อุทเกส : (วิ.) มีผมอันชุ่มแล้วด้วยน้ำ. วิ. อุทเกน ตินฺตเกโส อุทเกโส. อถวา, อุทก ตินฺตาเกสา ยสฺส โส อุทเกโส. ลบ ก ที่ อุทก.
อุทโกฆ : ป. ห้วงน้ำ
อุทโกทร : นป. โรคท้องมาน
อุทโกโรหก : ค. ผู้ลงอาบน้ำ
อุทโกโรหน : นป. การลงอาบน้ำ
อุทคฺค : (วิ.) สูง, บันเทิง, บันเทิงใจ, เบิกบาน ใจ, ดีใจ, ปลื้มใจ, มีกายและจิตไปใน เบื้องบน, มีผลในเบื้องบน. อุท+อคฺค. อุท คือ ความยินดี, ฯลฯ. เป็น อุทฺทคฺค โดยลง ทฺ อาคม บ้าง.
อุทคฺคิหุตฺต : นป. ไฟสำหรับบูชายัญ
อุทงฺคณ : นป. ที่ดอน, ที่กันดาร
อุทญฺจน : นป. กระบวยตักน้ำ, ถังน้ำ
อุทญฺจนี : ค. ซึ่งนำน้ำไป, ระบายน้ำ
อุทญฺญวนฺตุ : ค. มีน้ำมาก
อุทณฺหสมย : ป. เวลารุ่งอรุณ
อุทตฺต : ค. สูง
อุทฺท : (ปุ.) นาก, นากกินปลา, เงือก, แมวน้ำ. อุทิ อุทฺท วา ปสวนเกฺลทเนสุ. ตั้ง อุทิ ธาตุ ลง ท ปัจ. ถ้าตั้ง อุทฺท ธาตุลง อ ปัจ.
อุท, - ทก : นป. น้ำ, อุทก
อุทฺทก : (ปุ.) อุททกดาบส ชื่อดาบสซึ่ง พระมหาบุรุษ เสด็จเข้าไปศึกษาลัทธิตอน ผนวชใหม่ ๆ และทรงได้อรูปฌานที่ ๔ จากสำนักนี้.
อุทฺทคฺคจิตฺต : (วิ.) มีจิตบันเทิง, ฯลฯ.
อุทฺทณฺฑ : นป. กระท่อมชนิดหนึ่ง, กุฎีหรือเรือนที่มีเครื่องกั้น
อุทฺทน : (นปุ.) ก้อนเส้า, เตา, เตาไฟ. ดู อุทฺธน.
อุทฺทนฺต : (ปุ.) เชิงกรานไฟ, เตาไฟ.
อุทฺทโลมิ : ป. เครื่องลาดมีชายทั้งสองข้าง
อุทฺทโลมี : (ปุ.) เครื่องลาดขนสัตว์มีชายสอง ข้าง. วิ. อุทิตํ ทฺวีสุ โลมํ ทสา ยสฺสา สา อุทฺทโลมี. อิสฺสตฺตํ, ทฺวิตฺตํ. เป็น อุทฺทโลมิ อุทฺธโลมี บ้าง.
อุทฺทสฺเสติ : ก. แสดง (ตน), แสดงตัว, ปรากฏตัว, เปิดเผย, แสดงความประสงค์
อุทฺทาน : (นปุ.) เครื่องผูก, เครื่องจองจำ, พวง, มัด, คำเป็นที่รวบรวมไว้ คือรักษาไว้มิให้กระจัดกระจาย. อุปุพฺโพ, ทา ทาเน อวขณฺฑเน วา, ยุ. เท รกฺขเณ วา, ยุ.
อุทฺทาป : (ปุ.) เชิงเทิน. วิ. สพฺพเคหานํ วิเสเสน ปกาสนฺโต อุทฺทาโป. อุปุพฺโพ, ทีปฺ ปกาสเน, อ, รโสฺ, อิสฺสา.
อุทฺทาม : (วิ.) คะนอง, ปราศจากความเหนี่ยว รั้ง. อุปุพฺโพ, ทมฺ คมเน, โณ. ส. อุทฺทาม.
อุทฺทาลน : นป. การรื้อออก, การทำลาย
อุทฺทาลปาทป : (ปุ.) ราชพฤกษ์, คูน ?
อุทฺทาล, - ลก : ป. ต้นราชพฤกษ์
อุทฺทาล อุทฺทาลก : (ปุ.) ราชพฤกษ์, คูน. วิ. วาต มุทฺทาลยตีติ อุทฺทาโล. อุปุพฺโพ, ทลฺ วิทารเณ, โณ. คำหลัง ก สกัด.
อุทฺทาเวติ : ก. รื้อออก, ทำลาย
อุทฺทิฏฐ : กิต. ชี้แจง, ยกขึ้นอ้าง, แต่งตั้ง, บัญญัติ, ประกาศ, เสนอ, อุทิศ
อุทฺทิน : นป. กลางวัน, เที่ยงวัน
อุทฺทิย : ค. ทางทิศเหนือ, ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ
อุทฺทิสติ : ก. ชี้แจง, แสดง, นัดหมาย, แต่งตั้ง, บัญญัติ, ประกาศ, เสนอ, อุทิศ
อุทฺทิสฺส : กิต. อุทิศ, เจาะจง, เพ่งเล็งถึง, มุ่งหมาย
อุทฺทิสฺสกต : ค. อันอุทิศ, อันเจาะจง, มุ่งหมายเฉพาะ
อุทฺทิสฺสน : นป. การอุทิศ, การเจาะจง, การมุ่งหมายให้
อุทฺทิสาเปติ : ก. ให้สวด, ให้แสดง
อุทฺทีปนา : อิต. การอธิบาย; การลับ
อุทฺเทกนิก : ค. พ่น, พุ, ไหลพุ่ง
อุทฺเทก, อุเทฺรก : ป. การเรอ, การอาเจียน
อุทฺเทส : (ปุ.) การยกขึ้นแสดง, การยกขึ้น ชี้แจง, การยกขึ้นอ้างอิง, การแสดง, การชี้แจง, การบรรยาย, การสวด, คำชี้แจง, คำอธิบาย, พระปาติโมกข์ ชื่อพระบาลีที่ ยกขึ้นสวดทุกกึ่งเดือน, อุเทศ คือ การจัด อย่างสังเขปรวมเป็นข้อ ๆ ไว้ การสอน หรือการเรียนพระบาลี. อุปุพฺโพ, ทิสฺ ปกาสนอติสชฺชเนสุ, โณ, ทฺสํโยโค. ส. อุทฺเทศ.
อุทฺเทสก : ค. ผู้แสดง, ผู้สวด
อุทฺเทสิก : (ปุ.) การยกขึ้นแสดง, ฯลฯ, อุทเทส อุเทส (จัดอย่างหัวข้อที่ตั้งไว้ สังเขปรวม เป็นข้อ ๆ ไว้ การสอนหรือการเรียนบาลี). อุปุพฺโพ, ทิสฺ ปกาสเน, โณ, ทฺสํโยโค.
อุทฺเทสิกเจติย : (นปุ.) อุทเทสิกเจดีย์ เจดีย์ที่ สร้างขึ้นโดยเจตนาให้เป็นปูชนียวัตถุแทน องค์พระพุทธเจ้า เช่น พระพุทธรูป.
อุทฺเทหก : ก. วิ. อย่างเดือดพล่าน
อุทฺเทหิกา : อิต. มดขาว