจากปัญญา.
ญาณสมฺปยุตฺต : (วิ.) ประกอบด้วยปัญญา.
ฐิตจิตฺต : ค. ผู้มีจิตตั้งมั่นแล้ว, ผู้ควบคุมจิตได้
ฐิตตา : อิต. ความเป็นผู้ดำรงอยู่, ความเป็นผู้ตั้งมั่น
ฐิ ติ : (อิต.) การหยุด, การหยุดไว้, ฯลฯ, ความหยุด, ฯลฯ, ความอดทน, ความทนทาน, ความมั่นคง, ความแน่นอน, ความเป็นไป, ความมีชีวิตอยู่, ฐานะ, เหตุ, ข้อบังคับ, ข้อ บัญญัติ, ประธานกริยา. วิ. ฐานํ ฐิติ. ฐา+ ติ ปัจ. แปลง อา เป็น อิ.
ตถตฺตา : (อัพ. นิบาต) เพียงนั้นนั่นเทียว, เหมือนกัน, ฉันนั้น. ตถา+อิว รฺ อาคม.
ตถตา : อิต. ความเป็นจริง, ความเป็นแท้, ความเป็นเช่นนั้น, ความเป็นเหมือนอย่างนั้น
ตนฺตากุลกชาต : ค. ซึ่งผูกพันกันยุ่งเหมือนกลุ่มด้าย
ตนุตา : อิต., ตนุตฺต นป., ตนุภาว ป. ความผอม, ความบาง, ความน้อย
ตมฺพเนตฺต : ค. มีนัยน์ตาสีน้ำตาล
ตาวตา : (อัพ. นิบาต) มีประมาณเพียงนั้น, มีประมาณเท่านั้น.
ติ : (ไตรลิงค์) สาม. ส. ตฺรย ตฺริ ไตฺร.
ติ ตฺ ถ : (ปุ.) คนที่ควรเคารพ ( มีอาจารย์ เป็นต้น).
ติตฺถญฺญุตา : อิต. ความรู้เรื่องลัทธิ
ติตาลมตฺต : ค. สูงประมาณสามลำตาล