อณิ : (อิต.) ลิ่ม.สลัก (สิ่งที่สลักปลายเพลาไม่ให้ลูกล้อหลุด), ขอบ, ที่สุด.อณฺคติยํอิ. เป็นอณี อาณิ อาณี ก็มี. ส. อณิ. อาณิ.
อณีก : (ปุ. นปุ.) เสนา, กองทัพ.
อณีกฏฺฐ : (ปุ.) ราชองค์รักษ์.วิ.อณีเกน สมูเหนติฏฺฐตีติ อณีกฏฺโฐ.อณีก ปุพฺโพ, ฐาฐปเน, กวิ.
อณีกฏฺฐ : (ปุ.) ราชองค์รักษ์. วิ. อณีเกน สมู เหน ติฏฺฐตีติ อณีกฏฺโฐ. อณีก ปุพฺโพ, ฐา ฐปเน, กวิ.
อณีกทสฺสน : (นปุ.) ความเห็นของกองทัพ.
อณุ : (ปุ.) อณู. ๓๖ ปรมาณูเป็น ๑ อณู. ส. อณุ.
อณุมตฺต : ค. ประมาณ ๑ อณู, ละเอียด
อณุสหคต : ค. ซึ่งประกอบด้วยส่วนละเอียดที่สุด
อณุอนุ : (วิ.) น้อย, เล็ก, น้อยมาก, เล็กมาก, ละเอียด, ละเอียดมาก.อณฺคติยํ, อุ. ศัพท์หลังแปลงณุเป็นนุ.
อณุ อนุ : (วิ.) น้อย, เล็ก, น้อยมาก, เล็กมาก, ละเอียด, ละเอียดมาก. อณฺ คติยํ, อุ. ศัพท์หลัง แปลง ณุ เป็น นุ.
อตจฺฉ : ๑. นป. ความไม่จริง ;
๒. ค. ไม่จริง, ไม่แท้
อตฺต : (วิ.) ซัด, พุ่ง, ยิ่ง. อสุ เขปเน, โต.
อตฺตกาม : ป. ความรักตน
อตฺตกิลมถ : ป. การทรมานตน, การทำตนให้ลำบาก
อตฺตกิลมถานุโยค : (ปุ.) การประกอบความเพียรด้วยการยังตนให้ลำบาก, การประกอบความเหน็ดเหนื่อยแก่ตน, การทรมาณตนให้ลำบากเปล่า, การประกอบความเพียรด้วยการยังตนให้ลำบากเปล่า, อัตกิลมถานุโยคชื่อทางสายหนึ่งในสามสายเป็นสายซ้าย.
อตฺตคุตฺต : ค. ผู้คุ้มครองตน, ผู้มีตนอันคุ้มครองแล้ว
อตฺตคุตฺติ : อิต. การรักษาตน, การระวังตน
อตฺตฆญฺญ : นป. การฆ่าหรือทำลายตนเอง
อตฺตช : ป. บุตร, ลูก, ผู้เกิดจากตน ; ผู้เกิดจากตน
อตฺตชอตฺตฏ : (ปุ.) ป่า, พยาธิ?
อตฺตช อตฺตฏ : (ปุ.) ป่า, พยาธิ?
อตฺตชอตฺรช : (ปุ.) ชนผู้เกิดแต่ตน, ลูกของตน.วิ. อตฺตโน ชาโต อตฺตโช อตฺรโช วา.อภิฯ แปลง ต เป็น ตฺรลบ ตฺ สังโยค. รูปฯลง ตฺรณฺ ปัจ. รูปฯ ๕๗๐ ตั้ง วิ. เป็น ปญฺจ. ตัป. ช มาจาก ชนฺ ธาตุ กวิ ปัจ.
อตฺตช อตฺรช : (ปุ.) ชนผู้เกิดแต่ตน, ลูกของตน. วิ. อตฺตโน ชาโต อตฺตโช อตฺรโช วา. อภิฯ แปลง ต เป็น ตฺร ลบ ตฺ สังโยค. รูปฯ ลง ตฺรณฺ ปัจ. รูปฯ ๕๗๐ ตั้ง วิ. เป็น ปญฺจ. ตัป. ช มาจาก ชนฺ ธาตุ กวิ ปัจ.
อตฺตตฺถ อตฺตทตฺถ : (ปุ.) ประโยชน์ของตน, ประโยชน์ตน.อตฺต+อตฺถศัพท์หลังลงทฺ อาคม.
อตฺตทตฺถ : ป. ประโยชน์ตน, ความสุขของตน
อตฺตทนฺต : ค. ผู้ฝึกฝนตนเองแล้ว
อตฺตทิฏฺฐิ : (อิต.) ความเห็นว่าเป็นตนวิ. อตฺตาอิติทิฏฺฐิอตฺตทิฏฺฐิ.
อตฺตทิฏฺฐิ : (อิต.) ความเห็นว่าเป็นตน วิ. อตฺตาอิติ ทิฏฺฐิ อตฺตทิฏฺฐิ
อตฺตทีป : ค. พึ่งตนเอง, เชื่อตนเอง
อตฺตนฺตป : ค. ทำตนให้เร่าร้อน, ทรมานตน
อตฺตนิย : (วิ.) เกิดแล้วในตน, เกิดแล้วแต่ตน, เกิดในตน, เกิดแต่ตน, เนื่องด้วยตน, นี้ของตน, วิ. อตฺตนิ ชาโต อตฺตนิโย. อตฺตนา ชาโตอตฺตนิโย, อตฺตโน อิทนฺติ ยตฺตนิยํ. อิย ปัจ.ชาตาทิตัท.นฺอาคม.โมคฯขาทิกัณฑ์ลง นิย ปัจ.
อตฺตโนปท : (นปุ.) บทเพื่อตน. ฉ. ตัป.
อตฺตโนมติ : (อิต.) ความคิดของตน, ความเห็นของตน, อัตโนมัติ อัตโนมัติ (ความเห็นส่วนตัว ความเห็นโดยลำพังตน คือ เป็นไปในตัวของมันเอง).
อตฺตปจฺจกฺข : ค. ประจักษ์ด้วยตนเอง
อตฺตปฏิลาภ : ป. การได้เฉพาะตน, การมีตัวตน
อตฺตภาว : (ปุ.) ขันธปัญจกเป็นแดนเกิดแห่งอัสมิมานะว่าอันว่าตน, กายอันเป็นแดนเกิดแห่งนนามว่าอันว่าตน, ความเป็นแห่งตน, กาย, ร่างกาย, รูป, อัตภาพ (ลักษณะความเป็นตัวตน), อาตมภาพ (อาดตะมะภาพ)เป็นคำพูดแทนตัวพระสงฆ์ซึ่งใช้พูดกับผู้มีศักดิ์, อาตมา (อาดตะมา)เป็นคำแทนตัวพระสงฆ์ตรงกับคำว่าฉันข้าพเจ้าใช้พูดกับคนทั่วไปทั้งชายและหญิง. ส. อาตฺมภาว.
อตฺตมน : (วิ.) ผู้มีใจอันปิติและโสมนัสถือเอาแล้ว (ปีติโสมนสฺเสน คหิตมโน), ยินดี, ดีใจ, ปลื้มใจ, พอใจ, เพลิน, เพลิดเพลิน.อตฺต –สำเร็จรูปมาจาก อาปุพฺโพ, ทา อา ทาเน, โต.รัสสะ อา เป็น อ ลบ อา ที่ ทา เหลือเป็น ทฺแปลง ทฺ เป็นตฺ.
อตฺตมนตา : (อิต.) ความเป็นแห่งบุคคลผู้มีใจอันปีติและโสมนัสถือเอาแล้ว. ฯลฯ.
อตฺตวธ : ป. การฆ่าตนเอง, การทำลายตนเอง
อตฺตวาท : ป. วาทะว่ามีตน, ทฤษฎีว่าด้วยเรื่องวิญญาณ
อตฺตวาทุปาทาน : (วิ.) ผู้ถือมั่นในวาทะว่ามีตัวตน.
อตฺตวินิปาต : (ปุ.) การตกไปโดยไม่เหลือวิเศษซึ่งตน, การยังตนให้ตกไป, การทำลายซึ่งตน, การฆ่าตัวตาย.
อตฺตวินิปาตกมฺม : (นปุ.) การยังตนให้ตกไปโดยไม่เหลือวิเศษกรรมคือการทำลายซึ่งตน, การฆ่าตัวตาย, อัตวินิบาตกรรม.
อตฺตสญฺญา : (อิต.) ความสำคัญว่าเป็นตน.วิ. อตฺตาอิติ สญฺญา อตฺตสญฺญา.
อตฺตสมฺภว : (วิ.) มีตนเป็นแดนเกิดก่อน, เป็นแดนเกิดพร้อมแห่งตน, อันเกิดในตน.
อตฺตสมฺภูต : (วิ.) เกิดพร้อมแล้วในตน, เกิดขึ้นในตน, เกิดในตน.
อตฺตสมฺมาปณิธิ : (นปุ.) การตั้งไว้ซึ่งตนโดย-ชอบ, ความตั้งไว้ซึ่งตนโดยชอบ, การตั้งตนไว้ชอบ. วิ. อตฺตโน สมฺมา ปณิธิ อตฺตสมฺมา ปณิธิ. คนไม่มีศิล ได้รับคำสอนแล้วทำตนให้มีศิล คนไม่มีศรัทธาทำตนให้มีศรัทธาคนมีความตระหนี่ทำตนให้ถึงพร้อมด้วยการบริจาคหรือตั้งตนไว้ในกุศลกรรมบถ ๑๐ ประการชื่อว่า การตั้งตนไว้ชอบ.
อตฺตหิต : (นปุ.) ประโยชน์เกื้อกูลแก่ตน, ประโยชน์ของตน, อัตหิตะ (ประโยชน์ส่วนตัว).
อตฺตหิตา : (อิต.) ประโยชน์เกื้อกูลแก่ตน, ประโยชน์ของตน, อัตหิตะ (ประโยชน์ส่วนตัว).