อุกฺเขปนีย : ค. ควรแก่การลงโทษโดยการยกออกเสียจากคณะ
อุกฺเขปนียกมฺม : นป. อุกเขปนียกรรม, กรรมคือการที่สงฆ์พึงลงโทษด้วยการยกภิกษุผู้ต้องอธิกรณ์ออกจากคณะ
อุกนาห : ป. ม้าสีน้ำตาล
อุกฺลาป : ๑. ป. หยาดเหงื่อ, ของสกปรก, ของปฏิกูล;
๒. ค. สกปรก, ปฏิกูล
อุกลาป อุกฺลาป อุกฺกลาป : (วิ.) รก.
อุกส อุกฺกส : (วิ.) ยิ่ง, ยิ่งยวด, ดียิ่ง, สูงสุด, อุกฤษฎ์, อุกกฤษฎ์. อุปุพฺโพ, กสฺ วิเลขนคมเนสุ, อ.
อุกส อุกฺกส : (วิ.) ยิ่ง, ดียิ่ง, อุกกฤษฎ์. อุปุพฺโพ, กสฺ คติยํ, อ, นิคฺคหิตาคโม.
อุกาส : (อัพ. นิบาต) ดังข้าพเจ้าขอโอกาส. แปลยักเยื้องไปได้อีกตามความเหมาะสม.
อุกาสิต : นป. การไอ, การกระแอม
อุขติ : ก. ไป, ถึง, เป็นไป
อุคฺค : (วิ.) ดุ, ร้าย, ดุร้าย, ยิ่ง, ยิ่งใหญ่, แข็ง แรง, อุชฺ พเล, อ, ชสฺส คฺโค, ส. อุคฺร.
อุคฺคคนฺธ : ๑. ป., นป. หัวหอม, มหาหิงคุ์;
๒. ค. มีกลิ่นแรง, มีกลิ่นฉุน
อุคฺคจฺฉติ : ก. ขึ้นไป, โผล่ขึ้น, เหาะขึ้น
อุคฺคจย : (นปุ.?) ความปรารถนา.
อุคฺคชฺชติ : ก. ตะโกน, คำราม, ร้อง, ออกเสียง
อุคฺคณฺหณ, - น : นป. การเรียน, การศึกษา, การรับเอา
อุคฺคณฺหาติ : ก. ศึกษา, เล่าเรียน, สำเหนียก, ถือเอา, เก็บเอา
อุคฺคณฺหาปน : (นปุ.) การยังผู้อื่นให้เรียน, การสอน.
อุคฺคณฺหาเปติ : ก. ให้เรียนเอา, ให้ศึกษา; แนะนำ, สั่งสอน
อุคฺคณฺหิย, - หิตฺวา : กิต. เรียนแล้ว, ศึกษาแล้ว, รับเอาแล้ว
อุคฺคต : กิต. ขึ้นไปแล้ว, งอกขึ้นแล้ว, สูง, เลิศ
อุคฺคตฺถน : (นปุ.) เครื่องประดับทรวง. วิ. คาวีนํ ถนาการตฺตา คตฺถนํ. โอสฺสตฺตํ (แปลง โอ แห่ง โค ศัพท์ เป็น อ). ต เมว อุตฺตมตฺตา อุคฺคตฺถนํ. แปลว่า เครื่อง ประดับหน้า, เครื่องประดับหน้าผาก, เครื่องประดับไหล่ บ้าง.
อุคฺคตฺถน, - คฏฐน : นป. เครื่องประดับ, กระจุ๋มกระจิ๋ม, ฟองไข่มุก
อุคฺคติ : อิต. การขึ้นไป, โผล่ขึ้น, ปรากฏ
อุคฺคม : (วิ.) ขึ้นไป, ไปสูง, ไปในเบื้องบน, บินไป.
อุคฺคมน : (นปุ.) การขึ้นไป, ฯลฯ, การเกิดขึ้น, การยกขึ้น, ทิศเบื้องบน. อุปุพฺโพ, คมฺ คมเน อ, ยุ. ซ้อน คฺ.
อุคฺคยฺห : กิต. เรียนเอา, ศึกษาแล้ว, ถือเอาแล้ว
อุคฺคห : (ปุ.) การเรียน, การเล่าเรียน, ความจดจำ. อุปุพฺโพ, คหฺ คหเณ อ, ยุ.
อุคฺคหน อุคฺคณฺหน : (นปุ.) การเรียน, การเล่าเรียน, ความจดจำ. อุปุพฺโพ, คหฺ คหเณ อ, ยุ.
อุคฺคหนิมิตฺต : (นปุ.) ความกำหนดเจนใจ, นิมิตติดตา.
อุคฺคหายติ : ก. ถือเอา, เรียนเอา
อุคฺคเหตุ : ป. ผู้เรียน, ผู้ศึกษา
อุคฺคาร : (ปุ.) การเรอ, การราก, การอาเจียน, การอ้วก (กิริยาที่สำรอกอาหารออกจาก ปาก). วิ. อุคฺคุณาติ อุคฺคมติ อุทฺธํคม วาต วูฬฺหวเสนาติ อุคฺคาโร. อุปุพฺโพ, คุ, อุคฺคเม, โณ. อถวา, คิรฺ นิคิรเณ, อ, อิสฺสา (แปลง อิ เป็น อา).
อุคฺคาหก : ค. ผู้เรียน, ผู้ศึกษา
อุคฺคิรติ : ก. กวัดแกว่ง, เงือดเงื้อ, อาเจียน, ไหลออก
อุคฺคิลติ : ก. อาเจียน, สำรอกออก
อุคฺคีว : นป. สาแหรก
อุคฺฆฏิต : ค. ถูกยกขึ้น, ฉลาด, มีปัญญา
อุคฺฆฏิตญฺญู : ค. ผู้พอยกขึ้นแสดงก็รู้ทันที, ผู้มีปัญญาเฉียบแหลม
อุคฺฆติตญฺญู : (วิ.) ผู้รู้ซึ่งธรรมอันท่านยกหัวข้อขึ้น แสดงแล้ว, ผู้รู้ธรรมพอท่านยกหัวข้อขึ้นแสดง, อุคฆติตัญญู (พอท่านยกหัวข้อขึ้นแสดงก็เข้าใจ แล้ว).
อุคฺฆร : (วิ.) ไหลออก. อุปุพฺโพ, ฆรฺ เสจเน, อ.
อุคฺฆรติ : ก. ซึมซาบ, ไหลออก
อุคฺฆเสติ : ก. ถู, บด, ขัด, สี
อุคฺฆาฏน : นป. เครื่องปิด, ครุ, ถัง
อุคฺฆาฏน อุคฺฆาตน : (นปุ.) ครุ, ถัง, ระหัด, คันโพง. วิ. อุทฺธํ ฆฏติ อุทกมิติ อุคฺฆาฏนํ อุคฺฆาตนํ วา. อุทฺธํปุพฺโพ, ฆฏฺ สงฺฆาต- ฆฏเนสุ, ยุ.
อุคฺฆาเฏติ : ก. เปิด, เลิก, เคลื่อนไป
อุคฺฆาต : ป. การกระทบ, การถอน
อุคฺฆาติ : อิต. การเขย่า, การกระทบ, ความชนะ