หิตวห : ค. นำมาซึ่งประโยชน์เกื้อกูล
หิตา : (อิต.) ความเกื้อกูล, ประโยชน์เกื้อกูล, ประโยชน์. หิ วุฑฺฒิปวตฺตเนสุ, โต.
หิตานุหิตปโยชน : (นปุ.) ประโยชน์เกื้อกูลน้อยใหญ่, หิตานุหิตประโยชน์.
หิเตสี : ป. ผู้แสวงหาประโยชน์
หินฺตาล : (ปุ.) ลางลิง ชื่อไม้เถาชนิดหนึ่งชอบขึ้นตามริมแม่น้ำลำคลอง กระไดลิง, บันไดลิง ก็เรียก, เต่ารั้ง ชื่อต้นไม้ชนิดหนึ่งคล้ายต้นหมาก ผลเป็นทะลาย เป็นพวง เต่าร้าง หมากต้น ก็เรียก. วิ ปมาณโต ตาลโต หีโน หินฺตาโล. ปทวิปริยาโย, รสฺโส จ.
หินฺท : (นปุ.) ความตาย.
หินฺทคู : (ปุ.) สัตว์ วิ. หินฺทํ มาณํ คจฺฉตีติ หินฺทคู(ผู้ถึงความตาย). หินฺท+คมฺ+รู ปัจ. ลบที่สุดธาตุ. ไตร. ๒๕.
หิม : (นปุ.) ความหนาว, ความเย็น, ฤดูหนาว, น้ำค้าง, หิมะ ชื่อละอองน้ำที่แข็งรัดตัว มีลักษณะเหมือนปุย. วิ. หึสตีติ หิมํ. หึสฺ หึสายํ, อ, สสฺส โม, นิคฺคหิตโลโป. อตฺตโน สีตลภาเวน สตฺเต หิโนตีติ หิมํ. หิ หึลายํ, อิโม. หิโนตีติ หิมํ. หิ คติยํ. อภิฯ ปถวีปพฺพตาทีสุ หิโนติ ปตตีติ หิโม. หิ คติยํ, โม. กัจฯ และ รูปฯ ลง ม ปัจ. และเป็น ปุ.
หิมปิณฺ : (ปุ.) ก้อนหิมะ, ก้อนน้ำแข็ง.
หิมรสิ : (ปุ.) หิมรังสี หิมรังษี ชื่อของพระจันทร์ชื่อ ๑ ใน ๑๔ ชื่อ, พระจันทร์, ดวงจันทร์. ส. หิมรศฺมิ.
หิมวนฺตุ : (ปุ.) เขาหิมพานต์, ภูเขาหิมพานต์ ป่าหิมพานต์. วิ. หิมปาตสมเย หิมยุตฺโตติ หิมวา. วนฺตุ ปัจ. คิมฺหกาเล หิมํ วมตีติ วา หิมวา. วมุ อุคฺคิรเณ, นฺตปจฺจโย.
หิมวนิต : (ปุ.) เขาหิมพานต์. ป่าหิมพานต์ ชื่อภูเขาปกคลุมด้วยหิมะ ตั้งอยู่ตอนเหนือของประเทศอินเดีย. หิมพาน หิมวันต์ หิมวัต ก็เรียก.
หิมวาส หิมเวส : (ปุ.) ประเทศเป็นที่อยู่แห่งหิมะ, ที่อยู่อันหนาว, ที่อยู่แห่งหิมะ, ภูเขาหิมพานต์, ป่าหิมพานต์.
หิมาจล : (ปุ.) ภูเขาหิมพานต์, ป่าหิมพานต์. วิ. หิมยุตฺโต อจโล หิมาจโล.
หิมาลย : (ปุ.) ประเทศเป็นที่อยู่แห่งหิมะ, ป่าหิมพานต์, หิมาลัย, ภูเขาหิมาลัย.
หิยฺยตฺตน : (วิ.) เป็นในวันวาย, มีในวันวาน. วิ. หิยฺโย ภโว หิยฺยตฺตโน. ที่เป็นวิเสสนะ ของ อิต. เป็น หิยฺยตฺตนี. หิยฺย+ตน ปัจ.
หิยฺโย : (อัพ. นิบาต) วันล่วงไปแล้ว, วันวาน, วานนี้, ในวันวาน. กาลสัตตมีนิบาต.
หิรญฺญ : (นปุ.) เงินทอง, ทรัพย์, ทรัพย์สมบัติ. แปลว่า เงิน เป็นส่วนมาก. หรฺ หรเณ, โญ. แปลง ญ เป็น ญฺญ ลบที่สุดธาตุ และแปลง อ ที่ ห เป็น อิ. หา จาเค คติยํ วา, อญฺโญ. แปลง หา เป็น หิร วิ. ชหาติ สตฺตานํ หิตนฺติ หิรญฺญํ (ให้ประโยชน์แก่สัตว์). ส. หิรณฺย.
หิรญฺญคพฺภ : (ปุ.) หิรัญญคัพภะ ชื่อของพรหมชื่อ ๑ ใน ๘ ชื่อ, พรหม, พระพรหม. วิ หิรญฺญํ สุวณฺณมยํ อณฺฑํ, หิรญฺญ อสฺส คพฺโภ ภูโตติ หิรญฺญคพฺโภ. พราหมณ์ ก็แปล.
หิรโอตฺตปฺป หิโรตฺตปฺป : (นปุ.) ความละอายบาปและความกลัวบาป, ความละอายแก่ใจและความเกรงกลัว.
หิริ : (อิต.) ความละอาย, ความเกลียด, ความละอายบาป, ความเกลียดบาป, ความละอายใจ, ความละอายแก่ใจ. วิ. หิรียติ ปาปาติ หิริ. หิริ ลชฺชิยํ, อิ. ฎีกาอภิฯ เป็น หิรี ธาตุ อิ ปัจ. สำเร็จรูปเป็น หิรี. ไตร. ๒๐, ๒๒ ก็เป็น หิรี.
หิริโกปินปฎิจฺฉาทน : (นปุ.) ผ้าเป็นเครื่องปกปิดเฉพาะซึ่งอวัยวะอันยังหิริให้กำเริบ, ผ้าปิดของลับ.
หิริโกปีน : นป. สิ่งที่ยังหิริให้กำเริบ, สิ่งที่ทำให้เกิดความละอาย
หิรินิเสธ : (วิ.) ผู้เกลียดกันซึ่งอกุศลวิตกด้วยหิริ วิ. อกุสสวิตกฺกํ หิริยา นิเสเธตีติ หิรินิเสโธ. ผู้เกลียดกันซึ่งอกุศลวิตกอันเกิดขึ้นแล้วในภายในด้วยหิริ วิ. อนฺโต อุปฺปนฺนํ อกุสลวิตกฺกํ หิริยา นิเสเธตีติ หิรินิเสโธ.
หิริยติ : ก. ละอาย
หิริเวร : (นปุ.) เครือเขาหญ้านาง, เครือเถาหญ้านาง, เครือหญ้านาง, เถาหญ้านางชื่อเครือเถาสมุนไพรอย่างหนึ่ง. วิ. หิรินามิกาย เทวธีตาย สรีรโต สญฺชาตตฺตา หิริเวรํ.
หิริโอตฺตปฺปสมฺปนฺน : (วิ.) ผู้ถึงพร้อมแล้วด้วยหิริและโอตตัปปะ.
หิโรตฺตปฺป : นป. ความละอายใจและความเกรงกลัวบาป
หิลาท : (วิ.) สบาย, สำราญ, ทำความสบาย, ทำความสำราญ. หิลาทิ สุเข. อ.
หิลาทน : (นปุ.) ความสบาย, ฯลฯ.
หีน : (วิ.) สละ, ละ, ทิ้ง, วาง, ปล่อย, เลิกถอน. หา จาเค, อิโน, ทีโฆ.
หีนชจฺจ : (นปุ.) กำเนิดชั่ว, ฯลฯ, วงศ์ชั่ว, ฯลฯ, ตระกูลชั่ว, ฯลฯ.
หียติ : ก. ละ, เสื่อม
หีร, - รก : นป. เสี้ยน, สะเก็ด, ริ้ว
หีลน : นป., -ลนา อิต. การหยาม, การดูถูก
หีเลติ : ก. หยาม, ดูถูก
หีสติ : ก. เบียดเบียน
หีฬิต : กิต. ละอายแล้ว
หึโย : (อัพ. นิบาต) แปลเหมือน หิยฺโย.
หึลิต หึฬิต : (วิ.) ละอาย, ติเตียน, นินทา. หีฬฺ นินฺทาลชฺชาสุ, โต, อิ อาคโม.
หึสก : (วิ.) ผู้เบียดเบียน, ผู้ทำร้าย, ผู้ประทุษร้าย. หิสิ หึสายํ, ณฺวุ. ส. หึสก.
หึสน : (นปุ.) การเบียดเบียน, ฯลฯ. ยุ อ ปัจ. ส. หึสน, หึสา.
หึสาสีล : (วิ.) ผู้มีความเบียดเบียนเป็นปกติ, ฯลฯ. วิ. หึสา สีลํ อสฺส อตฺถีติ หึสาสีโล.
หึสา หึสนา : (อิต.) การเบียดเบียน, ฯลฯ. ยุ อ ปัจ. ส. หึสน, หึสา.
หุจฺฉน : (วิ.) คด, โค้ง, โกง, งอ. หุจฺฉโกฎิลฺเล, ยุ.
หุต : (นปุ.) เครื่องเซ่น, เครื่องสังเวย, เครื่องบูชา. หุ หพฺยปฺปทาเน, โต. เชื้ออันบุคคลให้. หุ ทาเน.
หุตฺต : นป. พิธีบูชา
หุตฺถกมฺม : (นปุ.) การงานอันบุคคลทำด้วยมือ, การมีฝีมือ, การช่าง, หัตถกรรม.