อุพฺภตก : (ปุ.) อุพภตกะ ชื่อท้องพระโรง ของเจ้ามัลละ.
อุพฺภติ : ก. เต็ม, บริบูรณ์
อุพฺภนา อุภนา : (อิต.) ความเต็ม, ฯลฯ. ศัพท์ หลังลบ พฺ หรือตั้ง อุภฺ ปูรเณ, ยุ.
อุพฺภว : (ปุ.) การเกิด, ความเกิด. วิ. อุทฺธํ ภวนํ อุพฺภโว.
อุพฺภาร : ป. การนำออก, การรื้อออก, การเดาะ (กฐิน)
อุพฺภิชฺชติ : ก. แตกออก, ผลิ, โผล่
อุพฺภิท : (ปุ.) อุพภิทะ ชื่อเกลืออย่างที่ ๔ ใน ๕ อย่าง เป็นเกลือที่เกิดในนาเกลือชื่อ รุมะ ในสัมพรี- ประเทศ, เกลือ.
อุพฺภิโททก : ป. น้ำพุ
อุพฺภินฺทติ : ก. แตกออก, แยกออก, พุ่งออก
อุพฺภินฺน : กิต. แตกออกแล้ว, พุ่งออกแล้ว
อุพฺภุชติ : ก. ยกขึ้น, งอขึ้น, จับตั้งขึ้น
อุภ : (วิ.) สอง, ทั้งสอง. ส. อุภ.
อุภโต : (อัพ. นิบาต) สองข้าง, สองฝ่าย, สองอย่าง.
อุภโตทณฺฑกจ : นป. เลื่อยที่มีฟันสองด้าน
อุภโตปญฺญตฺติ : (อิต.) บัญญัติสองฝ่าย คือ บัญญัติสำหรับภิกษุและภิกษุณี.
อุภโตพฺยญฺชนก : (วิ.) มีเพศสองอย่าง คือทั้ง เพศชาย และเพศหญิงอยู่ในบุคคลคนเดียว กัน. วิ. อุภโตพฺยญฺชน มสฺส อตฺถีติ อุภโตพฺยญฺชน โก. ก สกัด ฉ. ภินนาธิกรณพหุพ. อุภโต ปวตฺตํ พฺยญชนํ ยสฺสอตฺถีติ อุภโตพฺยญชนโก. ไตร. ๔ / ๑๘๐.
อุภโตภาควิมุตฺต : ค. ผู้หลุดพ้นแล้วโดยส่วนสอง คือโดยเจโตวิมุติและปัญญาวิมุติ
อุภโตสงฺฆ : ป. สงฆ์สองฝ่าย คือ ภิกษุสงฆ์และภิกษุณีสงฆ์
อุภย : (วิ.) ทั้งสอง วิ. อุโภ อํสา อสฺส อุภยํ. อุภศัพท์ อย ปัจ. โมคฯ ณาทิกัณฑ์ ๔๙. ส. อุภย.
อุภยตฺถ : ก. วิ. ในที่ทั้งสอง, ในกรณีทั้งสอง
อุภยตฺถ อุภยตฺร : (อัพ. นิบาต) ใน...ทั้งสอง. ส. อุภยตฺร.
อุโภ : ค. ทั้งสอง
อุม : (นปุ.) ป่า, เมือง, ท่าเรือ. อมฺ คติยํ, อ, อสฺสุ. อุปุพฺโพ วา, มกฺ ปาเน, กฺวิ, ลบ กฺ.
อุมคฺค อุมฺมคฺค : (ปุ.) ทางผิด. อุ+มคฺค.
อุมงฺค : ป. ปัญญา; ถ้ำ
อุมงฺค อุมฺมงฺค : (ปุ. นปุ.) ช่องเป็นที่ไปใน เบื้องต่ำ, ทางใต้ดิน, ท่อน้ำ, อุมงค์, อุโมงค์. อโธปุพฺโพ, มคิ คติยํ, อ, ธโลโป, อสฺสุ. ศัพท์หลังซ้อน มฺ.
อุมฺมคฺค : ป. อุโมงค์, ทางใต้ดิน, ทางระบายน้ำ, ทางแยก
อุมฺมงฺค : ป. การปรากฏออกมา
อุมฺมชฺชติ : ก. มัวเมา, ประมาท, บ้า
อุมฺมชฺชน : (นปุ.) การทำให้สะอาด, การกวาด, การปัดกวาด, การขัดสี, การเช็ดถู. อุปุพฺโพ, มชฺช สุทฺธิยํ, ยุ. อุมฺมตฺต
อุมฺมตฺต : (ปุ.) คนบ้า, คนวิกลจริต, ต้นลำโพง, มะเขือป่า. อุปุพฺโพ, มทฺ อุมฺมาเท, โต.
อุมฺมตฺตก : (ปุ.) คนบ้า, คนวิกลจริต. ก สกัด.
อุมฺมตฺตกาลย : (ปุ.) โรงพยาบาลโรคจิต.
อุมฺมทฺทน : (นปุ.) เครื่องฝัด. อุปุพฺโพ, มทฺท มทฺทเน, ยุ.
อุมฺมทฺเทติ : ก. ขยำ, ขยี้, เหยียบย่ำ
อุมฺมสติ : ก. แตะต้อง, ลูบคลำ, ยกขึ้น
อุมฺมสนา : อิต. การแตะต้อง, การลูบคลำ, การยกขึ้น
อุมฺมา : (อิต.) ฝ้าย, ผักตบ, ดอกไม้สีเขียว, ดอกไม้สีเขียวฟ้า. ไตร ๑๐ / ๑๒๙. อวฺ รกฺขเณ, โม, อวสฺสุ (แปลง อว เป็น อุ), ทวิตฺตํ (แปลง ม เป็น มฺม). เป็น อุมา โดยไม่แปลงบ้าง.
อุมฺมาท : (วิ.) เมา, มัวเมา, ประมาท, เลินเล่อ, คลั่ง, บ้า.
อุมฺมาทน : ค. ซึ่งเป็นบ้า
อุมฺมาทนา : อิต. ความเป็นบ้า, ความวิกลจริต
อุมฺมาน : (วิ.) ชั่งน้ำหนัก, เทียบ, เทียบกัน, วัด, วัดกัน. อุปุพฺโพ, มา ปริมาเณ, ยุ.
อุมฺมาร : (ปุ.) ธรณี, ธรณีประตู. อุรฺ คติมฺหิ, มาโร. แปลง รฺ เป็น มฺ.
อุมฺมิ : (ปุ. อิต.) คลื่น, ลูกคลื่น, ระลอก. อรฺ คมเน, มิ, อสฺสุ, รสฺส โม.
อุมฺมิลน อุมฺมีลน : (นปุ.) การลืมตา. อุปุพฺโพ, มิลฺ นิมีลเน, ยุ.
อุมฺมิสติ : ก. ลืมตา
อุมฺมิหติ : ก. เยี่ยวรด, ถ่ายปัสสาวะรด
อุมฺมี : อิต. คลื่น
อุมฺมีลน : นป. การลืมตา
อุมฺมีเลติ : ก. ลืมตา