อาทิจฺจมณฺฑล : (นปุ.) มณฑลแห่งพระอาทิตย์.
อาทิจฺจวาร : (ปุ.) วันอาทิตย์.ส. อาทิตยวาร.
อาทิจฺจุปฏฺฐานา : อิต. การบูชาพระอาทิตย์
อาทิณฺณ : กิต. แตกแล้ว, หักแล้ว, แยกแล้ว
อาทิณฺณตฺต : นป. ความเป็นคืออันแตก, ความแตก, ความหัก
อาทิตฺต : กิต. ถูกเผาแล้ว, ถูกทำให้ร้อนแล้ว
อาทิตฺตปริยายสุตฺต : นป. อาทิตตปริยายสูตร, พระสูตรที่ตรัสเปรียบราคะ, โทสะ, โมหะว่าเป็นของร้อน
อาทิโต : ก. วิ. ตั้งแต่ต้น, ตั้งแต่แรก
อาทิเทวอาทีปุริส : (ปุ.) พระวิษณุ.ส. อาทิเทว
อาทินฺน : กิต. ถูกถือเอาแล้ว, ถูกพาไปแล้ว
อาทิปฺปติ (อาทีปติ) : ก. ลุก, ไหม้, ร้อน, ส่องสว่าง
อาทิปริโยสาน : (ปุ. นปุ.) อักขระเบื้องต้นและอักขระเบื้องปลาย, เบื้องต้นและเบื้องปลาย.
อาทิพฺรหฺมจริย : (นปุ.) ศีลอันเป็นเบื้องต้นแห่งพรหมจรรย์, ปาติโมกข์สังวรศีล อันเป็นเบื้องต้นแห่งพรหมจรรย์.
อาทิพฺรหฺมจริยก : ค. เป็นเบื้องต้นแห่งพรหมจรรย์, อันเกี่ยวกับสิกขาบทที่มาในพระปาติโมกข์
อาทิพฺรหฺมจริยกาสิกฺขา : (อิต.) สิกขาอันเป็นเบื้องต้นแห่งพรหมจรรย์ได้แก่ พุทธบัญญัติที่ทรงตั้งไว้เป็นพุทธอาณาอันเป็นข้อบังคับโดยตรงซึ่งภิกษุต้องประพฤติปฏิบัติโดยเคร่งครัด คือสิกขาบทที่มาในพระปาติโมกข์
อาทิม : ค. อันต้น, อันแรกเพื่อน
อาทิมชฺฌปริโยสานกลฺยาณธมฺม : (ปุ. นปุ.) ธรรมอันงามในเบื้องต้นและธรรมอันงามในท่ามกลางและธรรมอันงามในที่สุด, ธรรมมีคุณอันงามใน...., ธรรมอันงามในเบื้องต้นและท่ามกลางและที่สุด.
อาทิย :
๑. ค. (๑) กินได้, รับประทานได้;
(๒) ดู อาทิ๒. กิต. ถูกถือเอาแล้ว
อาทิยติ : ก. ๑. ถือเอา, รับเอา, ยึดถือ;
๒. แตก, หัก
อาทิยนตา : อิต. ความยึดถือ, การถือเอา
อาทิสติ : ก. ชี้ชัด. แสดงชัด; ทายใจ, ดักใจ; อุทิศ, เจาะจง
อาทิสนา : อิต. การทำนาย, การทายใจ, การดักใจ
อาทิสฺส : กิต. ชี้ชัดแล้ว; ดักใจแล้ว, จำเพาะแล้ว, เจาะจงแล้ว
อาทิโส : ก. วิ. แต่ต้น
อาทีน : (นปุ.) ทุกข์, โทษ.อาปุพฺโพ, ทีขเย, โน, อีโนวา.ทีนฺทุคฺคตภาเววา, อ.
อาทีนว : (ปุ.) โทษอันยังทุกข์ให้เป็นไปโดยยิ่ง, โทษเครื่องถึงทุกข์, โทษ.วิ.อา ภุโสทีนํวายติคมยตีตฺยาทีนโว.อาทีนปุพฺโพ, วิคมเน, อ.อาทีนํวาติอธิคจฺฉติเอเตนาติวาอาทีนโว.อาทีนปุพฺโพ, วาอาทาเน, อ.หรือตั้งอาปุพฺโพ, ทีนฺทุคฺคตภาเว, โว. ส.อาทีนว.
อาทีปนีย : ค. อันเขาพึงแสดง, อันเขาพึงชี้ชัด; อันเขาพึงดักใจ
อาทีปิต : ค. ซึ่งถูกไฟเผา, ซึ่งถูกไฟไหม้
อาทุ : อ. หรือ, หรือว่า, แต่, แน่นอน
อาทู : (อัพ. นิบาต) หรือว่า.
อาเทติ : ก. ถือเอา, รับ, ยึด
อาเทยฺย : (วิ.) อัน...พึงเชื่อ, อัน...พึงเชื่อถือ.อาปุพฺโพ, ทาอาทาเน, โณฺย.แปลงณฺยกับอาเป็นเอยฺย.
อาเทว : (ปุ.) การร้องไห้ร่ำไร, การคร่ำครวญ, การพิไรรำพัน, การเพ้อถึง, ความร้องไห้ร่ำไร
อาเทวติ : ก. ร้องไห้, ร่ำไร, คร่ำครวญ
อาเทวนา : (อิต.) การร้องไห้ร่ำไร, การคร่ำครวญ, การพิไรรำพัน, การเพ้อถึง, ความร้องไห้ร่ำไร, ฯลฯ.อาปุพฺโพ, เทวุเทวเน, อ.ยุ.
อาเทส : (ปุ.) การแปลง, การแผลง (สระพยัญชนะและ นิคคหิตตามกฏของบาลีไวยากรณ์), การเปลี่ยนแปลง.อาปุพฺโพ, ทิสฺหึสายํ, อ.ส.อาเทศ.
อาเทสนา : (อิต.) อันแสดงอ้าง, ความแสดงอ้าง.อาปุพฺโพ, ทิสฺเปกฺขเณ, ยุ.
อาเทสนาปาฏิหาริยสาสนี : (วิ.) (วาจา)เป็นเครื่องสั่งสอนด้วยอิทธิอันนำเสียซึ่งปฏิปักษ์ด้วยสามารถแห่งความแสดงอ้าง.
อาธาน : (นปุ.) การทรงไว้, การตั้งไว้.อาปุพฺโพ, ะาธารเณ, ยุ.
อาธานคาหี : ป. คนดื้อด้าน, คนว่ายากสอนยาก
อาธาร : (ปุ.) เชิง (เครื่องรองภาชนะทั่ว ๆไป), เชิงบาตร (ขาบาตร), อาธาระเป็นคำเรียกสัมพันธ์บทที่ประกอบด้วยสัตมีวิภัติ (อธิกรณ), การอุปถัมภ์, อ่าง, หม้อน้ำ, ที่ขังน้ำสระ, ร่องน้ำรอบโคนต้นไม้ (อาลวาลก).อาปุพฺโพ, ธรฺธารเณ, โณ.
อาธารก : (ปุ.) เชิงบาตรเป็นที่มาทรงไว้, เชิงบาตรเป็นที่รอง, เชิงบาตร.ส. อาธาร.
อาธารณ : (วิ.) ประดับ, ตกแต่ง.
อาธารณตา : อิต. ความตั้งมั่น, สมาธิ, ความตั้งใจมั่น
อาธาริต : กิต. ทรงไว้แล้ว, รองรับไว้แล้ว
อาธาวติ : ก. วิ่งกวด, วิ่งไปมา
อาธาวน : (นปุ.) การวิ่งมา.อาปุพฺโพ, ธาวุคติยํ, ยุ.
อาธิกฺก : (นปุ.) ความเป็นแห่งบุคคลผู้ยิ่ง, ความเป็นแห่งบุคคลผู้ใหญ่.วิ.อธิกสฺสภาโวอาธิกฺกํ.ณฺญปัจ. ภาวตัท.แปลงยเป็นก
อาธิปจฺจ : (นปุ.) ความเป็นแห่งบุคคลผู้เป็นใหญ่ยิ่ง, ความเป็นแห่งบุคคลผู้เป็นใหญ่, ความเป็นแห่งอธิบดี, ความเป็นอธิบดี.วิ. อธิป-ติสฺสภาโวอาธิปจฺจํ.ณฺยปัจ.ลบอิที่ติเป็นตฺยแปลงตฺยเป็นจฺจ.
อาธิปจฺจ, อาธิปเตยฺย : นป. อธิปไตย, ความเป็นใหญ่