ปทภาชนีย : (นปุ.) ข้อความอัน...จำแนกไว้, บทภาชนีย์ คือบทที่ตั้งไว้เพื่อไขความบทที่ ต้องอธิบาย
ปทภาณ : ป. การกล่าวบท, การขานด้วยบท, การสวดบทคำสอนในพระคัมภีร์
ปทภาณก : ค. ผู้กล่าวหรือสวดบทคำสอนในพระคัมภีร์
ปทม : (นปุ.) บัว, บัวหลวง (บัวแดง), ดอกบัว. บางมติว่า แผลงเป็น ปทฺม ได้. ส. ปทฺม.
ปทฺมก : (ปุ.) บัวบก,
ปทร : (ปุ.) ลำธาร, ระแหง, ไม้เลียบ, กระดาน, ซอกศิลาใหญ่, ถ้ำใหญ่, การแตก, การทำลาย. ปปุพฺโพ, ทรฺ วิทารเณ, อ. เป็น นปุ. บ้าง.
ปทร ปทล : (วิ.) ทำลายซึ่งความเร่าร้อน, ทำลายซึ่งความกระวนกระวาย. ปสฺทโท ทรเถ, ทรฺ ทลฺ วา วิทารเณ, อ.
ปทรสญฺจิต : ค. ที่เขาปูไว้ด้วยแผ่นกระดาน, ซึ่งปูพื้นไว้แล้ว
ปทรสมาจาร : ค. ผู้มีความประพฤติทราม, ผู้มีมรรยาทหยาบคาย, ผู้ดื้อดึง
ปทรสิลา : อิต. ศิลาเรียบ, แผ่นหินที่ใช้ปูพื้นสำหรับเดิน
ปทวณฺณนา : อิต. การพรรณนาบท, การอธิบายความหมายของคำในคาถา
ปทวลญฺช : (ปุ.) รอยเป็นที่กดลง, รอยเท้า.
ปทวาร : (ปุ.) วาระแห่งเท้า, ระยะแห่งเท้า, ระยะก้าวเท้า, ชั่วก้าวเท้า ( ก้าวย่าง ).
ปทฺวาร : นป. บริเวณประตู, ที่หน้าประตู
ปทฺวารคาม : ป. หมู่บ้านแถบประตูเมือง, ชานพระนคร
ปทฺวารฏฺฐายินี : ค. ผู้ยืนแอบประตู, ผู้ยืนอวดทรวดทรงอยู่ที่ประตู
ปทวิกฺเขปน : (นปุ.) การย่างไปซึ่งเท้า, การก้าวไปซึ่งเท้า, การย่างเท้าไป, การก้าวเท้าไป .
ปทวิเขป ปทวิกฺเขป : (ปุ.) การย่างไปซึ่งเท้า, การก้าวไปซึ่งเท้า, การย่างเท้าไป, การก้าวเท้าไป .
ปทวิคฺคห : ป. การวิเคราะห์บท, การแยกคำออกอธิบาย, การกระจายบทสมาสออกให้เห็นส่วนประกอบ, บทวิเคราะห์
ปทวิภาค : ป. การแจกบท, การกระจายคำ
ปทวี : (อิต.) ทาง, หนทาง. วิ. ปทติ เอตฺถาติ ปทวี. ปทฺ คติยํ, อโว, อิตถิยํ อี. เป็น ปทวิ บ้าง. ส. ปทวิ.
ปทวีติหาร : ป. การย่างก้าว, การก้าว
ปทสทฺท : ป. เสียงเท้า, เสียงย่างเท้า
ปทสนฺธิ : อิต. การต่อบท, การเชื่อมคำ
ปทสสคฺค : ป. ความเกี่ยวข้องกันแห่งบท, ความต่อเนื่องกันของคำ
ปทสิลา : อิต. หินที่ใช้วางไว้บนพื้นดินสำหรับก้าวเดิน, หินปูพื้น
ปทหติ : ก. เริ่มตั้ง, ลงมือทำ, ทำความเพียร, พยายาม, เผชิญ, ต้านทาน, มุ่งไปข้างหน้า
ปทหน : (นปุ.) อันตั้งอยู่, การตั้งอยู่, ความตั้งอยู่. ปปุพฺโพ, ทหฺ ธารเณ, ยุ.
ปทาตฺเว : อ. เพื่อจะให้; ในคาถาแห่งอภิณหชาตก แปลว่าเพื่อถือเอา (ป+ อา + ทา + ตฺเว)
ปทาติ : (ปุ.) ทหาร เดินเท้า, พลเดินเท้า, ทหารราบ. วิ. ปเทหิ อตตีติ ปทาติ. ปท ปุพฺโพ, อตฺ สาตจฺจคมเน, อิ.
ปทาตุ : ป. ผู้ให้, ผู้แจกจ่าย; คนฟุ่มเฟือย, ผู้ใช้จ่ายสุรุ่ยสุร่าย
ปทาน : (นปุ.) การให้, การเพิ่มให้. ป+ทา+ยุ ปัจ.
ปทานุกฺกม : (วิ.) การก้าวไปตามซึ่งบท, ลำดับแห่งบท, ปทานุกรม ชื่อตำราแปลศัพท์เรียงตามลำดับแห่งบท ( อักษร ).
ปทานุปท : (วิ.) มีรอยเท้าใหญ่และรอยเท้าเล็ก.
ปทานุปท : อ. ตามรอยเท้า, ตามติดไป
ปทานุปทิก : อ. ผู้เดินตามรอยเท้า, ผู้ติดตามไป
ปทานุปุพฺพตา : อิต. ความที่บทเรียงต่อกันไปตามลำดับ, การเรียงลำดับคำ
ปทารณ : นป. เครื่องทำลาย, การทำลาย, การทำให้แตกออก
ปทาร ปทาล ปทาฬ : (วิ.) ทำลาย, แตก, แยก. ปปุพฺโพ, ทรฺ ทลฺ วา วิทารเณ, โณ.
ปทาลตา : อิต. เครือดิน, ไม้เถามีลักษณะคล้ายผักบุ้งหรือแพงพวย
ปทาลน : นป. การทำลาย, การทำให้แตก, การทำให้พัง
ปทาลิต : กิต. (อันเขา) ทำลายแล้ว, ทำให้แตกแล้ว
ปทาลิตตฺต : นป. ความเป็นสิ่งที่ถูกทำลายแล้ว
ปทาเลติ : ก. ทำลาย, พัง, ทำให้แตก, ทลาย
ปทาเลตุ : ป. ผู้ทำลาย
ปทิก : (ปุ.) ทหาร เดินเท้า, พลเดินเท้า, ทหารราบ. วิ. ปเทหิ คจฺฉตีติ ปทิโก. อิก ปัจ.
ปทิตฺต : ค. ซึ่งไฟติดทั่วแล้ว, ซึ่งลุกโพลง