ทุทฺทสิก : ค. มีลักษณะชั่ว, มีรูปร่างน่าเกลียด, มีรูปร่างขี้เหร่
ทุทฺทิน : นป. วันชั่ว, วันเคราะห์ร้าย, วันครึ้มฟ้าครึ้มฝน
ทุทฺธ : (นปุ.) นม, นมสดง วิ. ทุยฺหเตติ ทุทฺธํ. ทุหฺ ปปูรเณ, โต. แปลง ต เป็น ทฺธ ลบ ที่สุดธาตุ.
ทุทฺธิน : (นปุ.) ลูกเห็บ (เม็ดน้ำแข้งที่ตกมา จากอากาศ.
ทุทฺรภิ : ป. กลอง, มโหระทึก
ทุทิน ทุทฺทิน : (นปุ.) วันพยับฝน, วันอากาศ ชื้น, วันฟ้าชอุ่ม, วันฟ้าชอุ่มฝน, วันมืด ฝน, วันครึ้มฟ้าครึ้มฝน, ทุรทิน. วิ. ทุฏฺฐุ ทุฎฐ วา ทินํ ทุทินํ ทุทฺทินํ วา.
ทุ ทุเว : (ไตรลิงค์) สอง, แปลง ทฺวิ เป็น ทุ. ทุเว. รูปฯ ๓๙๔.
ทุธา : (อัพ. นิบาต) โดยส่วนสองง ทฺวิ+ธาปัจ. วิภาตตัท. แปลง ทฺวิ เป็น ทุ.
ทุนฺทุภิ : (ปุ.) กลอง วิ. ทุนฺทอิติ สทฺเทน อุภิ ยตฺร โส ทุนฺทุภิ. กลองใหญ่ก็แปล. ส. ทุนฺทุภิ.
ทุนฺนามก : (นปุ.) ริดสีดวงงอก วิ. อมงฺคลตาย ทุ นินฺทิตํ นาม มสฺสาติ ทุนฺนามกํ. ก สกัด.
ทุนฺนิกฺขิตฺต : ค. ซึ่งเก็บไว้ไม่ดี
ทุนฺนิคฺคห : (วิ.) อัน...ข่มขี่ได้โดยยาก, ข่มขี่ ยาก, ข่มขี่ได้ยาก, ข่มขี่ยาก, ยากที่จะ ห้ามไว้. วิ. ทุกฺเขน นิคฺคยฺหยตีติ ทุนฺนิคฺคโห.
ทุนฺนิมิตฺต : (นปุ.) เครื่องหมายชั่ว, เครื่องหมายอันชั่วร้าย, ลางร้าย, นิมิตร้าย.
ทุนฺนิวารย : (วิ.) อัน...พึงห้ามได้โดยยาก, ยากที่จะห้ามได้.
ทุนฺนีต : ค. ซึ่งถูกนำไปได้โดยยาก, ซึ่งแนะนำได้ยาก, ซึ่งนำไปผิด, ซึ่งถูกแนะนำผิด
ทุโนติ : ก. ไหม้
ทุปญฺญ ทุปฺปญฺญ : (วิ.) มีปัญญาอันโทษประทุษร้ายแล้ว, มีปัญญาชั่ว, มีปัญญา ทราม, มีปัญญาเสีย. วิ ทุฏฺฐา ปญฺญา ยสฺส โส ทุปญฺโญ ทุปฺปญฺโญ วา.
ทุปฏฺฏ : ค. มีสองชั้น
ทุปฏ ทุปฺปฏ ทุปฏฺฏ : (ปุ. นปุ.) ผ้ามีชั้นสอง,ผ้าสองชั้น.
ทุปปญฺญ : ค., ป. มีปัญญาทราม, โง่, คนมีปัญญาทราม, คนโง่
ทุปฺปฎินิสฺสคฺคี : (วิ.) สละคืนได้โดยยาก.
ทุปฺปฏินิสฺสคฺคิย : ค. ซึ่งสละคืนได้ยาก, ซึ่งละเลิกได้ยาก
ทุปฺปฏิวิชฺฌ : ค. ซึ่งแทงตลอดได้โดยยาก, ซึ่งเข้าใจยาก
ทุปฺปพฺพชฺชา : (อิต.) การบวชได้โดยยาก, การบวชยาก, การบวชเกิดขึ้นได้โดยยาก, การที่จะบวชได้นั้นยาก เพราะยังติดอยู่ ในกามบ้าง เพราะเหตุอื่นๆ บ้าง.
ทุปฺปมุญฺจ : (วิ.) เปลื้องได้โดยยาก, เปลื้องได้ยาก, ยากที่จะเปลื้องได้.
ทุปฺปริหาริย : ค. ซึ่งบริหารได้ยาก, ซึ่งใช้ยาก, ซึ่งจัดการได้ยาก
ทุปฺปูร : (วิ.) อัน...ให้เต็มได้ดดยยากล ให้เต็มได้ยาก.
ทุผสฺส : (ปุ.) ผัสสะหยาบ, อเนกคุณคัน อเนกคุณ ชื่อต้นไม้ชนิดหนึ่ง ใช้ทำยาไทย มีขนและหนามเล็กตามกิ่งก้านและใบ ถูกเข้าจะคัน.
ทุพฺพจ : (วิ.) อัน...ว่าได้โดยยาก, ว่ายาก, สอนยาก. วิ. ทุกเขน วจียเตติ ทุพพโจ.
ทุพฺพณฺณ : (วิ.) มีผิวน่าเกลียด, มีผิวไม่สวย, มีสีน่าเกลียด, มีสีไม่สวย, ฯลฯ. วิ. ทุ วิรูโป วณฺโณ ตสฺสาติ ทุพฺพณฺโณ.
ทุพฺพปุปฺผ : (นปุ.) ดอกแห่งหญ้าพรก, ดอก หญ้าแพรก. ทุพฺพา+ปุปฺผ รัสสะ.
ทุพฺพล : (วิ.) มีกำลังอันโทษประทุษร้ายแล้ว, มีกำลังชั่ว, มีกำลังเสีย, มีกำลังทราม, ไม่มีกำลัง, ทรพล, ทรพล. ส. ทุรฺพล, ทุรฺพฺพล.
ทุพฺพลตฺต : นป., ทุพฺพลตา อิต. ความเป็นผู้มีกำลังทราม, ความมีกำลังน้อย, ความอ่อนแอ
ทุพฺพลภาว : (ปุ.) ความเป็นแห่ง...ผู้มีกำลัง อันโทษประทุษร้ายแล้ว, ฯลฯ, ความเป็นคนทุรพล, ความเป็นผู้ทุรพล. วิ.ทุพฺพลสฺส ภาโว ทุพฺพลภาโว. ไทยใช้คำทุพพลภาพ ในความว่า ไม่มีกำลังที่จะประกอบการงาน ความเสื่อมถอยกำลัง อ่อนเพลียไม่สมประกอบ.
ทุพฺพลฺย : (นปุ.) ความเป็นแห่ง...ผู้มีกำลังอันโทษประทุษร้ายแล้ว, ฯลฯ. วิ. ทุพฺพลสฺส ภาโว ทุพฺพลฺยํ. ณฺย ปัจ. ภาวตัท.
ทุพฺพา : (อิต.) หญ้าแพรก วิ. อวมงฺคลํ ทุพฺพตีติ ทุพฺพา. ทุพฺพ หึสายํ, อ. ทุนฺนิมิตฺตาทโย วาเรนฺติ เอตายาติ วา ทุพฺพา. ทุนฺนิมิต-ตาทิปุพฺโพ, วรฺ อาวรเณ, อ. ลบบทหหน้าเหลือ ทุ และ ลบ รฺ แปลง ว เป็น พ ซ้อน พฺ อา อิต. ส. ทูพ, ทุรฺพพา.
ทุพฺพิชาน : ค. ซึ่งรู้ได้โดยยาก, ซึ่งรู้ได้ยาก, ซึ่งเข้าใจยาก
ทุพฺพินีต : (วิ.) อัน...นำไปได้โดยยาก.
ทุพฺพุฏฐ ทุพฺพุฏฐกา : (อิต.) ฝนแล้ง. ทุ+วุฏฺฐ, วุฏฺฐกา.
ทุพฺพุฏฺฐิก : ค., นป. ซึ่งมีฝนไม่ดี, ซึ่งมีฝนแล้ง; คราวข้าวยากหมากแพง, คราวฝนแล้ง
ทุพฺภ : ค. ผู้ประทุษร้าย, ผู้ทรยศ, ผู้คดโกง, ผู้หักหลัง
ทุพฺภติ : ก. ประทุษร้าย, ทรยศ, คดโกง, หักหลัง
ทุพฺภน : นป. การประทุษร้าย, การทรยศ, การคดโกง, การหักหลัง
ทุพฺภร : ค. ซึ่งเลี้ยงได้ยาก, ซึ่งเป็นคนเลี้ยงยาก, ซึ่งปฏิบัติตนให้คนอื่นบำรุงเลี้ยงได้ยาก
ทุพฺภรตา : อิต. ความเป็นคนเลี้ยงยาก
ทุพฺภาสิต : (นปุ.) คำอันเป็นทุพภาษิต.
ทุพภาสิตาปตฺติ : (อิต.) อาบัติทุพภาษสิต. ต้องอาบัตินี้ เพราะพูดล้อเล่น เย้าเล่น กับ อุปสัมบัน หรืออนุปสัมบัน กระทบวัตถุมีชาติเป็นต้น พูดเจาะตัวหรือเปรยก็ตาม.