อปฺปโพธติ (อปโพเธติ) : ก. บรรเทา (ความหลับ), ตื่นอยู่, ขจัด
อปฺปภาว : (วิ.) ทำให้น้อยลง, ลดลง.
อปฺปมญฺญติ : ก. ๑. คิดพอประมาณ;
๒. ดูหมิ่น, ดูแคลน
อปฺปมญฺญา : อิต. ความไม่มีขอบเขต, ความไม่มีกำหนด
อปฺปมตฺต : ค. ๑. ไม่ประมาท, ระมัดระวัง, ตื่นอยู่;
๒. มีประมาณน้อย, ไม่สำคัญ
อปฺปมตฺตก : นป. ของมีประมาณน้อย, ของไม่สำคัญ
อปฺปมตฺตอปฺปมตฺตก : (วิ.) มีประมาณน้อย.
อปฺปมตฺต อปฺปมตฺตก : (วิ.) มีประมาณน้อย.
อปฺปมาณ : (วิ.) นับไม่ได้, ประมาณไม่ได้, ไม่เป็นประมาณ, ประเสริฐเลิศล้น, ประเสริฐที่สุด, อประมาณอัประมาณ (กำหนดไม่ได้จำกัดไม่ได้ไม่มีที่สุด).ส. อปฺรมาณ.
อปฺปมาณธมฺม : (ปุ.) ธรรมอันเป็นอัปปมาณคือมรรคและผลของมรรคที่เป็นโลกุตระและอสังขตธาตุไตร. ๒๓/๖๒๗.
อปฺปมาณสุภ : (ปุ.) อัปปมาณสุภะชื่อภพของรูปพรหมชั้นที่ ๘ ชื่อพรหมผู้เกิดในภพนั้น
อปฺปมาณาภ : (ปุ.) อัปปมาณาภะชื่อภพของรูปพรหมชั้นที่ ๕ชื่อพรหมผู้เกิดในภพนั้น.
อปฺปมาท : (ปุ.) ความไม่เลินเล่อ, ความไม่มืดมน, ความไม่มึนเมา, ความเอาใจใส่, ความระวัง, ความไม่ประมาท.ส. อปฺรมาท.
อปฺปมาริส : (ปุ.) กะเพรา, มะพับ, ผักโหมหิน.
อปฺปมุฏฺฐตฺต : นป. ความเป็นผู้ไม่หลงลืม, ความเป็นผู้ไม่ปล่อยสติ
อปฺปเมยฺย : (วิ.) นับไม่ได้, ประมาณไม่ได้.ส. อปฺรเมย.
อปฺปรชกฺข : (นปุ.) ดวงตามีธุลีน้อย.อปฺป+รช+อกฺข.
อปฺปรชกฺขชาติก : (วิ.) ผู้มีชาติแห่งบุคคลผู้มีธุลีในนัยน์ตาน้อย, ผู้มีกิเลสธุลีในดวงตาน้อย.
อปฺปวตฺตา : อิต. ความไม่เป็นไป, ความไม่มีต่อไป
อปฺปวาริต : ค. อันเขาไม่ได้ปวารณา, ซึ่งไม่ได้รับอนุญาต
อปฺปสตฺถ : (วิ.) มีพวกน้อย.
อปฺปสนฺน : ค. ๑. ไม่เลื่อมใส ;
๒. ไม่ใส, ไม่ผ่องใส
อปฺปสมารมฺภ : ค. มีความทุกข์, มีความลำบาก
อปฺปสฺสก : ค. มีสมบัติน้อย, ยากจน
อปฺปสฺสาท : ค. มีความเพลิดเพลินน้อย, มีความยินดีนิดหน่อย
อปฺปสาท : ป. ความไม่เลื่อมใส
อปฺปสาทน : (วิ.) ไม่ทำให้เลื่อมใส, เลว, โกง, หลอกลวง.
อปฺปหิต : ค. ไม่ถูกส่งไป
อปฺปหีน : ค. ไม่สละ, ไม่ล้มเลิก
อปฺปอปฺปก : (วิ.) น้อย, เล็ก, เล็กน้อย, นิดหน่อย, เบาบาง, ทราม, อ่อน.วิ.อเปสิอิสกมตฺตมคมาสีติอปฺปํ.อปฺปาปุณเน, โป.อลฺภูสเนวา, โป. ศัพทฺหลังกสกัด.ส.อลฺปก.
อปฺป อปฺปก : (วิ.) น้อย, เล็ก, เล็กน้อย, นิด หน่อย, เบาบาง, ทราม, อ่อน. วิ. อเปสิ อิสกมตฺต มคมาสีติ อปฺปํ. อปฺ ปาปุณเน, โป. อลฺ ภูสเน วา, โป. ศัพทฺหลัง ก สกัด. ส. อลฺปก.
อปฺปาฏิหาริย : ค. ไม่มีปาฏิหาริย์, ไม่มีความอัศจรรย์
อปฺปาณก : ค. ไม่มีลมปราณ, ไม่มีชีวิต
อปฺปาตงฺก : ค. มีความลำบากน้อย, ซึ่งเดือดร้อนนิดหน่อย
อปฺปานก : ค. (ฌาน) ที่ไม่มีลมหายใจ, ซึ่งไม่หายใจ
อปฺปิกา : อิต. ความมีประมาณน้อย
อปฺปิจฺฉ : (วิ.) ผู้ปรารถนาน้อย.วิ. อปฺปํอิจฺฉตีติอปฺปิจฺโฉ.
อปฺปิจฺฉตา : (อิต.) ความเป็นแห่งบุคคลผู้มีความปรารถนาน้อย.
อปฺปิจฺฉตาทิคุณยุตฺต : (วิ.) ผู้ประกอบแล้วด้วยคุณมีความเป็นแห่งบุคคลผู้มีความปรารถนาน้อยเป็นต้น.เป็นฉ.ตุล.ตา ปัจ.ภาวตัท.ฉ.ตุล.วิเสสนบุพ.กัม.และต.ตัปเป็นสมาสใหญ่.
อปฺปิจฺฉา : (อิต.) ความปรารถนาน้อย.
อปฺปิต : (วิ.) แน่น.
อปปินติ : ก. สูดออก, ดูดออก, ดูดกิน
อปฺปิย : (วิ.) มิใช่บุคคลอันบุคคลพึงรัก, มิใช่ผู้อันบุคคลพึงรัก, มิใช่สัตว์และสังขารอันเป็นที่รัก, มิใช่เป็นที่รัก, ไม่เป็นมงคล, ชั่วช้า, ต่ำช้า, อัปรย์ (ไม่น่ารัก น่าเกลียด)ส. อปฺริย.
อปฺปีติ : (วิ.) ไม่ชอบ, ไม่พอใจ, เกลียดชัง.
อปฺปีติก : ค. ไม่ประกอบด้วยปีติ, ไม่อิ่มใจ
อปฺเปกจฺจ : ค. บางคน, บางพวก, บางหมู่
อปฺเปกทา : (อัพ. นิบาต) ในกาลบางครั้ง, ในกาลบางคราว, บางคราว.
อปฺเปติ : ก. ๑. แนบแน่น, แน่วแน่, ติดแน่น ;
๒. มัดเข้ากัน ;
๓. ไหลลงไปสู่
อปฺเปว : อ. ไฉนหนอ, หากว่า