ภุชสิร : (ปุ.) บ่า, ไหล่. วิ. ภุชานํ สิโร มตฺถกํ ภุชสิ-โร.
ภุชิสฺส : (ปุ.) ความเป็นอิสระ, ความเป็นไทย. ภุชฺ ปาล-เน, อิโส. แปลง ส เป็น สฺส.
ภุญฺชก : ป. ผู้กิน
ภุญฺชติ : ก. กิน
ภุญฺชน : (นปุ.) ของอัน...พึงกิน, ของกิน, การกิน, การบริโภค, การใช้สอย. ภุชฺ อชฺโฌหรเณ, ยุ. ลงนิคคหิตอาคม.
ภุญฺชนปตฺต : (ปุ.) ภาชนะแห่งของกิน, จาน, ถาด, สำรับ.
ภุตฺต : กิต. กินแล้ว
ภุตฺตปาตราส : (วิ.) ผู้มีอาหารอันบุคคลพึงกินในเวลาเช้าอันบริโภคแล้ว.
ภุตฺตเสสก : (ปุ.) อาหารเป็นเดน. วิ. ภุตฺตโตเสโส ภุตฺตเสโส. โส เอว ภุตฺตเสสโก. ก สกัด.
ภุตฺตาวเสสกภตฺต : (นปุ.) ภัตอันเหลือจากภัตอันภิกษุฉันแล้ว.
ภุตฺติ : (อิต.) การกิน, การเสวย, การบริโภค. ภุชฺ โภชเน, ติ.
ภุป ภุภุช : (ปุ.) พระยา, พระเจ้าแผ่นดิน. ภู+ปา ธาตุ ภุชฺ ธาตุในความรักษา รัสสะ อู เป็น อุ.
ภุมฺม : (ปุ.) ดาวอังคาร, วันอังคาร.
ภุมฺมฏฺฐ : (วิ.) ผู้ยืนอยู่บนแผ่นดิน, ผู้ยืนอยู่บนพื้นดิน.
ภุมฺมฏฺฐ : ค. ผู้อยู่บนพื้นดิน
ภุมฺมตฺถ : (ปุ.) อรรถแห่งสัตมี.
ภุมฺมตฺถรณ : นป. การปูบนพื้นดิน, เสื่อ, พรม
ภุมฺมวาร : (ปุ.) วันอังคาร.
ภุมฺมา : (อิต.) เทวดาผู้เกิดบนภาคพื้น วิ. ภูมิยํ ชาตาติ ภุมฺมา.
ภุวน : (นปุ.) โลก, ฯลฯ, ฐานะ. ภู สติตายํ, ยุ. แปลง อู เป็น อุว ยุ เป็น อน รูปฯ ๖๓๕. เป็น ภูวน ก็มี.
ภุว ภูว : (ปุ.) โลก, แผ่นดิน, ที่ดิน. ฐานะ.
ภุส : (วิ.) กล้า, มีกำลัง, ล้ำ (ยิ่ง), ดี, ดียิ่ง, ใหญ่ยิ่ง, นักหนา, หนักหนา, เลิศ, ประเสริฐ. ภสฺ วิปุลเน, อ, อสฺสุ. เป็น ภูส. บ้าง.
ภุส : ก.วิ. โดยยิ่ง, บ่อยๆ
ภุสฺสติ : ก. เห่า
ภู : (อิต.) ดิน, แผ่นดิน, นา, ที่นา, เขา, ภูเขา, ความเจริญ. ภู สตฺตายํ, อ. อภิฯ ลง กฺวิ ปัจ.
ภูต : (วิ.) ล่วงไปแล้ว, มีอยู่, เป็นอยู่, เสมอกัน, เท่ากัน, จริง, แท้.
ภูตกาย : ป. ร่างกายที่เป็นแล้ว, ร่างกาย
ภูตคาม : (ปุ.) ภูตคาม ชื่อพืชที่พรากจากที่แล้วตาย มี ๕ ชนิด ดูบาลี ไตร. ๒ ข้อ ๓๕๕.
ภูตคาห : ป. ที่อยู่ของปีศาจ
ภูตตฺต : นป. ความบังเกิดขึ้น
ภูตธรา : (อิต.) แผ่นดิน, เป็น ปุ. ก็มี.
ภูตปติ : (ปุ.) ภูตปติ ชื่อของพระอินทร์ชื่อ ๑ ใน ๒๐ ชื่อ, พระอินทร์. วิ. ภูตานํ สติตานํ ปต ภูตปติ.
ภูตปุพฺพ : (วิ.) เป็นแล้วในก่อน, เคยเป็นแล้ว, เคยมีแล้ว, เคยมีมาแล้ว.
ภูตปุพฺพ : (อัพ. นิบาต) ในกาลเคยเป็นแล้ว, ในกาลเคยมีแล้ว, ในกาลเคยมีมาแล้ว. นิบาตลงในอรรถกาลสัตมี รูปฯ ๒๘๒.
ภูตรูป : (นปุ.) รูปคือสัตว์เกิดแล้ว, รูปอันเกิดแล้ว รูปที่เกิดแล้ว, ภูตรูป คือธาตุทั้ง ๔.
ภูตวาที : ป. ผู้พูดจริง
ภูตวิกติ : (อิต.) ดาวหาง, ดาวตก.
ภูตเวชฺช : (ปุ.) หมอผี.
ภูติ : (วิ.) มี, เป็น, มีอยู่, เป็นอยู่, เจริญ, รุ่งเรือง, มั่งคั่ง, สำเร็จ.
ภูติณ, ภูติณก : นป. ตะไคร้
ภูติณ ภูติณก ภูตินก : (นปุ.) ตะไคร้ วิ. ภูมิยํ ลคฺคํ ติณํ ภูติณกํ วา ภูตินกํ วา. สองศัพท์หลัง ก สกัด ศัพท์ที่ ๓ แปลง ณ เป็น น.
ภูธร : (ปุ.) เขา, ภู, ภูเขา. วิ. ภํ ภูมึ ธรตีติ ภูธโร. ภูปุพฺโพ, ธรฺ ธารเณ, อ. ไทยใช้ภูธร เป็นพระนามของพระเจ้าแผ่นดินตามความหมายของสันสกฤต.
ภูนาถ : ป. พระเจ้าแผ่นดิน
ภูนาถ ภูป ภูปติ ภูปาล ภูภุช ภูมิธร ภูมินฺท ภูมิป ภูมิ-ปาล : (ปุ.) พระยา, พระราชา, พระเจ้าแผ่นดิน.
ภูปาล : ป. ผู้รักษาแผ่นดิน, พระเจ้าแผ่นดิน
ภูม : (ปุ.?) ภพ.
ภูม ภูมก : (ปุ.) ชั้น, ขอบเขต, พื้น, พื้นดิน, สถานที่.
ภูมิ : (อิต.) แผ่นดิน, ที่ดิน, พื้น, พื้นดิน, พื้นเพ, ปัญญา, ภาคพื้น, ขอบเขต, แดน, ชั้น, ลำดับ. วิ. ภวนฺติ อสฺสํ ภูตานีติ ภูมิ. ที่เกิด วิ. ภวนฺติ เอตฺถาติ ภูมิ. ภู สตฺตายํ, มิ.
ภูมิกมฺปา : อิต. แผ่นดินไหว
ภูมิคต : ค. ตั้งอยู่บนพื้นดิน