อุปวาท : (ปุ.) การเข้าไปว่าร้าย, การกล่าว โทษ. วิ. โทสกฺขาเณน วทนํ อุปวาโท. อุปปุพฺโพ, วทฺ วจเน, โณ.
อุปวาทก : ค. ผู้ว่าร้าย, ติเตียน
อุปวายติ : ก. พัดไป
อุปวาส : (ปุ.) การเข้าไปอยู่ วิ. อุปวสนํ อุปวาโส. การอยู่เว้น (อด) อาหาร (ตั้งแต่ หลังเที่ยงไป) คือการจำศีล (รักษาศีล). วิ. อนฺเนน วชฺชิดโต วาโส อุปวาโส. ส. อุปวาส.
อุปวาสน : นป. น้ำอบ, ของหอม
อุปวาเสติ : ก. อบ, รม (ด้วยกลิ่น)
อุปวาหน : นป. การนำไป, การชำระ
อุปวิจรติ : ก. วิจาร, พิจารณา, ใคร่ครวญ
อุปวิจาร : ป. ความพินิจพิเคราะห์, การพิจารณา
อุปวิชญฺญา : อิต. หญิงจวนจะคลอดบุตร
อุปวิสติ : ก. เข้าไปนั่งใกล้
อุปวีณ : (ปุ.) หนังสำหรับพันช่องพิณ, คอพิณ. วิ. วีณาภาวํ อุปคจฺฉติ อเนนาติ อุปวีโณ.
อุปวียติ : ก. อันเขาทอ, อันเขาปั่น
อุปวุตฺต : กิต. ถูกว่าร้ายแล้ว, ถูกตำหนิแล้ว
อุปวุตฺถ : กิต. เข้าอยู่แล้ว
อุปเวส : (ปุ.) การเข้าไปใกล้. อุปปุพฺโพ, วิสฺ ปเวสเน, อ.
อุปเวสน : (นปุ.) การเข้าไปใกล้, การยับยั้ง, การนั่ง. ยุ ปัจ.
อุปสคฺค : (ปุ.) อันตรายเครื่องเข้าไปข้องอยู่, อันตรายเข้าไปขัดข้องอยู่, อันตรายเข้าไป ขัดข้อง, อันตรายเครื่องขัดข้อง, อันตราย เครื่องขัดขวาง, สิ่งที่เข้าไปขัดข้อง, สิ่งที่ เข้าไปขัดขวาง, สิ่งที่กีดขวาง, อันตราย, จัญไร (ความเป็นเสนียด). วิ. อุปคนฺตวา สชติ ปกาเสตีติ อุปสคฺโค. อุปปุพฺ โพ, สชฺ วิสชฺชนาทีสุ, โณ. ไวยากรณ์เรียกคำ ชนิดหนึ่งสำหรับ นำหน้านามและกิริยาให้วิเศษขึ้น มี อติ เป็นต้น ว่า อุปสรรค. ส. อุปสรฺค.
อุปสงฺกมติ : ก. เข้าไปหา, เข้าไปใกล้, เข้าไปเฝ้า
อุปสงฺกมน : (นปุ.) การเข้าไปใกล้, การเข้า ใกล้. อุป สํ ปุพฺโพ, กมฺ ปทวิกฺเขเป, ยุ.
อุปสงฺกมฺม : กิต. เข้าไปหาแล้ว
อุปสงฺกมิตาร : ค. ผู้เข้าไปใกล้
อุปสงฺเขยฺย : ค. อันควรนับได้, ควรตระเตรียม
อุปสณฺฐปณา : อิต. การหยุดอยู่, การตั้งไว้
อุปสนฺต : กิต. เข้าไปสงบระงับแล้ว
อุปสนฺตราคาทิกิเลส : (วิ.) ผู้มีกิเลสมีราคะ เป็นต้น อันตนให้เข้าไปสงบแล้ว, ผู้มีกิเลส มีราคะเป็นต้น อันเข้าไปสงบแล้ว.
อุปสม : (ปุ.) ธรรมเป็นที่เข้าไปสลบ, ธรรมเป็นที่เข้าไประงับ, การเข้าไปสงบ, การเข้าไประงับ, ความเข้าไปสงบ, ความสงบ, ความระงับ, ความเงียบ. อุปปุพฺโพ, สมฺ อุปสเม, อ.
อุปสมติ : ก. สงบ, ระงับ
อุปสมน, - มาน :
นป. ดู อุปสม อุปสมฺปชฺชติ : ก. เข้าถึง, ถึงพร้อม, อุปสมบท, บวช
อุปสมฺปทกมฺม : (นปุ.) การทำการอุปสมบท, อุปสมบทกรรม คือการบวชเป็นภิกษุ. อุปสมฺปทา+กมฺม รัสสะ อา เป็น อ.
อุปสมฺปทา : (อิต.) การถึงพร้อมในธรรมเบื้อง บน (สูง). อุปริ+สมฺปทา ลบ ริ. การถึง พร้อม, การเข้าถึงพร้อม, การยังกุศลให้ถึง พร้อม. อุป+สํ+ปทา, การอุปสมบท (บวช เป็นภิกษุ). ส. อุปสมฺปทฺ.
อุปสมฺปทาเปกฺข : (วิ.) ผู้เพ่งอุปสมบท, ผู้มุ่ง อุปสมบท, ผู้ตั้งใจอุปสมบท.
อุปสมฺปนฺน : (วิ.) ผู้อุปสมบทแล้ว.
อุปสมฺปาเทติ : ก. ให้ถึงพร้อม, ให้อุปสมบท
อุปสมฺผสฺสติ : ก. กอด, รัด, สัมผัส
อุปสมฺพฺยาน : (นปุ.) ผ้าห่ม. วิ. อุปริ สํวิยฺยเต พาหุเลฺยนาติ อุปสมฺพฺยานํ. อุ ปริ สํ ปุพฺโพ, วิ ตนฺตุสนฺตาเน, ยุ, ลบ ริ.
อุปสมฺมติ : ก. สงบ, ระงับ, เข้าไประงับ
อุปสเมติ : ก. สงบ, ระงับ
อุปสวฺยาน : นป. ผ้าพาดไหล่ซ้าย
อุปสวสติ : ก. เข้าไปอยู่อาศัย
อุปสฺสฏฐ : กิต. ถูกกดขี่, ถูกทำให้ลำบากแล้ว, ขัดข้องแล้ว
อุปสฺสตฺถ : กิต. ดู อุปสฺสฏฺฐ
อุปสฺสย : (ปุ.) วิหารเป็นที่เข้าไปอาศัยอยู่. อุปปุพฺโพ, สี สเย, อ, ซ้อน สฺ.
อุปสฺสาส : ป. การหายใจ
อุปสฺสุติ : อิต. การฟัง, การแอบฟัง, ความสนใจ
อุปสฺสุติก : ค. ผู้แอบฟัง
อุปสเสว : (ปุ.) การเข้าไปคบ, การเข้าไปคบ หา, การเข้าไปเกียวข้อง. อุป สํ ปุพฺโพ, เสวฺ เสวเน, อ.