อาปตติ : ก. ตกไป, หล่นไป, ล้มลง, รีบร้อน
อาปตฺติ : (อิต.) โทษชาติที่ภิกษุต้อง, โทษชาติที่ภิกษุล่วงละเมิด, โทษที่เกิดเพราะความละเมิดพระวินัย, ความถึง, ความต้อง, อาบัติคือโทษที่เกิดเพราะความละเมิดในข้อที่พระพุทธเจ้าทรงห้าม (จากนวโกวาท)กิริยาที่ล่วงละเมิดพระบัญญัติและมีโทษเหนือตนอยู่ (วินัยมุขหน้า๑๑) การฝ่าฝืนหรือล่วงละเมิดข้อที่พระพุทธเจ้าทรงห้ามและไม่ทำตามข้อที่ทรงอนุญาต(เฉลย สนามหลวง).ส.อาปตฺติ.
อาปตฺติก : ค. ผู้ต้องอาบัติ, ผู้ต้องโทษ
อาปตน : นป. การตกไป, การหล่นไป
อาปทา : (อิต.) ธรรมชาติอันยัง สัตว์ให้ถึงซึ่งความลำบาก, อันตราย, จัญไร, ภัย, พิบัติ.วิ.อาปชฺชนํอาปทา.อฏฺฏํปีฬนํปชฺชตีติวาอาปทา.อาปุพฺโพ, ปทฺคติยํ, อ.อาอุปสรรคลงในอฏฺฏส. อาปทา.
อาปนฺน : (วิ.) ถึงอันตราย, ถึงความวิบัติ.วิ. อฏฺฏํปีฬนํปชฺชตีติอาปนฺโน.อาปุพฺโพ, ปทฺคติมฺหิ, โต.แปลงตเป็นนฺนลบทฺ
อาปนฺนสตฺตา : (อิต.) หญิงมีสัตว์อยู่ในครรภ์, หญิงมีครรภ์.วิ.อาปนฺโนคพฺภฏฺโฐสตฺโตเอตายาติอาปนฺนสตฺตา.อาปนฺนตั้งอยู่แล้วดำรงอยู่แล้ว.
อาปวน : (วิ.) ทำให้บริสุทธิ์, ทำให้สะอาด, ชำระอาปุพฺโพ, ปุปวเน, ยุ.
อาป, อาโป : ป., นป. น้ำ, ของเหลว, ธรรมชาติที่ซึมซาบ
อาปาฏลี : อิต. ต้นแคฝอย
อาปาณ : นป. การหายใจเข้าออก, ลมหายใจเข้าออก, ชีวิต
อาปาณโกฏิก : (นปุ.) อันถึงซึ่งที่สุดแห่งชีวิต, การถึงซึ่งที่สุดแห่งชีวิต.วิ.อาปาณสฺสโกฏิยาคมนํอาปาณโกฏิกํ.กปัจ.รูปฯ ๓๒๑.
อาปาณอาปาน : (นปุ.) ลมหายใจออก, ชีวิต.อปบทหน้าอนฺ ธาตุในความหายใจอปัจทีฆะอุปสรรคศัพท์ต้นแปลงนเป็นณ.
อาปาถ : (ปุ.) คลองเป็นที่มาเป็นไป, คลอง.
อาปาถก : ค. มีคลอง, มีทาง, เป็นทางที่บุคคลพึงเห็นได้
อาปาทก : ๑. ป. ผู้ดูแลเด็ก, คนเลี้ยงเด็ก ;
๒. ค. ผลิตขึ้น, ก่อให้เกิดขึ้น, นำไปสู่
อาปาทิกา : อิต. นางพยาบาล, แม่นม, แม่เลี้ยง
อาปาเทติ : ก. พยาบาล, บำรุง, รักษา, ผลิตขึ้น
อาปาเทตุ : ป. ผู้เลี้ยงดูเด็ก
อาปาน : (นปุ.) ที่เป็นที่มาดื่ม, สถานที่เป็นที่มาดื่ม, สถานที่ดื่มเหล้า, การดื่ม, วิ.อาภุสํปิวนฺติยสฺมินฺติอาปนํ.อาคนฺตฺวาปิวนฺติเอตฺถาติวาอาปนํ.อาปุพฺโพ, ปาปาเน, ยุ.ส.อาปาน
อาปานก : ค. ผู้ดื่ม, นักดื่มเหล้า
อาปานภูมิ : อิต. ภาคพื้นเป็นที่มาดื่ม, โรงสุรา
อาปานมณฺฑล : นป. ร้านเหล้า, โรงสุรา
อาปานีย : ค. ควรดื่ม, น่าดื่ม
อาปานียกส : ป. จอกน้ำ, ขันน้ำ, แก้วเหล้า
อาปายิก : (ปุ.) ผู้เกิดในอบาย, วิ.อปาเยชาโตอาปายิโก.ผู้ไปในอบายวิ. อปาเยคจฺฉตีติอาปายิโก.ณิกปัจ.ตรัต๎ยาทิตัท.
อาปาลี : ป. ตัวเหา
อาปา, อาวา : อิต. ความทุกข์, อันตราย, เคราะห์กรรม
อาปิยติ : ก. เอิบอาบ, ซึมซาบ, เอิบอิ่ม, ไหลซ่านไป
อาปุจฺฉติ : ก. ถามโดยเอื้อเฟื้อ, ถามหา; บอกลา, ขอนุญาต
อาปุจฺฉน : (นปุ.) การอำลา, ความยินดี, ความยินดีมาก, กิริยาดี.การไตร่ถามสุขทุกข์.อาทรปุพฺโพปุจฺฉฺปุจฺฉเน, ยุ.
อาปุจฺฉา : (อิต.) การอำลา, การบอกลา, การถามโดยเอื้อเฟื้อ, อาทร+ปุจฺฉฺ+อ ปัจ. ส.อาปฤจฺฉา.
อาปุจฺฉา, - ฉิย : กิต. ถามโดยเอื้อเฟื้อแล้ว, บอกลาแล้ว, อนุญาตแล้ว
อาปุจฺฉิตพฺพ : กิต. อันเขาพึงถามโดยเอื้อเฟื้อ, อันเขาพึงบอกลา
อาปุตฺตปุตฺต : ป. ลูกของลูก
อาปูรณ : นป. การบรรจุ, ความเต็ม
อาปูรติ : ก. เต็ม, บริบูรณ์, ให้เต็ม
อาเปติ : ก. ให้ถึง, ให้บรรลุ
อาโปกสิณ : นป. การเพ่งกสิณมีน้ำเป็นอารมณ์
อาโปธาตุ : (ปุ. นปุ.) ธาตุน้ำ.เมื่อลบวิภัติแล้วเอาอเป็นโอ.รูปฯ ๔๘.
อาผุสติ : ก. สัมผัส, ถูกต้อง, กระทบ
อาพทฺธ : (ปุ.) การพัน, การผูกการมัด, เครื่องผูก. อาปุพฺโพ, พนฺธฺพนฺธเนอ, ยุ.ส.อาพนฺธอาพนฺธน.
อาพนฺธก : ค. อันผูกพัน, อันผูกมัด, เนื่องด้วย, เกี่ยวพัน
อาพนฺธติ : ก. ผูก, มัด, เกาะ, ซึมซาบ
อาพนฺธน : (นปุ.) การพัน, การผูกการมัด, เครื่องผูก. อาปุพฺโพ, พนฺธฺพนฺธเนอ, ยุ.ส.อาพนฺธอาพนฺธน.
อาพาธ : (ปุ.) โรคอันเบียดเบียนโดยยิ่ง, ความเบียดเบียนยิ่ง, ความไม่สบาย, ความป่วย, ความป่วยไข้, ความเจ็บไข้, โรค.วิ.อาพาธติจิตฺตํวิโลเฬตีติอาพาโธ.อาปุพฺโพ พาธฺ วิโลฬเน, อ.ส. อาพาธ.
อาพาธติ : ก. อาพาธ, เจ็บ, ป่วย
อาพาธิก : (วิ.) ผู้ประกอบด้วยความป่วยไข้, ฯลฯ, ผู้มีความป่วยไข้, ฯลฯ.
อาพาธิต : กิต. เจ็บไข้แล้ว, ป่วยแล้ว; ถูกข่มเหงแล้ว, ถูกเบียดเบียนแล้ว