ผักเผ็ด :
(ถิ่นพายัพ) น. ผักคราด. (ดู คราด๒).
ผักไผ่ :
(ถิ่นพายัพ) น. ผักแพว. [ดู แพว(๑)].
ผักรู้นอน : (ราชา) น. ผักกระเฉด.
ผักแว่น :
น. (๑) (ถิ่นตราด) ต้นบัวบก. [ดู บัวบก(๑)].(๒) ดู แว่น๒(๑).
ผักสาบ : ดู อีนูน.
ผักสามหาว : (ราชา) น. ผักตบชนิด Monochoria hastata Solms .
ผักเสี้ยน : น. ชื่อไม้ล้มลุกหลายชนิดในสกุล Cleome วงศ์ Capparidaceae เช่น ผักเสี้ยนป่า (C. chelidonii L.) ดอกสีม่วง, ผักเสี้ยนขาว หรือ ผัก ส้มเสี้ยน (C. gynandra L.) ดอกสีขาวยอดดองแล้วกินได้, และ ผักเสี้ยนผี (C. viscosa L.) ดอกสีเหลือง ใช้ทํายาได้.
ผักหนอก :
[หฺนอก] (ถิ่นพายัพ, อีสาน) น. ต้นบัวบก. [ดู บัวบก(๑)].
ผักหนอง :
[หฺนอง] (ถิ่นพายัพ) น. ผักกระเฉด. (ดู กระเฉด).
ผักหนาม : น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Lasia spinosa (L.) Thwaites ในวงศ์ Araceae ก้านใบ ก้านช่อดอกและต้นมีหนาม ใบอ่อนมีพิษ แต่ดองหรือต้ม แล้วกินได้ เหง้าใช้ทํายาได้.
ผักหวาน : น. (๑) ชื่อไม้พุ่มชนิด Sauropus androgynus (L.) Merr. ในวงศ์ Euphorbiaceae ยอดกินได้, ผักหวานบ้าน ก็เรียก. (๒) ชื่อไม้ต้น ชนิด Melientha suavis Pierre ในวงศ์ Opiliaceae ยอดและดอกอ่อน กินได้, ผักหวานป่า ก็เรียก.
ผักไห่ : ดู มะระ.
ผัคคุณ, ผัคคุณ : [ผักคุน, ผักคุนะ] น. เดือนผลคุน, เดือนผาลคุน. (ป.).
ผัคคุณมาส : น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยนักษัตรผลคุนี คือ เดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม. (ป.).
ผัคคุณี :
น. ดาวผลคุนี. (ป.; ส. ผลคุนี). (ดู ผลคุนี).
ผัง ๑ : น. ไม้สําหรับถ่างผ้าที่ทอให้ตึง ปลายทั้ง ๒ มีเข็มสําหรับเสียบที่ ริมผ้า; ไม้หรือเส้นแบบสําหรับเป็นแบบขุดหลุมเสาปลูกเรือน; พื้นที่ราบ; ระดับพื้นที่; แบบที่เขียนย่อหรือขยายจากสิ่งต่าง ๆ เช่น ตึก เรือน, แผนผัง ก็ว่า.
ผัง ๒ : ว. เข้มแข็ง, รวดเร็ว, เช่น ผายผัง.
ผังเมือง : (กฎ) น. แผนผัง นโยบาย และโครงการที่ใช้เป็นแนวทาง ในการสร้างหรือพัฒนาเมืองหรือส่วนของเมือง ในด้านสุขลักษณะ ความสะดวก สบายความเป็นระเบียบความสวยงาม การใช้ประโยชน์ ในทรัพย์สิน ความปลอดภัยของประชาชน และสวัสดิภาพของสังคม เพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจ สังคม และสภาพแวดล้อม.
ผัด : ก. เอาสิ่งที่ใช้เป็นอาหารใส่ลงในกระทะที่มีนํ้ามันหรือนํ้าเล็กน้อย ตั้งไฟแล้วพลิกกลับไปมาจนสุก เช่น ผัดข้าว ผัดหมี่, เรียกอาหาร ที่ทําด้วยวิธีการเช่นนั้น เช่น ข้าวผัด หมี่ผัด; ย้ายไปย้ายมา, หมุน ไปมา, ล่อให้ไล่; ขอเลื่อนเวลาไป เช่น ผัดวัน ผัดหนี้; เอาแป้งลูบ ที่หน้าเพื่อให้นวล เช่น ผัดหน้า.
ผัดเจ้าล่อ : ก. ผัดให้หลงเชื่อรํ่าไปอย่างขอไปที.
ผัดช้าง : ก. ล่อให้ช้างไล่.
ผัดผ่อน : ก. ผัดพอให้ทุเลาหรือหย่อนคลายลง.
ผัดผัน : ก. หมุนกลับไปกลับมา.
ผัดเพี้ยน : ก. ขอเลื่อนเวลาอยู่เรื่อย ๆ, เพี้ยนผัด ก็ว่า.
ผัดวันประกันพรุ่ง : (สํา) ก. ขอเลื่อนเวลาออกไปครั้งแล้วครั้งเล่า.
ผัน ๑ : น. ชื่อบัวชนิด Nymphaea cyanea Roxb. ในวงศ์ Nymphaeaceae ดอกสีคราม, บัวขาบ ก็เรียก.
ผัน ๒ : ก. หัน เช่น ผันหน้า, ผิน หรือ หิน ก็ว่า; ทำให้เปลี่ยนไปจากแนว หรือลักษณะเดิม เช่น ผันน้ำเข้านา.
ผันแปร : [แปฺร] ก. เปลี่ยนแปลงไป, กลับกลายไป, แปรผัน ก็ว่า.
ผันผยอง : ก. เผ่นลําพองหมุนรอบตัว.
ผันผวน : ก. กลับไปกลับมา, ปั่นป่วน.
ผันผ่อน : ก. ลดหย่อนตาม, ลดหย่อนให้.
ผันผาด : ก. วิ่งหกหันไปมา.
ผันผาย : ก. กลับไป, เดินไป, ผายผัน ก็ว่า.
ผันหม้อ : ก. ดงข้าว คือ ทําข้าวให้ระอุ.
ผันอักษร : ก. เปลี่ยนเสียงพยัญชนะให้สูงตํ่าไปตามวรรณยุกต์.
ผับ, ผับ ๆ : ว. เสียงดังเช่นนั้น (ใช้ในลักษณะรวดเร็วทันทีทันใด) เช่น เตะผับ วิ่งผับ ๆ.
ผัลคุนี : [ผันละ] น. ผลคุนี.
ผัว : น. สามี, ชายที่เป็นคู่ครองของหญิง, คู่กับ เมีย.
ผัวหาบเมียคอน : (สํา) ช่วยกันทํามาหากินทั้งผัวทั้งเมีย, ชายหาบ หญิงคอน ก็ว่า.
ผัวะ : ว. เสียงอย่างเสียงไม้หักหรือเสียงตบ.
ผัสส, ผัสสะ : น. การกระทบ, การถูกต้อง, เช่น ผัสสะทางกาย ผัสสะทางใจ, การที่ตา หู จมูก ลิ้น และกาย กระทบกับรูป เสียง กลิ่น รส และ สิ่งที่รับรู้ได้ทางกาย เช่น ความสุขทางผัสสะ. (ป.).
ผัสสาหาร : น. อาหารคือผัสสะ หมายเอาการประจวบกันแห่ง อายตนะภายใน อายตนะภายนอก และวิญญาณ เป็นปัจจัยแห่ง เจตสิกอันจะพึงเกิดโดยวิถีมีเวทนาเป็นต้น เป็นประการหนึ่ง ในอาหารทั้ง ๔ (อีก ๓ อย่าง คือ กวลิงการาหาร อาหารคือ คําข้าว ๑ มโนสัญเจตนาหาร อาหารคือมโนสัญเจตนา ๑ และ วิญญาณาหาร อาหารคือวิญญาณ ๑). (ป.).
ผัสสาหาร :
ดู ผัสส, ผัสสะ.
ผา : น. หินที่เขา เช่น หน้าผา เนินผา ผาลาด, ภูเขา เช่น เชิงผา, เรียก ภูเขาด้านที่มีแผ่นหินตั้งชันว่า หน้าผา.
ผ่า : ก. ทําให้แยกออกจากกันตามยาวด้วยมีดหรือขวานอย่างผ่าฟืน, โดยปริยายหมายถึงกิริยาที่ทําให้แยกออก เช่น ผ่าฝี ผ่าปากม้า; แหวกเข้าไป เช่น ผ่าเข้าไป; ฟาดฟันลงไป; (ปาก) ทำสิ่งที่ไม่น่า จะทำหรือในลักษณะที่ไม่ควรจะเป็นเช่นนั้น เช่น วิ่งผ่าเข้าไป กลางวงแทนที่จะเล่นกันอยู่ข้างล่าง ผ่าขึ้นไปอยู่บนยอดไม้.